ارزیابی عملکرد چند تابع انتقالی داخلی در برآورد منحنی نگهداشت رطوبتی

منحنی نگهداشت رطوبتی یکی از مهمترین ویژگی های خاک است که کنش متقابل پتانسیل ماتریک و رطوبت خاک را تبیین می نماید. اندازه گیری مستقیم رطوبت و پتانسیل ماتریک خاک، معمولا مستلزم صرف هزینه و زمان زیاد می باشد. برای حل این مشکل معمولا از روش های غیر مستقیم در برآورد منحنی نگهداشت رطوبتی سود جسته می شود. یکی از این روش های غیر مستقیم استفاده از توابع انتقالی خاک است. در این تحقیق سه تابع انتقالی، مدل های اول و دوم قربانی و همایی (1381) و مدل سپاسخواه و بندار (2002) که در ایران به دست آمده اند، در برآورد منحنی نگهداشت رطوبتی، در تعدادی از خاک های کشورمان مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین تلاش شد که با استفاده از اطلاعات در دسترس، توابع متفاوتی که کارایی بالاتری داشته باشند تهیه شود. بدین جهت 42 نمونه خاک با پراکندگی مکانی از مناطق شمالی کشور، شهرهای آمل، بابل و کرج انتخاب و به دو کلاس بافتی لوم (20 نمونه) و لوم رسی (22 نمونه) تقسیم شدند. در مرحله ارزیابی توابع موجود، تمامی 42 نمونه و در مرحله اشتقاق توابع جدید، 36 نمونه بکار گرفته شدند. شش نمونه باقیمانده (از هر کلاس بافتی، سه نمونه) در اعتبار سنجی توابع جدید مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مرحله ارزیابی توابع موجود، مدل های اول و دوم قربانی و همایی در برآورد رطوبت در تمام بازه پتانسیل ماتریک یکسان و تقریبا مناسب عمل می کنند، حال آنکه تابع سپاسخواه و بندار برآورد مناسبی ندارد. ضمن آنکه برآورد هیچکدام از این روش ها در هیچ یک از دو کلاس بافتی برتری محسوسی بر دیگری نداشت. در مرحله اشتقاق توابع جدید، توابع ارائه شده بسیار معنی دار بودند (05/0 p. در مدل های ارائه شده جدید، بهبود مدل سپاسخواه و بندار کاملا مشهود بود.