سن سنجی، ژئوشیمی رادیو ایزوتوپ ها و منشا مونزوگرانیت پالئوتتیس سنگ بست مشهد، ایران

منطقه مطالعه در شمال شرق ایران و در جنوب مشهد واقع شده است. اقیانوس پالئوتتیس در اردویسین شروع به باز شدن نمود و فرورانش صفحه اقیانوسی به زیر صفحه توران از اواخر دونین آغاز گردید. راندگی صفحه توران روی صفحه ایران در آواخر کارنین (Ma225) شروع شد و در این مقطع زمانی هیچگونه صفحه اقیانوس پالئوتتیس باقی نمانده بود. دو مرحله دگرگونی ناحیه شناسایی شدند: اولین با گوهزایی هرسینین (اواخر پالئوزوئیک) و دومین با گوهزایی سیمیرین (ژوراسیک) مرتبط است. مونزوگرانیت در بقایای پوسته اقیانوس پالئوتتیس نفوذ نموده است (متاافیولیت و متافلیش). مونزوگرانیت به لحاظ شیمیایی گرانیت نوع S و فوق آلومینیوم متوسط است. عدد پذیرفتاری مغناطیسی مونزوگرانیت پایین است [(5 to 11) × 10-5 SI] و لذا مربوط به سری ایلمینیت هستند. مونزوگرانیت دارای غنی شدگی عناصر کمیاب سبک و کاهیدگی عناصر کمیاب سنگین هستند. تمامی نمونه ها دارای بی هنجاری منفی Eu هستند ((Eu/Eu* = 0.62 to 0.88. میزان کل عناصر کمیاب بینppm 212-481 است. سن سنجی مونزوگرانیت به روش U-Pb در کانی زیرکون انجام و سن 201.3 ± 3.6 Ma تعیین شد (راتین، تریاس فوقانی). نسبت ایزوتوپ اولیه (87Sr/86Sr)i و i(143Nd/144Nd) در مونزوگرانیت به ترتیب 0.706776 و 0.512219 اندازه گیری و محاسبه شد (با توجه به سن 201 میلیون سال). نسبت ایزوتوپ اولیه (87Sr/86Sr)i و i(143Nd/144Nd) اسلیت به ترتیب 0.72061 و 0.511601 محاسبه شد (با توجه به سن 201 میلیون سال). ایزوتوپ اولیه εNd در مونزوگرانیت -3.13 و در اسلیت -15.19 اندازه گیری شد. براساس داده های ایزوتوپی و عناصر کمیاب ماگمای اولیه مونزوگرانیت از بخش تحتانی پوسته قاره ای یا از جبه منشا گرفته و در پوسته قاره ای ضمن بالا آمدن آلودگی صورت پذیرفته است.