نشان واره های سکولاریزاسیون (عرفی شدن)

سکولاریسم از آموزه های مهم مدرنیته به شمار می رود و بر این ادعا که دین در مناسبات سیاسی و اجتماعی دخالت نکند تاکید می کند. سکولاریسم امری میان رشته ای است که در دانش های جامعه شناسی، فلسفه شناسی و دین شناسی مورد کاوش قرار گرفته است.عرفی شدن نشان دهنده فرایندی است که طی آن دین به تدریج از ساحت حیات سیاسی و اجتماعی حذف شده، برای شناخت عرفی شدن می توان به نشان واره های(شاخص ها) آن در سه ساحت دین (باور)، ساختار و رفتار اشاره کرد. مهمترین شاخصه های عرفی شدن در ساحت دین را می توان تاکید بر علت فاعلی به جای تاکید بر علت غایی و تبیین دنیا مدارانه به جای تبیین ماوراء طبیعی در جهان شناسی برشمرد. افزون بر آن در ساحت انسان شناسی به تحلیل اومانیستی از انسان و تاکید بر حق مداری به جای حق و تکلیف انسان می توان اشاره کرد. در عرصه معرفت شناسی نیز عرفی شدن بر خرد گرایی خودبنیاد، علم محوری و نسبی گرایی معرفتی استوار است. عرفی شدن در ساحت رفتار بر دین گرایی فردمحور، فایده گرایی به جای ارزش مداری و مصلحت جویی به جای حق جویی و لذت طلبی و عافیت خواهی تاکید دارد. در جامعه سکولار، نوع دوستی جای خود را به خودخواهی و اباحی گری در دین و اخلاق می دهد. در ساحت ساختار اجتماعی نیز مهمترین شاخصه های عرفی شدن را می توان تفکیک ساختاری، خصوصی شدن دین، طرد مرجعیت دین در مشروعیت بخشی، کاهش اخلاق دینی در مناسبات اجتماعی و تاکید بر حقوق بشر در قانون گذاری برشمرد.