بررسی بازالت های جنوب اسدآباد واقع در شمال خاوری کوهپایه (استان اصفهان) با نگاهی بر دگرگونی با درجه بسیار ضعیف رخ داده بر آنها

سنگ های آتشفشانی ائوسن جنوب اسدآباد واقع در شمال خاوری کوهپایه (استان اصفهان) تحت تاءثیر دگرگونی با درجه بسیار ضعیف (دگرگونی گرمابی) قرار گرفته و در درز و شکاف های آنها به ترتیب کانی های پرهنیت، مالاکیت و آزوریت، زئولیت، کوارتز و کلسیت متبلور شده اند. دو کانی کلریت (برونسویگایت) و آمفیبول (فرواکتینولیت) به صورت ثانویه در متن سنگ اصلی دیده می شوند. داده های حاصل از تجزیه ریز کاونده ای و بررسی های سنگ شناختی نشان می دهد که کانی های اصلی تشکیل دهنده بازالتهای منطقه شامل اوژیت و لابرادوریت بوده و زنولیت های مشاهده شده در آنها نیز دارای چنین ترکیبی هستند. شواهد صحرایی و میکروسکوپیکی نشان می دهد که در این منطقه تناوبی از ماگماتیسم اسیدی و بازیکی وجود داشته است. شرایط تشکیل کانی های دگرگون با درجه بسیار ضعیف شامل PH خنثی تا اندکی قلیایی، CO2 پایین، دمای 200 تا 400 درجه سانتیگراد و فشار کمتر از 3 کیلوبار است. با توجه به محاسبات انجام شده روی فنوکریست های کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز تشکیل دهنده ماگمای بازالتی در منطقه، معلوم شد که این کانی ها در دمای حدود 1100 درجه سانتیگراد و فشار 17/3 کیلوبار متبلور شده اند. این فشار معادل عمق حدود 11 کیلومتر است. بررسی شیمی کانی های پرکننده درز و شکاف ها، و شیمی سنگ های آتشفشانی نشان می دهد که ترکیب این دو تقریبا به هم نزدیک بوده و هر دو از عناصر Ca، Si، و Al غنی و از عناصر Fe، Na، K، و Mn نسبتا فقیر هستند. این مسئله نشان می دهد که سنگ های آتشفشانی موجود در منطقه، در ترکیب شاره ایجاد کننده کانی های دگرگون، اثر داشته اند. بر پایه بررسی های ژئوشیمیایی و الگوهای ارائه شده برای محیط های زمین ساختی مختلف، بازالت های منطقه در گستره زمین-ساختی بازالت های قوس آتشفشانی (Volcanic Arc Basalts = VAB) قرار می گیرند. از نظر سری ماگمایی بازالت های منطقه در سری ماگمای آهکی قلیایی قرار می گیرند.