تاثیر حضور آلاینده های فلزی سنگین سرب و روی در آب حفره ای، بر سرشتی های فیزیکی و ریزساختاری کائولینیت

کائولینیت، به عنوان خاک با حساسیت و قابلیت تورم پذیری بسیار کم و مقاومت شیمیایی و کارایی بالا، همراه با دیگر عناصر خاک در بستر مراکز دفن زباله های شهری و صنعتی، کاربرد دارد. اینگونه مراکز در معرض آلاینده های گوناگون هستند. از این رو، بررسی چگونگی و تاثیر برهمکنش کائولینیت و آلودگی ضروری به نظر می رسد. در بررسی های گذشته، ارزیابی تاثیر تغییر ویژگی های شاره های نفوذی بر سرشتی های فیزیکی از دیدگاه ریزساختاری، کمتر بررسی شده است. بر این اساس در این مقاله، فرایند برهمکنش کائولینیت و آلاینده های فلزات سنگین بر ریزساختار کانی کائولینیت مورد بررسی قرار گرفته اند. همچنین تلاش شده است تا ارتباط کیفی موثری بین میزان تغییر سرشتی های فیزیکی- شیمیایی شاره روزنه ای و تاثیر آن بر ویژگی های فیزیکی ریزساختار خاک کائولینیت ارائه شود. بدین منظور، خاک رسی کائولینیت به طور مصنوعی و در شرایط آزمایشگاهی با دو آلاینده فلزی سرب و روی و نیز کاتیون تک ظرفیتی سدیم، آلوده شده است. سپس با آزمایش های فیزیکی و بررسی های ریزساختاری، تغییر رفتار خاک مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حدود آتربرگ به عنوان شاخص فیزیکی خاک ها نشان می دهد که با افزایش تراکم های آلاینده، حد روانی کاهش می یابد. در حضور تراکم های بالای کاتیون های دو ظرفیتی روی و سرب، به ترتیب، به دلیل شکل گیری ساختار لخته ای و انباشت آب در روزنه های ایجاد شده، نرخ کاهش حد روانی کمتر است. نتایج تصاویر SEM و میزان تغییرات شدت قله پراش پرتو X نیز تغییر ساختار در ریزبافت خاک و تشکیل ساختار لخته ای را تایید می کنند.