بررسی میزان بروز عوارض ناشی از واکسیناسیون رایج کشوری در کودکان و نوزادان شهر سمنان

ایمنی زایی توسط واکسن موفقیت چشم گیر و مقرون به صرفه ای را در پیش گیری از بیماری های عفونی به دست آورده است. هر چند واکسن های مورد استفاده کنونی بسیار اثر بخش هستند و عوارض جانبی آن ها ناچیز است، هیچ واکسنی عاری از عوارض جانبی نیست. بروز واکنش نامطلوب متعاقب ایمن سازی با نگران کردن مردم، ممکن است سبب انصراف آن ها از ایمن سازی بعدی کودکان شود. هدف این مطالعه، بررسی میزان بروز عوارض ناشی از واکسیناسیون رایج کشوری در کودکان و نوزادان شهر سمنان بود.
در یک مطالعه طولی (آینده نگر)، کلیه کودکانی که در 11 مرکز انجام واکسیناسیون در فاصله زمانی آغاز مهرماه 1385 تا پایان اسفند ماه 1385 واکسینه شدند مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسش نامه ای شامل مشخصات دریافت کننده واکسن، نوع واکسن، وزن هنگام تولد، نوع تغذیه و 46 عارضه واکسیناسیون تعبیه شده بود. این پرسش نامه ها در بدو تولد، 2،4،6،12،18 ماهگی تکمیل شد.
5776 کودک مورد بررسی قرار گرفتند. 29 درصد از کودکان حداقل یک عارضه ناشی از واکسیناسیون را بروز دادند. شایع ترین عارضه های واکسیناسیون به ترتیب عبارت بود از: تب(24%)، درد محل تزریق(6/3%)، تورم (4/2%)، نقاط قرمز رنگ محل تزریق(1/2%)، برجستگی سفت در محل تزریق(1/2%)، زخم محل تزریق (9 /1%). میزان بروز سایر عوارض زیر 1% بود. خطرناک ترین عارضه ناشی از واکسن، آنسفالیت و 2 مورد تب و تشنج بودند. بیش ترین موارد بستری، ناشی از عارضه واکسن MMR بود. در نهایت در هر نوبت واکسیناسیون، از هر 4 کودک 1 کودک حداقل یک عارضه ناشی از واکسیناسیون را بروز می دهد که عمده ترین آن تب بود.
به طور کلی، واکسیناسیون رایج کشوری که علیه 9 بیماری عفونی واگیر انجام می پذیرد از عوارض پایینی برخوردار است. این عوارض عمدتا خفیف و گذرا است و بخش عمده ای حتی بدون نیاز به درمان دارویی برطرف می شوند. البته در این میان، ممکن است عوارض نادر و خطرناکی مانند تشنج و آنسفالیت رخ دهد. از این رو، یک برنامه دقیق پیگیری و ثبت گزارش عوارض ایمن سازی الزامی است.