بررسی وضعیت تراکم معدنی استخوان در قالیبافان شهر تبریز

بافتن قالی دست بافتکاری رایج در کشورهایی مانند ایران است. در ایران قالی های دستبافت بهطور معمول همیشه در کارگاه های خانگی که بهعنوان صنایع کوچک غیررسمی شناخته شده و اغلب در خانواده ها و در منازل تشکیل میگردند، بافته می شوند. تخمین زده می شود که قریب به 5/2 میلیون نفر بهطور مستقیم بعنوان حرفه یا تفریح قالیبافی مینمایند. کار نشسته با وضعیتهای ناجور قرارگیری در پشت دارهای سنتی به مدت طولانی میتواند بهطور بالقوه منجر به اختلالهای توده استخوانی گردد. هدف از این مطالعه بررسی تراکم توده استخوانی در قالیبافان شهر تبریز طی سال 1386 میباشد.

در یک مطالعه cross-sectional 80 قالیباف حرفهای 20 تا 60 ساله با حداقل 5 سال تجربه، حداقل 5 ساعت کار در روز و حداقل 3 روز در هفته در بیمارستان امام رضا (ع) تبریز طی 11 ماه بررسی شدند. افراد با سابقه بیماری یا وضعیت تاثیرگذار بر تراکم استخوانی خارج گردیدند. روش سنجش میزان جذب اشعه ‎(DXA: Dual Xray Absorbtionetry) X جهت اندازه گیری تراکم استخوانی در سه محل استخوان لگن، مچ دست و فقرات کمری به کار رفت. با وجود حداقل یک نتیجه غیرطبیعی بیمار در گروه استئوپنی (1-> T score > 5/2-) یا استئوپروز ‎(T score ≤ -2/5)‎ قرار میگرفت. این مطالعه برگرفته از پایاننامه دانشجویی میباشد.

80 قالیباف 48 مونث و 32 مذکر با سن متوسط 79/9±81/37 سال وارد مطالعه شدند. درصد فراوانی استئوپنی و استئوپروز در افراد بررسی شده بهترتیب 55 و 5/17 درصد بود. مقادیر مربوطه در افراد مذکر بررسی شده بهترتیب 8/68 و 9/21 درصد و در افراد مونث بررسی شده بهترتیب 8/45 و 6/14 درصد بود. درصد فراوانی استئوپنی و استئوپروز در گروه سنی 29-20 سال بهترتیب 50 و صفر درصد، در گروه سنی 39-30 سال به ترتیب 60 و 10 درصد، در گروه سنی 49-40 سال به ترتیب 9/57 و 6/31 درصد و در گروه سنی 60-50 سال بهترتیب 2/64 و 5/38 درصد بود. درصد فراوانی استئوپنی در افراد مذکر بهطور معنی داری بیشتر بود. این برتری پس از تعدیل از نظر سن و مدت بافندگی نیز وجود داشت.

در مقایسه نتایج مطالعه فعلی با فراوانی استئوپنی و استئوپروز در جمعیت عادی، میزان این دو وضعیت بهطور قابل توجهی در قالیبافان بیشتر بود. بنابراین جهت جلوگیری از ایجاد اختلالهای تراکم استخوانی بایستی برنامه های پیشگیرانه در این افراد تنظیم گردد.