بررسی و مقایسه سه روش خشکه کاری مکانیزه ارقام مختلف برنج در خوزستان

به منظور دستیابی به روش یا روش های مناسب خشکه کاری مکانیزه برنج با استفاده از بذر خشک و نیز پیدا کردن ارقامی مناسب برای هر روش، آزمایشی به صورت کرت های نواری در قالب بلوک های کامل تصادفی با دو عامل (رقم و روش بذرکاری) و سه تکرار در سال های 1383-1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور (خوزستان) اجرا شد. برای این منظور سه رقمبرنجعنبوری قرمز، چمپا، و دانیال(LD183) در کرت های نواری افقی و سه روش بذرکاری مکانیزه شامل خطی کار (برزگر همدانی)، ردیف کار (جهت کپه کاری) و بذرپاش گریز از مرکز (سانتریفوژ) در کرت های نواری عمودی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی در ارقام برنج شامل عملکرد و اجزای عملکرد، ارتفاع بوته، تعداد خوشه در واحد سطح و درصد باروری بود. دستگاه های کاشت نیز از نظر درصد جوانه زنی، میزان مصرف سوخت، ظرفیت مزرعه ای، و شاخص یکنواختی کاشت بذر در فواصل طولی و عرضی ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس دو ساله نشان داد که عملکرد دانه به طور معنی داری تحت تاثیر سال، رقم، و اثر متقابل آنها قرار دارد. رقمدانیالبا متوسط 7246 و رقم چمپا با متوسط 5667 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند. از میان شاخص های زراعی، تفاوت بین روش های کاشت فقط از نظر تعداد خوشه در واحد معنی دار بود، به طوری که خطی کار با 329 و ردیف کار با 289 خوشه در متر مربع به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد را داشتند. بین بذرکارها از نظر تمام شاخص های فنی، اختلاف معنی دار وجود داشت. بیشترین ظرفیت مزرعه ای و کمترین مصرف سوخت از روش کاشت با سانتریفوژ به دست آمد. از لحاظ شاخص های یکنواختی فواصل طولی و عرضی بذرهای، ردیف کار با 8/68 درصد برای فواصل طولی و 7/89 درصد برای فواصل عرضی، بالاترین سطح یکنواختی کاشت را داشت. در مجموع، با توجه به نتایج عملکرد محصول، هر یک از روش های کاشت را (با توجه به امکانات زارع) می توان به کار بست، اما ردیف کار جهت کپه کاری با مصرف بذر کمتر (20 تا 25 کیلوگرم در هکتار) و شاخص های یکنواختی کاشت بالاتر، مناسب تر است.