نقش بازنشستگی زودهنگام در مشارکت نیروی کار سالخورده: مطالعه موردی شهر تهران

با افزایش امید به زندگی، کیفیت نیروی انسانی و افزایش سن بازنشستگی، سعی شده است تا با ایجاد شرایط بازنشستگی های زودهنگام به عنوان جزئی از نظام های بازنشستگی در دنیا، علاوه بر تخفیف سنی فوق، از فشار مضاعف بر نیروی کار جلوگیری گردد. با اجرای قوانین بازنشستگی زودهنگام، مشارکت نیروی کار میان سال و کهن سال تحت تاثیر قرار می گیرد. در این مقاله ضمن بررسی عوامل عمده مؤثر بر اشتغال پس از بازنشستگی، تاثیر افزایش سنوات خدمت، بر اشتغال پس از بازنشستگی آزمون می گردد.
در این پژوهش از روش توصیفی و تهیه داده های پیمایشی (Current Population Survey) از 407 نفر از بازنشستگان شهر تهران در سال 1387 و آزمون های تحلیل آماری و رگرسیونی جهت آزمون فرضیات استفاده شده است. یافته های آماری نشان می دهد که در نمونه مورد بررسی، 9/54 درصد از افراد جامعه نمونه که زودتر از موعد بازنشسته شده اند و 52 درصد افرادی که در موعد مقرر و یا پس از آن بازنشسته شده اند، در بازار کار باقی مانده اند. در نمونه انتخابی 1/45 درصد از بازنشستگان زودهنگام از بازار کار خارج شده اند و به طور کلی تنها امکان جایگزینی نیروی کار در بازار کار برای این افراد وجود دارد. بنابراین تغییر چندانی در خروج نیروی کار سالخورده و جایگزینی آنان صورت نمی گیرد. بازنشستگی زودهنگام احتمال حضور مردان در بازار کار را افزایش و احتمال حضور زنان را کاهش داده است.
نتایج آزمون های رگرسیونی نشان می دهد که کاهش سنوات خدمت، احتمال اشتغال مجدد بازنشستگان را افزایش می دهند. بنابراین می توان گفت که اجرای طرح های بازنشستگی زودهنگام به طور کامل به خروج بازنشستگان از بازار کار نمی انجامد.