طراحی فضای مهد کودک بر اساس رابطه بین صفات خلاقیت و ایده های معمارانه

هدف پژوهش حاضر تبیین مدلی علی میان برخی صفات مؤثر در خلاقیت کودکان 3 تا 6 ساله ایرانی و برخی ویژگی های سامانه معماری است. با به کارگیری ایده های حاصل از مدل تحقیق، می توان فضاهای ویژه کودکان مانند مهد کودک ها را به گونه ای طراحی کرد که انگیزش کودک ارتقاء یافته، قدرت تخیل و کنجکاوی او افزایش یابد و به پرورش خلاقیت کودک منجر شود. بر پایه تلفیق نظریات مرتبط با موضوع تحقیق، روش تحقیق پیمایشی یا زمینه یابی، استفاده شده است. تحلیل داده ها بر اساس آمار توصیفی - استنباطی است. مطالعه عوامل شناختی کودکان با آزمون نگرش سنجی مربیان کودک صورت گرفته است.
روش نمونه گیری، خوشه ایتصادفی و حجم نمونه 219 نفر است. به دلیل فقدان پرسشنامه استاندارد در موضوع تحقیق، از پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفتیم. پس از بررسی پایایی و روایی ابزار تحقیق، داده ها به روش آماری-توصیفی تحلیل و عوامل تاثیرگذار به روش تحلیل عاملی استخراج شد و بر اساس تحلیل ها، مدلی خطی طرح ریزی گردید. سپس رابطه و میزان تاثیر عوامل بر یکدیگر به روش تحلیل مسیر، به دست آمد و مدل اصلاح شد.
یافته های پژوهش نشان می دهند «تحریک کنندگی محیط طبیعی» بر سه عامل «کنجکاوی»، «بازی-مشارکت» و«خیال پردازی» تاثیری مثبت و معنادار دارد. تاثیر«انعطاف پذیری عملکردها» در فضای مهد کودک بر «کنجکاوی» و «خیال پردازی» کودکان مثبت و معنادار است. نتایج تحقیق بر اساس مدل، شامل ایده های معمارانه ای برای طراحی فضای مهد کودک-ها در جهت ارتقاء انگیزش و خلاقیت کودکان است؛ از جمله: تغییر پذیری فضا و اجزای آن، تداخل فضاهای باز و بسته، تغییرپذیری، تنوع پذیری و بازسازی عناصر محرک طبیعی مانند نور، آب و گیاهان.