تراکم دینامیکی: روشی مؤثر برای مقابله با پدیده روان گرایی، بررسی موردی: پروژه حوض خشک مجتمع کشتی سازی فرا ساحل ایران

یکی از علل اصلی خرابی ها در هنگام زلزله و زمان اعمال نیروهای شدید، گسیخته شدن زمین است. گسیختگی زمین ممکن است به واسطه وجود ترک ها و شکاف ها، حرکاتی مانند خزش و یا از دست دادن مقاومت زمین به وقوع بپیوندد. پدیده از دست دادن مقاومت زمین در زمین های ماسه ای، ممکن است به دلیل افزایش فشار آب حفره ای روی دهد و این پدیده سیلان یا روان گرایی خاک نامیده می شود. یکی از روش های به سازی خاک برای افزایش مقاومت در هنگام اعمال بارهای دینامیکی، فرآیند تراکم دینامیکی است. معمولا طراحی و کاربرد تراکم دینامیکی تا حد زیادی بر اساس ارزیابی های مهندسی و اجرای آن به صورت آزمایشی انجام می شود. تراکم دینامیکی یک طراحی فعال است که در حین اجرا با توجه به واکنش زمین در برابر ضربات وارده نیاز به بازنگری و اصلاح روش دارد. گستره مورد بررسی بر روی رسوبات ساحلی کواترنری در منتهی الیه جنوب غربی زاگرس چین خورده قرار دارد. در مناطق12گانه بستر کارخانجات تعمیر و ساخت کشتی مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران واقع در40 کیلومتری غرب بندرعباس، برای مقابله با پدیده روان گرایی از روش تراکم دینامیکی استفاده شده است. در حین اجرای مراحل مختلف تراکم دینامیکی، مشکلاتی از قبیل: تراوش آب در محل گمانه ها، تورم زمین های اطراف گمانه ها و تراوش آب در مرحله اتوکشی به وقوع پیوست. برای مقابله با آن ها این راه کارهای پیشنهاد می شود:1. تخلیه آب از درون گمانه ها با پمپ، 2. انجام عملیات تراکم دینامیکی در دو مرحله به همراه در نظر گرفتن زمان کافی بین مراحل اعمال ضربات، 3. لجن برداری زمین های اطراف و ریختن مخلوط درشت دانه و در نهایت، در صورت نیاز زه کشی نسبتا عمیق در ناحیه وسیع.