راه کارها و الگوهای ترویج و توسعه تعاونی های آموزشگاهی در استان خراسان جنوبی از دیدگاه دانش آموزان

توسعه تشکل های دانش آموزی یکی از سیاستهای اجرایی آموزش و پرورش به شمار می آید که با هدف برانگیختن حس مشارکت دانش آموزان و افزایش توانمندی های اجتماعی و نگرشی آنان برنامه ریزی شده است. تعاونی های آموزشگاهی به عنوان نوعی از این تشکلها، مسائل و مشکلاتی در اجرا و سازماندهی دارند که بدین منظور تحقیق حاضر با هدف بررسی الگوهای ترویج و توسعه تعاونی های آموزشگاهی در سال 1388 انجام پذیرفته است. این تحقیق از نوع کاربردی و کمی و از نوع حال و آینده نگر است. جامعه آماری تحقیق، دانش آموزان عضو هیئت مدیره تعاونی های آموزشگاهی در استان خراسان جنوبی را دربرمی گیرد که به علت محدود بودن تعداد تعاونی های آموزشگاهی استان، سرشماری شده اند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است و روایی ابزار جمع آوری اطلاعات را کارشناسان، مدیران و پژوهشگران تایید کرده اند و پایایی نیز به وسیله ضریب آلفای کرونباخ به میزان 79/ 0 اندازه گیری شده است.
نتایج به دست آمده نشان می دهد که هیچ گونه رابطه معنی داری بین متغیرهای شخصی پاسخگویان و ویژگی های تعاونی با عوامل موثر بر موفقیت، عدم موفقیت و توسعه تعاونی های آموزشگاهی از دیدگاه دانش آموزان وجود ندارد. در دسته بندی عوامل موثر بر موفقیت تعاونی ها از تحلیل عاملی نوع R استفاده شد که در نهایت عوامل حمایتی، تربیتی، عملکردی- اقتصادی، اجتماعی، کارامدی- اطلاع رسانیبه عنوان عوامل موثر در موفقیت تعاونی ها دسته بندی شدند که در مجموع45/ 69 درصد واریانس عوامل موثر بر موفقیت تعاونی های آموزشگاهی را تبیین می کنند. عوامل عدم موفقیت تعاونی های آموزشگاهی نیز عبارتند از عوامل برنامه- ساختاری، نظارتی- قانونی، زمانی- اداری، نیازسنجی- مشارکتی و اهدافی- کارکردی که در مجموع 96/ 70 درصد واریانس عوامل موثر برعدم موفقیت را تبیین می نمایند. عوامل موثر بر توسعه تعاونی های آموزشگاهی نیز عوامل انگیزشی- آگاهی، آموزشی، برنامه ای- توسعه ای، حمایتی، مسئولیت پذیری و گروه های همسال هستند که در مجموع 68/ 79 درصد واریانس عوامل موثر بر توسعه تعاونی ها را تبیین می کنند.