کفایت روان سنجی نسخه ی فارسی «پرسشنامه ی کنترل فکر» و «پرسشنامه ی افکار اضطرابی» در دانشجویان ایرانی

هدف اصلی این مطالعه بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه ی ایرانی دو ابزار اصلی مدل فراشناختی، یعنی پرسشنامه ی کنترل فکر و پرسشنامه ی افکار اضطرابی بود. روش این پژوهش در ابتدا برگردان دو پرسشنامه بود؛ سپس 767 نفر از دانشجویان دانشگاه قزوین پرسشنامه های افسردگی بک- ویرایش دوم، پرسشنامه ی اضطراب بک، پرسشنامه ی سلامت روانی، پرسشنامه ی کنترل فکر و پرسشنامه ی افکار اضطرابی را کامل کردند. 528 نفر از این افراد پس از دو هفته در فرایند آزمون- بازآزمون شرکت کردند. با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی 5 عامل قابل تفسیر با عنوان «پرت کردن حواس»، «نگرانی»، «کنترل اجتماعی»، «تنبیه» و «ارزیابی دوباره» برای پرسشنامه ی کنترل فکر شناسایی شدند. پرت کردن حواس با نشانه های افسردگی، اضطراب، علایم بدنی و اختلال در کارکرد اجتماعی رابطه ی معکوس و معنی داری داشت. عامل های نگرانی و تنبیه با نمره های افسردگی و اضطراب و تمام زیرمقیاس های سلامت عمومی ارتباطی مستقیم و معنی دار داشتند. میزان همسانی درونی عامل های پرسشنامه و پایایی بازآزمایی آن ها رضایت بخش بود. تجزیه و تحلیل های مربوط به تحلیل عاملی اکتشافی در مورد پرسشنامه ی افکار اضطرابی سه عامل با عنوان های «فرانگرانی»، «اضطراب اجتماعی» و «اضطراب سلامتی» را ظاهر ساخت. این سه عامل با افسردگی، اضطراب و شاخص های ناراحتی روانی در پرسشنامه ی سلامت عمومی ارتباطی مثبت و معنی دار داشتند. میزان همسانی درونی و پایایی بازآزمایی این مقیاس نیز مطلوب و رضایت بخش بود. یافته های این مطالعه شواهد نویدبخشی را در مورد قابلیت کاربرد نسخه ی فارسی پرسشنامه ی کنترل فکر و پرسشنامه ی افکار اضطرابی در جمعیت عمومی ایران فراهم می کند، اما ویژگی های روان سنجی پرسشنامه در جمعیت بالینی ایرانی ناشناخته باقی مانده است و در این زمینه به مطالعات بیش تری نیاز است.