اثر جیوه بر عملکرد غده تیروئید در گوسفند

مطالعه حاضر به منظور تعیین اثر تجویز طولانی مدت میزان پایین جیوه بر عملکرد غده تیروئید در گوسفند انجام شد. در این مطالعه 10 راس گوسفند نر ایرانی بالغ به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و درمان تقسیم شدند. هر دو گروه از لحاظ محیط نگهداری و تغذیه در شرایط مساوی قرار داده شدند. به گروه درمان میزان mg/kg/day5 به مدت 8 هفته به صورت خوارکی کلرید جیوه تجویز شد. نمونه های خونی از هر گروه در روزهای صفر (قبل از تجویز جیوه)، 14، 28، 42، 56 و 70 بعد از تجویز جیوه در صبح هر روز حدود ساعات 8 تا 9 صبح اخذ گردید. برای ارزیابی عملکرد غده تیروئید سطح سرمی هورمون های تیروئیدی T3، T4، FT3، FT4 و TSH اندازهگیری شد. در خلال آزمایش به منظور ارزیابی عملکرد کبد، فعالیت سرمی آنزیمهای کبدی، آلانین آمینو ترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، گاماگلوتامیل ترانسفراز (GGT)، و همچنین بیلی روبین تام سرم (TBIL) اندازهگیری شد. به منظور ارزیابی عملکرد کلیه، میزان نیترون اوره خون و میزان کریاتینین سرم مورد بررسی قرار گرفت. سطح سرمی هورمونهای تیروئید T3 (در روزهای 28، 42، 56 و 70)، T4، FT3، FT4، TSH (در روزهای 14، 28، 42، 56 و 70) و میزان پروتئین و آلبومین سرم (در روز 70) در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش معنیدار مشاهده گردید (p<0.05). فعالیت سرمی آنزیمهای کبدی AST (در روزهای 56 و 70) و GGT (در روز 70)، غلظت سرمی بیلیروبین تام، نیتروژن خون و اوره سرم (در روز 70) پس از دریافت کلرید جیوه در گروه درمان در مقایسه با گروه کنترل به طرز معنی داری افزایش یافت (p<0.05). با توجه به یافته های حاضر، قرار گرفتن گوسفندان در معرض جیوه میتواند آنها را با خطر کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) مواجه سازد.