تاثیر لابی ارامنه در آمریکا بر روابط ایروان آنکارا

لابی کردن اگر چه موضوع پیچیده ای نیست و حتی در زندگی روزمره اتفاق می افتد، اما در سیاست بین الملل بسیار قابل توجه است. لابی گری تقریبا در تمام کشورها به صورت رسمی یا غیررسمی انجام می شود، ولی در سیاست و حکومت ایالات متحده بارزتر است؛ تا جایی که برخی سیاست در این کشور را «لابی کراسی» می نامند. لابی ارامنه با قدمت طولانی و نفوذ گسترده موضوع این بحث است که با توجه به چگونگی تشکیل آن توسط بازماندگان جنگ میان ارامنه و دولت عثمانی و فعالان سیاسی ضد دولت، از جهات مختلفی قابل بررسی است. تلاش لابی ارامنه در سراسر جهان، تضعیف ترکیه و خدشه وارد کردن به تصویر این دولت در نزد اذهان عمومی است. اما واقعیت برای دولت ارمنستان نیاز به داشتن دیپلماسی فعال، روابط خارجی گسترده و روابط اقتصادی پویاست. بسته بودن مرزها و یا صرف انرژی فراوان و هزینه های کمرشکن برای دولت کوچک و محصوری مثل ارمنستان، مخل توسعه و پیشرفت است. برای مردم و دولت این کشور آسان نیست که تاریخ سراسر رنج و آوارگی خود را فراموش کنند، اما عزم برای نیل به توسعه، آنها را به سمت برقراری رابطه با ترکیه سوق داده است. از سوی دیگر ترکیه نیز درصدد ترمیم وجهه خود به عنوان میانجی در مناطق آسیای مرکزی و قفقاز است.
مجموعه ی این مسائل، دو کشور را به سمت نزدیکی سوق داده است. در این میان نباید نقش ایالات متحده را نیز نادیده گرفت. این کشور از سویی روابط مستحکمی با ترکیه دارد و از سویی نفوذ ارامنه در سنا، مجلس و دولت قابل تامل است. برای آمریکا نیز نزدیکی این دو کشور سودمند است. بدین ترتیب از سال 2001، دولت ها در صدد اقناع افکار عمومی و رفع تیرگی ها برآمدند. مسائل فرهنگی، محیط زیست و توریسم، آغازگر تجدید روابط بودند. حتی مسابقات فوتبال نیز در تجدید روابط به مدد آمد. در نهایت در 11/10/2009، ترکیه و ارمنستان یادداشت تفاهمی امضا کردند. این توافقنامه تاریخی با کش و قوس های زیادی به دست آمد. مخالفت های لابی ارامنه در ایالات متحده و اروپا کار را برای سیاستمداران به شدت سخت کرده بود. مخالفت های داخلی نیز کم نبودند. حتی اقتصاددانان نیز درباره برقراری روابط یک سویه که منجر به آسیب تولیدکنندگان داخلی ارمنستان می شد، هشدار دادند.
آنچه در پی می آید تشریح چگونگی روند دستیابی به این توافقنامه و نحوه تقابل لابی هاست. در بخش اول این مقاله، به توضیح مفهوم لابی می پردازیم. در ادامه، لابی ارامنه را مورد کنکاش قرار می دهیم و در بخش آخر، نگاهی به روابط ترکیه و ارمنستان می اندازیم.