ارزیابی روابط میزان روغن و پروتئین دانه با برخی از صفات مهم زراعی در سویا با استفاده از تجزیه علیت و تجزیه همبستگی های متعارف

جهت مشخص کردن روابط میزان روغن و پروتئین دانه با برخی از صفات مهم زراعی، 364 ژنوتیپ سویا در یک طرح آگمنت در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1384 مورد ارزیابی قرار گرفتند. محاسبه ضرایب همبستگی ساده نشان داد که اکثر صفات زراعی مورد ارزیابی بجز تعداد دانه در غلاف، دارای همبستگی منفی و معنی دار با میزان روغن و اکثر صفات زراعی مورد ارزیابی بجز میزان روغن و تعداد دانه در غلاف، دارای همبستگی مثبت و معنی دار با میزان پروتئین در سطح احتمال یک درصد می باشند. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت نشان دادند که صفات میزان پروتئین دانه و تعداد روز از جوانه زنی تا شروع گلدهی دارای اثر مستقیم منفی و وزن صد دانه دارای اثر مستقیم مثبت روی میزان روغن بودند. صفات وزن صددانه از اثر مستقیم مثبت و میزان روغن دانه و وزن خشک تک بوته از اثر مستقیم منفی زیاد روی میزان پروتئین برخوردار بودند. تجزیه همبستگی متعارف برای مجموعه صفات عامل عملکرد و عامل کیفیت بذر به معرفی دو زوج متغیر انجامید که زوج اول «عملکرد دانه و تعداد دانه در تک بوته» و «میزان روغن» و زوج دوم «عملکرد دانه و تعداد غلاف» و «میزان پروتئین» نامگذاری شدند.