بررسی جایگاه و نقش سالمندان در خانواده در شهرستان دزفول 1389

سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر است و توجه به مسائل و نیازهای این مرحله یک ضرورت اجتماعی است. با در نظر داشتن نیازهای خاص این دوران، توجه به رفتارهای ارتقا دهنده جایگاه وموقعیت سالمندان درجامعه و خانواده نیز امر بسیار مهمی است که عمدتا مورد غفلت قرار می گیرد.هدف از این مطالعه، بررسی علل و عوامل موثر بر جایگاه و موقعیت سالمندان در خانواده بوده است. این بررسی سعی دارد با شناخت عوامل تثبیت کننده و بهبود دهنده وضعیت و موقعیت فرد سالمند در خانواده گامی در جهت حفظ و تعا لی این جایگاه و موقعیت برداشته و کمکی هر چند اندک در بهبود و ارتقاء شرایط زیست سالمندان در جمع خانوادگی نماید.

پژوهش حاضر، به روش پیمایشی در یک جامعه280 نفری متشکل از سالمندان بالای 60 سال مقیم در خانواده در شهرستان دزفول به روش تصادفی خوشه ایانجام یافته است.روش جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه ای بوده که روایی و پایایی آن انجام شده است.

پس از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص گردیدکه میان کلیه ی متغیر های مستقل مطروحه در این بررسی و متغیر وابسته ی موقعیت سالمند درخانواده رابطه معنی داری وجود دارد.بطوریکه متغیرهایی مانند سن، میزان تحصیلات، وضعیت سلامتی، میزان همکاری و وضعیت اقتصادی فرد سالمند و نیز، نوع خانواده و بالاخره میزان مذهبی بودن خانواده فرد سالمند بر موقعیت افراد سالمند در خانواده اثر گذارند.نتایج بدست آمده ازآزمون t مستقل نشان می دهدکه بین سالمندان زن و مرد از نظر وضعیت سلامتی، میزان همکاری در امور منزل، وضعیت اقتصادی و مذهبی بودن خانواده آنان تفاوت وجود دارد.که این تفاوت در وضعیت سلامتی، وضعیت اقتصادی، به نفع سالمندان مرد و در وضعیت خانواده از نظر مذهبی بودن، میزان همکاری در امور منزل به نفع سالمندان زن می باشد. یعنی وضعیت سلامتی، وضعیت اقتصادی، سالمندان مرد بهتر از سالمندان زن و در وضعیت مذهبی بودن خانواده، میزان همکاری در امور منزل، سالمندان زن بهتر از سالمندان مرد عمل می کنند.

در این مطالعه عواملی از جمله میزان مذهبی بودن خانواده فرد سالمند از درجه اهمیت بالاتری برخوردار است. لذا با شناخت و مطالعه پیرامون این عوامل و انجام اقدامات و برنامه ریزی های مناسب و موثر می توان ضمن پیشگیری و کاهش مشکلات فعلی و آتی سالمندان، موجبات ارتقاء و بهبود هر چه بیشتر موقعیت آنان را در خانواده فراهم آورد.