اثر زمان کاشت و برداشت بر روی عملکرد چغندرقند در کشت پائیزه در منطقه مغان

توسعه کشت پاییزه چغندرقند یکی از راه کارهای مهم جهت تامین شکر موردنیاز کشور محسوب می شود. رقم های جدید مقاوم به پدیده ساقه رفتن (بولتینگ)، امکان توسعه کشت پاییزه چغندرقند در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر کشور را فراهم می کند. به همین منظور، آزمایشی در سه زمان کاشت (اوایل مهر، نیمه مهر و اوایل آبان) و چهار تاریخ برداشت (اوایل خرداد، تیر، مرداد و شهریور) بر روی سه رقم (مقاوم، نیمه مقاوم و حساس به پدیده ساقه رفتن) به صورت آزمایش کرت های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی 88-1387 و 89-1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل (مغان) اجرا شد. نتایج نشان داد اثر رقم بر میزان ساقه رفتن در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. میزان ساقه روی رقم حساس (75/89 درصد) به طور معنی داری بیش از رقم های متحمل (23/12 درصد) و نیمه متحمل (78/41 درصد) به ساقه رفتن بود. اثر زمان کاشت بر عملکرد ریشه، شکر و شکر سفید معنی دار نشد. اثر زمان برداشت بر عملکرد ریشه، شکر، شکر سفید و عیار قند در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. تغییر زمان برداشت از اوایل خرداد به اوایل تیر موجب شد تا عملکرد ریشه، شکر و سفید توام با عیار قند افزایش یابد. رقم متحمل به ساقه رفتن چغندرقند در دو سال آزمایش عملکرد ریشه، شکر و شکر سفید بیشتری نسبت به دو رقم حساس و نیمه متحمل داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که کاشت رقم مقاوم به ساقه رفتن در تاریخ کاشت نیمه دوم مهر و برداشت در اوایل تیر کمترین درصد ساقه رفتن (32/1 درصد) و بیشترین عملکرد ریشه (81/49 تن در هکتار)، عملکرد شکر (63/7 تن در هکتار) و عملکرد شکر سفید (26/6 تن در هکتار) در کشت پاییزه چغندرقند در منطقه مغان را داشت.