فرهنگ دینی در نظام حمل و نقل و مسافرت های مردم عادی ایران در عصر صفویه - قاجاریه

نقش و میزان و کیفیت حضور و بروز عناصر و مولفه های دینی و به ویژه مذهبی در تنظیم و ساماندهی، تغییر جهت و ایجاد تغییرات ساختاری، در برنامه های مسافرتی و نظام جابه جایی مکانی و تجربه های طی مسافت در زندگی روزانه مردم و یا اساسآ پدید آوردن انگیزه های جدید یا ایجاد برنامه ها و آیین های تازه در این زمینه، در ایران عصر صفویه قاجاریه در مقاله حاضر مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده شده است که بسیاری از اجزای تشکیل دهنده نظام مسافرت و حمل و نقل در این دوران اعم از مولفه های معنوی و خرده فرهنگی چون انگیزه ها، انتخاب زمان، آیین های رایج و نیز اجزا و مولفه های مادی همچون وسائط حمل و نقل و تسهیلات مسافرتی در حد قابل ملاحظه ای در چارچوب آموزه های دینی و مذهبی شکل گرفته یا دست کم تغییراتی حاصل کرده اند. اطلاعات و گزاره های این مقاله عمدتآ ناظر به زندگی روزانه مردم عادی ایران در این دوره هاست.