سکولاریسم و مهدویت

اندیشه مهدویت و نظریه سکولاریسم با عقبه تاریخی، از دیرباز در عرصه فکری و ایدئولوژی بشر مطرح بوده اند. این دو مقوله دارای شاخصه هایی هستند که به واسطه آن ها از یکدیگر متمایز می گردند. تمایزات این دو را می توان در قالب کارکردشناسی مهدویت و سکولاریسم، رویکردشناسی مهدویت و سکولاریسم، و خاستگاه شناسی مهدویت و سکولاریسم جست وجو کرد. با این نگرش، یکی خاستگاه آسمانی دارد، دیگری خاستگاه زمینی؛ یکی رویکرد الهی دارد و دیگری رویکرد بشری؛ یکی ورود دین را در عرصه اجتماعی بشر جایز می شمارد، دیگری ممنوعیت آن را اعلان می دارد. با توجه به این تمایزات می پرسیم: اولا اندیشه مهدویت و نظریه سکولاریسم از نظر خاستگاه و ماهیت، چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟ ثانیا، تعامل و رابطه این دو، چه نوع رابطه و تعاملی است؟ ثالثا، نقش و کارکرد این دو در زندگی مردم چگونه است؟
این نوشتار ضمن بیان مفهوم شناسی و شناسه های تاریخی سکولاریسم و مقایسه اندیشه مهدویت و تئوری سکولاریسم، به عوامل دینی پدیدآورنده سکولاریسم اشاره دارد و با ارائه دلیل و برهان، همه آن موارد را از ساحت مهدویت نفی می کند. همچنین به بیان عوامل اجتماعی پدیدآورنده سکولاریسم و مبرا بودن ساحت مهدویت از آن ها می پردازد و در فرآیند بحث، عوامل نظری و معرفتی پدیدآورنده سکولاریسم را بیان می دارد و اثبات می کند که هیچ یک از آن عوامل با اندیشه مهدویت سازگاری ندارند.