مطالعه الگوی بیان ژن کیتیناز طی آلودگی نسبت به بیماری های زنگ زرد و قهوه ای در لاینهای تقریبا ایزوژن گندم دارای مکان ژنی Lr34/Yr18

زنگ زرد و قهوه ای از جمله عوامل بیماریزای مخرب گیاه گندم در جهان محسوب می شود. یکی از راه های مبارزه با این بیماری ها استفاده از ژنهای مقاومت تدریجی می باشد که باعث ایجاد مقاومت در یک دوره زمانی طولانی، در محیطهای مختلف و در مقابل نژادهای متنوع قارچ زنگ می شود. در بین ژنهای مقاومت تدریجی که تاکنون در گندم معرفی شده اند، مکان ژنی Yr18/Lr34 به عنوان مهم ترین مکان ژنی محسوب می شود، چون تاکنون در هیچ یک از مناطق گندم خیز دنیا مقاومت حاصل از این ژن شکسته نشده است. از طرف دیگر این ژن باعث ایجاد مقاومت به بیش از شش نوع بیماری مختلف شامل زنگ زرد، زنگ قهوه ای، زنگ سیاه، سفیدک پودری، ویروس پاکوتاهی جو و بیماری لکه خالی می شود. ژن کیتیناز از گروه ژنهای مسئول واکنش دفاعی می باشد و معمولا پس از حمله بیمارگر، سطح بیان آن توسط سلولهای گیاهی افزایش می-یابد. به منظور مطالعه الگوی تظاهر ژن کیتیناز پس از آلودگی با بیماری زنگ زرد و قهوه ای در مرحله گیاهچه ای و بلوغ، از روش واکنش زنجیره ای پلی مراز در زمان واقعی استفاده شد. مقایسه الگوی تظاهر ژن کیتیناز نشان داد پس از آلودگی با بیماری های زنگ زرد و قهوه ای، سطح بیان این ژن در هر دو مرحله، در رقم مقاوم افزایش بیشتری از رقم حساس دارد. در رقم مقاوم سه روز پس از آلودگی با زنگ زرد در مرحله بلوغ، افزایش سطح تظاهر ژن کیتیناز 52 برابر و رقم حساس تنها 15 برابر می باشد. همچنین همراه با تظاهر تاخیری ژن کیتیناز، میسیلیوم قارچ زنگ گسترش بیشتری در سلولهای مزوفیل رقم حساس نشان داد.