بررسی شاخص های رشد دختران 14-6 ساله در شهر قزوین

پایش منظم قد، وزن و دور سر بهترین شاخص ارزیابی وضعیت رشد فرد و سلامت جامعه است. رشد تحت تاثیر تفاوت های نژادی، عوامل ژنتیکی و محیطی، وضعیت اقتصادی و شیوه ی زندگی می باشد. استفاده از نمودارهای مرجع سایر کشورها به دلیل تفاوت های نژادی و سبک زندگی خالی از ایراد نیست و این تفاوت ها نیاز به استفاده از منحنی های رشد استاندارد ملی بر اساس تنوع نژادی منطقه ای را توجیه می کند. این مطالعه با هدف تعیین شاخص های تن سنجی و ارزیابی کارایی مرجع CDC 2000 برای دختران 6 تا 14 ساله ی شهر قزوین انجام شد.
این مطالعه به روش توصیفی و مقطعی بین 2219 نفر از دختران مدارس ابتدایی و راهنمایی شهر قزوین در سال 1388 انجام شد. نمونه گیری از مدارس دولتی و غیرانتفاعی به روش تصادفی خوشه ایو با محاسبه ی 10 درصد کل دانش آموزان انجام شد. 18 نفر به دلیل بیماری زمینه ای یا مصرف داروی خاص از مطالعه حذف شدند. قد با دقت 2 میلی متر و وزن با دقت 100 گرم اندازه گیری شد. نمایه ی توده بدنی (Body mass index یا BMI) با تقسیم وزن بر حسب کیلوگرم بر مجذور قد بر حسب متر محاسبه گردید. BMI کمتر از صدک 5 لاغر، صدک 5 تا 85 طبیعی، صدک 85 تا 95 دارای اضافه وزن و صدک بیش از 95 چاق در نظر گرفته شد.
1260 نفر (24/57 درصد) قد زیر صدک 50 و 1153 نفر (38/52 درصد) وزن زیر صدک 50 داشتند. در مقایسه ی قد با مقادیر NCHS (National center for health statistics)، 157 نفر (13/7 درصد) قد زیر صدک 5، 78 نفر (55/3 درصد) قد بالاتر از صدک 95 و 1966 نفر (32/89 درصد) قد طبیعی داشتند. در مقایسه ی وزن با مقادیر NCHS، 217 نفر (85/9 درصد) وزن زیر صدک 5، 1848 نفر (97/83 درصد) وزن طبیعی و 136 نفر (18/6 درصد) وزن بالاتر از صدک 95 داشتند. در مقایسه ی BMI با مقادیر NCHS، 206 نفر (35/9 درصد) لاغر، 1553 نفر (55/70 درصد) طبیعی، 282 نفر (7/12 درصد) دارای اضافه وزن و 163 نفر (4/7 درصد) چاق بودند.
میانگین قدی دختران قزوینی پایین تر از مرجع، میانگین وزن آن ها مشابه یا کمی بالاتر از مرجع بود که در نهایت منجر به افزایش BMI نسبت به مرجع در این گروه شد. این بررسی نشان داد که الگوی رشد دختران قزوینی با الگوی رشد ارائه شده در مرجع CDC 2000 متفاوت است. با توجه به این تفاوت ها، نیاز به استفاده از منحنی های رشد استاندارد ملی بر اساس تنوع نژادی و منطقه ای ضروری به نظر می رسد.