تاثیر تخریب جنگل ها، تغییرکاربری اراضی و ویلاسازی بر برخی شاخص های کیفیت خاک در حوضه زیارت استان گلستان

مطالعه شاخص های کیفیت خاک، ابزاری مناسب در مدیریت نوع کاربری اراضی به شمار می رود. این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری و ویلاسازی برروی برخی از شاخص های کیفیت خاک در چهار کاربری جنگل، مرتع، کشاورزی و شهری و در دو جهت شمالی و غربی انجام شد. نمونه های خاک از عمق 0 تا30 سانتی متر برداشت و تجزیه و تحلیل داده ها با روش اسپلیت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی در شش تکرار انجام شد. شاخص های ارزیابی کیفیت خاک در سه بخش فیزیکی، شیمیایی و زیستی به منظور سنجش پارامترهای مهم خاک طراحی و منظور شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که مقدار مواد آلی در دو کاربری شهر و کشاورزی به ترتیب 70 و 52 درصد، جرم مخصوص ظاهری به ترتیب 35 و 13 درصد، میانگین وزنی قطر خاکدانه به ترتیب 87 و 57 درصد و نیتروژن کل 60 و 39 درصد و تنفس میکروبی در شهر و مرتع به ترتیب 26 و 22 درصد کمتر از مقادیر آن در جنگل می باشد. همچنین مقدار کربنات ها در دو کاربری شهر و کشاورزی به ترتیب 88 و 80 درصد، هدایت الکتریکی 84 و 42 درصد و واکنش خاک درکشاورزی و مرتع به ترتیب 17 و 13 درصد نسبت به اراضی جنگلی بیشتر بود. بیشترین سرعت نفوذ پذیری آب در خاک در کاربری جنگل و کمترین به ترتیب در کاربری شهر و مرتع مشاهده شد. نتایج فوق بیان می کند مدیریت کنونی زمین های مورد مطالعه، کیفیت منابع آب و خاک به خصوص آلودگی منابع آبی شهر گرگان را متاثر ساخته و در صورت ادامه باعث مسائل مهم زیست محیطی نظیر سیلاب های شهری و آلودگی آب شرب می گردد.