![]() |
پشتیبانی: ۰۲۱۹۱۰۹۰۸۹۱ support@magiran.com |
تاریخ چاپ: ۱۴۰۴/۰۲/۰۳ |
این مقاله در «بانک اطلاعات نشریات کشور» به نشانی magiran.com/p2094590 نمایه شده است. برای مطالعه متن آن به سایت مراجعه کنید. |
ارزیابی ضریب زبری مانینگ در کانال های آبیاری و زهکشی با پوشش گیاهی پنجه مرغی (Cynodon dactylon) | |
نویسنده(گان): | ابوالفضل ناصری* |
چکیده: |
ضریب زبری جریان یکی از عوامل مهم و موثر در طراحی کانال های روباز است. انتخاب دقیق این ضریب برای اهداف طراحی و بهره برداری از کانال های خاکی لازم و ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر باهدف تدقیق مقادیر ضریب زبری کانال های خاکی با پوشش گیاهی پنجه مرغی (Cynodon dactylon) انجام شده است. برای انجام آزمایش ها، سی مقطع از کانال های خاکی در شبکه آبیاری و زهکشی مغان انتخاب شدند. سرعت جریان آب در مقاطع مختلف کانال های خاکی با مولینه، مختصات نیمرخ عرضی مقاطع کانال ها با دوربین نقشه برداری (ترازیاب) و یک شاخص مدرج اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد تغییرات ضریب زبری از ۰۱/۰ تا ۴/۰ بود. میانگین ضریب زبری در کانال های خاکی با پوشش گیاهی پنجه مرغی برابر ۰۸/۰ به دست آمد. همچنین، توزیع سرعت جریان، سطح مقطع جریان، پیرامون تر شده، شعاع هیدرولیکی و ضریب زبری مانینگ در کانال های خاکی با پوشش گیاهی یادشده با توزیع لاگ نرمال منطبق بود. نتایج نشان داد جریان در مقاطع کانال های خاکی، به صورت آشفته بوده و با افزایش عدد رینولدز، ضریب زبری در کانال ها، کاهش می یابد. تحلیل حساسیت دبی جریان به ضریب زبری نشان داد با دو و سه برابر شدن اندازه ضریب زبری، دبی جریان به ترتیب ۵۰ و ۳۳ درصد مقدار میانگین ضریب زبری (۰۸/۰) بود. زمانی که ضریب زبری ۵۰ و ۲۵ درصد مقدار میانگین بود، دبی جریان ۲۰۰ و ۴۰۰ درصد دبی نظیر میانگین ضریب زبری گردید بنابراین، حساسیت دبی جریان به ضریب زبری در کانال های خاکی قابل توجه بوده و توصیه می شود در انتخاب و اعمال این ضریب در محاسبات یا برآوردهای مهندسی، توجه و دقت لازم معمول گردد. |
کلیدواژگان: | ضریب مانینگ، ضریب مقاومت جریان، کانال های با پوشش گیاهی پنجه مرغی، کانال های خاکی، مقاومت هیدرولیکی |
نوع مقاله: | مقاله پژوهشی/اصیل |
زبان: | فارسی |
انتشار در: | نشریه مدیریت آب در کشاورزی، سال ششم شماره ۱ (پیاپی ۱۱، بهار و تابستان ۱۳۹۸) |
صفحات: | ۱۰۵ -۱۱۲ |
نسخه الکترونیکی: | متن این مقاله در سایت مگیران قابل مطالعه است. |
Roughness Coefficients in Vegetated Canals by Cynodon dactylon | |
Author(s): | A. Nasseri |
Abstract: |
Roughness Coefficient (RC) is one of the important and effective factors in open channel design. The precision value RC is necessary to design and utilize earth canals. Therefore, the current study was conducted to evaluate roughness coefficients in vegetated channels by Cynodon dactylon at the Moghan plain (in North-west of Iran). In the network of Morgan, 30 drainage canal sections were selected to measure water flow velocity (with a flow meter) and canal cross sections (with profilimetery devices). Results revealed that RC varied from 0.01 to 0.4 and averaged as 0.08 in vegetated canals by Cynodon dactylon. Also, flow velocity, flow section area, wetted perimeter, hydraulic radius and roughness coefficient were lognormal in distributions. Results also showed that flows were turbulent and with an increase in Reynolds numbers, roughness coefficients decrease. Sensitivity analysis of flow rate to roughness coefficient showed that with increase as 200 and 300 percent in roughness coefficients, flow rates were 0.50 and 0.33 of flow rate from average roughness coefficient. Also, with decrease 50 and 25 percent in roughness coefficients, flow rates were 2 and 4 folds of flow rate from average roughness coefficient. Thus, sensitivity of flow rate to roughness coefficient was significant and it is recommended necessary precision in the engineering estimation and computations in the selection of roughness coefficients. |
Keywords: | Earth Canals، Flow Resistance Coefficient، Hydraulic Resistance، Manning Coefficient، Vegetated Canals by Cynodon Dactylon |
Article Type: | Research/Original Article |
Language: | Persian |
Published: | Water Management in Agriculture, Volume:6 Issue: 1, 2020 |
Pages: | 105 -112 |
Full text: | PDF is available on the website. |