![]() |
پشتیبانی: ۰۲۱۹۱۰۹۰۸۹۱ support@magiran.com |
تاریخ چاپ: ۱۴۰۴/۰۲/۰۳ |
این مقاله در «بانک اطلاعات نشریات کشور» به نشانی magiran.com/p2256225 نمایه شده است. برای مطالعه متن آن به سایت مراجعه کنید. |
شوری، هیدروشیمی و کیفیت آب زیرزمینی در دشت رباط-خرم آباد، غرب ایران | |
نویسنده(گان): | رامین ساریخانی، امین جمشیدی*، آرتمیس قاسمی دهنوی |
چکیده: |
منطقه روستایی رباط در شمال شهر خرم آباد (غرب ایران) واقع شده است . منابع آب زیرزمینی موجود در منطقه برای مصارف شرب و کشاورزی استفاده قرار می شود. واحدهای لیتولوژی اصلی منطقه عمدتا شامل آهک، شیل، ماسه سنگ، کنگلومرا و مارن همراه با گچ و نمک است. به منظور ارزیابی کیفیت آب های زیرزمینی منطقه تعداد ۱۵ نمونه از چشمه ها و چاه های منطقه برداشت شد و برای شاخص های شیمیایی ، کاتیون ها ، آنیون ها و عناصر فرعی تجزیه شد. براساس نتایج تجزیه ای آب های منطقه در گروه آب های سخت تا خیلی سخت، بی مزه، لب شور تا خیلی شور قرار می گیرند و دارای ماهیت قلیایی هستند. فراوانی یون های اصلی بدین صورت است Ca>Na>Mg>K و F<NO۳<SO۴ Cl> <HCO۳. زیاد بودن مقدار Na، Cl و EC در برخی از نمونه ها در ارتباط با سازندهای گچی و نمکی و زیاد بودن مقدار نیترات در ارتباط با کودهای کشاورزی استفاده شده کشاورزان است، تعدادی از نمونه ها غلضت HCO۳، Ca و Mg بالاتر از حد مجاز را نشان می دهند، که می تواند در ارتباط با سازندهای کربناته منطقه باشد. غالب ترین رخساره هیدروشیمیایی آب های زیرزمینی منطقه Ca- HCO۳ و در مرتبه بعدی Na+ K- HCO۳است. کیفیت شیمیایی آب های زیرزمینی مرتبط است با انحلال کانی ها، تبادل یونی وزمان ماندگاری آب های زیرزمین در تماس با مواد سنگی است. ۸۵ درصد منابع آبی بررسی شده برای آشامیدن و ۷۳ درصد برای کشاورزی کیفیت خوب تا قابل قبول دارند این دسته از آب ها از سفره های آهکی برداشت شده که دارای پوشش مارنی و ماسه سنگی هستند. به منظور بررسی زیست محیطی و تاثیر آب های زیرزمینی بر سلامت انسان، نمونه ها برای عناصر فرعی (Fe-Cu- Mn-Zn- Pb- Mo-As-Hg-Sn-Ni-Cr) مورد آنالیز قرار گرفتند، نتایج نشان داد که غلضت همه عناصر فرعی تجزیه شده کم تر از حد مجاز است و بدین ترتیب منجر به آثار سوء بر محیط زیست و سلامت انسان نمی شوند. |
کلیدواژگان: | دشت رباط-خرم آباد، کیفیت آب های زیرزمینی، سازند های گچی و نمکی، هیدروشیمی |
نوع مقاله: | مقاله پژوهشی/اصیل |
زبان: | انگلیسی |
انتشار در: | مجله زمین شناسی مهندسی، سال چهاردهم شماره ۵ (زمستان ۱۳۹۹) |
صفحات: | ۸۵ -۱۱۲ |
نسخه الکترونیکی: | متن این مقاله در سایت مگیران قابل مطالعه است. |
Salinity, Chemistry, and Quality of Groundwater in Robat-Khorramabad Plain, West of Iran | |
Author(s): | Ramin Sarikhani، Amin Jamshidi*، Artimes Ghasemi Dehnavi |
Abstract: |
Groundwater salinization in semiarid regions is a limiting factor of use with strategic importance. In this study, the sources of salinity, chemistry, and quality of groundwater in Robat (Khorramabad plain, Iran) were identified through the geochemical methods. Using data analysis, the concentration of cations and anions were recognized with the order of Ca2+>Na+ >Mg2+>K+ and HCO3-> Cl-> SO42+> NO3-> F-, respectively. The high concentration of Na+, Cl-, and EC in some places is attributed to the gypsum and salty formations. In the study area, the salinization processes are identified by natural and artificial activities. The salinization mechanisms are identified by the natural dissolution of gypsum and salt from Gachsaran formation and man-made sources including boreholes drilled through Gachsaran Formation, salt mining, and agricultural activity. Also, the high concentration of nitrate is related to agricultural fertilizers and karstification effects. It is seen that the atmospheric NO3-. HCO3-, Ca2+, and Mg2+ concentration exceeded the standard limit in a few samples probably due to the calcareous formation. Besides, hydrochemical facies of the groundwater are Ca- HCO3 and Na-K-HCO3. Due to the presence of calcareous and salt bearing formations, 46%, 26%, and 20% of all samples show a higher concentration of Ca2+, Na+, and Mg2+, respectively, which exceed the permissible limits. Sulfate and fluoride concentrations are less than the permissible limits. However, due to the presence of calcareous formation, salt bearing formation, and use of agricultural fertilizers, 100%, 26%, and 20% of all samples show a higher concentration of HCO3-, Cl-, and NO3- than the permissible limits. |
Keywords: | Groundwater Resource، Gachsaran Formation، Chemical Analysis، Hydrogeology |
Article Type: | Research/Original Article |
Language: | English |
Published: | Journal of Engineering Geology, Volume:14 Issue: 5, 2021 |
Pages: | 85 -112 |
Full text: | PDF is available on the website. |