![]() |
پشتیبانی: ۰۲۱۹۱۰۹۰۸۹۱ support@magiran.com |
تاریخ چاپ: ۱۴۰۴/۰۲/۰۳ |
این مقاله در «بانک اطلاعات نشریات کشور» به نشانی magiran.com/p2632612 نمایه شده است. برای مطالعه متن آن به سایت مراجعه کنید. |
عملکرد و باروری هیبریدهای حاصل از تلاقی R۲۰۰۰ و لاین های نرعقیم کلزا (Brassica napus L) | |
نویسنده(گان): | ولی الله محمدی*، مسعود شاهسواری، بهرام علیزاده، هوشنگ علیزاده |
چکیده: |
رشد سریع، مقاومت به تنش ، یکنواختی، عملکرد بالا و حفظ حق به نژادگر تولید رقم هیبرید را به موفق ترین راهبرد به نژادی کلزا تبدیل کرده است. هدف از این پژوهش تهیه نخستین هیبریدهای سه لاینی ایرانی کلزا و بررسی عملکرد و باروری آنها بود. به علاوه تاثیر صفات مختلف بر افزایش عملکرد هیبریدها نیز مطالعه شد. هفت لاین نرعقیم با یک لاین بازگردان باروری به نام R۲۰۰۰ تلاقی داده شد و عملکرد دانه هیبریدها در دو سال زراعی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ و ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. سه مورد از هیبریدهای ایجاد شده با میانگین دوساله ۴/۶۴، ۴/۴۰، و ۴/۳۸ تن در هکتار عملکرد چشمگیری داشته و اختلاف معنی داری با ارقام شاهد نیلوفر، نپتون، و نیما (به ترتیب با عملکردهای ۳/۴۴، ۳/۷۳ و ۳/۳۰ تن در هکتار) نشان دادند. بیشترین هتروزیس مشاهده شده نسبت به رقم شاهد برتر مربوط به هیبرید R۲۰۰۰×A۸ با ۳۴/۷۱،درصد بود. تمامی هیبریدهای به دست آمده از نظر باروری کاملا طبیعی و فاقد هرگونه نرعقیمی بودند. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه خوشه ای نشان داد که افزایش تعداد خورجین در بوته و وزن هزار دانه و همچنین تلاقی لاین های والدینی دورتر منجر به تولید هیبریدهای پرمحصول تر می شود. با-توجه به عملکرد بالا و عدم مشاهده نرعقیمی، هیبریدهای امیدبخش حاصل از این پژوهش می توانند پس از بررسی سازگاری و پایداری به عنوان ارقام جدید معرفی شوند. |
کلیدواژگان: | انتخاب غیر مستقیم، باروری، عملکرد دانه، کلزا، هیبرید |
نوع مقاله: | مقاله پژوهشی/اصیل |
زبان: | فارسی |
انتشار در: | مجله علوم گیاهان زراعی ایران، سال پنجاه و چهارم شماره ۳ (پاییز ۱۴۰۲) |
صفحات: | ۱۳۵ -۱۴۸ |
نسخه الکترونیکی: | متن این مقاله در سایت مگیران قابل مطالعه است. |
Yield and Fertility of Rapeseed Hybrids Derived from R2000 × Male-Sterile Lines | |
Author(s): | Valiollah Mohammadi *، Masoud Shahsavari، Bahram Alizadeh، Houshang Alizadeh |
Abstract: |
Early vigor, stress resistance, uniformity, high yield, and breeder right protection have turned hybrid cultivar development into the most successful breeding strategy in rapeseed (Brassica napus L.). The goals of this research were to develop the first CMS based rapeseed hybrids in Iran and to evaluate their performance and fertility. The effect of different traits on yield increasing of hybrids was also studied. Seven CMS lines were crossed with R2000 (a restorer-line) and the seed yield of hybrids was tested using a randomized complete block design with three replications in 2019-2020 and 2020-2021. Three of hybrids with 4.64, 4.40, and 4.38 tons per hectare, showed considerable yield and were significantly different than Nilufar, Neptune, and Nima (3.44, 3.37, and 3.30 tons per hectare, respectively), as check cultivars. R2000×A8 demonstrated the highest heterosis (34.71%) to high-check cultivar. All hybrids obtained were normal in terms of fertility, having no male-sterile flowers. Based on the results of principal component analysis and cluster analysis, the simultaneous increase in the number of pods per plant and the thousand seed weight, together with crossing the more distant parents will lead to more high yielding hybrids. The promising hybrids with high yield and remarkable fertility could be released as new cultivars after passing adaptability and stability experiments. |
Keywords: | fertility، hybrid، Indirect selection، rapeseed، Seed yield |
Article Type: | Research/Original Article |
Language: | Persian |
Published: | Iranian Journal of Field Crop Science, Volume:54 Issue: 3, 2023 |
Pages: | 135 -148 |
Full text: | PDF is available on the website. |