-
مقدمهشیوع اضافه وزن و چاقی عملا در تمام جوامع و گروه های سنی در جهان با سرعتی هشدار دهنده در حال افزایش است. هدف از مطالعه حاضر بررسی سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده در پیش بینی قصد و رفتار کاهش وزن در نوجوانان مبتلا به اضافه وزن و چاقی می باشد.روش بررسیدر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی در سال 1395، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 125 نفر از نوجوانان 13 تا 18 سال مبتلا به اضافه وزن و چاقی، مراجعه کننده به درمانگاه اطفال واقع در پژوهشکده قلب و عروق اصفهان مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته، منطبق با سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده بود، که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. آنالیز آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته هامیانگین سنی نمونه ها 53/1 ± 20/15سال بود. نتایج مطالعه نشان می دهد یک همبستگی مثبت و معنی دار بین کلیه سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده، با قصد و رفتار کاهش وزن در نوجوانان وجود دارد. سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده، 38 % قصد و 44 % رفتار را پیشگویی می کردند. کنترل رفتار درک شده و سپس هنجار های انتزاعی و نگرش ، مهم ترین متغیر های پیش گویی کننده قصد بودند.نتیجه گیرییافته های این مطالعه نشان می دهد که ارتقاء کنترل رفتاری درک شده نوجوانان مبتلا به اضافه وزن و چاقی، برای کاهش وزن باید به عنوان اولویت های برنامه های ارتقاء دهنده سلامت در نظر گرفته شود. هم چنین تئوری رفتار برنامه ریزی شده می تواند به عنوان یک چهار چوب مناسب جهت برنامه ریزی مداخلات آموزشی کاهش وزن ، در نوجوانان مبتلا به اضافه وزن و چاقی به کار رود.کلید واژگان: تئوری رفتار برنامه ریزی شده, کاهش وزن, نوجوانان, اضافه وزن, چاقیIntroductionGlobally, the prevalence of overweight and obesity is really increasing alarmingly in all communities and age populations. The aim of the current study was to investigate theory of planned behavior (TPB) constructs in predicting intention and behavior to lose weight in adolescents with overweight and obesity.MethodsA total of 125 adolescents aged 13-18 years with overweight and obesity who referred to Pediatric Clinic of Isfahan Cardiovascular Research Institute were enrolled in this descriptive-analytical, cross-sectional study in 2016-2017. Data were collected by a questionnaire, developed by the researchers based on the TPB constructs, whose validity and reliability were confirmed. Data analysis was conducted by Pearson correlation coefficient and linear regression in SPSS.ResultThe mean age of the participants was 15.20±1.53 years. There were positive and significant correlations between all TPB constructs and intention and behavior to lose weight in the adolescents. The TPB constructs predicted 38% of intention and 44% of behavior. Perceived behavioral control was the most important predictor variable followed by subjective norms and attitude.ConclusionPromoting perceived behavioral control should be considered a priority of health promotion programs for adolescent's weight loss. Also, the TPB can be used as an appropriate framework to plan for educative interventions for such adolescents to lose weightKeywords: Theory of Planned Behavior, Lose Weight, Adolescents, Overweight, Obesity
-
مقدمهارتباط بیماری های دهان و دندان با عواقب نامطلوب بارداری ضرورت توجه بیشتر به وضعیت بهداشت دهان و دندان در زنان باردار را نشان می دهد. تئوری رفتار برنامه ریزی شده به عوامل اجتماعی در ایجاد رفتار توجه خاص نشان می دهد. پژوهش حاضر با هدف تعیین پیشگویی کننده های مراقبت های بهداشت دهان و دندان در مادران باردار شهر آشخانه بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده در سال 1392 انجام شده است.روش هادر این مطالعه تحلیلی- مقطعی، 150 نفر از مادران باردار شهر آشخانه با روش نمونه گیری آسان از مرکز بهداشتی درمانی شهری آشخانه انتخاب شدند. اطلاعات مربوط به عوامل تئوری رفتار برنامه ریزی شده در خصوص مراقبت های بهداشت دهان و دندان از طریق پرسش نامه گردآوری شده و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی، به کمک نرم افزارspss 18 در سطح معنی دار 05/0 تحلیل شد.یافته هانتایج نشان داد که میانگین سنی مادران باردار مورد مطالعه 9/4 4/24 است و میانگین شاخصDMF مادران 2/2 16/5 بود. در این پژوهش همبستگی میان قصد رفتاری با سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده مورد بررسی قرار گرفت.میان قصد رفتاری با آگاهی (403/0r=) ، با نگرش (369/0 r=)، با هنجارهای انتزاعی(415/0r=)، با کنترل رفتار درک شده (488/0r=) و با رفتار (399/0r=) ارتباط مستقیم و مثبتی مشاهده شد.نتیجه گیریمطالعه حاضر کارایی تئوری رفتار برنامه ریزی شده را در پیشگویی اتخاذ مراقبت های بهداشت دهان و دندان در مادران باردار نشان داد. از این رو این تئوری می تواند به عنوان چارچوبی جهت طراحی و اجرای مداخلات آموزشی جهت کاهش پوسیدگی دندان استفاده شود و در دوران بارداری به حفظ سلامت مادر و کودک کمک نماید.کلید واژگان: تئوری رفتار برنامه ریزی شده, بهداشت دهان و دندان, مادران باردارBackgroundThe relationship between periodontal disease and adverse pregnancy outcomes according to the status of oral health in pregnant women is evident. The theory of planned behavior is one of the few theories that social factors on behavior indicates that special attention.
The main theory of the cause of behavior, knows the intention to perform that behavior. Intention is affected by attitude toward the behavior, subjective feeling of control over one's behavior on the behavior (in terms of ease or difficulty of the work ) is.The present study aimed to determine the predictive value of oral health care for pregnant women Ashkhaneh city was based on the theory of planned behavior.MethodsIn this cross-sectional study, 150 pregnant mothers in Ashkhaneh city a sampling of urban health center Ashkhaneh selected. Scale of the theory of planned behavior regarding oral health care were collected through questionnaires. The data were analyzed using the software spss 18.
Findings: The results showed that the average age of mothers in the study 24/4 ± 4/9 and the average maternal DMF index was 5.16± 2.2.
In this study, the correlation between behavioral intention were studied by structural theory of planned behavior. Between behavioral intention and awareness (r = 0/403), and attitude (r = 0 / 369), subjective norms(r = 0/415), and perceived behavioral control, (r = 0/488) and the behavior of the (r= 0/399 ) found a positive correlation.ConclusionThis theory of planned behavior in the prediction of performance measures of oral health care to pregnant women showed. Thus, this theory can be used as a framework for designing and implementing educational interventions for reducing dental caries should be used during pregnancy to help maintain the health of mother and child.Keywords: Theory of Planned Behavior, Oral Health, Pregnant Women -
مقدمهرفتارهای ناایمن جنسی از مهم ترین رفتارهای مخاطره آمیز هستند که فرد و جامعه را در معرض ابتلا به بیماری های عفونی خطرناکی مانند ایدز و هپاتیت های ویروسی قرار می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزشی ترغیب رفتارهای جنسی ایمن در بین معتادین مرد تحت پوشش مراکز درمان اعتیاد شهر همدان با بهره گیری از تئوری رفتار برنامه ریزی شده انجام شد.مواد و روش هاپژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی بود که بر روی 104 نفر (52 نفر گروه مداخله، 52 نفر گروه کنترل) از افراد مذکر تحت پوشش مراکز درمان اعتیاد شهر همدان انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای شامل سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده و اطلاعات جمعیت شناختی بود. قبل از انجام مداخله آموزشی، پیش آزمون توسط هر دو گروه به منظور ارزشیابی تشخیصی تکمیل شد. سپس افراد شرکت کننده در گروه مداخله در چهار جلسه آموزشی که بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده تدوین شده بود شرکت نمودند. دو ماه پس از پایان برنامه از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-16 و از آزمون های تی زوجی، تی مستقل، کای دو، دقیق فیشر، مک نمار و تحلیل رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده شد.یافته هاپس از مداخله آموزشی، میانگین امتیازات سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده (نگرش نسبت به رفتار، نرم های انتزاعی، کنترل رفتاری، قصد رفتاری و رفتار) به صورت معنی داری افزایش پیدا کرد. این تغییرات در گروه کنترل معنی دار نبود.نتیجه گیریبرگزاری کلاس های آموزشی ترغیب رفتارهای جنسی ایمن با بهره گیری از تئوری رفتار برنامه ریزی شده برای افراد تحت پوشش مراکز ترک اعتیاد می تواند سودمند باشد.
کلید واژگان: رفتارهای جنسی ایمن, رفتار جنسی, مراکز درمان سوءمصرف موادIntroductionUnsafe sexual behaviors as important risky behaviors can expose individuals and society to dangerous infectious disease such as AIDS and viral hepatitis. Considering the high prevalence of unsafe sexual behaviors، this study aimed to determine the effect of educational programs to encourage safe sexual behaviors among substance abusers referred to substance abuse treatment centers in Hamadan، Western Iran by applying the theory of planned behavior.Materials And MethodsThis quasi-experimental study was performed on 104 men substance abusers (52 participants in each of the control and intervention groups) referred to substance abuse treatment centers in Hamadan. Data collection tool was a questionnaire containing demographic information and the theory of planned behavior constructs. Before the educational program، questionnaires were completed by both groups. After the pretest in both groups، participants in the intervention group participated in four educational sessions designed based on the theory of planned behavior. Two months after the end of program، posttest was performed. Data was analyzed using independent T-test، chi-square، fisher exact test، McNemar’s test and multiple linear regressions using SPSS-16.ResultsAfter educational intervention، the mean scores of the theory constructs (attitude toward behavior، subjective norms، behavioral control، behavioral intention and behaviors)، in the intervention group increased significantly (P<0. 05)، despite the fact، changes were not significant in the control group.ConclusionsImplementation of educational courses to encourage safe sexual behaviors based on the theory of planned behavior can be beneficial for substance abusers referred to substance abuse treatment centers.Keywords: Safe Sex, Sexual Behavior, Substance Abuse, Treatment Centers -
بررسی اثر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده در کاهش قصد مصرف سیگار در دانش آموزان دبیرستانیاعتقادات و باورهای مرتبط به سیگار کشیدن میتواند به عنوان یکی از مهمترین پیش زمینه های رفتار سیگار کشیدن در میان نوجوانان مطرح باشد. در آسیا و خاورمیانه شیوع مصرف سیگار در حال افزاش می باشد بخصوص در میان نوجوانان. هدف مطالعه حاضر تاثیر مداخله آموزشی بر مبنای تئوری رفتار برنامه ریزی شده در پیشگیری از مصرف سیگار در دانش آموزان دبیرستانی شهر قزوین بود. در این مطالعه مداخله ای شاهددار تصادفی 150 نفر از دانش آموزان دبیرستانی پایه اول شهر قزوین از طریق روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار مطالعه یک پرسشنامه خود ساخته بود که متغیرهای دموگرافیک و سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده را مد نظر قرار می داد. از دانش آموزان خواسته شد تا در مرحله اول پرسشنامه فوق را تکمیل کنند. سپس دانش آموزان بطوری تصادفی و بر اساس مدارس آنها به دو گروه آزمون کنترل تقسیم شدند. برای گروه آزمون برنامه آموزشی بر اساس سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده و در 4 جلسه 60-45 دقیقه ای در فاصله زمانی 3 هفته طراحی شد. دانش آموزان حاضر در گروه کنترل هیچگونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها در 2 مقطع زمانی قبل و 3 ماه پس از آموزش گردآوری شد. میانگین سنی دانش آموزان شرکت کننده در مطالعه حاضر 62/0 ± 3/15 بود. نتایج نشان داد که 6/7 و 9/0 درصد از پدرها و مادرها به ترتیب سیگاری هستند. بین دو گروه آزمون و کنترل از حیث متغیرهای دموگرافیک (مانند تحصیلات والدین، وضعیت اشتغال پدر و مادر، محل سکونت و وضعیت اقتصادی) اختلاف معناداری وجود نداشت. مداخله آموزشی اجرا شده برای گروه آزمون توانست منجر به افزایش نگرش، هنجار انتزاعی، کنترل رفتاری متصور و قصد رفتاری جهت پیشگیری از استعمال سیگار در گردد. این درحالی بود که در گروه کنترل هیچگونه افزایش معنی داری از لحاظ سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده مشاهده نشد. همچنین، میانگین نمره رفتار در گروه آزمون در مرحله بعد از مداخله نسبت به مرحله قبل از مداخله به طور معناداری افزایش یافته است اما تفاوت معناداری در گروه شاهد قبل و بعد از مداخله ملاحظه نگردید. مداخله پیشگیری از استعمال سیگار در مدراس بر مبنای تئوری رفتار برنامه ریزی شده، در سنین نوجوانی در پیشگیری از استعمال سیگار نقشی بسیار مهم و اساسی دارد.
کلید واژگان: تئوری رفتار برنامه ریزی شده, سیگار, آموزش, نوجوانانBeliefs about smoking are important predictors of smoking behavior among adolescents. An alarming fact is the rising smoking prevalence in Asian countries especially in the Middle East، particularly the increasing trend in smoking during adolescence. In a randomized controlled trial study، 150 students e were selected using multistage sampling procedure from boy-specific high schools in Qazvin. A self constructed questionnaire was administered consisting of demographic and the theory of Planned Behavior (TPB) constructs (i. e. attitudes towards smoking، subjective norms، perceived behavioral control and intention to smoke. The adolescents were asked to complete the questionnaire at the baseline and then they were randomly assigned either experimental (n=75) or control group (n=75). The randomization unit was the school. Adolescents in the experimental group received four educational sessions during three weeks while those in the control group did not receive any kind of intervention. The data was collected at baseline and three months after the intervention. The average age of the adolescents was 15. 3±0. 62. Approximately، 1% and 7. 6% of the adolescents had a mother and father who had smoke، respectively. There was no difference between control and experiential groups in terms of demographic variables. The educational intervention resulted in improving for attitudes، subjective norms، perceived behavioral control and intention in the experimental group in comparison with the control group. Furthermore، preventive smoking behavior was increased significantly among adolescents in the experimental group in comparison with those the control group. The results suggest that an intervention based on the TPB to prevent smoking behaviors can bring about promising results among adolescents.Keywords: theory of Planned Behavior, adolescents, education, smoking -
مقدمهفعالیت جسمانی ناکافی، اولین عامل از ده عامل خطر عمده مرگ در سراسر جهان است.داشتن فعالیت جسمانی کافی و منظم، خطر فشار خون بالا، بیماری قلبی عروقی، سکته مغزی، سرطان سینه، کولون و افسردگی، افتادن و شکستگی را در افراد بزرگسال کاهش می دهد. هدف از نگارش این مقاله، بررسی مداخلات مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی درارتقاء فعالیت جسمانی گرو ه های مختلف به شیوه نظامند بود .روش کارهفت پایگاه اطلاعاتی شامل Iran medex، SID، PubMed،Web of science، Scopus،Science direct ، Google scholar به روش مرورنظامند با کلمات کلیدی :physical activity OR physical OR exercise، Theory of planned behavior OR TPB، experimental randomized controlled trial OR intervention،motor activity،physical activit* exercise*، فعالیت جسمانی، تئوری رفتار برنامه ریزی، مداخله آموزشی، تئوری مورد بررسی قرار گرفت. مطالعاتی انتخاب شدند که کمی، مداخله ای، به زبان فارسی یا انگلیسی بود. همچنین تئوری رفتار برنامه ریزی و فعالیت جسمانی یکی از اجزای اصلی آنها بوده است.نتایجدر جستجوی اولیه 319 مقاله در پایگاه های مختلف بازیابی گردیدکه با توجه به معیار های ورود به مطالعه و حذف مقالات تکرای 14 مقاله بین سال های 2003 تا پایان 2016 وارد مطالعه شدند.اکثریت مطالعات از نوع نیمه تجربی کنترل دار و طول مدت مداخله بین دو هفته تا سه ماه بود. گروه هدف مطالعات دانش آموزان، سالمندان، زنان خانه دار و پرسنل مراکز بهداشتی درمانی بودند. مداخله آموزشی در اکثر مطالعات به روش سخنرانی، بحث گروهی، کتابچه، گروه کانونی، پمفلت آموزشی، پرسش و پاسخ، پانل، بارش افکار، بوکلت بود. در اکثر مطالعات، سازه نگرش، کنترل رفتاری درک شده و قصد رفتاری پیشگویی کننده قوی فعالیت جسمانی بود. هنجار های انتزاعی در کمتر از نیمی از مطالعات پیشگویی کننده ضعیفی بود.در این مطالعات مداخلات آموزشی مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی در ارتقا ء فعالیت جسمانی تاثیر مثبتی داشته است .نتیجه گیریاکثریت مطالعات مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی در ارتقاء فعالیت جسمانی، تاثیر مثبتی داشته است. اما ناهمگن بودن گروه های هدف باعث دشواری مقایسه تاثیر مداخلات بر فعالیت جسمانی گردید. جهت سنجش تاثیر مداخله به نحو صحیح در مطالعات تئوری محور، پیشنهاد می گردد طول مدت مداخله و همچنین پیگیری بعد از مداخله طولانی تر گردد تا بتوان تاثیر مداخله را به نحو صحیح سنجید.کلید واژگان: تئوری رفتار برنامه ریزی, فعالیت جسمانی, مداخله آموزشیIntroductionInadequate physical activity is the first among the ten risk factors of mortality worldwide. Adequate and regular physical activity can reduce high blood pressure, cardiovascular diseases, Cerebrovascular accidents, breast cancer, colon and depression, and falls and fracture in adults. The present research aimed to investigate the effect of interventions based on the theory of planned behavior on promoting the physical activity of different groups systematically.MethodsSeven databases including Iran medex, SID, PubMed, Web of Science, Science Direct, Scopus and Google Scholar were searched for the following key words: Theory of planned behavior OR TPB, experimental randomized controlled trial OR intervention, motor activity, physical activity, exercise. The inclusion criteria were for the results to be quantitative, interventional, and in English or Persian language. The theory of planned behavior had to be an integral part of the selected articles.
Results The initial search ended up with 319 articles in different databases which were filtered according the inclusion and exclusion criteria. Finally, 14 articles were included in the research which covered the years 2003 to 2016. The majority of studies were case-control and semi-experimental. The intervention durations were 2 weeks to 3 months. The target research populations were students, elderly, housewives, and health workers. The used educational interventions were mostly lecture, panel discussion, booklet, focal groups, educational pamphlets, Q&A, and brainstorming. In the majority of investigations, attitude, perceived behavioral control, and behavioral intention were strong predictors of physical activities. Subjective norms were poor predictors in less than half of the studies. The theory-based interventions revealed to have a positive effect on promoting physical activity.ConclusionThe majority of interventions based on the theory of planned behavior were proved to promote physical activities. However, the heterogeneity of target groups makes comparing the effect of interventions on physical activities difficult. To explore the effect of the interventions in theory-oriented studies, it is recommended to extend the length of the interventions and follow-ups to properly decide on the effectiveness of the intervention.Keywords: theory of planned behavior, physical activity, educational intervention -
مقدمهسواد سلامت را میتوان به صورت توانایی خواندن، درک کردن و عمل کردن بر اساس توصیه های بهداشتی و سلامتی تعریف کرد. تئوری رفتار برنامهریزی شده، اصلیترین علت یک رفتار را، قصد برای انجام آن رفتار میداند. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین سواد سلامت و سازه های تئوری رفتار برنامهریزی شده و انجام آزمونهای غربالگری سرطان پستان در زنان روستایی رشتخوار انجام شد.روش بررسیاین مطالعه مقطعی بر روی 250 نفر از زنان 35 ساله و بالاتر تحت پوشش مراکز روستایی رشتخوار انجام شد. روش نمونهگیری به صورت تصادفی چند مرحلهای بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر تئوری رفتار برنامهریزی شده و پرسشنامه سواد سلامت عملکردی بزرگسالان (TOFHLA) بود. که توسط زنان تکمیل شد. داده های جمع آوری شده توسط نرمافزار 16SPSS و آمار توصیفی و آزمونهای همبستگی اسپیرمن، کروسکال- والیس و رگرسیون خطی در سطح معنیداری 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 84/4±6/39 بود. آزمون کروسکال- والیس نشان داد بین سواد سلامت و انجام آزمونهای غربالگری سرطان پستان ارتباط معناداری وجود دارد (p<0/001). همچنین بر اساس ضریب همبستگی اسپیرمن، بین سواد سلامت و هنجارهای انتزاعی (p<0/001، r=0/49) و همچنین بین نگرش و سواد سلامت (p<0/001، r=0/40)ارتباط معناداری وجود داشت. بر اساس نتایج رگرسیون خطی، سازه های تئوری رفتار برنامهریزی شده توانستند 40% از واریانس رفتار را پیشبینی نمایند.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که تئوری رفتار برنامهریزی شده میتواند به عنوان چهارچوب مناسبی برای طراحی و اجرای مداخلات سرطان پستان و سواد سلامت بکار رود.کلید واژگان: سواد سلامت, تئوری رفتار برنامه ریزی شده, سرطان پستان, غربالگری, زنانIntroductionHealth literacy is a measure of an individuals ability to read, comprehend, and act on medical instructions. According to the theory of planned behavior, the main cause of a behavior is intention. This study aimed to determine the association between health literacy and constructs of theory of planned behavior and Breast Cancer Screening Tests performance among rural women in RoshtkharMethodsThis cross-sectional study was conducted on 250 women above age 35 years who were selected by Multi-stage random sample method from population covered by rural health centers of Roshtkhar. Data were collected by researcher-made questionnaire and questionnaire of Test of functional health literacy in adults. Data were analysed using SPSS software version16, using descriptive statistics and Spearman correlation test, Kruskal-Wallis and linear regression models (α=0.05).ResultsThe mean age of participants was 39.6±4.84 years. The Kruskal Wallis Test was shown a significant relationship between Breast Cancer Screening Tests performance and Health Literacy (pConclusionsThe theory of planned behavior could be used as an appropriate theoretical framework for the design and implementation of health literacy and breast cancer interventions.Keywords: Health Literacy, Theory of Planned Behavior, Breast Cancer, Screening, Women -
هدف از پژوهش حاضر کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده در پیش بینی تصمیم افراد به رانندگی با سرعت غیرمجاز بود.روش706 داوطلب شامل 495 مرد و 211 زن با حداقل یک سال سابقه رانندگی پرسشنامه پژوهش، را پر کردند. پرسشنامه حاوی 11 سوال تنظیم شده بر اساس مدل توسعه یافته تئوری رفتار برنامه ریزی شده بود. سازه های قصد، نگرش، هنجار ذهنی، احساس کنترل، هنجار توصیفی و اخلاقی افراد نسبت به رانندگی با سرعت غیرمجاز را می سنجید.یافته هارانندگان زن، بزرگسال و باتجربه تر بیش از دیگر گروه ها قصد رعایت سرعت مجاز را داشتند و نگرش مثبت تری نسبت به آن داشتند. در کل متغیرهای ارزیابی شده تئوری رفتار برنامه ریزی شده به همراه سن توانستند 38% از واریانس قصد را توضیح دهند. نگرش و هنجار اخلاقی قوی ترین پیش بین کننده های قصد بودند. در نهایت اینکه میزان تصادفات گزارش شده و جریمه های اخذ شده به دلیل سرعت غیرمجاز با قصد افراد در رعایت سرعت مجاز ارتباط معکوس داشت.
کلید واژگان: تئوری رفتار برنامه دار, رانندگی با سرعت غیرمجازIntroductionThe aim of the current study was theory of planned behaviour (TPB) as a theoretical framework to predict the intentions towards exceeding the speed limits.Method706 participants including 495 male and 211 female with at least one year driving experience were chosen in the study. The participants completed a questionnaire of eleven questions inspired by the TPB. Intentions, attitude, subjective norm, perceived behavioural control, descriptive norm and moral norm were assessed.Resultsfemale, older aged and experienced drivers intended more to observe the speed limits. In total, the constructs of the TPB and age together could account 38% of intention to exceed the speed limits. Attitudes and moral norm were the strongest predictors for intention. Also the number of reported accidents and speed traffic fines had a negative relationship with intention.Keywords: Theory of planned behavior, Driving, Speed limits -
زمینه و هدفاستعمال دخانیات به عنوان معضلی بهداشتی در سطح جهان مطرح است و مصرف قلیان در بین دانشجویان شیوع زیادی دارد. این مطالعه با توجه به خطرات و پیامدهای منفی مصرف قلیان روی سلامت افراد، باهدف بررسی عوامل مرتبط با مصرف آن بین دانشجویان شهرستان اسدآباد براساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده انجام شد.مواد و روش هااین مطالعه توصیفی_تحلیلی از نوع مقطعی، در سال 94-95 روی 400 نفر از دانشجویان دانشگاه های شهرستان اسدآباد انجام شد. روش نمونه گیری در این مطالعه از نوع طبقه ای چندمرحله ای بود. پرسشنامه ها به صورت خود گزارش دهی تکمیل شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه ای مشتمل بر دو بخش سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده و متغیرهای جمعیت شناختی جمع آوری شد. اطلاعات پس از ورود در نرم افزارSpss ویرایش 16 با آزمون های رگرسیون خطی و لجستیک تحلیل شد.یافته هامیانگین سنی شرکت کنندگان 3/3±22/72 سال بود. نتایج نشان داد شیوع مصرف قلیان در دانشجویان مطالعه شده 32 درصد و از بین متغیرهای تئوری رفتار برنامه ریزی شده، کنترل رفتاری درک شده و نگرش مثبت نسبت به مصرف قوی ترین پیشگویی کنندگان قصد مصرف قلیان بود. درمجموع 78/5 درصد از واریانس قصد رفتاری را سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده تبیین کرد. همچنین قصد رفتاری (0/489= ß) در مقایسه با کنترل رفتاری درک شده (0/115 = ß) پیشگویی کننده قوی تری برای رفتار بود.نتیجه گیریبا توجه به موثر بودن تئوری رفتار برنامه ریزی شده در پیش بینی مصرف قلیان، به نظر می رسد می توان از این تئوری برای برنامه ریزی و مداخله برای پیشگیری مصرف قلیان در بین دانشجویان استفاده کرد.کلید واژگان: قلیان, تئوری رفتار برنامه ریزی شده, دانشجویانBackground And ObjectiveThe Tobacco use is recognized as a global health problem. Considering the high prevalence of hookah consumption among college students and its risks and negative consequences on the human health, this study aimed to investigate the factors related to hookah consumption among college students of Asad abad city base on the theory of planned behavior (TPB).MethodsThis cross-sectional study was carried out on 400 students of Asad abad universities between 2015 and 2016. The method was multi-stage sampling and the questionnaires were completed as a self-report. The data-gathering tools consisted of a questionnaire based on the TPB construct and demographic variables. The data were analyzed by SPSS-16 software with linear and logistic analysis.ResultsThe mean age of participants was [3/3 ± 72/22] years, the results showed that the prevalence of hookah consumption was 32% among students. In addition, among the variables of planned behavior theory, perceived behavioral control and positive attitude towards the most powerful consumption, the predictors had the intention to use a hookah. In total, 78.5% of the behavioral intention variance was explained by the constructs of TPB. Behavioral intention (ß =0/489) was better predictive for manner camped to perceived behavioral control (ß =0/115).ConclusionConsidering the effectiveness of the planned behavior theory to predict the hookah consumption, it seems that this theory can be used for planning to prevent the hookah and interventions among students. Training including all aspects affecting drug compliance is necessary.Keywords: hookah, theory of planned behavior, college students
-
مقدمهبا توجه به شرایط خاص فیزیولوژیک و آسیب پذیری زنان باردار لازم است تاکید بیشتری بر آموزش و رعایت اصول بهداشت دهان ودندان در این دوران صورت پذیرد از آنجا که اکثر مشکلات بهداشتی با رفتار انسان ارتباطی تنگا تنگ دارند تئوری های مطالعه رفتار می توانند برای درک چگونگی پیشگیری از مشکلات بهداشتی دهان ودندان مورد استفاده قرار گیرند. از این روهدف از این مطالعه تعیین پیشگویی کننده های وضعیت بهداشت دهان ودندان مادران باردار بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده بود.روش بررسیدر این مطالعه توصیفی ازنوع همبستگی تعداد 208 نفر از مادران باردار مراجعه کننده به 4 مرکز بهداشتی درمانی شهر یزد به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند واز طریق مصاحبه پرسشنامه ها تکمیل شد. (روایی پرسشنامه توسط نظرات متخصصان وپایایی بامحاسبه آلفای کرونباخ 83/0-64/0 تایید شده بود این پرسشنامه بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده طراحی شد و شامل اطلاعات دموگرافیک وزمینه ای وسوالات سازه های تئوری و وضعیت بهداشت دهان ودندان خود گزارش شده بود.یافته هاازمادران باردار مورد بررسی 1/59 درصد یکبار در روز مسواک می زدند وتنها 8/30درصد یکبار در روز از نخ دندان استفاده می کردند و میانگین تعداد دندانهای سالم مادران برابر با 65/7 ± 56/23 بود ازبین سازه های مدل تئوری رفتار برنامه ریزی شده سازه های نگرش، هنجار ذهنی وکنترل رفتاری درک شده 66% قصد رفتاری را پیشگویی کردند ورفتار بهداشتی 12% تغییرات وضعیت بهداشت دهان ودندان را پیشگویی می کرد از بین سازه های مدل ،کنترل رفتاری درک شده قوی ترین پیشگویی کننده قصد رفتاری بود.نتیجه گیریبکارگیری تئوری رفتار برنامه ریزی شده می تواند با تمرکز بر روی کنترل رفتاری درک شده نتایج ثمر بخشی را در زمینه رفتار مطلوب بهداشت دهان ودندان به بار آورد این مدل می تواند بعنوان یک مدل مناسب در برنامه های ارتقاء سلامت دهان ودندان بکار رود.کلید واژگان: بهداشت دهان ودندان, مادران باردار, تئوری رفتار برنامه ریزی شدهIntroductionRegarding special physiological conditions of pregnant women, training the rules of oral and dental care are required to be more emphasized. Most of health problems are associated with human behavior and, therefore, the theories of behavior can help with prevention of oral and dental health problems. The present study was conducted to determine predictors of oral and dental care in pregnant women based on the theory of planned behavior.
Material: This was a descriptive correlational study in which 208 pregnant women referring to four health centers in the city of Yazd were selected using multistage random sampling. The questionnaire was designed according to the theory of planned behavior which consisted of demographic and background information, theoretical questions, and oral and dental health status. It was completed through interview while the validity was confirmed by the expert opinions and the reliability by Cronbach's alpha of 0.83-0.64.Results59.1% of the studied women brush their teeth once a day and only 30.8% used dental floss daily. The average number of healthy teeth of the pregnant women was 23.56 ± 7.65. Attitude toward behavior, subjective norms, and perceived behavioral control predicted 66% of behavioral intension. Health behavior predicted 12% of the changes of oral and dental health condition. Perceived behavioral control was the strongest predictor of behavioral intention.ConclusionConcentrating on perceived behavioral control, the theory of planned behavior could result in optimum behaviors of oral and dental health. This model can be used as an appropriate model in promoting oral and dental health status.Keywords: Oral, dental health, Pregnant women, Theory of planned behavior -
زمینه و هدفپرفشاری خون یکی از شایع ترین بیماری های غیرواگیر و از مهمترین مشکلات سلامتی در جهان به شمار می رود که در عین حال قابل پیشگیری و کنترل می باشد. تئوری رفتار برنامه ریزی شده (Theory of Planned Behavior) یکی از تئوری های مهمی است که فرآیند اصلی پذیرش رفتارهای بهداشتی را توضیح می دهد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده و تاثیر آن بر سازه های تئوری در بیماران مبتلا به پرفشاری خون، اجرا گردید.
روش تحقیق: این مطالعه کارآزمایی میدانی شاهددار تصادفی شده، بر روی 110نفر از بیماران مبتلا به پرفشاری خون شهرستان زیرکوه انجام شد. بیماران به صورت تصادفی ساده در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که سوالاتی در زمینه اطلاعات دموگرافیک و در پنج حیطه نگرش، هنجارهای انتزاعی، کنترل رفتار درک شده، قصد رفتاری و رفتار داشت. روایی پرسشنامه به روش اعتبار محتوا تایید شد و پایایی آن به وسیله ضریب آلفای کرونباخ و آزمون مجدد تعیین گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (ویرایش 16) و آزمون های آماری تی مستقل و آنالیز واریانس تکرارشده، تجزیه و تحلیل شدند.یافته هاقبل از مداخله، دو گروه مورد و شاهد از نظر میانگین نمره سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده، همسان بودند. پس از مداخله، در گروه مورد، میانگین نمره نگرش از 08/ 4±7/ 48 به 5 /2±1/ 64، میانگین نمره هنجار انتزاعی از 8/ 4±9/ 34 به 03/ 3±1/ 43، میانگین نمره کنترل رفتار از 8/ 3±8/ 33 به 01 /3±43، میانگین نمره قصد رفتاری از 06/ 3±9/ 33 به 2±09/ 41 و میانگین نمره رفتار از 6/6±6/ 65 به 8/ 4±45 /82 افزایش یافت و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود؛ ولی در گروه شاهد اختلاف معنی داری در این زمینه مشاهده نشد.نتیجه گیریتئوری رفتار برنامه ریزی شده می تواند در پیشگیری از رفتارهای منجر به بروز فشار خون بالا موثر باشد.
کلید واژگان: پرفشاری خون, آموزش, رفتار, تئوری رفتار برنامه ریزی شدهBackground And AimHypertension is one of the most common and important non-communicable diseases and health problems in the world today; nevertheless, it is preventable and controllable. Theory of Planned Behavior is one of the major theories that explains the process of adopting healthy behaviors. The present study aimed atat determining the effect of the theory on components of theory in patients with hypertension.Materials And MethodsThis randomized controlled field trial study was done on 110 patients with hypertension in Zirkouh city who were divided into two equal groups. Validity and reliability of the questionnaire used were determined through face and content validity and through Cronbach’s alpha and test-retest, respectively. The obtained data was analyzed by means of SPSS software (V: 16) using statistical t-test and repeated analysis of variance.ResultsBoth groups were similar regarding mean score of the theory components before intervention, but after the intervention the average scores of the experimental group increased. The attitude increased from 48.7 to 64.1, subjective norm from 34.9 to 43.1, perceived behavioral control from 33.8 to 43, intention behavior from 33.9 to 41.09 and behavior from 65.6 to 82.45); and these differences were statistically significant (P<0.001).However, nosignificant difference was observed in the control group.ConclusionRegarding the positive effect of education based on The Theory of Planned Behavior in controlling hypertension, planning of a curriculum based on this theory is recommended.Keywords: Hypertension, Education, Behavior, Theory of Planned Behavior
نکته:
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبهای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شدهاست.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شدهاند و انتظار میرود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار سادهای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش دادهشود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشتههای نویسنده خاصی هستید، یا میخواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
* با توجه به بالا بودن تعداد نتایج یافتشده، آمار تفکیکی نمایش داده نمیشود. بهتراست برای بهینهکردن نتایج، شرایط جستجو را تغییر دهید یا از فیلترهای زیر استفاده کنید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجهای نباشند.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجهای نباشند.
متن مطلب
اعتبار نشریه
-
معتبرحذف فیلتر