-
تاریخ نگری و تاریخ نگاری عمادالدین کاتب اصفهانیعمادالدین کاتب اصفهانی مورخ ایرانی قرن ششم هجری، سهم مهمی در تقویت تفکر تاریخ نگاری انتقادی این دوره دارد. با توجه به جایگاه و اهمیت تاریخ نگاری او در عالم اسلام، این مقاله در صدد است با رویکردی تحلیلی تاثیر متقابل بینش و روش تاریخ نگاری او را روشن نماید. منظومه تفکر تاریخی عمادالدین دارای سه ویژگی نخبه گرایانه، شریعتمدارانه و انتقادی است که او را قادر ساخته با روش توصیفی...
کلید واژگان: عمادالدین کاتب اصفهانی, تاریخ نگاری, تاریخ نگری, سلجوقیان, ایوبیان, زنگیان -
اگرچه بررسی کارنامه تاریخ نگاری مسکویه منحصر در کتاب تجارب الامم نیست، می توان گفت شاکله اصلی تاریخ نگاری وی را در بر می گیرد. مسکویه مورخ برجسته سده های چهارم و پنجم هجری از بنیان گذاران تاریخ نگاری انتقادی به شمار می رود که با تالیف آثار خود نگرشی خاص را در تاریخ نگاری اعمال کرده است. شیوه ای که او در تاریخ نگاری استفاده کرده در روند تکوین افق ها و کلیت تاریخ نگاری تاثیری بسزا بر جای گذاشته است. موضوع اصلی این نوشتار شناسایی منابع اطلاعات تاریخ نگاری مسکویه در تجارب الامم است. استفاده از متون منابع ادبی و تاریخی ایران باستان، به کار گرفتن متون تاریخ نگاری اسلامی و استفاده از تحقیقات میدانی چون فراگرفتن اخبار و شواهد تاریخی از شاهدان و ناظران قضایا و تامل در رویدادهای زمانه، آن هم در ارتباط با تحولات و رخدادهای دوره های تاریخی، از جمله محورهای اصلی منابع و شیوه های ابن مسکویه در کسب اخبار و معرفت تاریخی برای نوشتن تاریخ بوده که وی را میراث دار سنت تاریخ نگاری ایرانی و اسلامی ساخته است.کلید واژگان: تاریخ نگاری, مسکویه, تجارب الامم, منابع شفاهی, مکتوبAlthough the study of the historiography of Moskuya is not limited to the book of Tajarob-Al-Omam, it can be said that the main branch of his historiography includes. The prominent historian of the fourteenth and fifth centuries is one of the founders of critical historiography. Who, by composing his works, has made a special attitude in the historiography. The way he uses historiography has had a profound effect on the development of the horizons and the entire history of historiography. The main subject of this paper is to identify the sources of information on the history of Moskuya in Tajarob-Al-Omam. The use of literary and historical sources of ancient Iran, the use of Islamic historiography texts, and the use of field research, such as the acquisition of historical news and evidence from witnesses and observers of events and reflection on events of the time, also in connection with the developments and events of historical periods , Is one of the main axes of the sources and practices used by Ebn-E- Moskuya in gaining historical news and historical knowledge for writing history that has led him to be inherited from the tradition of Iranian and Islamic historiography.Keywords: historiography, Moskuya, Tajarob-Al-Omam, oral sources, written
-
یکی از اصول مهم تاریخ نگاری انتقادی، بررسی صحت و سقم منابع تاریخی است. کلاوس. یو. هاخ مایر در مطالعه ای انتقادی با تقسیم منابع تاریخی هر دوره به دو دسته منابع روایی و آثار باقیه (Überreste) نشان داده است که منابع روایی در دوره مورد مطالعه او (آل بویه) دارای ضعف هایی چون: اشکال و انحراف در انتقال مطالب، اصالت مؤلف و جانبداری هستند؛ از این روی عمده پژوهش هایی که تاکنون از سوی محققانی چون بوسه و کبیر درباره این دوره انجام شده اند کامل نیستند. هاخ مایر معتقد است باید گزارش های منابع روایی با استفاده از آثار باقیه که خود به سه دسته آثار باقیه انتزاعی، آثار باقیه شیئی و آثار باقیه نوشتاری تقسیم می شوند، مورد اصلاح قرار گیرند یا تکمیل شوند. او با بررسی مجموعه رسایل صابی که یکی از چهار مجموعه رسایل برجای مانده از دیوان انشای دوران بوییان است، می کوشد ارزش این دسته از منابع را که به گمان وی در رده سوم آثار باقیه یعنی رده نوشتاری طبقه بندی می شوند برای تاریخ نگاری و تکمیل منابع روایی نشان دهد.
کلید واژگان: آل بویه, منابع روایی, آثار باقیه, رسایل صابی, دیوان انشاءOne of the major principles of critical historiography is the investigation of the credibility of historical sources. In a critical study, Klaus U. Hachmeier, by dividing the historical sources of each period into the two categories of narrative sources (Tradition) and extant works (Uberreste), has shown that the narrative sources in his target area of study (the Buyids) suffer from problems such as: flaws and deviations in transferring the material, the authenticity of the author, and biasness. Hence, most of the studies that have been conducted about this period by scientists such as Busse and Kabir are not complete. Hachmeier believes that reports belonging to the category of narrative sources should be corrected or completed by the use of extant works which in turn are divided into the three groups of abstract extant works, object extant works, and written extant works. By studying the collection of “al-Sabi Letters” which is one of the four collections remaining from “Diwan al-Insha’” from the Buyid period, he tries to demonstrate the value of this group of sources, which in his opinion belongs to the third category of extant works (the written category), to the science of historiography and completion of narrative sources. -
واکاوی برنامه آموزشی هر رشته علمی به ویژه از حیث بررسی رابطه علم و مهارت در آن از ضرورت و اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله با رویکردی تاریخی-انتقادی به واکاوی برنامه های آموزشی رشته علوم اجتماعی و ارزیابی نسبت بین تحصیل، مهارت افزایی و اشتغال دانش آموختگان این رشته پرداخته شده است. چارچوب نظری با بهره گیری از رویکردهای الگوی اسکایرو (2008)، رویکرد فیلسوفان تعلیم و تربیت معاصر در ارتباط با نسبت علم و مهارت و همچنین نظریه آموزشی بلوم (2009) تدوین گردیده است. روش مطالعه، تاریخ نگاری انتقادی بوده و گردآوری داده ها با ترکیبی از دو روش اسنادی و مصاحبه عمقی صورت گرفته است. یافته های پژوهش با روش کیفی تحلیل ساختاری و تفسیری تجزیه و تحلیل گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد برنامه های آموزشی رشته های علوم اجتماعی در ایران فاقد استانداردهای پیشرفته بوده و در محتوای آن، نسبت مناسب و متعادلی میان دانش نظری و مهارت عملی وجود ندارد. از دیگر نتایج، وجود شکاف عمیق میان بخش عرضه دانش آموختگان یعنی نهاد دانشگاه و بخش تقاضای آنان یعنی نهاد اقتصاد (بازار کار) است و تناسبی در آن مشاهده نمی گردد.
کلید واژگان: برنامه آموزشی, مهارت افزایی, قابلیت اشتغال, دانش نظری, مهارت عملیThe study of the curriculum of each discipline is especially important in terms of examining the relationship between science and skill. The paper deals with historical- critical approach to the analysis of social science curricula and assessing relationship between science and skills development and employment of graduates. The theoretical framework has been formulated using the approaches of SKYROW (2008), contemporary philosophers approach to science and skill ratio as well as BLOOM s educational theory (2009). The method of study is critical historiography and the data were collected by a combination of documentary and in- depth interviews. The research findings were analyzed by qualitative method of structural and interpretive analysis. The results show that educational programs in social science in Iran lack advanced standards and in their content there is no appropriate and balance ratio between theoretical knowledge and practical skills. Another result is a deep gap between the supply of graduates, the institution of the university and their demand, the institution of economics (Labor Market).
Keywords: curriculum, skills development, employability, theoretical knowledge, practical skills -
از منظر روانشناسی انتقادی، مفاهیم یک دانش وجهه ای تاریخی اجتماعی دارند. روانشناسی عموما حاصل یک فرآیند انباشت دانش دانسته می شود. اما روانشناسی انتقادی، به عنوان یک دانش بین رشته ای در علوم انسانی، مفاهیم روانشناختی را تارخ مند و همخوان با متن های اجتماعی تاریخی معین می داند. «راهنمایی و مشاوره» طی نیم قرن گذشته مورد توجه بسیاری از پژوهشگران بوده است. هدف از اجرای این پژوهش وارسی این مفاهیم از منظر تاریخ نگاری انتقادی بوده است. در این شکل از تاریخ نگاری، پدیده مورد مطالعه از منظر «گسست» مورد مداقه قرار می گیرد. یافته های این پژوهش نشان داد روانشناسی ایران طی نیم قرن گذشته از گفتمان راهنمایی به گفتمان مشاوره چرخش کرده است. گفتمان اول از دهه 40 تا دهه 70 شکل گرفته و غالب شده و دومی از دهه 70 تاکنون را دربرمی گیرد. درنتیجه «منطق راهنمایی به سوی مشاغل معین» جای خود را به «منطق مشاوره، مهارت آموزی و خودراهبری» داد. در پایان نیز ضمن جمع بندی یافته ها نسبت این دو گفتمان با تحولات اقتصادی سیاسی دهه 70 ه.ش مورد بحث قرار گرفت.
کلید واژگان: تحلیل گفتمان, گسست, تاریخ نگاری انتقادی, راهنمایی, مشاورهFrom the perspective of critical psychology, the concepts of science have a historical-social aspect. Psychology is generally considered to be the result of a process of knowledge accumulation. But critical psychology, as an interdisciplinary science in the humanities, considers psychological concepts to be historical and consistent with certain socio-historical contexts. "Guidance and counseling" has been the focus of many researchers over the past half-century. The purpose of this study was to examine these concepts from the perspective of critical historiography. In this form of historiography, the phenomenon under study is examined from the perspective of "discontinuity". The findings of this study showed that Iranian psychology has shifted from the "discourse of guidance" to the "discourse of counseling" over the past half-century. The first discourse was formed and dominated from the 1940s to the 1970s, and the second from the 1970s to the present. As a result, the "discourse of guidance to specific jobs" was replaced by the "discourse of counseling, skills training, and self-direction". Finally, while summarizing the findings, the relationship between these two discourses and the changes in the political economy of the 1970s was discussed.
Keywords: Discourse analysis, Discontinuity, Critical Historiography, Guidance, Counseling -
هدف اصلی این نوشتار، بررسی روش شناسی تاریخ نگاری مسعودی در کتاب التنبیه و الاشراف است. این روش شناسی، ما را با یکی از الگوهای تاریخ نگاری که همانا ترکیب روش موضوعی با روش سال به سال(حولیات)، انتخاب روش مشاهده و تجربه مستقیم و اختصارنویسی در تاریخ نویسی است، آشنا می سازد. مسعودی، اولین مورخ اسلامی است که ظهور تفکر انتقادی را در تاریخ نگاری اسلامی بنیان نهاد. اصولا تاریخ نگاری مسلمانان تا قبل از ظهور او، از ضعف گفتمان انتقادی رنج می برد. نوع نگرش مسعودی به منابع تاریخ نگاری اش، در دو اثر ارزشمند و به جامانده از وی یعنی مروج الذهب و التنبیه و الاشراف، سرآغاز فصل جدیدی در تاریخ نگاری اسلامی شد و بعدها ابن خلدون، نه تنها به این روش، پای بند بود بلکه آن را به درجه اعلایی رساند. در نگارش کتاب التنبیه و الاشراف، اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی عصری که مسعودی در آن می زیست، تاثیرگذار بوده، اما شرط تام به شمار نیامده، در کنار این عامل، ذوق و قریحه نویسنده، و ذهن خلاق وی نیز، نقشی اساسی را داشته است.کلید واژگان: مسعودی, تاریخ نگاری, التنبیه و الاشراف, روش شناسیThe major plan of this paper is examination of the methodology of Masoudi`s historiography in the book of Al- Tanbih Ol Ashraf . This methodology can get us familiar with one of the historiography patterns, which is combination of subjective method and yearto-year method, selection of the observation method and direct experience and abbreviation writing in historiography. Masoudi is the first historian who established the emergence of critical thinking in Islamic historiography. Fundamentally, the Muslim`s historiography suffered the weakness in critical discourse , prior to the emergence of the Muslims. Masoudi`s attitude to the source of his historiography, in his remained works of Moravej ol Zahb and Al- Tanbih Ol Ashraf initiated a new chapter in Islamic historiography. Afterward, Ibn e Khaldoon was not only principled to this method but also he promoted it excellently. In writing of the books of Al- Tanbih Ol Ashraf, the social, political and the cultural atmospheres in which Masoudi lives were effectual. However, the writers talent and genius as well as his own creative thought had critical role too.Keywords: Masoudi, historiography, “Al- Tanbih Ol Ashraf”, methodology
-
شناخت دیدگاه های مولفان متون کهن تاریخی ابزاری است برای دریافت رویکرد تاریخی آنان که می تواند نمایانگر ماهیت علم تاریخ و بینش مولف باشد.البدء و التاریخ تالیف مطهربن طاهر مقدسی(355 ه /966م) یکی از مهم ترین متون تاریخ نگاری است که با رویکردی خاص به تاریخ تالیف شده است. در کوشش برای دریافت تاثیر بیتش معرفت شناسانه ی مقدسی بر تاریخ نگری و تاریخ نگاری او، فرض بر این است که بینش معرفت شناسانه ی مولف درباره ی مبانی علم تاریخ سبب اتخاذ رویکرد انتقادی، تلاش برای دریافت حقیقت و جامع نگری در بررسی وقایع گذشته شده است. در واقع، شیوه ی تاریخ نگاری مقدسی ترکیب به هم پیوسته ای از علوم و اخبار است که نشان دهنده ی جامع نگری در کار است.وی با پیوند سایر علوم به تاریخ جنبه ی نوآورانه ی آن را وسعت و عمق بخشیده است.مولف مهم ترین رسالت تاریخ را آگاهی بخشی و رسیدن به حقیقت، و نیز تبیین تاریخی را در نگاه انتقادی به وقایع دانسته است.وی کوشیده است با نزدیک شدن به بی طرفی، استفاده از ابزار عقل در ارزیابی نقل ها و احتیاط عالمانه، حقیقت جویی را در رویکرد به تاریخ به کار بندد.
کلید واژگان: البدء و التاریخ, مقدسی, بینش معرفت شناختی, تاریخ نگری, تاریخ نگاری -
ابوعلی مسکویه از مورخان معروف عصر آل بویه بوده که ضمن اثرپذیری ازپیشینیان خود نگاه متفاوتی نیز به تاریخ نگاری داشته است.چرا که وی با تالیف آثار خویش نگرش خاصی را در تاریخ نگاری اعمال کرده است.شیوه ای که او در تاریخ نگاری خود اتخاذ می کند در روند تکوین افق های تاریخ نگاری ایرانی تاثیر بسزائی برجای گذاشته است.وجود انگیزه های خاص و همچنین گزارش های ارزشمند در ابعاد سیاسی،اجتماعی و اقتصادی جامعه اهمیت ویژه ای به تاریخ نگاری او بخشیده است.در پژوهش حاضر فرض بر آن بوده است که مسکویه ضمن تاثیرگذاری از مورخان پیشین، به نقد و سنجش روایت دست زده است،به گونه ای که رگه هایی از جوانه های عقل گرایی در تاریخ نگاری او مشهود میباشد هدف از مقاله پیش روی، آن است که با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، تاریخ نگاری و تاریخ نگری مسکویه را تبیین و نشان دهد آیا بینش تاریخی مسکویه و فضای حاکم بر قرن چهارم و پنجم هجری، توانسته است بر تاریخ نگاری او تاثیر گذار باشد یا خیر؟ یافته های پژوهش نشان می دهند بینش و نگرش مسکویه به تاریخ، متاثر از تجربیات شخصی و روشی تجربه گرایانه در پژوهش های تاریخی است.روش او نیز آمیزه ای از شیوه های انتقادی وروایی با تکیه براستنادات وتبیین وتحلیل رویدادهاست.
کلید واژگان: ابوعلی مسکویه, تاریخ نگاری ایران, بینش و روش, آل بویه -
تاریخ نگاری رسمی، به منزله ی روایت حکومتی از تاریخ، یکی از کهن ترین و متداول ترین گونه های تاریخ نگاری است که از قدیم ترین دوره ها تا روزگار ما تداوم یافته است.مسئله ی اصلی این مقاله چیستی تاریخ نگاری رسمی و طرح یک رشته ملاحظات روش شناختی درباره ی ویژگی ها و اعتبار این نوع تاریخ نگاری است.برای این منظور کوشیده ایم با بررسی انتقادی روش و سبک تاریخ نگاری های رسمی، قلمرو و موضوع آن، بازیگران و مخاطبان آن و همچنین ویژگی های تاریخ نگاری های رسمی را به همراه هدف ها و جهت گیرهایش و نیز نسبت آن را با قدرت ارزیابی کنیم. این مقاله سرانجام با بیان برخی کاستی های این نوع تاریخ نگاری، به این نتیجه می رسد که تاریخ نگاری های رسمی به علت جهت گیری های ویژه ی خود نمی توانند واقعیت ها را بازتاب دهند؛ به همین دلیل باید آن ها را در قیاس با منابع رقیب مطالعه کنند تا شناخت بهتری از گذشته به دست آید.
کلید واژگان: تاریخ نگاری رسمی, مورخان رسمی, نهادهای تاریخ نگاری رسمی, منابع رقیب -
تاریخ نگاری یکی از سازوکارهای معنابخشی به هویت های فرهنگی معاصر، از طریق حافظه جمعی، روایت، فانتزی (خیالپردازی) و اسطوره است. یکی از حوزه هایی که به بازاندیشی انتقادی تاریخ پرداخته و آن را در رابطه با قدرت و نظام های سلطه مجددا صورت بندی کرده، نظریه پسااستعماری است. این نوشتار تلاشی برای بازخوانی تاریخ کردستان، جنبه های روایی و صورت بندی های گفتمانی آن، از این منظر انتقادی است. در این جستار با روش و نظریه گفتمان به بررسی آثار و متون تاریخی نویسندگان کرد و غیرکرد درباره کردستان پرداخته شده است. نتیجه ی کلی این مطالعه آن است که گفتمان استعماری و گفتمان ملی گرایی، چارچوب های اصلی این تاریخ نگاری بوده و در آنها، روایت های اروپامدار و غایت انگار ناسیونالیستی، برسازنده اصلی فرم روایی این تاریخ هستند. ویژگی اصلی این فرم روایت و این رویکرد تاریخ نگاری فقدان اشکال تاریخ نویسی فرودستان و صدای آنهاست.کلید واژگان: تاریخ, تاریخ نویسی, روایت, کرد, کردستان, گفتمان کاوی, پسااستعمارHistorical discourse is one of the aspects of meaning to contemporary cultural identities and is constructed via collective memory, narrative, fantasy and myths. One of the fields which has dealt with rethinking critical history and has reformulated it in relation to power and control systems is postcolonial theory.
This study tries to reread historical discourses about Kurdistan and their narrative aspects as well as discursive formulations. In this study, by means of Ernesto Lacao critical discourse methodology, we have studied the historical texts by Kurdish and European writers about Kurdistan history. The overall conclusion of this study is that postcolonial and nationalist discourses are the contexts in which the history of Kurdistan has been recorded; in this history Eurocentric and nationalist-teleological narratives are the narrative form of this history.Keywords: discourse analysis, Historical Narrative, History, Kurd, Kurdistan Historiography, Postcolonial Theory
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبه‌ای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شده‌است.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شده‌اند و انتظار می‌رود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار ساده‌ای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش داده‌شود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشته‌های نویسنده خاصی هستید، یا می‌خواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجه‌ای نباشند.
-
معتبرحذف فیلتر
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.