تشویه و احیاء چند نمونه از کنسنترات مولیبدن تولیدی مجتمع مس سرچشمه کرمان در دو نوع کوره افقی و عمودی به طریق مستقیم و با استفاده از مکانیزم های بستر ساکن و سیال مورد آزمایش قرار گرفته است. تاثیر عوامل مهمی همچون طرح کوره، دمای عملیات و نحوه دمیدن گاز بر ترمودینامیک و سنیتیک واکنشهای تشویه و احیاء مورد بررسی واقع شده است.

اثر ضد قارچی اسانسهای آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.) و آویشن کرکی (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) از طریق مهار رشد قارچ آسپرژیلوس پارازیتیکوس NRRL 2999 مولد آفلاتوکسین بررسی شد. کمترین غلظت مهاری (MIC) و کمترین غلظت قارچ کشی (MFC) و سنیتیک مرگ میکروارگانیسم نسبت به اسانسهای فوق اندازه گیری شد. اسانسهای فوق توسط گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنجی جرمی (GC/MS) آنالیز شدند تا ترکیبهای اسانسهای موثر بر مهار کامل رشد قارچ فوق بدست آید. اطلاعات گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی نشان داد که اسانس Thymus eriocalyx از 18 ترکیب و اسانس Zataria multiflora از 22 ترکیب تشکیل شده اند. این دو اسانس از نظر دارا بودن هشت ترکیب آلفا- پینن، آلفا- توژن، تیمول، سیس سابینن هیدرات، پارا- سیمن، 8، 1- سینئول، میرسن و سابینن یکسان بودند. نتایج حاصل، حاکی از قدرت فوق العاده اسانسهای فوق به عنوان ترکیب قارچ کش قارچ مولد آفلاتوکسین و نگهدارنده ایمن مواد غذایی بود.

در این تحقیق تاثیر عملیات حرارتی پیرسازی بر سینتیک رشد رسوبات γ' اولیه در سوپرآلیاژ Waspaloy مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور تسمه نورد سرد شده به ضخامت 1 میلی متر مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا نمونه های کارسرد شده، تحت عملیات پایدارسازی در دمای C 845 قرار گرفته و پس از آن نمونه ها در دماهای 730، 760 و C800 به مدت زمان های 1، 3، 9، 16 و 23 ساعت تحت عملیات پیرسازی قرار گرفتند. ریزساختار سوپرآلیاژ Waspaloy با هدف تعیین سنیتیک رشد رسوبات γ' اولیه، با استفاده از روش های متالوگرافی بررسی شده است. نتایج بررسی ها نشان داد که سینیتیک رشد ذرات γ' اولیه در محدوده آزمایش از تیوری LSW پیروی نموده و رشد ذرات توسط نفوذ حجمی و از طریق پدیده های پیوستگی ذرات و رشد آن ها کنترل می شود. مقدار انرژی فعال سازی اندازه گیری شده سوپرآلیاژ Waspaloy برای فرآیند درشت شدن رسوبات γ' که تحت کنترل نوسانات اتمی بوده و فعال شده با گرما است به میزان kJ/ mol265 به دست آمد. این مقدار بسیار نزدیک به انرژی فعال سازی لازم برای نفوذ عناصر Ti و Al در زمینه نیکل FCC که به ترتیب برابر با 256 و kJ/ mol 270 است، می باشد.

هدف این مطالعه بررسی حذف یون نیکل از محلولهای آبی با استفاده از زئولیت طبیعی می باشد. در بررسی فرایند حذف یون نیکل به روش ناپیوسته، پارامترهای تاثیر گذار مانندpH اولیه محلول، مقدار جاذب، زمان تماس، غلظت اولیه محلول و دما مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های آزمایشگاهی با مدل ایزوترم فرندلیچ و لانگمویر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مشاهده شد نتایج با ایزوترم لانگمویر نسبت به ایزوترم فرندلیش همخوانی بهتر خواهد داشت. براساس مدل لانگمویر ظرفیت جذب ماکزیمم جاذب برای یون نیکل 18.09 (میلی گرم بر گرم) می باشد. مدل شبه مرتبه دوم و شبه مرتبه اول برای بررسی های سنتیکی فرایند مورد استغاده قرار گرفت. نتایج مطالعات سنیتیکی نیز بیانگر تناسب بیشتر مدل شبه مرتبه دوم نسبت به مدل شبه مرتبه اول در فرایند جذب یون نیکل می باشد. در نتیجه بررسی های پارامترهای ترمودینامیکی (ΔG°، ΔH°، ΔS°) در بازه دمایی 20 تا 50 درجه سانتیگراد مشاهده گردید که جذب یون نیکل فرایندی خودبخودی و گرماگیر می باشد. نتایج حاصل از مطالعات نشان داد که زئولیت طبیعی با قابلیت های بالای خود می تواند به عنوان جاذبی موثر در حذف فلزات سنگین از محلولهای آبی مورد استفاده قرار گیرد.

اهداف دریافت مقادیر بالای فلوراید باعث مشکلات بهداشتی در سلامت انسان می شود؛ بنابراین یافتن راهی برای حذف فلوراید مازاد از اهداف مهم پروژه های تامین آب است. این مطالعه با هدف بررسی کارایی سنگ بوکسیت معدن تاش در حذف فلوراید انجام گرفت.
مواد و روش ها مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی روی نمونه سنتتیک و آب منطقه کوهبنان در مرکز تحقیقات بهداشت محیط کرمان انجام و جاذب از بوکسیت معدن تاش در استان سمنان تهیه شد. تحلیل بوکسیت با روش طیف سنجی فلوئورسانس اشعه ایکس و طیف سنجی تفرق اشعه ایکس انجام گرفت و تاثیر متغیرهای pH، زمان تماس، مقدار جاذب و غلظت های مختلف فلوراید روی حذف بررسی شد. آزمایش ها روی نمونه آب واقعی در شرایط بهینه انجام گرفت. به منظور درک بهتر فرایند جذب، سنتیک و ایزوترم جذب بررسی و میزان فلوراید به روش اسپادنس تعیین شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شد.
یافته ها حداکثر بازده حذف فلوراید 20/68 درصد در نمونه سنتتیک در pH 7 و زمان تماس 120 دقیقه توسط 25 گرم در لیتر بوکسیت به دست آمد. این میزان در نمونه واقعی در شرایط بهینه 84/45درصد است. جذب فلوراید از ایزوترم لانگ مویر با ضریب همبستگی 991/0 و سنتیک واکنش درجه دوم با ضریب همبستگی 985/0 پیروی می کند.
نتیجه گیری از بوکسیت معدن تاش بدون نیاز به آماده سازی اولیه به منظور حذف فلوراید از آب های زیرزمینی با غلظت های پایین فلوراید می توان به عنوان یک جاذب ارزان قیمت و موثر استفاده کرد.

فلزات سنگین زیادی از طریق فاضلاب و کارخانجات صنعتی وارد منابع آب می شوند و این منابع را آلوده می کند،‏ از جمله این فلزات سنگین کروم (VI) است که سمی و از عوامل ایجاد سرطان ریه است. در این مقاله حذف یون های کروم (VI) از محلول آبی با استفاده از جاذب زیستی کیتوزان بررسی شد. همچنین تاثیر غلظت کیتوزان،‏ pH و زمان تماس بر توانایی جاذب برای حذف یون های کروم (VI) مورد نظر بوده است. نتایج حاکی از این است که برای نتیجه گیری مطلوب می بایست از غلظت 10 گرم بر لیتر کیتوزان و در pH برابر 4 و در مدت زمان تماس 140دقیقه استفاده شود. با بررسی ایزوترم های جذب،‏ داده های آزمایشی با مدل جذب فروندلیش بهترین انطباق را داشته است. مطالعات سرعت ثابت کرده که مدل سنیتیک درجه دوم بهترین مدل برای توصیف داده های تجربی است.

چکیده (انگلیسی):

Many of heavy metals discharge to water resources through wastewater. One of these heavy metals is Chromium. Two types of Chromium remain stable in the environment. Chromium(III) is a necessary ingredient for human body. But Chromium(VI) is toxic and even causes lung cancer. Industrial activities like plating، cement، steel، cannery and etc. produce large amount of contaminated sewage، so make the wastewater infected. The amount of Chromium(VI) allowed for agricultural water is 0.1 mg/lit. Many experiments include electrochemical deposition، ultrafiltration، ion exchange، reverse osmosis and natural biopolymers have been used to remove Chromium(VI) from sewage. Chitosan has the highest capacity to remove various metal ions. In this study، adsorption of Chromium(VI) ions from aqueous solution using chitosan biological adsorbent was investigated. In these experiments different doses of chitosan 1، 2، 3، 4، 5، 10، 15 and 20 gr/lit were mixed with the different concentration of Chromium(VI) 12.5، 20، 30 and 40 mgr/lit and were shaken for two hours with 450 rpm. The top layer of the solution was transferred to another container and every 20 minutes، concentration of metal ions was measured by an atomic absorption device. Experiments were performed 5 times and then average of the results was used in calculations.
All experiments were carried out at room temperature. The effect of different doses of chitosan at pH 4، 6، 8 at different concentration of Chromium(VI) is 150 minutes has been investigated. After this amount of absorption، no significant effect on removal efficiency of Chromium(VI) ions has been observed. This is due to the coincidence of the active sites in higher concentrations. Hence، some of the ions are affected by adsorbents and some other substances remain in the solution even if more adsorbent is added. There are more ion exchange locations at the higher concentrations of chitosan. The NH3+ chitosan group is primarily responsible for the interaction of the onions and negative charge levels. Therefore according to the above texts، 10 mg/lit is determined as the optimum concentration of chitosan. The pH of solution، because of the metal ions potential، has a significant effect on absorption of heavy metal. Also، the pH affects the concentration of opposite ions in the adsorbent group and ionization degree during the adsorption reaction. The pH of 4-8 was investigated for studying the effect of pH on adsorption of Chromium(VI) ions. The result of experiments showed while the maximum removal occurred at pH 4،the minimum removal of Chromium(VI) ions with chitosan happened at pH 8 . The absorption of Chromium(VI) and other metals، such as Arsenic known as anion، depend on pH. At pH less than 4، the amino group protonated chitosan in varying degrees. The NH3+ group on chitosan is mainly responsible for the removal of Chromium(VI). At higher pH، oxygen functional groups negatively affect the absorbent surface; therefore an electrostatic interaction is produced between the adsorbent and the onions. The effect of contact time on the removal of metal ions with water-soluble chitosan powder was investigated. The removal efficiency reached its maximum value at 140 minutes and thereafter no further deletion occurs until 150 minutes. This may be due to the fact that at the beginning، all occupied areas and the gradient of Chromium(VI) concentration were high، therefore based on these results، 140 minutes were selected for isotherm studies. Quickly removing of Chromium(VI) was increasing from 20-140 minutes. Because at first steps most of sites are potentially empty، as soon as the contact time increase، most of the ions absorb to empty sites. Therefore، finding rest of empty sites is difficult for metal ions. For this reason، the ratio of absorption is decreasing. The presence of most functional group on the surface of chitosan، which requires the interaction between the anions and cations، significantly improves with the bonding capacity، and this process proceeds rapidly. So، contact time is an important parameter treatment system that is cost-effective، therefore، an optimal time of 140 minutes was considered for purification. Absorption isotherms are obtained by plotting the absorbed metal graph versus the equilibrium concentration in the solution. Three model of Temkin، Langmuir and Freundlich were investigated in this paper by chitosan for removing Chromium(VI). Freundlich isotherm is used to absorb the single layer absorbing chemical and the absorption of several layers of physical absorption is based on the assumption of absorbent adsorption on homogeneous surface. According to the result of experiments، the absorption data with Freundlich isotherm was the better fitted with higher correlation coefficient than the other isotherms. This means that the metal has also penetrated the underlying layers and absorption takes place uniformly، therefore، the Freundlich isotherm is a suitable model for describing this absorption behavior. The process to remove Chromium(VI) ions from the liquid phase by absorbing the kinetic models and test speed control mechanism of adsorption، such as chemical reaction، mass transfer and playback controls are explained. Kinetic studies were carried out on various kinetic models such as pseudo-first order، pseudo-second order and intraparticle diffusion model. Pseudo-second order model describes the absorption rate based on the square of the number of occupied spaces on the adsorbent. This kinetic has a higher correlation coefficient than the previous two preceding ones; therefore the absorption rate follows the pseudo-second-order.
In this study، it was concluded that this method is possible to investigate the possibility of using chitosan in water purification and heavy metal removal of Chromium(VI). However، for practical use in the process of water and wastewater treatment for irrigation، performing a technical and economic assessment is necessary and comparing this method with others is recommended.

در این پژوهش، با استفاده از پسماند مخازن ذخیره نفت خام، جاذب های کربنی در دماهای مختلف با استفاده از بخار آب تهیه شد. پس از بررسی خصوصیات بافتی و سطح ویژه، یک جاذب بهینه برای ادامه آزمایشات انتخاب شد. آزمایش های ناپیوسته جذب نیکل با غلظت اولیهmg/L 200-25، pH 8-2، زمان ماند 240-5 دقیقه و دوز جاذب در گستره g/L 5-1 انجام شد. نتایج نشان داد از میان سه جاذب سنتز شده، جاذب به دست آمده در دمای C 900، به ترتیب با داشتن مساحت سطح ویژه m2/g 422 و حجم کل منافذ m3/g 5/0 دارای بهترین خصوصیات سطحی و ساختاری می باشد. نتایج جذب نیکل نشان داد کارایی حذف با افزایش زمان تماس و دوز جاذب، افزایش می یابد. حداکثر کارایی جذب نیکل در pH برابر با 5 ، زمان تماس 60 دقیقه و میزان دوز جاذب g/L 2 به دست آمد. بعلاوه مشاهده گردید که داده های جذب از ایزوترم لانگمویر و فرندلیچ تبعیت می کند. نتایج برازش مدل های سینتیک بیانگر تبعیت فرایند جذب از مدل شبه مرتبه دوم است. بر مبنای نتایج حاصل از این مطالعه می توان اظهار نمود که کربن فعال تهیه شده از لجن نفتی می تواند به عنوان جاذبی کارآمد و مقرون به صرفه برای تصفیه پساب صنایع مورد توجه قرار گیرد.

سوپرآلیاژ Rene80 به عنوان آلیاژ مورد استفاده در ساخت پره توربین های جت، دارای خواص بالای مکانیکی و پایداری ریزساختاری حین کار کرد دمای بالای موتور می باشد. در این تحقیق تاثیر عملیات حرارتی پیرسازی بر رشد رسوبات g¢ در سوپرآلیاژ Rene80 مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور نمونه هایی از این سوپرآلیاژ به مدت 2 ساعت در دمای 1204 درجه سانتیگراد تحت عملیات همگن سازی و سپس به مدت 4 ساعت در دمای 1095 درجه سانتیگراد تحت عملیات انحلال قرار گرفتند. پس از این نمونه ها در دماهای 850، 900 و 950 درجه سانتیگراد برای زمان های تا 144 ساعت تحت عملیات پیرسازی قرار گرفتند. ریز ساختار سوپرآلیاژ Rene80 با هدف تعیین سنیتیک رشد رسوبات g¢، با استفاده از روش های متالوگرافی بررسی شده است. نتایج بررسی ها نشان داد که سینیتیک رشد ذرات g¢ در محدوده آزمایش از تئوری LSW پیروی نموده و رشد ذرات توسط نفوذ حجمی کنترل می شود. پدیده مهم پیوستگی ذرات از زمان های اولیه پیرسازی به وقوع پیوسته است. مقدار انرژی فعال سازی اندازه گیری شده لازم برای فرآیند درشت شدن که تحت کنترل نوسانات اتمی بوده و فعال شده با گرما است در سوپرآلیاژ Rene80 برابر J/mol 253000 به دست آمد که بسیار نزدیک به انرژی فعال سازی لازم برای نفوذ عناصر Ti و Al در زمینه نیکل fcc که J/mol 256900 و J/mol 286000 است، می باشد.

خوردگی به معنای تخریب یک ماده در اثر واکنش با محیطی که در آن قرار دارد، می باشد. یکی از مهمترین عامل های موثر بر نرخ خوردگی در داخل لوله ها، سرعت سیال در تماس با فلز می باشد. در این پژوهش اثر سرعت سیال بر دانسیته جریان خوردگی برای فولاد کربنی ساده ST37 (AISI 1020) در محلول آب همراه با گاز چاه های بندرعباس در دمای °C 25 بررسی شده است. به منظور بررسی مکانیسم و سنیتیک فرایند خوردگی در شرایط هیدرودینامیکی، از دستگاه صفحه چرخان استفاده شده است. برای اعمال پتانسیل های مورد نظر و ایجاد پلاریزاسیون بر روی قطعه مورد آزمایش از دستگاه پتانسیواستات استفاده شده و برای تحلیل داده ها، روش مقاومت پلاریزاسیون خطی به کار برده شد. در این پژوهش، با تغییر سرعت چرخشی صفحه چرخان از rpm100 تا rpm1700 و ترسیم منحنی های پلاریزاسیون آنها، افزون بر به دست آوردن رابطه تجربی انتقال جرم این سامانه (Sh=0.8433 Re0.497Sc-1/3) که بسیار نزدیک به رابطه لوویچ بود. این نتیجه ها نیز به دست آمد که با افزایش سرعت چرخشی تا rpm1000به دلیل زیاد شدن میزان انتقال جرم، نرخ خوردگی افزایش می یابد. همچنین افزایش سرعت الکترود به مقدارهای بالاتر، با تغییر مکانیسم خوردگی همراه می باشد که در پژوهش مورد بررسی واقع قرار گرفت. در پایان به ارتباط بین نتیجه های آزمایشگاهی و جریان سیال در خط لوله پرداخته شد و معادله ای برای محاسبه سرعت سیال جاری در خط لوله به عنوان تابعی از سرعت چرخشی معادل در سامانه آزمایشگاهی به دست آمد.

انتخاب مواد مناسب برای واحدهای پتروشیمی و صنایع نفت و گاز از جمله موردهای مهم تلقی می گردد. در انتخاب ماده مناسب، مقاومت به خوردگی، قابلیت نصب و جوشکاری باید مد نظر قرار گیرد. فولادهای زنگ نزن آستنیتی به عنوان مواد مهندسی با مقاومت به خوردگی و اکسیداسیون عالی، کاربرد شایان توجهی در صنایع گوناگون دارند. در این پژوهش، مقاومت به اکسیداسیون خط جوش فولاد زنگ نزن آستنیتی 321 AISI با فلز پرکننده 347 AISI، در دمای C̊ 1050 و محیط خشک اکسید کننده، با استفاده از روش وزن سنجی حرارتی مورد ارزیابی قرار گرفت. ریخت شناسی و ساختار لایه اکسید نیز با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی بررسی شد. مکانیزم واکنش و پارامترهای سینیتیکی فرآیند اکسیداسیون با استفاده از تحلیل نمودارهای وزن سنجی بدست آمد. نتایج بدست آمده حاکی ازآن است که فرآیند اکسیداسیون در آلیاژ پایه برخلاف آلیاژ پرکننده طی دو مرحله انجام شده و روی سطح آلیاژ پایه و پرکننده یک لایه اکسید نامحافظ تشکیل شده است. لایه اکسید تشکیل شده روی آلیاژ پایه اکسید دو تایی غنی از آهن و بر روی آلیاژ پرکننده یک لایه اکسید متخلخل کروم شکل گرفته است. هم چنین، فرآیند اکسیداسیون در خط جوش پیچیده است و از رفتار سنیتیک اکسیداسیون سهمی پیروی می کند. سرعت اکسیداسیون آلیاژ پایه در مقایسه با آلیاژ پر کننده بیش تر است. در نتیجه، با توجه به پایین بودن مقاومت به اکسیداسیون این خط جوش پیشنهاد می شود در این شرایط دمایی از این آلیاژ استفاده نشود.