-
منطقه دگرگونی حلب در بخش خاوری پهنه دگرگونی تکاب- تخت سلیمان- انگوران واقع شده و متشکل از تناوب شیست های پلیتی، مافیک و فلسیک همراه با میان لایه هایی از ریولیت میلونیتی، مرمر و کوارتزیت مربوط به پرکامبرین است که در حد رخساره آمفیبولیت و شیست سبز دگرگون شده اند. شیست های مافیک شامل اکتینولیت شیست، هورنبلند شیست و آمفیبول شیست و شیست های فلسیک شامل آلبیت کوارتز شیست، بیوتیت کوارتز شیست و آمفیبول بیوتیت کوارتز شیست هستند. بر اساس بررسی های زمین شیمیایی، سنگ مادر شیست های مافیک از نوع بازالت، آندزیت بازالتی و تراکی بازالت و سنگ مادر شیست های فلسیک از نوع ریولیت بوده و ماهیت کالک آلکالن پتاسیم متوسط تا بالا نشان می دهند. الگوی عناصر کمیاب و کمیاب خاکی بیانگر غنی شدگی در LILE به همراه آنومالی مثبت Pb و آنومالی منفی HFSE برای هر دو نوع شیست فلسیک و مافیک است. نتایج این بررسی ها نشان می دهد که سنگ مادر شیست های مافیک حاصل ذوب بخشی یک گوشته متاسوماتیسم شده در نتیجه فرورانش، در محیط کششی داخل کمانی بوده و شیست های فلسیک محصول ذوب بخشی پوسته قاره ای توسط ماگمای بازالتی مزبور هستند.کلید واژگان: زمین شیمی, محیط تکتونوماگمایی, متاولکانیک, مجموعه دگرگونی حلب, دندی, زنجانIntroductionThree fundamental goals will be followed in the study of metamorphic terrains including: 1- study of fabric in metamorphic rocks in order to recognize the relationship between metamorphism and deformation, 2- the identification of thermodynamic conditions of metamorphism for evaluating the geothermal gradient, and 3- study of protolites of metamorphic rocks and the recognition of Paleo-tectonomagmatic setting of igneous rocks. Takab-Takht-e-Soleyman-Angouran metallogenic –metamorphic zone located parallel to the Zagros suture zone within the Alpine–Himalayan orogenic belt. Halab metamorphic sequence is located in the Eastern part of this zone. This metamorphic sequence is composed of pelitic, mafic and felsic schists intercalated with marble, mylonitic rhyolite and quartzite which are metamorphosed in amphibolite and green schist facieses. Takab-Takht-e-Soleyman-Angouran metallogenic –metamorphic zone is one of the most important metallogenic zones in Iran. The Zarshouran As–Au deposit, Aghdareh Sb–Au deposit and Angouran Zn–Pb deposit along with some Fe, Pb–Zn, Au, Cu and Mn mineralization were formed within this zone. Most of this mineralization was studied during the past years and valuable information is present about their geological and mineralization characteristics. However, geochemistry and tectonomagmatic settings of metamorphosed volcanic rocks (felsic and mafic schists) were not studied.Materials and methodsThis research can be divided into two parts including field and laboratory studies. Field studies include the recognition of different metamorphic rocks along with sampling from metamorphic rocks for laboratory studies. In this base, 40 samples were chosen for petrographic and analytical studies. Twenty thin sections were used for petrographic studies and recognition of metamorphic fabrics. For geochemical studies, thirteen samples from felsic and mafic schists were analyzed by XRF and ICP–MS methods in GSI and Zarazma laboratories.ResultsMafic schists are one of the most important metamorphic rocks in the Halab area. Compositionally, these rocks include actinolite schist, hornblende schist and amphibole schist. Felsic schists are the other important rocks in the Halab metamorphic sequence. These rocks include albite-quartz schist, biotite-quartz schist, amphibole-biotite-quartz schist and mylonitic rhyolite. Geochemically, mafic schists show a similar composition to basalt, trachy-basalt, basaltic andesite and basaltic trachy-andesite while felsic schist show rhyolitic composition. All of these rocks have calc-alkaline to high-K calc-alkaline affinity. Trace elements normalized by primitive mantle (McDonough and Sun, 1995) and NMORB (Gale et. al., 2013) for felsic schists indicate LILE enrichment along with negative HFSE anomaly and distinctive positive Pb anomaly. A similar pattern is observed for most of the mafic schists. Amphibole schists do not show LILE enrichment, as well as positive Pb and negative HFSE anomalies. Chondrite-normalized (McDonough and Sun, 1995) REE patterns for felsic schists demonstrate LREE enrichment along with negative Eu anomaly and flat HREE patterns. Most of the mafic schists have similar patterns without negative Eu anomaly. Amphibole schists indicate a flat REE pattern with less LREE enrichment and relative enrichment in HREE compared with other mafic schists. Comparison of Chondrite-normalized REE patterns of mafic schists with NMORB and EMORB patterns and island arc basalts (Gale et al., 2013) indicate that basic schists of Halab area have similar patterns to EMORB. Based on Ta/Yb vs. Th/Yb and Yb vs. Th/Ta discrimination diagrams, protolites of mafic schists were formed in within plate volcanic zone and active continental margin while protolites of felsic schists were formed within active continental margin. On the Nb/Yb vs. Th/Yb diagram, mafic schists belongs to subduction-unrelated setting and originated from mantle similar to OIB source.DiscussionTakab-Takht-e-Soleyman-Angouran metallogenic –metamorphic zone is considered as a micro-continent with similar features to Gondwana (Hajialioghli et al., 2007). The oldest outcrops of metamorphic rocks in this zone are the result of metamorphism of magmatic arc rocks with Neo-Protrozoic–Early Cambrian age (Saki, 2010). As it was mentioned before, mafic and felsic schists of the Halab area demonstrate calc-alkaline to high-K calc-alkaline affinity. High-K calc-alkaline rocks are usually formed in magmatic arcs and post collision setting and are less seen within plate setting (Bonin, 2004). Enrichment in LILE and LREE along with Nb and Ti negative anomalies in spider diagrams are indicators of subduction related magmas which are originated from enriched mantle by metasomatic fluids released from subducted slab (Wang and Chung, 2004). Geochemical characteristics of mafic and felsic schists of the Halab area indicate that the protolites of mafic schists originated from partial melting of metasomatized mantle by past subduction in an extensional setting within a magmatic arc. Felsic schists are the result of crustal partial melting by mentioned basaltic magma.
Keywords: Geochemistry, Tectonomagmatic setting, Meta-volcanic, Halab metamorphic complex, Dandy, Zanjan -
متاپلیت های شمال گلپایگان بر مبنای مجموعه های کانیایی در چهار دسته کلریتوئید گارنت بیوتیت شیست، گارنت بیوتیت مسکویت شیست، گارنت بیوتیت مسکویت شیست استروتید دار و استروتید بیوتیت مسکویت شیست کیانیت دار قرار می گیرند. وجود کلریتوئید در کلریتوئید گارنت بیوتیت شیست ها بیانگر رخساره شیست سبز می باشد. گارنت های موجود در گارنت بیوتیت مسکویت شیست ها بیانگر 3 مرحله رشد و همچنین تشکیل همزمان با تکتونیک می باشد.
ظهور استروتید در گارنت بیوتیت مسکویت شیست های استروتید دار نشانه شروع رخساره آمفیبولیت می باشد. نبود ساخت منطقه ای در استروتید موجود در این شیست ها نشانه رشد و تشکیل این کانی در سیکل دگرگونی پیشرونده می باشد.
مطالعه ی ترمودینامیکی این سنگ ها نشانگر آن است که متاپلیت های شمال گلپایگان در محدوده دمائی 480 تا 560 درجه سانتیگراد و در محدوده فشاری 6/1 تا 1/4 کیلوبار تشکیل شده اند. این نتایج با شواهد پاراژنتیکی کانی ها کاملا هماهنگ بوده و حاکی از دگرگون شدن رسوبات پلیتی شمال گلپایگان تا رخساره آمفیبولیت پایینی (اپیدوت امفیبولیت) می باشد.
کلید واژگان: متاپلیت, شمال گلپایگان - شرق خمین, آمفیبولیت, مرز رخساره ی شیست سبز, آمفیبولیت, مسیر دگرگونی, زون سنندج, سیرجانThe metapelites of North of Golpayegan show that these rocks can be divided into four categories based on mineral assemblages: chloritoid- garnet- biotite- schist, garnet- biotite- muscovite- schist, staurolite bearing garnet- biotite- muscovite schist and Kyanite bearing staurolite- biotite- muscovite- schist. The appearance of chloritoid in chloritoid- garnet- biotite schists shows green schist facies. Garnets in garnet- biotite- muscovite schists shows 3 stage of growth and syn-tectonic formation. The appearance of staurolite in staurolite bearing garnet- biotite- muscovite schists signifies the beginning of amphibolite facies. The absence of zoning in the staurolite contained in these schists suggests the formation and growth of this mineral in a prograde metamorphism. The thermodynamic study of these rocks shows that North of Golpayegan's metapelites were formed within a temperature range of 480 – 560oC and a pressure range of 1.6 – 4.1 kbar. These results are consistent with the mineral's paragenetic evidence and show that effect of metamorphism on North of Golpayegan's pelitic sediments is to lower amphibolite facies (Epidote amphibolite). -
سنگ های دگرگونی منطقه ده نو به طور غالب شامل شیست های ریزدانه خاکستری تا سیاه رنگ است. گارنت شیست ها (نسبت به گارنت کلریتویید شیست ها) در فاصله نزدیک تری نسبت به توده تونالیتی قرار گرفته اند و در فاصله مرزی بین این شیست ها با حاشیه توده تونالیتی ده نو، باریکه ای از هورنفلس های استارولیت و آندالوزیت دار دیده می شود. گارنت شیست و گارنت کلریتویید شیست های منطقه ده نو از نظر کانی شناسی شامل کوارتز، بیوتیت، مسکوویت، گارنت، کلریت، کلریتویید، تورمالین و ایلمنیت است. نتایج زمین دمافشارسنجی نشان می دهد که هورنفلس (oC 550، kbar 3/4) و گارنت کلریتویید شیست (oC 486-497) در شرایط تعادلی پایین تری نسبت به گارنت شیست (oC 569، kbar 3/5) تشکیل شده اند.
کلید واژگان: شیست, زمین دماسنجی, زمین فشارسنجی, ده نو, مشهدMetamorphic rocks of Dehnow area mainly consist of gray to black fine-grained schists. Garnet schists are closer to the tonalitic body than the garnet chloritoid schists. There is a thin layer of staurolite and andalusite bearing hornfels between these schists and the Dehnow tonalitic body. Garnet schists and garnet chloritoid schists of Dehnow area are mineralogically comprised of quartz, biotite, muscovite, garnet, chlorite, chloritoid, tourmaline and ilmenite. Geothermobarometry results indicate that hornfels (550oC, 4.3 kbar) and garnet chloritoid schist (486-497oC) have formed in lower equilibrium condition in comparison with garnet schist (569oC, 5.3 kbar).Keywords: Schist, Geothermometry, Geobarometry, Dehnow, Mashhad -
نشریه پترولوژی، پیاپی 18 (تابستان 1393)، صص 49 -62سنگ های دگرگونی کمپلکس سوریان در لبه شرقی پهنه دگرگونی سنندج-سیرجان و در طول دره بوانات در شمال شرق استان فارس بین دو گسل سوریان در شمال شرق و گسل جیان در جنوب غرب رخنمون یافته است. این سنگ ها شامل: اپیدوت کلریت شیست، کلریت اکتینولیت شیست، کوارتزکلریت شیست، میکاشیست و آندالوزیت مسکویت شیست است. داده های ژئوشیمیایی بر روی میزان Al2O3، CaO، MgO، Ni، P2O5، TiO2 و REE نشانگر منشا رسوبی برای سنگ های آندالوزیت مسکویت شیست، کوارتزکلریت شیست و میکاشیست از یک سو و منشا آذرین برای سنگ های کلریت اکتینولیت شیست و اپیدوت کلریت شیست از سوی دیگر است. میزان عناصر اصلی نامتحرک مانند: Al، Ti، عناصر با شدت میدان بالا نظیر: Nb، Y و Zr به همراه الگوی توزیع عناصر نادر خاکی در سنگ های با منشا رسوبی، جایگاه زمین ساختی حاشیه فعال قاره ای همراه با توربیدایت های عمیق کف دریا و در سنگ های با منشا آذرین محدوده بازالت های توله ایتی حوضه های ریفتی را نشان می دهد.
کلید واژگان: ژئوشیمی, پتروگرافی, سنگ دگرگونی, کمپلکس سوریان, سنندج, سیرجانPetrology, Volume:5 Issue: 18, 2014, PP 49 -62The metamorphic rocks of the Surian complex occurred along the Bavanat Valley، northeast of Fars province at the eastern edge of the Sanandaj-Sirjan zone. The complex is located between the Surian fault in the northeast، and Jian fault in the southeast، and consists of chlorite epidote schist، chlorite actinolite schist، quartz chlorite schist، mica schist and andalusite muscovite schist. Geochemical data (Al2O3، CaO، MgO، Ni، P2O5، TiO2 and REE) contents reveal that the primary rocks of andalusite muscovite schist، quartz chlorite schist and mica schist were formed in sedimentary environments، whereas those of the chlorite actinolite schist and chlorite epidote schist have igneous origin. The concentrations of major immobile elements (e. g. Al، Ti)، REE and Highs Field Strength Elements (HFSE) (e. g. Nb، Y، Zr)، indicate that the rocks of sedimentary origin were formed in active continental margin setting in association with turbidites of deep sea floor and those of igneous origin show tholeiitic basalt nature of rift basins.Keywords: Geochemistry, Petrography, Metamorphic rocks, Surian complex, Sanandaj, Sirjan zone -
مجموعه ماگمایی- دگرگونی توتک بعنوان بخشی از کمربند بوانات در کمربند دگرگونی فشار بالا- دما پایین پهنه سنندج- سیرجان واقع است. مجموعه توتک از شیست ها، مرمرها، گنیس گرانیتی، متاگرانیتویید، متاآپلیت-گرانیت، آمفیبولیت ها و متادلریت با سن ها و درجه های دگرگونی و دگرشکلی متفاوت تشکیل شده است. با توجه به شواهد صحرایی، سنگ ها در سراسر مجموعه توزیع و پراکندگی یکنواختی ندارند و می توان مجموعه توتک را به دو زیرپهنه مرکزی و لبه ای تقسیم کرد. در زیرپهنه مرکزی، متاسدیمنت ها بیشتر بصورت شیست آهکی، میکاشیست ، گارنت مسکویت-شیست، کوارتز-فلدسپات- شیست و انواع متابازیت ها شامل آمفیبولیت و گارنت-آمفیبولیت هستند. این در حالی است که در زیرپهنه لبه ای، متاسدیمنت ها بیشتر بصورت بیوتیت-اپیدوت-شیست و متابازیت ها شامل آمفیبول-شیست و آمفیبولیت هستند. ترکیب شواهد صحرایی و ریزساختاری در متاسدیمنت ها و متابازیت های هر دو زیرپهنه بیانگر رخداد دگرشکلی متناسب با دگرگونی در حد رخساره آمفیبولیت تا شیست سبز در زیرپهنه مرکزی و رخداد دگرشکلی متناسب با رخساره دگرگونی شیست سبز در زیرپهنه لبه ای است.
کلید واژگان: مجموعه کانیایی, شیست و آمفیبولیت, دگرشکلی, مجموعه توتک, سنندج- سیرجانThe magmatic-metamorphic Tutak Complex, as a part of the Bavanat belt, is located in the high pressure-low temperature metamorphic belt of the Sanandaj-Sirjan Zone. The complex contains schists, marbles, granite gneiss, meta-granitoid, meta-aplite granite, amphibolites, and meta-dolerite with different ages and degrees of metamorphism. Based on field evidence, the rocks are not uniformly distributed throughout the complex, thus, the Tutek Complex can be divided into central and marginal sub-zones. In the central sub-zone, most of the metasediments are calcschist, micaschist, garnet-muscovite-schist, and quartz-feldspathic-schist, and types of metabasites include amphibolite and garnet-amphibolite. In the marginal sub-zone, most metasediments are biotite-epidote-schist and meta-basites including of schist-amphibolite and amphibolite. Combining field evidence and microstructures in the metasediments and the metabasites from both sub-zones suggests that the rocks have mainly undergone metamorphism and deformation under the amphibolite to green-schist facies conditions in the central sub-zone and green-schist facies conditions in the marginal sub-zone.
Keywords: Mineral assemblage, schist, amphibolite, deformation, Tutak Complex, Sanandaj-Sirjan Zone -
مجموعه دگرگونی موته- گلپایگان در شمال شهرستان گلپایگان در استان اصفهان واقع شده است. این مجموعه دارای انواع سنگ های دگرگونی است که از جمله آنها می توان به انواع شیستهای رسی، آمفیبولیت ها، نایس ها، کوارتزیت ها و مرمرها اشاره کرد. گارنت شیست ها از جمله شیست های منطقه هستند که از لحاظ کانیایی انواع مختلفی را شامل می شوند. این سنگهای دگرگونی شامل کانی های گارنت، کوارتز، کلریت، مسکوویت، بیوتیت، استارولیت، آندالوزیت، کیانیت و سیلیمانیت هستند. بافت های لپیدوبلاستی، پورفیروبلاستی، پوییکیلوبلاستی، چشمی و میلیپد در این شیست ها قابل مشاهده هستند. در منطقه مطالعاتی با حرکت از جنوب باختری به سمت شمال خاوری بر درجه دگرگونی سنگ ها افزوده میشود. بهطوری که سنگ های دگرگونی در جنوب باختری در حد اسلیت و فیلیت هستند و به تدریج به سمت شمال خاور سنگ های دگرگونی کلریتشیست، بیوتیت شیست، گارنتشیست، استارولیتشیست، سیلیمانیتشیست و کیانیتشیست به ترتیب برونزد دارند. برونزد این سنگها با پدیدار شدن زون های کلریت، بیوتیت، گارنت، استارولیت، سیلیمانیت و کیانیت در منطقه همراه است. توالی این زون ها با گرادیان دگرگونی نوع بارووین در دگرگونی ناحیه ای تطابق کامل دارد. زون های کلریت، بیوتیت و گارنت مربوط به رخساره شیست سبز و زون های استارولیت، کیانیت و سیلیمانیت مربوط به رخساره آمفیبولیت هستند. به روش دماسنجی گارنت- بیوتیت برای گارنتشیست های مورد مطالعه بازه دمایی در حد 471 تا 581 به دست آمد. این دگرگونی در نتیجه برخورد قاره ای اتفاق افتاده است.کلید واژگان: موته- گلپایگان, شیست, گارنت, رخساره شیست سبز, رخساره آمفیبولیت, گرادیان نوع باروThe Muth-Golpayegan metamorphic complex is situated at north of Golpayegan city in the Isfahan province. This complex is constituted from different metamorphic rocks including variety of pelitic schists, amphibolite, gneiss, quartzite and marble. Garnet schists are dominant lithology in the area and contain different minerals, such as garnet, quartz, chlorite, muscovite, biotite, staurolite, andalusite, kyanite and sillimanite. Lepidoblastic, porphyroblastic, poikiloblastic, augen and millipede are the main textures in these rocks. The degree of metamorphism increases from SW to NE in a way that slate and phyllite at SW change gradually to chlorite schist, biotite schist, garnet schist, staurolite schist, sillimanite schist and kyanite schist. The occurrence of these schists is accompanied by appearance of chlorite, biotite, garnet, staurolite, sillimanite and kyanite mineralogical zones in the field. The succession of these zones is compatible with Barrovian regional metamorphic gradient. Chlorite, biotite and garnet zones belong to the greenschist facies and staurolite, sillimanite and kyanite zones belong to the amphibolite facies. Temperature range calculated for these rocks by garnet-biotite thermometry is 471-581 C. This metamorphic gradient is a result of continental collision.Keywords: Muteh- Golpayegan, Schist, Garnet, Greenschist facies, amphibolite facies, Barrovian gradient
-
سیمایی نوین از رابطه دگرگونه ها با توده های الترامافیک منطقه انارک (شمال شرق استان اصفهان) الیستوستروم های بسیار قدیمیدر 25 کیلومتری شمال انارک (شمال شرق استان اصفهان) رخنمون خوبی از سنگ های الترامافیک- مافیک تحت عنوان "افیولیت انارک" در همبری با دگرگونه های انارک مشاهده می شود. بررسی کنتاکت الترامافیک های شمال انارک با عضو شیست سبرز (پایین ترین عضو گروه چاه گربه از دگرگونه های انارک) نشان می دهد که: ضخامت قابل توجهی از تالک شیست ها و شیست های غنی از تالک در بخش های زیرین شیست های سبرز وجود دارد. پایین ترین بخش شیست های سبرز در حقیقت نوعی الیستوستروم است که قطعات بیگانه ای از الترامافیک ها، لیسونیت ها، دایک ها، و گابروهای افیولیت انارک را داراست. در برخی مناطق، متاچرت های نواری (Banded Metacherts) در حد واسط سنگ های الترامافیک و دگرگونه وجود دارند. برگ وارگی (Foliation) درون الترامافیک ها با برگ وارگی درون دگرگونه ها با یکدیگر موازی هستند. در کنتاکت الیستولیت های الترامافیک با دگرگونه ها نیز تالک شیست تشکیل شده است و اینکه برگ وارگی درون دگرگونه ها با رسیدن به الیستولیت های افیولیتی، آنها را دور می زند. اینها همگی دلایلی هستند که نشان می دهد الترامافیک های شمال انارک از دگرگونه ها قدیمی تر بوده و متعلق به پروتروزئیک بالایی هستند.
کلید واژگان: افیولیت های ایران مرکزی, افیولیت انارک, پروتروزوئیک بالایی, الیستولیت, دگرگونه های انارک -
منطقه شاه نشین در جنوب غرب زنجان و در مرز استان های زنجان و کردستان قرار دارد. بر اساس بررسی های سنگ نگاری، شیست های بازی این منطقه شامل اکتینولیت شیست، اکتینولیت پیروکسن شیست، اکتینولیت پیروکسن گارنت شیست و اکتینولیت اپیدوت شیست هستند. اکتینولیت شیست ها فراوان ترین نوع شیست های بازی هستند و از آمفیبول، موسکوویت، کلریت و آلبیت به عنوان کانی های اصلی تشکیل شده اند. در این شیست ها، آمفیبول ها در دو جایگاه بافتی مایل به شیستوارگی اصلی و هم راستا با شیستوارگی اصلی دیده می شوند. بررسی ویژگی های نوری آمفیبول ها نشان می دهد که از مرکز به سمت لبه بلور، مقادیر شکست مضاعف و زاویه خاموشی (nγᴧ c) کاهش یافته و رنگ غیر تداخلی از سبز مایل به آبی در راستا nγ در مرکز به سبز کمرنگ در لبه تغییر می کند. از سوی دیگر، بررسی ویژگی های شیمیایی آمفیبول ها نشان می دهد که مرکز آن دارای ترکیب وینچیت - ریشتریت است، درحالی که لبه ها دارای ترکیب اکتینولیت هستند. بنابراین، تغییر ویژگی های نوری ارتباط مستقیمی با تغییر ترکیب شیمیایی آمفیبول ها دارد که بیشتر بر اثر عکس جانشینی گلوکوفانی CaM4 MgOct AlOctو جانشینی پلاژیوکلازی (CaM4 AlT) رخ می دهد. محاسبات فشار - دما برای ترکیب شیمیایی مرکز آمفیبول ها نشان دهنده شرایط میانگین فشار kbar 14 و دمای OC 440 است درحالی که لبه آن ها در شرایط میانگین kbar4 و OC 520 تشکیل شده اند. از این رو، ساختار منطقه بندی نوری و شیمیایی در آمفیبول های شیست های بازی منطقه شاه نشین برآمده از تغییر شرایط فشار - دمای دگرگونی است.
کلید واژگان: آمفیبول های سدیمی - کلسیمی و کلسیمی, شیست های بازی, ویژگی های نوری, شاه نشین, زنجانShahneshin area is located in southwest of Zanjan at the border between Zanjan and Kurdestan provinces. Based on petrographic investigation, Shahneshin basic schists could be divided into actinolite schist, actinolite pyroxene schist, actinolite pyroxene garnet schist and actinolite epidote schist. Actinolite schists are the most abundant rocks among basic schists and are composed of amphibole, muscovite, chlorite and albite as major minerals. Amphiboles occurred in two different fabric including inclined and parallel to the main schistosity. Optical characters of amphibole changes from core towards rim in which birefringence and extinction angle decrease and ppl color changes from green-blue to the pale green. In the other hand, chemical analysis of the same amphibole from core towards rim shows that core has richerite-winchite composition while rim has actinolite composition. Therefore, there is clear relation between optical and chemical characters in which reverse glaucophane substitution (CaM4 MgOctAlOct) and plagioclase substitution (CaM4 AlT) occurred. P-T calculation using chemical composition of amphibole cores show that they formed under 14 kbar pressure and 440 OC temperature while their rims formed under pressure of 4 kbar and temperature of 520 OC. Thus optical and chemical zoning observed in amphiboles in Shahneshin basic schists could be formed due to changes in pressure and temperature of the metamorphism.
Keywords: Sodic–calcic, calcic amphiboles, basic schists, optical characters, Shahneshin, Zanjan -
منطقه ی مورد بررسی در شمال شرق سبزوار (استان خراسان رضوی) و در غرب سلطان آباد واقع است. در این منطقه یک مجموعه دگرگونی شامل سنگ های رخساره ی شیست سبز، شیست آبی، آمفیبولیت و اکلوژیت (؟) برونزد دارند. توده ی گنیسی در بخش میانی این مجموعه (کوه چیلی) قرار دارد. تغییراتی از لحاظ پروتولیت و شدت برگوارگی در این توده وجود دارد. شواهد صحرایی، ژئوشیمی سنگ، داده های سال سنجی و شرایط فشار دگرگونی تقریبا مشابه گنیس ها با شیست های آبی (گنیس: Kb 9/10 P = و شیست آبی: Kb 14- 11 P =) بیانگر آن است که پروتولیت گنیس ها، سری های تفریق یافته از پوسته ی اقیانوسی هستند که با حرکت رو به شمال خرده قاره ی ایران مرکزی همراه با سری های مافیک حوضه ی اقیانوسی سبزوار (شیست های آبی) دستخوش دگرگونی زون فرورانش در ائوسن بالایی شده اند.
کلید واژگان: دما فشارسنجی, گنیس, شیست آبی, سلطان آباد, سبزوارThe study area is situated in the west of Soltan Abad prom NE Sabzevar (Razavi Khorasan province). There is an exposure of metamorphic complex that contains greenschist, blueschist, amphibolite and eclogite (?) facieses rocks. Gneissic body is located in the middle part of this complex (Koh-e-Chili). Protolith and foliation intensity are variable in this body. Field evidences, whole rock geochemistry, geochronological data and nearly the same metamorphic pressure conditions of gneisses and blue schists (Gneiss: P = 10.9 Kb and Blueschist: P = 11-14 Kb) indicate that protolith of the gneisses have been differentiated series of oceanic crust and have experienced subduction zone metamorphism along with mafic series of Sabzevar oceanic basin (blueschists) as a consequence of north-ward movement of central Iranian microcontinent in the Upper Eocene. -
سنگهای دگرگونی منطقه ترکمنی از شیست آبی و متاگری وک تشکیل یافتهاند و در امتداد گسل ترکمنی- اوردیب همراه با واحدهای سنگی پالئوزوئیک برونزد دارند. شیستهای آبی ترکمنی از مجموعه کانی های آلبیت، اکتینولیت، وینکایت و اپیدوت تشکیل شده اند. در اثر دگرگونی پس رونده شیست های آبی در شرایط دما- فشار رخساره شیست سبز، کانی های اکتینولیت و اپیدوت تشکیل شده اند. در متاگری وک ها مجموعه کانی های آلبیت، اپیدوت، کلریت، فنژیت ± گارنت یافت می شوند. در اثر رخداد دگرگونی پس رونده در شرایط رخساره شیست سبز کانی های اپیدوت و کلریت در متاگری وک ها تشکیل شده اند. ماهیت ماگمای سازنده پروتولیت شیست های آبی این منطقه برمبنای محتوای عناصر کمیاب و کم تحرک، یک بازالت تولئیتی بوده است. شیست های آبی از LREE بیشتری نسبت به HREE برخوردار هستند. عناصر LIL در این نمونه ها دارای مقادیر زیاد با نوسان قابل توجه هستند. آنومالی منفی عناصر HFS نظیر Nb، Hf، Zr و Ti در شیست های آبی ترکمنی مشاهده می شود. روندهای REE این سنگها شباهت نزدیکی به بازالت های حوضه های پشت کمان دارند. بر اساس نسبت Nb/La و مقادیر عناصر کمیاب، ماگمای سازنده پروتولیت شیست های آبی ترکمنی از یک اسپینل لرزولیت گوشته لیتوسفری با درجات ذوب بخشی پایین تا متوسط منشا گرفته است. فرآیندهای مرتبط با فرورانش پوسته اقیانوسی پالئوتتیس موجب غنی شدگی گوشته بالای اسلب فرورنده و متاسوماتیسم کربناته آن گردیده اند.
کلید واژگان: شیست آبی, گسل ترکمنی, اوردیب, فرورانش, پالئوتتیس, ایران مرکزیIntroductionThe occurrence of blueschist metamorphic facies is believed to mark the existence of former subduction zones. This facies is represented in the main constituents of subduction-accretion complexes, where it occurs in separate tectonic sheets, imbricated slices, lenses, or exotic blocks within a serpentinite mélange (Volkova et al., 2011). The evidence of the presence and maturity of Paleo- Tethys oceanic crust in the CEIM (define this) in Paleo-Tethys branches, subduction and collision has been studied by various authors (Bagheri, 2007; Zanchi et al., 2009; Bayat and Torabi, 2011; Torabi 2011). Late Paleozoic blueschists have recognized in the western part of the CEIM (e. g. Anarak, Chupanan and Turkmeni) in linear trends. Metamorphic rocks of the Turkmeni area (SE of Anarak) are composed of blueschist and meta-greywacke and are situated along the Turkmeni-Ordib fault associated with Paleozoic rock units and serpentinized peridotite bodies. Turkmeni blueschist and meta-greywackes have not been studied by previous workers. The Turkmeni blueschists consist of albite, winchite, actinolite and epidote. Granoblastic, nematoblastic and lepidoblastic are main textures in these rocks. Winchite is found in the matrix and around epidote grains. This sodic-calcic amphibole serves as an index mineral in blueschist facies. Actinolite and epidote formed during retrograde metamorphism of blueschists in the greenschist facies. The mineral assemblage of albite, epidote, chlorite and phengite ± garnet is present in meta-greywackes in the Turkmeni blueschists. Veins of garnet, muscovite, quartz and opaque minerals are extensive in these rocks. Epidote and chlorite formed in meta-greywackes by retrograde metamorphism in the greenschist facies. The aim of the present study is to determine the petrological and geochemical characteristics, P-T condition of blueschists and meta-greywackes, as well as the geotectonic setting of primary basaltic rocks of the Turkmeni blueschists.Material And MethodsThis study is based on field observations and petrographical and analytical studies. Satellite images and a geological map were prepared. About 20 thin sections were supplied for petrological studies. Mineral chemical analyses were carried out by a JEOL JXA-8800R electron probe micro-analyzer (EPMA) at the Cooperative Center of Kanazawa University, Japan. The analyses were performed under an accelerating voltage of 15 kV and a beam current of 15 nA with 3µm probe beam diameter. The Fe3+ contents of minerals were estimated by assuming ideal mineral stoichiometry. The representative mineral compositions are given in Tables 1-3. Major oxides, rare earth elements (REE) and trace elements of five blueschists samples were analyzed by the ICP-MS method (Kanpanzhouh Research Company, Tehran, Iran) of the SGS laboratory of Canada. Whole rock chemical data are presented in Table 4.Results And DiscussionPetrographical and geochemical characteristics of Turkmeni blueschists reveal that they were derived from a similar mantle source and underwent analogous melt extraction and post magmatism occurrences. According to the trace and rare earth elements contents, the protolith of blueschists should be formed by crystallization of tholeiitic basalt and have sub-alkali basalt nature. Blueschists have LREE values more than HREE. High amounts and evident variations of LIL elements are obvious. Negative anomalies of HFSE such as Nb, Hf, Zr and Ti are evident in Turkmeni blueschist. REE trends of these rocks resemble as the back arc basin basalts. Based on the Nb/La ratio and REE contents, the original magma has been generated by low to medium degree of partial melting of a lithospheric mantle spinel lherzolite. Geochemical characteristics and normalized diagrams reveal that primary magma of protolith has been nature near to IAB and E-MORB. The related processes to subduction of Paleo-Tethys oceanic crust led to mantle enrichment and carbonate metasomatism. The Paleo-Tethys Ocean spreading in CEIM commenced in Late Ordovician and terminated in the Late Paleozoic-Triassic. Association of meta-greywackes with blueschist and LILE/HFSE contents shows that Paleo-Tethys oceanic crust subduction zone at Turkmeni region was been immature. Mineral chemistry and assemblages of the blueschists and meta-greywackes units reveal that they suffered different metamorphic evolution: (M1) greenschist metamorphism by existence of actinolite and albite in basaltic rocks, and then they passed a prograde metamorphism in the blueschist facies by existence of winchites (M2) which is followed by a retrograde metamorphism P-T condition in the greenschist facies (M3). Variscan tectono-metamorphism occurrence has been main metamorphic phase in Anarak region and it has led to metamorphism in blueschist facies of Turkmeni rocks. Acknowledgments: The authors wish to thank the University of Isfahan University for financial supports.Keywords: Blueschist, Turkmeni, Ordib fault, subduction, Paleo, Tethys, Central Iran
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبهای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شدهاست.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شدهاند و انتظار میرود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار سادهای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش دادهشود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشتههای نویسنده خاصی هستید، یا میخواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
- 368
- 8
-
علمی376
-
معتبرحذف فیلتر
نتایج را در یکی از موضوعات زیر محدود کنید.