-
فرهنگ وقف در حوزه شهرسازی از دیرباز وجود داشته و در ابعاد گوناگونی همچون کالبدی، عملکردی، اجتماعی و اقتصادی حایز اهمیت است. شناسایی سازوکار تاثیر فرهنگ وقف در عناصر سازنده شهرهای ایرانی-اسلامی بهویژه با رویکردی تاریخی، به روشنتر شدن این مفهوم کمک خواهد کرد. شهر اصفهان با محلات تاریخی منحصربه فرد، به عنوان یکی از شهرهایی که در دوران صفویه و متاثر از فرهنگ وقف رشد و توسعه یافته است، بستر مناسبی برای پژوهشهای تاریخی با نگاه نوآورانه را فراهم میآورد. از این رو از میان محلات شهر اصفهان، با توجه به وجود وقفنامهای مستند، محله علیقلیآقا به منظور بستر این پژوهش به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده و پژوهش با فرض تاثیرگذاری سنت وقف بر شکل محله علیقلیآقا، در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که فرهنگ وقف چگونه بر ساختار و خلق فضاهای محله سنتی تاثیر گذاشته است؟. براین اساس، هدف مقاله تحلیل ساختشناسی فضایی و عناصر کالبدی محلات سنتی از منظر فرهنگ وقف و مبتنی بر رویکرد ساختارگرایی در مطالعات شهر اسلامی میباشد، تا براین اساس بتوان در فرایند بازآفرینی محلات سنتی با اتکاء به یافتههای تحقیق به سازمان فضایی پایداری دست یافت. به همین منظور، پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی ضمن مرور ادبیات جایگاه وقف در تفکر اسلامی و تاثیر آن بر ساختار شهر اسلامی، در بخش تحلیلی با استفاده از گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانهای - اسنادی، مشاهدات میدانی، اسناد، نقشههای تاریخی و همچنین بررسی وقفنامهها و سفرنامههای تاریخی، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که فرهنگ وقف، در ایجاد نطفه اولیه مرکز محله علیقلیآقا شهر اصفهان و ایجاد بناهای عمومی نظیر: مسجد، حسینیه، حمام و سایر ابنیه عامالمنفعه در این محله، اثرگذار بوده است. همچنین به دلایل ابعاد اعتقادی و اجتماعی فرهنگ وقف، توسعه و ایجاد ابنیه محله علیقلیآقا، موجب ایجاد ساختار درهم تنیده در مرکز محله و ایجاد حساسیت و مشارکت مردم در حفظ و احیاء ابنیه سنتی در این محله شده است.
کلید واژگان: فرهنگ وقف, محله, شهر ایرانی-اسلامی, محله علی قلی آقا, اصفهانmortmain has been existing for a long time in the field of urbanization. It is a multifaceted phenomenon with various physical, functional, social and economic dimensions. Identifying the effect of mortmain endowment on the building blocks of Iranian-Islamic cities, especially through a historical approach, will help to clarify this concept. With its unique historical neighborhoods, the city of Isfahan which was mainly developed in the Safavid era under the influence of the idea of the Islamic city and mortmain offers a perfect opportunity for innovative historical research. From among the numerous historical neighborhoods in Isfahan, the neighborhood of Aligholi Agha was selected as the case of the present study due to the survival of its mortmain deeds. The hypothesis of this research is the influence of mortmain on the shape of Aligholi Agha neighborhood. The research seeks to find an answer to the question of how tradition of mortmain has affected the structure and creation of traditional neighborhood spaces?. Accordingly, the purpose of this article is to analyze the spatial structure and physical elements of traditional neighborhoods from the perspective of mortmain tradition and based on the structuralism approach in Islamic city studies. Accordingly, in the process of traditional neighborhoods regeneration, a sustainable spatial organization can be achieved by relying on research findings. For this purpose, the research was conducted through a descriptive-analytical method, while reviewing the literature of the position of mortmain in Islamic thought and its impact on the structure of the Islamic city, and using library-documentary as well as field observations, historical documents and maps, and existing mortmain deeds. Our findings indicate that mortmain has been effective in the formation and further historical development of Aligholi Agha neighborhood centers in Isfahan and creating public buildings such as mosques, bath and other public buildings in this neighborhood. Also, due to the doctrinal and social dimensions of the mortmain tradition, the development and creation of Aligholi Agha neighborhood buildings, has created an interconnected and intertwined structure in the center of the neighborhood and has created sensitivity and participation of people in preserving and reviving traditional buildings in this neighborhood.
Keywords: mortmain, neighborhood, Iranian-Islamic city, Aligholi Agha neighborhood, Isfahan -
گسترش فرهنگ وقف ، یکی از عمده ترین فاکتور ، انهدام تراکم ثروت در جامعه و ایجاد بستر مناسب برای رشد ارزش های معنوی و الهی ، در شکل توزیع عادلانه ی ثروت ، محسوب می شود و با درک از همین نکته ، یعنی موثریت ژرف وقف در توسعه ای اقتصادی، فکری ، فرهنگی و معنوی جوامع است ، آگاهی از فرهنگ وقف در بین افراد جامعه ودیدگاه مدیران ومتولیان امور وقفی در مورد آن وعوامل موثر بر آن می تواند در جهت دهی موقوفات ونظام فرهنگی وقف موثر باشد. در این پژوهش ابتدا یک الگوی کیفی برای مدیریت توسعه فرهنگ وقف بر اساس مصاحبه با خبرگان تدوین شد و سپس بر اساس یک مطالعه کمی با 482 نفر نمونه آماری، به تبیین و اعتباریابی این الگو پرداخته شد. یافته های تحقیق در بخش کیفی نشان داد که الگوی مدیریت توسعه فرهنگ وقف دارای 2 بعد و 18 مولفه است. مولفه ها شامل «شبکه های شغلی»، « شبکه های محلی»، « شبکه های ملی» و «شبکه های بین المللی» مربوط به بعد «شبکه های اجتماعی» و مولفه های «صداقت، حمایت اجتماعی، نهادینه شدن قوانین، مسیولیت پذیری، عدالت، همکاری و همدلی، اعتماد، رضایت، همبستگی، تعهد و تعلق، اخلاق، کنش متقابل، انسجام و احترام به هم» مربوط به بعد «هنجارهای اجتماعی» از مقوله کلی توسعه مدیریت فرهنگ وقف بود. یافته های بخش کمی نیز از برازش خوب الگوی ساختاری با داده های جامعه آماری بود و الگوی مذکور تبیین مناسبی در جامعه آماری دارد.
کلید واژگان: توسعه فرهنگ وقف, سرمایه اجتماعی, شبکه اجتماعی, هنجار اجتماعیSpread the culture of endowment, etc. one of the major factor, unwinding of the density of wealth in the society and create a suitable platform for the growth of spiritual values and divine, in the form of a fair distribution of the wealth, can be considered and understood from the same point; i.e., unfathomable endowment in the development, economic, intellectual, cultural and spiritual communities is that Islam is the religion of the sacred .Awareness of the culture of devotion between people in the community managers Affairs about it, and the history affecting it can be in the direction of this property Cultural Endowment effective. In the first study a pattern of qualitative to manage the development of the culture of endowment based on interviews with experts, the formulation was then based on a quantitative study with 482 subjects, a sample. Research findings, in part, the qualitative showed that the pattern of management development, culture, devote, 2 day, and 18 components. Components include the "Career Network" and "Local Area Network", the "national networks" and "international networks" related to the next "social networking" component "honesty, support, social, institutionalization of rules, responsibility, justice, cooperation, and empathy, trust, satisfaction, solidarity, etc., commitment and belonging, morality, interaction, cohesion and respect together" related to the next "social norms" of the categories, the overall development of the management culture of the endowment. The findings of the quantitative section is also fitted, good structural model with the data, the statistical population was the pattern of the aforementioned explanation.
Keywords: development, Culture, ... Social Capital, Network Social, Social norm -
فصلنامه علوم خبری، پیاپی 27 (پاییز 1397)، صص 143 -159شکل گیری عمده شهرهای اسلامی براساس فرهنگ وقف در کنار بازار و کاخ حکومتی با ایجاد مسجد جامع بعنوان عنصر وقفی ومذهبی است. گسترش سایر موقوفات از جمله مدرسه، مسافرخانه و .. و ایجاد سکونتگاه ها مسکونی پیرامون آن شهر اسلامی را شکل می دهد. وقف بعنوان نظامی فرهنگی- مذهبی در همه ادیان از دیر باز وجود داشته و اسلام بعنوان آخرین دین هویت عالی تر را به آن داده است. با توجه به حضور املاک اوقافی در هسته مرکزی شهرها و همچنین موقوفات بزرگ وکوچک در سطح محلات قدیمی شهر یا پیرامون آن، گذشت زمان فرسودگی را در آنها ایجاد خواهد کرد و برای بازسازی و حفظ هویت آنها نیازمند رویکرد های نوین مرمت شهری است. اما دور افتادگی قوانین شهری از فرهنگ وقف و عدم شناخت نهادها و مدیران شهری از وقف مشکلاتی را بین متولیان وقف و شهر ایجاد میکند که ناخواسته ابزار متعالی وقف را که فرصتی مغتنم است را به چالشی شهری بدل می سازد. روش تحقیق در این مقاله کتابخانه ای و اسنادی بوده و برای رسیدن به راهکار اجرایی به دنبال روش هایی در جهت ارتباط سازنده بین نهادهای شهری و متولیان وقف و همچنین ایجاد شیوه های نوین توسعه موقوفات می باشد.کلید واژگان: فرهنگ وقف, شهرهای اسلامی, مرمت, بافت فرسوده, اوقافیThe formation of major Islamic cities based on the waqf culture along the market and the palace of government by creating a comprehensive mosque as a waqf and religious element. The development of other endowments, including the school, the inn, and the formation of residential settlements around that Islamic city. Endowment as a cultural-religious system has long existed in all religions, and Islam has given it a superior identity as the last religion. Considering the presence of real estate in the core of cities as well as large and small endowments in or around the old neighborhoods of the city, the passing of the time will create a burnout, and modern urban renewal approaches will be needed to rebuild and maintain their identity. But the abandonment of urban laws from the culture of endowment and lack of knowledge of the institutions and city administrators of the endowment creates problems between the waqf and city administrators who unwittingly transform the waqf instrument, which is an opportunity, into a urban challenge. The research methodology in this paper is librarial and documentary and seeks to find ways to build a constructive relationship between urban institutions and endowment administrators, as well as creating new ways of developing endowments.Keywords: Endowment culture, culture, formation of Islamic cities, worn-out fabrics, development
-
آداب و رسوم رایج در یک منطقه جغرافیایی به گونه ای متاثر از نوع جهان بینی مردم منطقه بوده و زاویه ی نگاه و تلقیات فرهنگی و مدنی آنان را روشن می کند. از جمله ویژگی های گذشته ی فرهنگی و اجتماعی منطقه بشرویه، رواج فرهنگ وقف و تعدد و تنوع موقوفات است. بی شک یکی از عوامل موثر در ایجاد و تداوم این فرهنگ، باورهای دینی و اعتقادات مذهبی مردم بوده است. پژوهش حاضر ضمن بررسی تنوع و تعدد موقوفات بشرویه، به روشن کردن عوامل فکری و فرهنگی موثر بر فرهنگ وقف در این منطقه می پردازد. این پژوهش با بهره گیری از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و بررسی و تجزیه و تحلیل کمی و کیفی اسناد و مدارک موجود و وقف نامه ها و آمار و ارقام موجود، در صدد پاسخ گویی به سوال پژوهش برآمده و روشن نموده است که موقوفات فارغ از تاثیرپذیری کمی و کیفی از گرایش های فکری و مذهبی دو سده اخیر به سیر رو به رشد طبیعی خود ادامه داده است.
کلید واژگان: وقف, رقبه, موقوفات, شیعه, واقف, بشرویهFor some reason common or ordinary ceremonies in one geographical region affects from the nature of people’s ideology and then clarifies their viewpoints and cultural and civic incorporations. Among the past cultural and social characteristics of Boshruyeh region is the circulation of the culture of endowment and the plurality and verities of devotions. Doubtlessly one of the effective factors in the creation and circulation of this culture has been the religious beliefs and faith credence of people. Regarding the religious background of Boshruyeh in the era of Qajar and Pahlavi and the external entrance of Baha’ism in this territory, it is important to take into consideration the influence of this incidents in endowment culture and the plurality and verities of this devotions. This research by exploitation of descriptive-analytic methodology and qualitative-quantitative inspecting and analyzing of available documents and evidences and the endowments deeds and by using statistics and present figures, intended to respond to the research question and bring it to clarification that the said endowments apart from the quantitative and qualitative influences of intellectual and religious tendencies of two recent centuries, has been continued to its upswing natural growth.Keywords: Endowment, Salve, Bequests, Shiite, Benefactor, Boshruyeh -
نهاد وقف در فقدان سازوکارهای رسمی برای مدیریت، برنامه ریزی و توسعه فضایی شهرها در نظام های سیاسی حاکم در جوامع خاورمیانه و ایران، دارای کارکردهای مدنی- اجتماعی بوده و نقش مهمی نیز در تکوین، معنا دادن و استمرار فرهنگ اسلامی در این شهرها داشته است. مجموعه های شهری نقش جهان اصفهان، گنجعلی خان کرمان و شیخ صفی الدین اردبیلی در دوره صفویه، از آن جمله هستند که با فرهنگ وقف شکل گرفته و تداوم حیات یافته اند و اکنون نیز ساختار اصلی آن شهرها را تشکیل می دهند. در مقاله حاضر نقش فرهنگ وقف در تکوین این مجموعه های شهری بر اساس نظریه ساخت یابی گیدنز و روش تفسیری-تاریخی تبیین شده است. یافته ها نشان می دهند که نهاد وقف ژرف لایه ترین اعمال و خواص تشکیل دهنده و تولیدکننده نظام های شهری فوق است. در خصوص استمرار تاریخی آن ها هم این شرایط و مناسبات دینی، اجتماعی و سیاسی حاکم بوده است که با تداوم و یا تغییر قواعد و منابع وقف، سبب بازتولید فضاهای شهری در دوره های مختلف شده است. در این میان، علما و مجتهدان به عنوان تاییدکنندگان و مشروعیت دهندگان وقف نامه ها، با نظارت، کنترل و بازاندیشی به طور غیرمستقیم فرهنگ اسلامی را در شهر تداوم بخشیده اند. آنچه از این مطالعات قابل استخراج و ارجاع به نظر می رسد، این است که در ساختار نظام اجتماعی، رسیدن به سعادت واقعی و همه جانبه، جز در پرتو همکاری اجتماعی میسر نیست که نهاد وقف به عنوان یکی از مصادیق مشارکت های اجتماعی، در کیفیت ساختاری و برنامه ریزی جامعه، نقش مهم و تاثیرگذاری ایفا می کند.
کلید واژگان: نهاد وقف, بازتولید فضا, تکوین شهر اسلامی, نظریه ساخت یابیIn studying the evolution of urban spaces in the Islamic world, especially in Middle Eastern societies, we see different spatial patterns compared to European cities. Most of the political systems governing these societies lacked mechanisms for managing, planning and developing urban spaces. The culture of waqf in most of these cities has played a role as this mechanism and has created urban systems based on religious teachings. This institution has played an important role in the construction of Islamic cities and the reproduction of urban spaces, and its permanence throughout history has led to the continuity of these spaces. The tradition of waqf, which is reproduced according to the principles and norms of Islam, includes elements such as waqf, waqf letter, competitions, trustees, religious scholars and mujtahids who have the task of writing and certifying its authenticity. In the absence of formal mechanisms for the management, planning and spatial development of cities in the political systems of the Middle East and Iran, Waqf institution has civil-social functions and has played an important role in the development, meaning and continuity of Islamic culture in these cities. The urban complexes of Naghsh Jahan in Isfahan, Ganjali Khan in Kerman and Sheikh Safi al-Din in Ardabili in the Safavid period are among those that were formed with the culture of waqf and now constitute the main structure of those cities. The purpose of studying and evaluating this issue is to reach the principles and framework that, with the origin of thought and thinking of a comprehensive worldview, indicates a model that is referred to urban designers and planners in creating and sustaining the structural, civic and spiritual life of the city. In the meantime, what can be considered as an issue is the existence of Waqf and the undeniable impact it has had on the creation of spatial and structural organization and the continuation of urban civic life, and the need to organize it as a purposeful structural system in the structure of the Islamic city. In the process of formation and development of cities in the Islamic world, we simultaneously witness the development and adaptation of the culture of Waqf to local requirements and local laws, along with attention to the regional and indigenous needs of communities living in newly established or occupied cities. Meanwhile, the attention of governments and government agents to the issue of Waqf and its use as a tool for the development and continuity of Islamic concepts and values, has had a significant impact on the importance of this Islamic institution in the process of planning and spatial development of the Islamic cities. In the present article, the role of Waqf culture in the development of these urban complexes has been explained based on Giddenschr('39') constitution theory and interpretive-historical method. Findings show that Waqf institution is the deepest layer of actions and properties that make up and produce the above urban systems. Regarding their historical continuity, these religious, social and political conditions and relations have prevailed causing the reproduction of urban spaces in different periods by continuing or changing the rules and sources of Waqf. Meanwhile, the ulema and mujtahids, as the confirmers and legitimists of Waqf, have indirectly continued the Islamic culture in the city by monitoring, controlling and rethinking. In the structure of the social system, achieving real and comprehensive happiness is not possible except in the light of social cooperation. As one of the examples of social participation, the endowment institution plays an important and influential role in the structural quality and planning of society.
Keywords: Waqf Institution, Reproduction of Space, Development of the Islamic City, Constitution Theory -
هدف از این پژوهش بررسی تحلیلی وقف و ارایه مدلی به منظور نهادینه کردن فرهنگ وقف در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی است. این تحقیق دارای راهبرد ترکیبی (تلفیقی) است. بنابراین جامعه مورد بررسی در مرحله کیفی و کمی متفاوت بودند. در بخش کیفی جامعه آماری شامل خبرگان حوزه وقف است. جامعه کمی مورد پژوهش، شامل تمامی خیرین و واقفان استان هرمزگان و مدیران سطوح عالی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی هستند که تعدادشان طبق آمار 135 نفر است. برای تحلیل کمی و به منظور آزمون فرضیات مرتبط با اجزای مدل و آزمون کل مدل تحقیق به ترتیب از آزمون T استفاده شد. برای این کار از نرم افزار spss نسخه 22 استفاده شد. برای بخش کیفی نیز از روش داده بنیاد و نرم افزار Maxqda10 استفاده شد. یافته ها نشان داد که این پژوهش مدلی مشتمل بر شش بعد (آموزش، تسهیل کننده، راهبردها، فرهنگ، موانع و نتایج) و42 مولفه است که در آن نشان داده شد دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی برای حرکت به سمت نهادینه کردن وقف باید به متغیرهای آموزش، تسهیل کننده، راهبرد ها، فرهنگ، موانع، نتایج توجه کنند.
کلید واژگان: دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی, فرهنگ, مدل, نهادینه کردن, وقفThe purpose of this study is to perform an analytical study of religious endowment (waqf) and to provide a model to institutionalize endowment culture in the universities and higher education institutions. This research has a hybrid strategy. Therefore, the studied population are qualitatively and quantitatively different. The qualitative part of the statistical community includes experts in the field of endowment. The quantitative population studied in this study includes all donors and high level managers of universities and institutions of higher education of Hormozgan province, whose number is 135 according to statistics. For quantitative analysis and to test the hypotheses related to the components of the model and the whole model of the research, T-test is used. For this purpose, SPSS version 22 is used. For the qualitative part, the grounded theory approach and Maxqda10 software are used. The research findings show that this research is a model consisting of six dimensions (education, facilitator, strategies, culture, barriers, and results) and 42 components. It was shown that universities and higher education institutions should pay attention to the variables of education, facilitator, strategies, culture, barriers, and results in order to move towards the institutionalization of endowment.
Keywords: Waqf, Culture, model, Institutionalization, Universities, Higher Education Institutions -
از جمله ویژگی های وقف بر مبنای تعریفی که از آن در فقه و قانون مدنی شده است، مصرف آن در امور خیر و خدمت به دیگران است. از این رو، وقف باید از شائبه خودپرستی و سودجویی مبرا باشد و به انگیزه های نوع دوستی و غیرخواهی اختصاص یابد.
فقها و به تبع آن ها نویسندگان حقوقی در لابه لای مباحث عقد وقف راجع به بهره مندی واقف از وقف بحث کرده و اصولا به عدم امکان انتفاع واقف از وقف قائل شده اند. این در حالی است که به نظر می رسد منتفع شدن واقف از عین موقوفه با مفهوم تسبیل و صرف منافع برای دیگران چندان تضادی ندارد و حتی می توان در برخی موارد حکم به جواز آن داد. علاوه بر این، پذیرش این موضوع موجب آن خواهد شد که افراد جامعه به دور از بیم و نگرانی ناداری و فقر در آینده به وقف کردن اموال خود اقدام کنند. این پژوهش با رویکرد ترویج و اعتلای فرهنگ وقف در جامعه در پی آن است که به نمونه هایی از وقف هایی که در آن نفعی مستقیم یا غیرمستقیم به واقف می رسد را بیان و بررسی و موارد امکان انتفاع واقف از عین موقوفه را مشخص کند.کلید واژگان: انتفاع, منافع موقوفه, موقوف علیهم, وقف, واقفAccording to Fiqh and Islamic law, Waqf is defined as allocating part of ones possession for a certain good purpose. In other words, waqf is supposed to be free from narcissism and profiteering and devoted to altruistic activities. In some cases, however, Waqif ( founder ) signs waqf contract so that he benefits from it. Now the question raised here is whether the mentioned waqf is correct or not The present study revealed that self-endowment, paying waqifs debts and expenses out of Mawqufas benefits, waqf for Nafagha and the condition under which al-Mawqufa ( the property given as waqf ) can be given back to waqif are voided while waqf on public beneficiary, waqf on offspring and parents, and waqf allocating the interests for a given period and the interests for waqifs lifespan is correct.Keywords: waqf, waqif, Al-mawqufah benefits, Al-mawghufa alayh, public beneficiary -
دین مقدس اسلام به عنوان کامل ترین دین الهی، برنامه ای جامع و کامل در راستای سعادتمندی انسان دارد. وقف از جمله سفارش های موکد اسلام است. وقف واجب نیست، اما مصلحت های فراوانی دارد که در تعالی روح و ایجاد معنویت در جامعه سهم بسزایی ایفا می کند. افراد زیادی علاقه مند به وقف هستند لیکن این امکان برای همگان فراهم نمی شود؛ به ویژه اگر عین موقوفه از نوع ساختمان، مدرسه و... باشد؛ زیرا نیازمند مبالغ زیادی پول است که برای همگان میسر نیست.
این مقاله در صدد است تا با استفاده از ایده های مربوط به گسترش و تنوع ابزارهای مالی، اقدام به ارائه مدلی برای رفع این مسئله نماید. انتشار اوراق وقف، علاوه بر جذب سرمایه های اندک افراد، ترویج فرهنگ وقف را نیز در پی دارد. این اوراق به صورت غیرانتفاعی هستند و دارنده آن پس از ساخت دارایی، امکان وقف نمودن آن را می یابد. ازاین رو، مقاله حاضر ضمن بررسی ارکان موثر در فرایند انتشار اوراق وقف، به ارائه مدل مالی این اوراق پرداخته استکلید واژگان: ابزارهای مالی اسلامی, اوراق وقف, تامین مالی وقف -
ارتقا سطح آموزش و فرهنگ یکی از اهداف واقفان برای کسب رضایت خداوندی و بهبود وضعیت جوامع است این مهم با احداث و وقف مراکز آموزشی یا قرار دادن موقوفاتی برای تامین مخارج ساختمانی و انسای آن ها و تداوم فعالیت مراکز آموزشی و فرهنگی امکان پذیر می شود. موقوفات در تاسیس و تداوم حیات نهادها و مراکز فرهنگی اقتصادی و اجتماعی تاثیرات فراوانی داشته و توانسته اند در دوره های مختلف تاریخ منشا حرکت های موثری مانند تاسیس مدارس و تاسیس مراکز علمی و تحقیقی شود. طبیعی است مطالعه و پژوهش در این زمینه می تواند راهنمایی مناسبی برای گسترش فرهنگ وقف و سوق دادن امکانات جامعه به سوی فراهم آوردن بسترهای مناسب آموزشی، تحقیقی و نظایر آن باشد.
این پژوهش که در قالب تاریخی- توصیفی مطالعه شده است بیانگر آن است که وقف چه تاثیراتی بر برنامه آموزشی و کالبدی مدارس در گذشته داشته است. این پژوهش نشان می دهد مراکز آموزشی عمدتا در احداث و وقف مدارس علمیه و تامین منابع مالی برای مخارج ساختمانی و انسانی آنها به وجود آمده اند و در ایران دوره اسلامی، رونق موقوفات به شکوفایی فراوانی انجامید و بخش اعظم این موقوفات درآمد سرشار داشتند و همین امر سبب شکوفایی ساختار آموزشی و علمی دینی آن عصر گردید.کلید واژگان: وقف, فضاهای آموزشی, مسجد - مدرسه, مدارس علمیهIncreasing level of education and culture is one aim of benefactors for god sake and improvement of the society. This head is available with construction and devoting the educational centers with specifying sacred for supporting its building and human costs and steady activity of educational and cultural activity. The sacred has affected so much on foundation and continuous life of the institutions and economic, cultural and social centers and could have been caused effective movement in establishing schools and scientific and researching centers. It is natural that study and researching in this field could be appropriate guide for expanding the devoting culture and leading the facilities of the society toward preparing appropriate beds for education, research and the other similar ones.
You can observe with one glance at the appearance and skeletal texture of Iranian cities that donation element have had an important role in most of the urban components and elements which had a major role in the performance and life of urban life. Many of infrastructure and superstructure in complex biological have been built by people without the government's duty to make them feel. However, in cases the governors had also a venerable role in the construction of such devoted collections throughout Islamic history of Iran. In addition that the devotion had many important social and economic functions in everyday life and urban activities was so important in organization and production of public urban spaces from the social and economic points of view. It can be viewed and tracked that the skeleton role of devotion was to create and construct from the smallest structural elements such as mosques, schools, public bathrooms, Cisterns, Saqakhaneh, lighting and little bazaars to forming and producing the biggest urban spaces like Bazaars and devotion collections. Most of the buildings with the function of public which also belong to cultural and historical heritage of an Islamic society were devoted. The survival of devotions in bed time should been searched in the great role of devoting.
Mostly the mosques were the teaching places in the first centuries and actually there was no other place for religious education until the late third centuries of immigration. Gradually by increasing the number of students who were come from far away to meet the professor in the first of fourth centuries and their need to residence, made many problems with interference between two educational and religious functions in the same building so it made obvious the need of constructing an independent building.in this case some schools were constructed by the kings and benefactors in some cities such as Bokhara, Balkh, Neyshabur, Ghazneh and some other. The Beyhaghiyeh School and Sadie school in Neyshabur were in this category which in addition to have teaching place had Chambers for habitation of students and devoted for supplying the costs of school. At first this personal schools were the professors house as a teaching place to his students. In this situation care and school administration was probably to someone who was also the establisher and also the teacher and it inherited a family tradition from generation to next generation.
Following the establishment of schools in fourth century, a turning Point was created in the life of students and in fact a kind of social insurance was prepared and it was because of the certain rights and once pension that devotion had made for them. In the fifth century when the Nezamiyeh Schools had Foundation, Nezam Almok stated that education is all free and even the students have regular fellowship to study. In Nezamiyeh Schools the teachers were paid a fee for their job and it was based on their information and Scientific grades.
After establishing the schools and free education, devote tradition and extensive reformation of Ghazan Khan Period that resuscitate the economics of the country, construction of building that were for the use of generic and their benefits used for other construction of mosques and schools. In the will of these devotions for schools, every detail was determined such as educational program, the method of education and even the content of the lessons. In the wills of devoted buildings different functions had been determined. In addition of educational function and generic aspects and social functions, they specified a place for praying hall which sometimes it was not for generic use and the entrance of these spaces should have been separated for people and students access. And people could not get inside the school. In this way the student remained comfortable.
This tradition also followed in Tymuryan period but culminated in Safavid period. By Safavid ruling, the growth and development of Schools had new Motivation. One of the indexes of safavid Series that marked prodigious social - political and religious developments in Iran was recognition of religion of Shia. Another development in safavid era was the relative independence of Schools. The old tradition of devotion was a method for Schools to save their relative independence from court. The tipping competition between benefactors was too much in Isfahan in the latest of safavid era that they had to look for lands in other provinces for devoting Schools and mosques.
Education in Ghajar period was mostly in school at the primary level and in scientific schools at excellent level that both of these two none governmental organizations were influenced by religious atmosphere to teach the religious sciences before constructing the schools in new style by the foreigners.
This research which has been studied in historical- descriptive format does explain about devoting and its effects on the educational and skeletal program of schools in the past. This study shows that most of the educational centers have been created by construction and devoting scientific schools and supplying the financial sources for their human and building costs and in Iran in Islamic period, extension of devotions led to lots and lots of efflorescence and most part of these devotions had a great income and this happening caused the efflorescence of educational and scientific religious structure of that era.Keywords: devote, educational spaces, mosque-school, scientific schools -
از جمله آموزه های سیاست جنایی اسلام که نقش و جایگاه بسیار مهمی در پیشگیری از جرم دارد، نهاد وقف وترویج فرهنگ وقف است.بررسی ابعاد وقف، به ویژه با نظر به وقفنامه هاییکه تاکنون کشف شده است و گزارش هایی که از وضعیت جوامع اسلامی موجود است، اثبات کننده این مدعاست که از جمله کارکردهای وقف، پیشگیری از بزهکاری و نیز بزهدیدگی است. کارکرد نهاد وقف فقط به پیش از وقوع جرم محدود نمی شود، بلکه پس از وقوع جرم نیز نقش آفرینی موثری در کاهش جمعیت کیفری، سازش دادن بزهکار و بزهدیده و ایفای نقش ترمیمی یا حتی اصلاح و درمان مجرمان دارد. در این مقاله ابعادی از این کارکردها بررسی می شود.
کلید واژگان: وقف, پیشگیری از جرم, اصلاح مجرمان, بازدارندگی از جرم, تکرار جرمOne of the doctrines in Islamic criminal policy, which plays an important role to prevent crimes, is the institution of Endowment (waqf) and promotion of the culture of endowment. Study of various aspects of endowment, in particular given the discovered deeds of endowment which are in fact reports made of Islamic societies, proves the claim that one of the functions of endowment is to prevent crimes and being victim of crimes. The function of endowment is not limited to the period before occurrence of crime; even after it, it may play an important role to decrease criminal population, make reconciliation between criminal and his victim, and correct or even cure the criminals. In the present article,some aspects of such functions are studied.Keywords: endowment, prevention of crimes, correction of criminals, repetition of crime
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبهای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شدهاست.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شدهاند و انتظار میرود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار سادهای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش دادهشود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشتههای نویسنده خاصی هستید، یا میخواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجهای نباشند.
-
معتبرحذف فیلتر