-
تکامل گرمابی ها بر اساس بررسی های کانی شناسی و میانبارهای شاری در کانسنگ های آهن قطروئیه، استان فارسرخدادهای آهن قطروئیه در لبه ی شرقی زون دگرگون سنندج-سیرجان در جنوب غرب ایران (در 50 کیلومتری شمال شرق نیریز) و در مجموعه سنگ های کربناتی دگرگون شده پروتروزوئیک بالایی-پالئوزوئیک پایینی قرار گرفته اند. کانسنگ های آهن به شکل مگنتیت های لایه ای، توده ای، افشان و به مقدار کمتر هماتیت های رگه ای و رگچه ای دیده می شوند. بررسی های کانی شناسی روی سنگ میزبان و کانسنگ های آهن نشانگر، کانه زایی مگنتیت همزمان با دگرسانی گسترده ی سدیمی-کلسیمی است. این مرحله با بافت های گسترده ی جانشینی، همبری تدریجی بین کانسنگ مگنتیت و سنگ میزبان و دنباله ی پاراژنزی مگنتیت + اکتینولیت + تیتانیت + دراوایت + پاراگونیت + سیدریت ± ترمولیت ± پیریت ± کلکوپیریت همراه است. داده های حاصل از بررسی های میانبارهای شاری درون کوارتزهای همراه با مگنتیت نشان می دهند که کانسنگ آهن قطروئیه از نوع نهشته های آهن گرمابی میان دمایی هستند و تشکیل شاره های دگرگون-گرمابی با بیشترین فراوانی بین 285 تا 345 درجه ی سانتیگراد و شوری 5/3 تا 15درصد وزنی معادل NaCl در فشارهای کمتر از 280 بار در گستره ی شرایط فشار و دمای رخساره ی شیست سبز تا آمفیبولیت صورت گرفته است. نتیجه ی رژیم های ساختاری شکنا تا شکل پذیر در منطقه موجب تحرک دوباره ی شاره های دگرگون در طول زون های عمیق برشی، مرزهای سنگ شناختی و شکستگی های سطحی شده است که پیامد آن ته نشینی کانسنگ های آهن اند. تغییرات فیزیکی- شیمیایی شاره های دگرگون و برهمکنش آنها با کربنات ها می تواند ساز و کار موثر در ته نشینی کانسنگ های آهن ناشی از سرد شدگی شاره ها و افزایش چگالی، حباب زایی، pH و pCO2، و کاهش فعالیت لیگاندها و افت ثابت دی الکتریک H2O در منطقه ی قطروئیه باشد.
کلید واژگان: آهن, کانه زایی, گرمابی, دگرسانی, میانبار شاری, قطروئیهThe Qatruyeh iron occurrences are located in the eastern edge of the Sanandaj-Sirjan metamorphic zone, southwestern Iran (at 50 Km northeastern of Neyriz), and are hosted by a Late Proterozoic to Early Paleozoic sequence which is dominated by metamorphosed carbonate rocks. The Iron ores occur as layered, massive and disseminated magnetite and in lesser amount as hematite-bearing veins and veinlets. Mineralogical studies on host rock and iron ores indicate that magnetite mineralization was occurred in relation to pervasive Na-Ca alteration. The stage is shown by spread metasomatic replacement textures, gradational contact between magnetite ore and host rock and mineral assemblages of magnetite + actinolite + quartz + titanite + dravite + paragonite + siderite ± tremolite ± pyrite ± chalcopyrite. Fluid inclusion data on quartz minerals accompanied by ores indicate that metamorphic-hydrothermal fluids caused magnetite mineralization at temperatures between 285 and 345 oC with salinities between 3.5 and 15 weight percent NaCl equivalent at pressures below 280 bars, at greenschist to amphibolite metamorphic conditions. The brittle and ductile deformation regimes result in remobilization of metamorphic fluids and iron ore precipitation along the wide ductile shear zones, lithological boundaries and superficial fractures. Physicochemical changes by interaction of fluids with carbonates can be effective mechanisms of iron ore precipitation due to cooling and condensation, effervescence, increasing of pH and pCO2, break the ligands and decreasing of H2O dielectric constant. -
نشریه علوم زمین، پیاپی 90 (زمستان 1392)، صص 39 -44منطقه قره بلاغ، در 20 کیلومتری خاور مهاباد، جنوب استان آذربایجان غربی قرار گرفته است. سنگ های کربناتی سازند بایندر و دولومیت های سازند سلطانیه در این منطقه میزبان کانی سازی هایی از باریم، آهن و منگنز هستند. با توجه به مطالعات کانی شناسی، باریت، مگنتیت، هماتیت، گوتیت، لیمونیت و پیرولوزیت تجمعات کانیایی اصلی این کانی سازی ها هستند که در مقادیر کم توسط کالکوپیریت، مالاکیت، آزوریت و کلسیت همراهی می شوند. آشکارترین ویژگی ژئوشیمیایی این کانی سازی ها، تفریق به نسبت ضعیف LREE از HREE در باریت و کانسنگ های آهن- منگنز، بی هنجاری های منفی Eu در کانسنگ های آهن- منگنز (0/26-0/76) و بی هنجاری های مثبت Eu در باریت (7/7- 10/51) است. تلفیق نتایج برآمده از بررسی های صحرایی، سنگ نگاری و ژئوشیمیایی (یافته های آنالیتیک و ضرایب همبستگی میان عناصر) نشان می دهند که عواملی همچون تغییرات در شرایط فیزیکوشیمیایی محیط (pH، Eh و دما)، فعالیت لیگاندهای کمپلکس ساز و حضور فازهای کانیایی فرعی (کانی های رسی، زیرکن، زینوتایم، و مونازیت) نقش ارزنده ای در پراکندگی عناصر خاکی کمیاب در طی کانه زایی و گسترش این کانسنگ ها داشته اند.
کلید واژگان: ژئوشیمی, باریم, آهن, منگنز, پراکندگی عناصر, عناصر خاکی کمیاب, کانه زایی, قره بلاغ, مهابادGhareh-bolagh area is located in 20 Km of east of Mahabad, south of West-Azarbaidjan province. Carbonate rocks of Bayandour formation and dolomites of Soltanieh formation in this area are the host of mineralizations for Barium, iron and manganese. Based upon mineralogical investigations, barite, magnetite, hematite, goethite, limonite, pyrolusite were major mineral assemblages of these mineralizations which that is accompanied by chalcopyrite, malachite, azurite, and calcite in low amounts. The most important geochemical characteristic these mineralizations are relative weak differentiation of LREE from HREE in barite and iron-manganese ores, Eu negative anomalies in iron-manganese ores (0.26-0.76) and Eu positive anomalies in barite (7.7-10.51). Incorporation of the obtained results from investigations of field, petrographic and geochemical (analytic data and correlation coefficients between elements) indicate that factors such as changes in physicochemical conditions of environment (pH, Eh, temperature), activity of complexing ligands, and presence of minor mineral phases (clay minerals, zircon, zenotime, and monazite) played important role in distribution of rare earth elements during mineralization and development of these ores.Keywords: Geochemistry, Barium, Iron, Manganese, Distribution of elements, Rare earth elements, Mineralization, Ghareh, bolagh, Mahabad -
معدن آهن آبپونه در 85 کیلومتری غرب استان اصفهان در بخش میانی پهنه ساختاری سنندج سیرجان قرار دارد. سنگ میزبان کانسنگ آبپونه شامل ماسه سنگ دگرگونه، شیست و فیلیت است. کانی های سیلیکاتی که ضمن دگرگونی سنگ میزبان درکانسنگ ایجاد شده اند، موسکویت و کلریت بوده و نشاندهنده ی رخساره شیست سبز هستند.کانسنگ آهن به طور عمده با بافت نواری و همچنین با بافت توده ای وجود دارد. کانسنگ آهن از نظر بافت، کانی شناسی و ترکیب شیمیایی، قابل مقایسه با کانسنگ های آهن نواری دگرگون شده است. ویژگی های بافتی و ساختی نشان دهنده خاستگاه رسوبی درونزادی کانسنگ در آبپونه است. دگرگونی پس از تشکیل کانسنگ رخ داده و سبب بازتبلور کانسنگ و سنگ میزبان شده است. اجزای تشکیل دهنده کانسنگ در نتیجه ی فرسایش سنگ های تخریبی قاره ای و به احتمال بسیار از سیال های گرمابی وابسته به فعالیت های آتشفشانی زیردریایی تامین شده باشند. الگوی توزیع عناصر اصلی و فرعی کانسنگ و سنگ میزبان، در نمودارهای گوناگون کمابیش مشابه بوده و این امر نشانگر تشکیل آنها در یک محیط رسوبی مشابه است.
کلید واژگان: آب پونه, سنندج-سیرجان, کانی شناسی, کانسنگ توده ای, کانسنگ نواریAbpooneh iron mine is located 85 km west of Isfahan province in the middle part of Sanandaj-Sirjan structural zone. The host rock of Abpooneh ore are meta sandstone, schist and phyllite. Silicate minerals that were created during the metamorphosis of the host rock in the ore include muscovite, chlorite and indicate the green schist facies. Iron ore mainly show a banded and lumpy textures. In terms of texture, mineralogy and chemical composition, the iron ore is comparable to the metamorphosed iron ores. The textural and structural features is indicate the sedimentary-diagenetic origin of the ore in Abpooneh. Metamorphism occurred after the formation of the ore and caused the recrystallization of the ore and the host rock. The constituent components of the ore result of the erosion of continental destructive rocks and may have been provided by hydrothermal fluids related to submarine volcanic activities. The pattern of distribution of main and minor elements of ore and host rock is similar in various charts and this indicates their formation in a similar sedimentary environment.
Keywords: Abpooneh, Sanandaj-Sirjan, Banded Ore, Massive Ore, Mineralogy -
کانسار آهن نیزار در فاصله ی 50 کیلومتری جنوب باختری مشهد، شمال خاوری ایران واقع شده است. این کانسار به صورت لایه ها و عدسی های جدا از هم در یک زون گسله در ماسه سنگ های کوارتز آرنایتی و ساب لیتارنایتی سازند لالون (کامبرین زیرین) گسترش یافته است. بررسی های کانی نگاری نشان می دهند که هماتیت کانه ی اصلی کانسنگ های آهن است که با گوتیت و پیریت در مقادیر کمتر همراهی می شود. بررسی های میکروسکوپی، حضور بافت های اسکلتال، جانشینی برجای مانده، جانشینی حاشیه ای و شبه ریخت را در کانسنگ ها مسجل می سازند. بر اساس یافته های سنگ نگاری دو دسته از کانی های دگرسان، درون زاد (سریسیت، پیریت، پیروفیلیت، باریت، کلسدونی، و کلسیت) و برون زاد (گوتیت، جاروسیت، ژیپس، لیمونیت، و هماتیت) در این کانسار تشکیل شده اند. با توجه به نتایج حاصل از کارهای صحرایی و بررسی های کانی نگاری و زمین شیمیایی، به نظر می رسد که شکل گیری کانسنگ های مورد بررسی از نظر ژنتیکی به سنگ های درونگیر وابسته اند. فرایندهای گرمابی و سیستم های گسلی (موجود در سنگ های میزبان) تواما نقش ارزنده ای در شستشوی فلزات و نهشت کانسنگهای آهن داشته اند. نتایج آنالیزهای شیمیایی نشان می دهند که مقادیر REE ها در کانسنگهای آهن از 97/6 تا 26/18 ppm تغییر می کنند. بازه ی بی هنجاری های Euو Ce در کانسنگ ها به ترتیب برابرند با 36/1 – 01/0 و 89/1-28/0 ملاحظات زمین شیمیایی نشان می دهند که توزیع عناصر نادر خاکی در کانسنگ های آهن نیزار با pH، فراوانی یون های همبافت ساز (CO32-، Fˉ، Clˉ، PO34- و SO42-)، فرایندهای روبش و تثبیت در فازهای کانیایی نئومورف کنترل شد.
کلید واژگان: نیزار, مشهد, کانسنگ های آهن, عناصر کمیاب خاکی, هماتیت, گوتیتNeyzar iron deposit is located about 50 km southwest Mashhad, northeast Iran. It was developed as layered and discontinuous lenses in a fault zone within quartz-arenite and sub-litharenite sandstones of Lalun Formation (Lower Cambrian). Mineralographical studies show that hematite is the principal iron ore mineral accompanied by goethite and lesser amounts of pyrite. Microscopic examinations confirm the presence of skeletal, relic replacement, marginal replacement, and pseudomorphic textures within the ores. Based on petrographical data, two series of alteration minerals, hypogene (sericite, pyrite, pyrophyllite, barite, chalcedony, and calcite) and supergene (goethite, jarosite, gypsum, limonite, and hematite) were developed in this deposit. Based on the results obtained from field works, mineralographical and geochemical studies, it appears that the evolution of the studied ores is genetically related to the host rocks. Both hydrothermal processes and fault systems (existing in the host rocks) played important roles in leaching of elements and depositing of the ores. Results of chemical analyses show that the REE values vary in the iron ores from 6.97 to 18.26 ppm. Eu and Ce anomalies in the ores are within the ranges of 0.01-1.36 and 0.28-1.89, respectively. Geochemical considerations reveal that distribution of rare earth elements within Neyzar iron ores was controlled by pH, abundance of complex-forming ions (CO32-, F־, Cl־, PO43-, and SO42-), scavenging processes, and fixation in neomorph mineral phases.
Keywords: Neyzar, Mashhad, Iron ores, rare earth elements, hematite, goethite -
کانسار آهن کورکورا-1 در شرق شهرستان تکاب استان آذربایجان غربی و در زون آتشفشانی ارومیه- دختر قرار گرفته است. واحدهای رخنمون یافته منطقه مورد مطالعه شامل سنگهای آتشفشانی کالک آلکالن با ترکیب غالب ریولیت، آندزیت، داسیت و سنگهای کربناتی سازند قم است که به علت نفوذ سنگهای آذرین درونی با ترکیب دیوریت تا گرانودیوریت و کوارتز دیوریت در مجموعه فوق، ضمن ایجاد دگرگونی همبری و متاسوماتیسم، موجب تشکیل کانی های اکتینولیت، تالک، کلریت، فلوگوپیت، کوارتز، اپیدوت و مرمر در نزدیکی کانسنگ شده است. منطقه مورد مطالعه شامل یک زون اسکارنی، یک زون دگرگونی و کانسنگ آهن است. کانی های کانسنگ در کانسار کورکورا-1، شامل مگنتیت با Ti پایین (04/0 تا 2/0 درصد وزنی)، آپاتیت به مقدار بسیار اندک (به عنوان کانی فرعی)، کانی های سولفیدی از جمله پیریت و کالکوپیریت است. کانی هایی از جمله کالکوسیت، مالاکیت، آزوریت، کوولیت، هماتیت و گوتیت در اثر فرآیندهای هوازدگی و سوپرژن شکل گرفته اند. کانی های زون اسکارنی شامل گارنت، پیروکسن، کلسیت ثانویه، اپیدوت و کلریت است و زون دگرگونی نیز شامل مرمرهای منطقه است. دگرسانی های سرسیتی، سیلیسی، کلسیتی، کلریتی-اپیدوتی، آرژیلی، پروپلیتی و اکتینولیتی از دگرسانی های مهم در این کانسار است. وسعت دگرسانی کلریتی- اپیدوتی و کلسیتی در کانسنگ و پروپیلیتی در سنگهای آتشفشانی منطقه بیشتر از سایر دگرسانی هاست. نتایج مطالعات EPMA1 در 30 نقطه از کانی های مگنتیت و هماتیت کانسار کورکورا-1 نشان می دهد که مقدار عناصرTi و V کم (به طور میانگین و به ترتیب 004/0 و 002/0 درصد وزنی) و Mn و Al (به طور میانگین به ترتیب 33/0 و 32/5 درصد وزنی) بالاست. پس نمونه ها در نمودارهای تمایز کننده کانسار های آهن در محدوده اسکارن قرار می گیرند. Mn بالا در نمونه های کانسار، نشانگر جانشینی Fe+2 توسط Mn+2 در شبکه مگنتیت است. عناصر V، Mn، Ti و Zn همبستگی مثبت و عناصر Ni، Ca، Si، P، Mg، Cu، Al و Cr همبستگی منفی را با Fe نشان می دهد. آنالیز گوتیت های کورکورا-1 میزان 5/2 تا 4% وزنی SiO2، میانگین 76% وزنی Fe، میانگین ppm 110% وزنی Ni و بدون Ti و Cr را در ساختار خود نشان می دهد. شواهد مینرالوگرافی و ژئوشیمیایی کانسنگ، رخداد آهن در همبری کربنات ها و شواهد کانی های اسکارنی، گواه بر منشااسکارنی در کانسار کورکورا-1 است.
کلید واژگان: کانی شناسی, شیمی مگنتیت, کانسار آهن, اسکارن, کورکورا, 1, تکابIntroductionThere is an iron mining complex called Shahrak 60 km east of Takab town، NW Iran. The exploration in the Shahrak deposit (general name for all iron deposits of the area) started in 1992 by Foolad Saba Noor Co. and continued in several periods until 2008. The Shahrak deposit comprising 10 ore deposits including Korkora-1، Korkora-2، Shahrak-1، Shahrak-2، Shahrak-3، Cheshmeh، Golezar، Sarab-1، Sarab-2، and Sarab-3 deposits)Sheikhi، 1995) with total 60 million tons of proved ore reserves. The Fe grade ranges from 45 to 65% (average 50%). The ore reserves of these deposits vary and the largest one is Korkora-1 with 15 million tons of 55% Fe and 0. 64% S. The Korkora-1 ore deposit is located in western Azarbaijan and Urumieh-Dokhtar volcanic zone، at the latitude of 36°21. 8´، and longitude of 47°32´.Materials And MethodsSix thin-polished sections were made on magnetite، garnet، and amphibole for EPMA (Electron Probe Micro Analysis). EPMA was performed using a JEOL JXA-733 electron microprobe at the University of New Brunswick، Canada، with wavelength-dispersive spectrometers.Results And DiscussionOutcropped units of the area are calc-alkaline volcanics of rhyolite، andesite and dacite and carbonate rocks of Qom Formation in which intrusion of diorite to granodiorite and quartzdoirite caused contact metamorphism، alteration plus skarnization and formation of actinolite، talc، chlorite، phlogopite، quartz، calcite، epidote and marblization in the vicinity of the ore deposit.Keywords: Mineralogy, magnetite chemistry, iron deposit, skarn, Korkora, 1, Takab -
گنبد نمکی زندان در شمال شهرستان بندرلنگه و در پهنه زاگرس قرار دارد. این گنبد نمکی از واحد های درهم سازند هرمز شیل، مارن و خاک سرخ به سن پرکامبرین تشکیل شده است و در سازندهای میشان (مارن خاکستری و آهک های رسی)، آغاجاری (ماسه سنگ آهکی و مارن های سرخ رنگ) و بختیاری (کنگلومرا و ماسه سنگ های آهکی چرتی) برون زد یافته است. در داخل سازند هرمز کانه زایی آهن و مس رخ داده است. فراوان ترین شکل کانه زایی آهن به صورت لایه های هماتیت- لیمونیت- اولیژیست (خاک سرخ) در واحد H1 است. شکل دیگر کانه زایی آهن با عیار بالا، اما گسترش محدود، مخلوطی از هماتیت و مگنتیت در سنگ های دیابازی ناشی از فعالیت های ماگمایی در آخرین مرحله تشکیل واحدهای سازنده گنبد نمکی (H4) در منطقه است. کانسنگ آهن منطقه شامل کانه های هماتیت، اسپیکولاریت، مگنتیت، گوتیت و دیگر اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن است. کانه زایی مس (پیریت و کالکوپیریت) به صورت پراکنده در امتداد لایه بندی واحدهای توف و شیل واحد H1 سازند هرمز صورت گرفته است که در اثر فرآیندهای سوپرژن به مالاکیت تبدیل شده است. رابطه معناداری بین میزان فراوانی عناصر با میزان آهن در کانسنگ های آهن وجود دارد؛ به طوری که با کاهش میزان TiO2، K2O، SiO2 و Al2O3 و افزایش میزان Ni و Cr2O3 مقدار آهن افزایش می یابد. حضور مقادیر کم عناصر نامتحرک در گنبد نمکی زندان و دگرسانی های پروپلیتیک، سرسیتی و سیلیسی و کربناتی شدن موجود در آن می تواند نشانی از احتمال منشا سیالی شورابه ای برای کانسار آهن این گنبد باشد؛ هر چند برای اثبات این مهم احتیاج به بررسی های ایزوتوپی و سیالات درگیر است، این کانسار را می توان در ردیف کانسارهای نوع VMS طبقه بندی کرد.
کلید واژگان: گنبد نمکی زندان, سازند هرمز, کانه زایی آهن و مس, بندرلنگهIntroductionThe Zendan salt dome is located at 80 Km north of Bandar-Lengeh and 110 Km west of Bandar-Khamir cities in the Hormozgan province. Based on the structural geology of Iran, the Zendan salt dome is placed in the southeastern part of the Zagros zone (Stocklin, 1968). Important units in this area are Hormuz, Mishan, Aghajari and Bakhtiari formations with the Precambrian age (Alian and Bazamad, 2014). The Hormuz formation with the four members of H1, H2, H3, and H4 is the oldest formation (Ahmadzadeh Heravi et al., 1991). Basalt and diabase rocks are mostly rocks that are exposed in the Zendan salt dome. Magnetite and hematite iron mineralization happened in all the building rocks of salt dome, and is not a uniform mineralization. Iron mineralization contains hematite, spicularite, magnetite, goethite, and iron hydroxides. Magnetite-hematite-oligist layers (red soil) are the most iron mineralization in the Zendan salt dome, which are usually broken and scattered with gypsum layers (mostly anhydrite), respectively. Another form of iron mineralization is a mixture of hematite and magnetite (about 10 to 15%) in diabase rocks. Copper mineralization consists of pyrite and chalcopyrite minerals that are mostly in tuff and shale units. The presence of low immobile trace elements in the Zendan salt dome and type of alteration shows that maybe the origin of this iron is deposited from brine fluid. Therefore, this deposit can be classified into VMS deposits.
Materials And MethodsWe have taken 60 samples rocks from the Zendan salt dome, and then prepared 20 thin and polished sections. Petrographic studies were done and 9 samples were selected for analysis. These samples were sent to the Zarzma laboratory and the amount of FeO was determined by the wet chemical method and other amounts of oxides were determined by XRF. Six samples were analyzed for determining the major elements with the XRF method in the Binalood laboratory. Nine samples from vines mineralization were sent to the Zarzma laboratory and were analyzed with Inductively Coupled Plasma (ICP-OES). Two samples of igneous rocks were analyzed for determining major, minor and trace elements with ICP in Zarzma laboratory.
DiscussionMagmatic and evaporate fluids are sources of hydrothermal iron mineralization (Barton and Johnson, 2004). Sodic-calcic, semi sub deep pottasic, low silicific and sericitic alterations are related to magmatic fluids (Barton and Johnson, 2004). In the Zendan salt dome it seems that plutonic rocks prepared the source of temperature and made brine liquids evaporate and then moved the metals. Sodic alteration is one of the frequency alterations in the hydrothermal iron deposits related to high brain liquids (Arencibia and Clark, 1996). Immobile elements such as Ni, P and V show a high amount of magmatic iron deposit (Nystrom and Henriquiz, 1994). There is a significant relationship between the amount of Fe and the frequency elements. With an increase in the Fe content, the amount of TiO2, K2O, SiO2 and Al2O3 oxides decrease and the amounts of Ni and Cr2O3 increase. Low immobile elements contents and alteration type in the Zendan salt dome show the iron mineralization effect of brines fluids. On the other hand, this deposit can be classified into VMS deposits.
ResultsIron mineralization in Zendan salt dome is often magnetite, hematite, pyrite and chalcopyrite. Iron mineralization in the Zendan salt dome consists mostly of hematite, limonite and oligist (red soil) layers. They are usually found as scattered discontinuous layers and are alternated with gypsum layers. Hematite is the most abundant and dominant. There is a significant relationship between the amount of Fe and frequency elements. With increasing the Fe content, the amounts of TiO2, K2O, SiO2 and Al2O3 oxides decrease and the amounts of Ni and Cr2O3 increase . Low immobile element's contents and alteration type in the Zendan salt dome shows the iron mineralization effect on brines fluids. On the other hand, this deposit can be classified into the VMS deposits.
Acknowledgements: The authors would like to thank the Ashrafpour, Hagheghe and all miners.Keywords: Zendan salt dome, Hormuz Formation, Iron, copper mineralization, Bandar, lengeh -
کانسار آهن کوه بابا در 70 کیلومتری جنوب شهر هشترود، استان آذربایجان شرقی، شمال غرب ایران واقع است. این کانسار، از نظر زایشی وابسته به توده های نفوذی گابرویی تا دیوریتی است. گابرو- نوریت و پیروکسن هورنبلند گابرو- نوریت سنگ میزبان اصلی کانی سازی آهن هستند. دگرسانی های گسترده همراه با کانی سازی شامل پهنه های اکتینولیتی، کلریتی و اپیدوتی است. کانه عمده مگنتیت همراه با مقادیر اندک آپاتیت بوده که به صورت بافت های توده ای، رگه-رگچه ای، جانشینی، برشی و پراکنده است. نتایج تجزیه ریزپردازش الکترونی (EPMA) برای 28 نقطه از بلورهای مگنتیت نشان از مقادیر نسبتا بالای عناصری چون Al، Mn، Ti و V دارد. مقادیر اجزایی مثل TiO2، V2O3، NiO و MgO در مگنتیت های با بافت توده ای بالاتر از مگنتیت های با بافت پراکنده و رگچه ای است. بررسی میانبارهای سیال اولیه در بلورهای کوارتز همزمان با کانی سازی با مگنتیت نشان می دهد که میانبارهای سیال به طور عمده از نوع دو فازی (L+V) و گاهی تک فاز گازی هستند. دمای همگن شدگی سیال های دو فازی (L+V) در گستره 436 تا 544 (میانگین 505) درجه سانتی گراد است. بر پایه دماهای نقطه ذوب نهایی یخ، متوسط شوری 82/15 درصد وزنی معادل نمک طعام به دست آمد. با توجه به پارامترهای اندازه گیری شده چون دمای همگن شدگی، شوری، چگالی و فشار میانبارهای سیال، عمق کانه سازی مگنتیت در گستره 3/1 تا 7/2 (میانگین 3/2) کیلومتر (بر پایه فشار همه جانبه) برآورد شد. بر اساس یافته های EPMA و میانبارهای سیال، کانسنگ های آهن کوه بابا را می توان کانسارهای آهن نوع کایرونا و در زیر رده اکسید آهن- آپاتیت ضعیف رده بندی کرد و خاستگاه مگنتیت را می توان ماگمایی- گرمابی دما بالا در نظر گرفت.
کلید واژگان: شیمی کانی مگنتیت, میانبارهای سیال, کوه بابا, هشترود, ایرانThe Kuh-Baba iron ore deposit is located about 70 km south of Hashtroud, East-Azarbaidjan Province, NW Iran. The deposit is genetically affiliated with intrusive bodies of gabbroic to dioritic composition. The principal host rocks for the Fe mineralization include units of gabbro-norite and pyroxene hornblende gabbro-norite. The widespread alteration zones which are accompanied with Fe-mineralization are actinolitization, chloritization and epidotization. The principal ore mineral is magnetite with subordinate apatite showing massive, vein/veinlet, replacement, brecciated, and disseminated textures. The results of electron probe micro-analysis (EPMA) on 28 points of magnetite crystals show relatively high amounts of elements such as Al, Mn, Ti, and V. The values of components such as TiO2, V2O3, NiO and MgO in massive magnetites are higher than those present in disseminated and veinlet-type magnetites. Studies of primary fluid inclusions in quartz crystals coexisting with magnetite mineralization show that they are mainly liquid-rich 2-phase (L+V) and occasionally monophase-vapor (V). The homogenization temperatures of liquid-rich 2-phase inclusions range from 436ºC to 544ºC (average of 505ºC). Based on temperatures of the last melting point of ice (TM), the obtained average salinity is 15.82 wt% NaCl equ. Considering the measured parameters such as homogenization temperature, salinity, density, and pressure of the fluid inclusion, the depths of magnetite mineralization were estimated to be within the range of 1.3-2.7 (average of 2.3) km (based on the lithostatic pressure). According to the EPMA and fluid inclusion data, the Kuh-Baba iron ores deposit can be classified as a ‘Kiruna-type’ and subtype Iron-Oxide apatite-poor deposits and the origin of magnetite can be conceived as both magmatic and high-temperature hydrothermal.
Keywords: Mineral chemistry of magnetite, study of fluid inclusions, Kuh-Baba, Hashtroud, Iran -
معدن سینقان در فاصله 25 کیلومتری شهرستان دلیجان (استان مرکزی) شواهد مهمی از کانسنگ اکسیدهای آهن حاوی مس، طلا و عناصر نادر خاکی (REE) را نشان داده است. در تحقیق حاضر، نمونه کم عیار معدن از زون آلبیتی حاوی 69/0 درصد مس و 223، 186 و 55 گرم در تن سریم، لانتانیم و نیودیمیم فرآوری و با نتایج همبستگی عناصر در نمونه های ژیوشیمیایی مقایسه شد. سریم، نیودیمیم و لانتانیم بیشترین همبستگی را با یکدیگر و با عنصر توریم نشان دادند. ضریب همبستگی REE سبک با فسفر غالبا منفی بوده است. نتایج لیچینگ با سولفات آمونیم نشان داد که رخداد REE در نمونه به صورت جذب روی کانی های رسی نیست و بررسی ضریب همبستگی REE با آلومینیم و سدیم در نمونه های ژیوشیمیایی نیز موید این موضوع بوده است. نتایج لیچینگ با H2SO4 نشان داد که امکان لیچینگ انتخابی مس وجود دارد. راندمان کم لیچینگ با H2SO4، HCl و HNO3 و در نهایت، راندمان لیچینگ 96 درصد سریم و لانتانیم در شرایط پخت اسیدی نشان داد که بخش قابل توجهی از REE در قالب کانی های مقاوم است. نسبت عیار REE در کنسانتره مغناطیسی نزدیک به آهن است. مطابق آنالیز همبستگی عناصر در نمونه های ژیوشیمیایی، همبستگی کلسیم با REE در محدوده 2/0- تا 3/0- است. در آزمایش فلوتاسیون نیز علیرغم اینکه کلسیم 5/3 برابر در کنسانتره افزایش عیار داده است، این افزایش برای REE کمتر بوده است. از نتایج این تحقیق می توان در موارد مشابه به ویژه در مطالعات مراحل اولیه اکتشاف و امکان سنجی فرآوری استفاده کرد.کلید واژگان: پی جویی ژئوشیمیایی, امکان سنجی فرآوری, عناصر نادر خاکی, معدن سینقانSineqan mine, 25 km away from Delijan city (Markazi province), has shown important evidences of iron oxide ores containing copper, gold and rare earth elements (REE) in the early stages of exploration. In the present study, a low-grade sample of the mine from the albite zone containing 0.69% of copper and 223, 186 and 55 g/t of cerium, lanthanum and neodymium was processed and compared with the results of elements correlation in geochemical samples. Cerium, neodymium and lanthanum showed the highest correlation with each other and with the thorium. The correlation coefficient of light REEs with phosphorus was negative. The results of ammonium sulfate leaching showed that the occurrence of REE in the sample is not as adsorption on clay minerals and the study of the correlation coefficient of REE with aluminum and sodium in geochemical samples also confirmed this result. The results of leaching with H2SO4 showed that selective leaching of copper is possible. The low efficiency of leaching with H2SO4, HCl and HNO3 and the higher efficiency of 96% for leaching with cerium and lanthanum under acidic baking conditions showed that a significant part of REEs is in the form of refractory minerals. The concentration ratio of REEs in the magnetic concentrate was close to iron. According to the correlation analysis of elements in geochemical samples, the correlation of calcium with REE was in the range of -0.2to-0.3. In the flotation test, although the grade of calcium increased 3.5 times in the flotation concentrate, this was not the case for REEs. The results of this research can be used in similar cases in the early stages of exploration and processing feasibility studies.Keywords: Geochemical prospecting, feasibility study, Rare earth elements, Sineqan mine
-
نشریه علوم زمین، پیاپی 103 (بهار 1396)، صص 249 -264کانه زایی روی- سرب آب باغ در بخش میانی پهنه سنندج- سیرجان و منتهی الیه جنوب خاوری کمربند فلززایی ملایر- اصفهان، در توالی رسوبی آواری-کربناته ژوراسیک بالایی- کرتاسه زیرین و کربناته کرتاسه زیرین در دو افق کانه زایی با جایگاه چینه ای متفاوت تشکیل شده است. افق 1 کانه زایی روی- سرب با سنگ میزبان شیل و سیلت سنگ سیاه دارای مواد آلی با سن ژوراسیک بالایی- کرتاسه زیرین به شکل گوه ای کشیده، در مجاورت گسل هم زمان با رسوب گذاری رخ داده است. افق 2 کانه زایی سرب و روی کانسار آب باغ با سنگ میزبان آهکی به سن کرتاسه زیرین به صورت همروند با سنگ میزبان و به شکل لایه ای تشکیل شده است. فرایندهای ثانویه موجب گسترش کانسنگ برونزاد در بخش های نزدیک به سطح در هر دو افق شده است. بر پایه زمین شناسی، کانی شناسی و ژئوشیمی، کانسنگ غیرسولفیدی کانسار آب باغ به دو نوع «کانسنگ سرخ» و
«کانسنگ سفید» قابل تقسیم است. کانسنگ سفید در بخش های بالایی کانسنگ سولفیدی اولیه و به صورت جانشینی بخش های کربناته سنگ میزبان با عیار بالای روی و عیار پایین آهن و سرب و کانسنگ نوع سرخ به صورت جانشینی مستقیم کانسنگ سولفیدی اولیه با عیار پایین روی، عیار بالای آهن و عیار متوسط سرب و آرسنیک در مقایسه با کانسنگ سفید، تشکیل شده اند. کانی شناسی کانسنگ برونزاد، شامل اسمیت زونیت، هیدروزینسیت، سروزیت، رس های غنی از روی، گرینوکیت، کوولیت و اکسیدهای آهن و منگنز است. بخش غیرسولفیدی کانسار آب باغ در طول هوازدگی طولانی مدت بخش سولفیدی کانه زایی رسوبی- بروندمی (SEDEX) اولیه، در اثر اکسایش و انحلال پیریت، اسفالریت و گالن تشکیل شده است. اکسایش کانی های سولفیدی، خنثی سازی اسید و تشکیل کانی های کربناتی روی به عنوان فرایندهای اصلی ژئوشیمیایی موثر در تشکیل کانسنگ برونزاد در این کانسار شناخته شده اند. الگوی عناصر کمیاب خاکی کانسنگ برونزاد نوع سفید و نوع سرخ متفاوت است؛ به گونه ای که در کانسنگ نوع سفید الگوی عناصر کمیاب مشابه سنگ میزبان و در نوع سرخ مشابه کانسنگ سولفیدی است. مقایسه فرایندهای موثر در تشکیل کانسنگ هوازده برونزاد کانسار آب باغ با دیگر کانسارهای غیرسولفیدی برونزاد در ایران؛ همانند کانسارهای مهدی آباد، چاه تلخ، مجموعه ایرانکوه و معادن غیرسولفیدی کوهبنان- بهاباد، نشان از همانندی کانسار آب باغ با کانسارهای کلاه دروازه، از مجموعه معادن ایرانکوه و مهدی آباد یزد است. همچنین، بخش برونزاد کانسار آب باغ از دید ویژگی های کانی شناسی و انواع کانسنگ برونزاد، قابل مقایسه با کانسارهای غیرسولفیدی مراکش است.کلید واژگان: کانسار روی و سرب, کانسنگ غیرسولفیدی, برونزاد, رسوبی - بروندمی, آب باغ, شهرضاThe Ab-Bagh Zn-Pb deposit is located in the central part of the Sanandaj-Sirjan zone (SSZ) and at the southeastern part of the Malayer-Esfahan metallogenic belt. This deposit is hosted by Upper Jurassic-Lower Cretaceous sedimentary sequence. Zinc and lead mineralization occurred within two horizons. The ore horizon 1 is hosted by Late Jurassic-Early Cretaceous black shale and siltstone. The ore body displays a wedge-like shape and is located close to syn-sedimentary fault. The ore horizon 2 occurs in lower Cretaceous carbonates and includes a massive ore facies that is concordant with host rock layering. It is also underlain by a stockwork facies. Weathering processes led to a supergene ore stage at Ab-Bagh deposit in parts toward the surface. Based on geology, mineralogy and geochemistry, two types of non-sulfide ore were distinguished: the white ore and the red ore. The white ore is a wall-rock replacement mineralization that contains high Zn, low Fe and a very low concentration of Pb. To the opposite, the red ore formed after the direct replacement of sulfide protore and it typically contains low Zn, high Fe and medium Pb± As concentrations. Supergene ore consists of smithsonite and hydrozincite. Minor cerussite, Zn-rich clays, greenockite, covellite and Fe-Mn oxides were also identified. The supergene part of the Ab-Bagh deposit formed as a consequence of long time weathering of a SEDEX-type sulfide protore. Oxidation of sulfide minerals (mainly pyrite and sphalerite), carbonate buffering reactions and precipitation of secondary Zn-bearing minerals are the main geochemical process involved. The REE patterns of the white non-sulfide ore are similar to that recorded in the host rocks but REE patterns of red ore, is similar to sulfide ore. The comparison with other major non-sulfide Iranian deposits suggests that Ab-Bagh deposit is very similar to Kolahdarvazeh and Mehdiabad deposits; it also shows lots of similarities with other worldwide examples (e.g. Moroccan non-sulfide ore deposits).Keywords: Zn-Pb deposit, Nonsulphide ore, Supergene, Smithsonite, Sedex, Ab-Bagh, Shahreza -
با توجه به وجود یون های آهن در محلول های فروشویی مواد معدنی، به ویژه در محلول فروشویی کانسنگ اورانیوم ساغند، همچنین با توجه به غلظت نسبتا کم این یون ها در محلول های رقیق شده، لزوم حذف یون های آهن به روش تبادل یونی آشکار می گردد. محلول فروشویی کلریدی، حاصل فرایند انحلال کانسنگ اورانیوم به وسیله کلریدریک اسید بوده و حاوی یون های آهن (III) می باشد. برای جداسازی این یون ها و خالص سازی محلول اصلی به منظور فراوری بهتر عناصر نادر خاکی، اورانیوم و توریوم ابتدا آزمایش ها بر روی محلول ساختگی انجام گرفت؛ بدین منظور از رزین های آنیونی استفاده شد. توانایی چند رزین بررسی و مشخص شد درصد جذب یون های آهن از محلول کلریدی به عواملی مانند غلظت اسید، نوع رزین و اندازه ذرات رزین وابسته است. نتایج آزمایش ها نشان داد که رزین Dowex 1X4 با دانه بندی 200-400 مش بهترین بازیابی (91% جذب) را در جذب یون های آهن دارد. رزین انتخابی روی محلول فروشویی کانسنگ اورانیوم نیز آزمایش شد. میزان جذب آهن از این محلول، 79% بود که با توجه به وجود یون های مختلف دیگر در محلول فروشویی، قابل قبول می باشد.کلید واژگان: جذب سطحی, رزین های آنیونی, DOWEX, یون های آهن (III), ساغندFerric ions in dilute acidic leach liquor of uranium ore of Saghand were separated by anion exchange resins. In this research, a simulated solution similar to the actual leach liquor of Saghand was prepared. The simulated solution which was containing chloride and ferric ions, rare earth elements, and some other impurities was treated by different types of Dowex anion exchange resins for ferric ions removal. It appeared that hydrochloric acidic concentration, resin types and particle sizes have a great impact on ferric ions adsorption. Dowex 1X4 (200-400 mesh) has the best adsorption of 91% in simulated solution and 79% in actual leach liquor of uranium ore of Saghand respectively.Keywords: Adsorption, Anionic Resins, Dowex, Fe (III) Ions, Saghand
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبهای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شدهاست.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شدهاند و انتظار میرود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار سادهای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش دادهشود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشتههای نویسنده خاصی هستید، یا میخواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
- 8687
- 279
-
علمی8966
- 8910
- 56
نتایج را در یکی از موضوعات زیر محدود کنید.