-
در علم اصول ثابت است که واجبات غیری، توصلی بوده و نیازی به قصد قربت ندارند، حال آن که طهارات ثلاث با وجود واجب غیری بودن باید به قصد عبادیت اتیان شوند، وگرنه جنبه مقدمی نخواهند داشت. جهت حل این اشکال، اصولیان مسیرهای متعددی را پیموده اند که عبارتند از: قصد امر نفسی استحبابی در ضمن قصد امر غیری؛ قصد عنوان لازم القصد مجهولی که در ذات طهارات ثلاث است توسط قصد امر غیری؛ رسیدن به غرض در ذی المقدمه از طریق قصد امر غیری؛ تعدد امر؛ عبادیت طهارات ثلاث به برکت قصد امر نفسی ضمنی؛ صلاحیت مقربیت و نه وجود امر جهت قابلیت عبادی بودن یک عمل. با توجه به اشکالاتی که بر دیدگاه های فوق وارد شده به این نتیجه می رسیم که جهت تصحیح عبادیت طهارات ثلاث هیچ راهی نیست مگر این که استحباب نفسی طهارات ثلاث بعد از امر غیری همچنان باقی بماند؛ لذا با آمدن امر غیری، گرچه ذات استحباب از بین می رود اما حد استحباب باقی می ماند، از اینرو عبادیت طهارات ثلاث، از امر غیری نشات نمی گیرد بلکه از حد امر نفسی استحبابی منشا می شود.کلید واژگان: واجب نفسی, واجب غیری, طهارات ثلاث, عبادیت, ترتب ثوابIn the OSUL science , it is clear that Wajebat Gheyri are appealing and do not require the intention of a charity while Taharat Salas , although they are considered Gheyri, must be intended for worshiping, otherwise they will not have precedence. In order to solve this problem, the Osuleyon have traversed several paths, which briefly include: The intention of a Nafci Estehbabi in Gheyri matters; the purpose of the necessary title which is Taharat Salas in essence by the intention of Gheyi matters; the attainment of the intention in the Zelmoghadameh through the intention of the Gheyi matters; the multiplicity of the matter; the worshiping of Taharat Salas by the intention of the implied Nafsi; The qualification of Mogharabiat and not the existence of the possibility of being worshipable as an act; in the end, according to the drawbacks of the aforementioned considerations, it is concluded that there is no way to correct Taharat Salas unless there is a way to survive the Estehbab Nafsi of Taharat Salas after Gheyri matters; therefore, when Gheyi matters come through, though the essence of the Estehbab is destroyed, limit Estehbab remains untouched; hence, the worshiping of Taharat Salas is not derived from the Gheyri matters, but rather from the nafsi Estehbabi Matter.Keywords: Wajeb Nafsi, Wajeb Gheyri, Taharat Salas, worshiping
-
واحدهای سنجش و مقیاسهای اندازه گیری در شریعت اسلام و فرهنگ اسلامی جایگاه ویژه ای دارد و استفاده از آن علاوه بر شیون مختلف اقتصادی و تجارت و معاملات و کسب و کار، در ابواب مختلف فقه از جمله در باب طهارت و کر، خمس و زکات، دیات، جزیه، خراج و... کاملا مشهود است. هرچند اعراب در مورد کیل و اندازه گیری نظام مخصوصی نداشتند، ولی با ظهور اسلام پیامبر اکرم (ص) با صدور فرمانی که به منزله یک قانون کلی و قاعده عام و در واقع نخستین قانون در این باره بود، نظام جدیدی را تثبیت کرد. ایشان فرمودند: «المیزان - میزان مکه و المکیال مکیال مدینه». این قانون با همه گسترش اسلام در بلاد مفتوحه تغییر نیافته و واحدهای وزنی در سایر بلاد با آن مقایسه و مقارنه می شد. آنچه در اوزان اسلامی در معاملات و داد و ستد یک امتیاز به شمار می رود آن است که علی رغم عدم ثبات نظام واحد در یک واحد وزن مثلا درهم در نظامهای مختلف و بلاد و قبایل گوناگون اوزان در شریعت اسلامی ثابت و تغییری در آن رخ نداده است؛ چنان که رطل نیز در شریعت اسلامی واحدی دارای مقدار ثابتی است که در طول چهارده قرن تغییر نکرده است، ذراع از مقیاسات و صاع از اندازه ها نیز این چنین بوده اند. در این مقاله به دسته بندی و بیان ملاک و ضابطه برای مقیاسها و کاربرد آنها در فقه مذاهب اسلامی پرداخته شده است.
کلید واژگان: مقیاسات, حجم, اوزان, فقه, مذاهب اسلامیThe evaluation units and measuring scales are important in the Islamic Jurisprudence and usage of them are completely obvious in different chapters of jurisprudence such as Taharat (cleanliness) and Kurr water, Khums and Zakat, Diyyat, Jezya, Kharaj… besides different economic and commercial affairs. Arabs had no special system for measuring, but after uprising of Islam, Holy Prophet established a new system by commanding a new general rule and the very first law about this subject. He said: “Mizan is the scale of Medina and Mikyal is the gauge of Mecca.” This rule has not been changed with the expansion of Islam in the conquered territories and other evaluation units had been compared. What is a privilege in the Islamic weight units for trade and deal is its constancy notwithstanding the inconstancy of a single system in different systems of territories and tribes; such as Ratl in the Islamic jurisprudence has been unchanged in this 14 centuries. Dhira‘ and Sa‘ are the same. In this article we will discuss about the categorizing and explanation of standard of the scales and their usage in the Islamic jurisprudence.
Keywords: Scales, Volume, Weights, Jurisprudence, Islamic Denominations -
فصلنامه فقه و اصول، پیاپی 131 (زمستان 1401)، صص 157 -174
یکی از وظایف فقیهان پاسخگویی به مسایل مستحدثه است. از جدیدترین مسایل بشری در حوزه تغدیه که ناشی از نیاز روزافزون بشر به مواد غذایی جدید و مرهون پیشرفت علم و تکنولوژی است، تولید گوشت از طریق کشت سلولی در آزمایشگاه است. این مسیله از منظر فقهی ابعاد مختلفی پیدا می کند که نیازمند واکاوی و بررسی همه جانبه است. آیا اصل این کار به لحاظ شرعی جایز است یا نه؟ گوشت تولیدشده ازنظر طهارت و نجاست چه حکمی دارد؟ و آیا خوردن این گوشت ها بر فرض طهارت، جایز است یا خیر؟ این ها پرسش هایی است که مقاله حاضر با به کارگیری روش توصیفی تحلیلی درصدد پاسخ به آن ها برآمده و سعی شده صور متعدد مسیله از جهات مختلف بررسی شود و راهی به سوی جواز، طهارت و حلیت گشوده شود.
کلید واژگان: گوشت آزمایشگاهی, گوشت مصنوعی, حلیت و حرمت گوشت, طهارت و نجاست, کشت سلولیOne of the duties of jurists is to respond to new issues. One of the newest human issues in the field of nutrition, which is caused by the increasing need of humans for new food and due to the progress of science and technology, is the production of meat through cell culture in the laboratory. From a jurisprudential point of view, this issue has different dimensions that require comprehensive analysis. Is the principle of this work legally permissible or not? What is the status of produced meat in terms of taharat and najasat?And is it permissible to eat these meats on the assumption of taharat or not? These are the questions that the present article tries to answer by using the analytical descriptive method, and tried to examine the many aspects of the problem from different angles and open a way towards permission, taharat and heli'yat.
Keywords: Laboratory meat, Artificial meat, heli'yat, hormat of meat, taharat, najasat, Cell culture -
مولوی از رهگذر خلاقیتهای فردی و تحت تاثیر تعینات اجتماعی، فرایند تولید متن مثنوی را تجربه می کند؛ وی در زبانی خاص و تحت تاثیر انگیزه های متعدد به تولید این متن با ویژگی های صوری خاصی می پردازد. این نشانه ها و ویژگی ها که محصول تلاقی گفتمانهای متنوع و متکثر و صورت بندی های مختلف است؛ از مثنوی متن درهم تافته ای ساخته که نشانه های مربوط به گفتمانهای مختلف را به سادگی در آن نمی توان از هم تشخیص داد. یکی از نهرهای شگرف و شگفتی که از چشمه های سه گانه مثنوی معنوی روان است و تا حدودی تحت الشعاع نهرهای دیگر آن قرار گرفته، نهر مباحث و مسایل فقه و اصول است که یادگار و نمایانگر بعد دانشمندی مولوی است. این مقال بعد از اشاره ای اجمالی به این بعد از شخصیت او، به تبیین گفتمان فقهی مثنوی و جلوه های گوناگون آن مانند طهارت، زکات، روزه، نماز، حج، جهاد و برخی قواعد فقهی و فتاوی آن می پردازد و نشان می دهد که مولوی نیز با دخل و تصرف در فرایند عمل این گفتمان و قرار دادن اصطلاحات و سازه های زبانی خاص قواعد فقهی در بافت و موقعیت زبانی و بیانی جدید و مغایر با موضع و رابطه واقعی و تعیین شده، از آنها به مثابه ابزار معرفت شناسی تازه ای بهره گرفته و به دلیل همین تعارض و تضاد گفتمانی است که تفکر نسبتا مستقل و رهایی بخش او شکل می گیردMowlavi experiences the process of creating mathnavi through relying on his own creativity determined by the social factors. Impressed by various motivations, he produces this text in a specific language and with specific formal characteristics. These signs and features, being the outcome of the various discourses and formulations, form a text in which the traces of different discourses can hardly be followed. Of the triple major sources of thought in mathnavi, one is juristic discourse which is the representation of Mowlavi's religious knowledge. The present article after introducing the generalities of this knowledge deals with the various aspects of Mowlavi's juristic discourse such as taharat (state of purity), zakat (alms giving), ruzeh (fasting), namaz (The Prayer), hajj (The Pilgrimage), jahad (holy war), etc. and shows that Mowlavi by modifying this discourse through placing juristic terms and special linguistic constituents in new contexts and dictions, makes use of them as the new epistemological instruments. In fact, this very different discourse is the source of his rather independent and emancipating thought.
-
یکی از موضوعاتی که کم و بیش در میان فقی هان مورد گفتگو بوده و مباحثی را نیز به دنبال داشته است، مسئله ناپاکی ذاتی فرزندان نابالغ کفار است. هرچند فقی هان سنی قائل به طهارت همه انسان ها، فارغ از نوع گرایش و باور آن ها شده اندکه به صورت طبیعی فرزندان کفار هم مشمول این قاعده کلی قرار خواهند گرفت، اما در مقابل، بیشتر فقی هان شیعی برآنند که نابالغان کفار، تابع پدران خویش بوده و همچون آنان ناپاک تلقی خواهند شد. این فقی هان در تایید دیدگاه خود دلایلی را برپا داشته اند که در این مقاله همه این دلایل و مستندات مورد نقد و بررسی قرار گرفته و سست بودن آن ها از جوانب مختلف نشان داده شده و در نهایت نظریه پاکیزگی جسمانی کودکان کفار، چه در حوزه اهل کتاب و یا مشرکان مورد پذیرش قرار گرفته و شواهدی هم در تقویت این دیدگاه ارائه شده است.کلید واژگان: طهارت ذاتی فرزندان نابالغ کفار, کودکان کفار, نقد دلایل قاعده تبعیت, نجاست فرزندان نابالغ کفارOne of the issues that has been more or less discussed among jurists and has followed by some discourses has been the innate impurity of the unbelievers underage children.
The Sunni jurists believe in the cleanliness (ṭahārat) of human beings despite their type of tendencies and beliefs, which naturally includes the unbelievers children, too. In contrast, however, most of the Shīas believe that the unbelievers underage children follow their fathers and, like them, are considered as impure. In support to their viewpoints, these jurists have provided reasons that are all of them, as well as their evidences, critically reviewed and their feeble arguments are shown from different aspects and finally the theory of physical purity of the unbelievers children, whether in the field of the people of Scripture or the polytheists, is approved and some evidences have also been provided in this respect.Keywords: innate purity of the unbeliever's underage children, unbeliever's children, critique of the reasons for the rule of following, impurity of unbeliever's underage children -
از بررسی تفسیری سه حرف: «ن» ، «ق» و «ص» در سه سوره قلم، قاف و صاد نتیجه می شود که نقاط محوری مشترک در این سه سوره، افزون بر پرداختن به بیان اصول اساسی دین، عبارت اند از: قرآن به عنوان محور ذکر الهی، انذار انبیاء عظام، دستور به صبر و استقامت در برابر ناملایمات و اخلاص در عبادت خدا. حرف «ن» در سوره قلم با سوگند به آنچه وسیله ثبت و ضبط است، بیانگر تثبیت جایگاه باعظمت پیامبراکرم| و انطباق خلق و خوی ایشان با ذکر الهی است. حرف «ق» در سوره قاف، با سوگند به قرآن مجید، وقوع قیامت و معاد، به ویژه معاد جسمانی را حق و ضروری می داند و ماموریت رسول اسلام را تذکر دادن به انسان های دارای قلب منیب که از مخالفت با خدای رحمان در خوف و خشیت اند، معرفی می نماید. حرف «ص» در سوره صاد، با سوگند به قرآن پر پند و با شرافت، توحید را مدار دعوت و انذار انبیاء و به خصوص محور انذار رسول اکرم و قرآن کریم دانسته، ضمن بیان عبودیت خالصانه الهی انبیاء و صبر و استقامت آنان در حق همگان را به پندپذیری از قرآن فرا می خواند.
کلید واژگان: حروف مقطعه, سور قلم, سوره ق, سوره صAs understood by a study of the three letters ن, ق and ص in the chapters Qalam, Qaf and Sad, the common points, in addition to the main principles of religion, consist in the Quran as the base of Divine Zikr, the prophets` invitation, patience and resistance, against hardships and purity in worshiping God. The letter ن in Qalam along with an oath to what is for record and registration, refers to the status of the greatest prophet of God and his moral and manner of life as being in full agreement with the Divine zikr. The letter ق in the chapter Qaf with an oath to the holy Quran, refers to resurrection as a necessary reality and views the Prophet`s mission as mentioning those people of ready heart to avoid opposing God. The letter ص in the chapter Sad with an oath to the holy Quran as being full of sermon has put monotheist as the base for the prophets` mission and invited people to the Divine obedience.
Keywords: Hurufi Muqattaih, Chapter Qalam, Chapter Qaf, Chapter Sad -
In recent years, English for Research Publication Purposes (ERPP) has turned into a hot debate among scholars. Flowerdew’s (2015) seminal work on the significance of English in scholarly publication prepared the grounds for considering ERPP an independent field. The challenges and intricacies of publication in English-medium high-indexed journals have induced ERPP as a prioritized concern in non-Anglophone communities. This 10-chapter volume (entitled Introducing ERPP) is a timely attempt, yet surprisingly the first, by John Flowerdew and Pejman Habibie on the significance of ERPP in provoking equal opportunities for Anglophone and non-Anglophone scholars to disseminate knowledge. The book adheres to a neat structure with an informative introduction and an insightful conclusion. Other chapters deal with ERPP background (chapter two), the notion of publish or perish (chapter three), English discourses and perspectives (chapter four), theoretical and research grounds of ERPP (chapters five and six), gatekeeping issues (chapter seven), ERPP and digitalization (chapter eight), and ERPP pedagogical directions (chapter nine).
Keywords: English, Research, publications -
نظریه « نظام زوجی سوره های قرآن » از جمله کوشش های جدید حوزه علوم قرآن، در اثبات نظم قرآن کریم است. در این نظریه، ارتقای مطالعه نظم قرآن از«محوریت آیات» به »محوریت سوره ها« پیشنهاد شده و پیوند وسیع و ضروری میان دو سوره همجوار مورد توجه قرارگرفته است. جستار حاضر که از زمره پژوهش های بنیادین است ، با اتخاذ روش توصیفی-تحلیلی و با هدف معرفی نظام زوجیت سوره-های قرآن و اثبات کارآمدی این نظریه در فهم قرآن در دو سوره «الرحمن» و «الواقعه» به نمایش اقسام روابط محتوایی و ابعاد مختلف ییوند لفظی و معنایی بین این زوج سوره پرداخته است . ارتقای مطالعه نظم در قرآن از محوریت آیه و پاره متن به محوریت سوره و گفتمان، با کاربست عملی، به نقش این گونه مطالعات درفهم عمیق-تر دو سوره کمک شایانی کرده است. امعان موردی اقسام روابط بینامتنی زوج سوره «الرحمن» و «الواقعه» با تکیه بر آراء تفسیری علامه طباطبایی می تواند رهیافتی مناسب جهت پاسخ گویی به این پرسش باشد که چه شواهد مستدلی برای دیدگاه نظام زوجی سوره ها در جفت سوره مذکور وجود دارد ؟بررسی ها نشان می-دهد ارتباطاتی همچون آغاز و انجام مشترک دو سوره، الفاظ و مضامین مشترک و یا قریب به یکدیگر، ارتباط های محتوایی و... فرضیه قرینه گونی ساختار این دو سوره راتقویت می کند. بیشتر ارتباطات این دو سوره را موضوعات مشترکی تشکیل می دهندکه در هریک از این دو سوره از زاوایای متفاوت به آن ها پرداخته شده است به گونه ای که مکمل یکدیگر هستند.کلید واژگان: سوره الرحمن, سوره الواقعه, کاربست عملی, مطالعات سوره شناسی, نظام زوجیت سوره هاThe “coupling system of the qur’ānic chapters” theory is one of the new efforts in the qur’ānic sciences domain to prove the existence of order in the Qur’ān. In this theory, it is suggested that the examination of the Qur’ān’s order be moved up from verses to chapters; thus, an extensive and obligatory relationship between the two neighboring chapters has been taken into account. As a fundamental research project, this article this study adopts a descriptive-analytical method to introduce the coupling system of the qur’ānic chapters and prove the effectiveness of this theory in understanding the Qur’ān in the two chapters of the Qur’ān 55 and 56 through depiction of various content relations and different verbal and semantical relationships between these two coupled chapters. The promotion of the research on the order of the Qur’ān from verses and excerpts to chapters and discourse – via practical implementation – has greatly helped understanding the role of suchlike studies in better grasp of the two chapters. A case-by-case reflection in the intertextual relationships between the two coupled chapters (Qur’ān 55 and 56) based on the interpretive opinions of ‘Allāma Ṭabāṭabā’ī can be an appropriate way to respond the question “what reasonable evidences exist for the coupled system of chapters in the two intended chapters?” Investigations show that relations such as common beginning and ending of the two chapters, common or nearly common statements and themes, content relations, etc., enhance the hypothesis on the symmetrical structure of these two chapters. The majority of the connections of these two chapters are common issues that have been examined in each of these two chapters from different perspectives such that they complement each other.Keywords: Practical implementation, Qur’ān 55, Qur’ān 56, Sura studies, The coupling system of chapters
-
بررسی پیوند آیات یک سوره و دید ساختاری به سوره ها، نگرشی جدید است که هر چند به طور جزئی در تفاسیر متقدم وجود داشته، ولی در تفاسیر متاخر بیشتر مورد توجه است. در این پژوهش، ساختار سوره انسان، چگونگی پیوند آیات آن و دسته بندی آیات درون سوره، نشان داده شده است. ابتدا با نگاه به ساختار سوره در تفاسیر مختلف، دیدگاه های ارائه شده با تکیه بر نگرش های متفاوت در تقسیم بندی آیات بررسی و نقد شده اند. سپس، با توجه به دید پیوستگی (ارتباط لفظی، اسلوبی و بلاغی) و محتوایی، آیات سوره به چهار دسته (سیاق) تقسیم و ارتباط معنایی تبیین و بدین سان، ساختار هماهنگ و منسجم سوره، نشان داده شده است.
کلید واژگان: ساختار, سوره انسان, پیوند آیات, سیاقStudying the relationship between the verses of a chapter of Quran and considering the structure of a chapter is a new method in interpretation and perceiving the meanings of the verses that has been considered in new exegeses.This study explores the Structural relations of Ensan Chapter. While considering the structure of the chapter Ensan in different past commentaries, the essay first studies different attitudes in categorizing the verses. Then it tries to divide all the verses of the chapter into four main categories and shows the semantic relations of these verses so that the integral structure of the chapter is shown.Keywords: Structure, Ensan Chapter, Relation of the verses, Context -
سوره های صف و جمعه، چهارمین و پنجمین سوره از سور هفتگانه مسبحات است. از میان هفت سوره مسبحات، تنها همین دو سوره تتابع داشته اند. این دو سوره به لحاظ محتوایی دارای مضامین مانوس و مشترک زیادی است که می توان آن ها را وجه اصلی ارتباط این دو سوره تلقی کرد و معارف مطرح شده را بر محور کلی عدم سرپیچی از دستورات خداوند و عتاب مومنان در هنگام سرپیچی، استوار دانست. تصویر سازی هنری و موسیقی کلام که ابزارهای دیگر ارتباط هستند در خدمت متن بوده و در این دو سوره از عناصر مشترک تصویر هنری و موسیقی کلام استفاده شده است. در پژوهش حاضر به این نکته پرداخته شده که به طورقطع، موضوع واحد در ارتباط ارگانیک دو سوره، نقش اصلی را بر عهده دارد و نمی توان گفت که ارتباط ارگانیک میان دو سوره از توقیفی بودن ترتیب سوره ها حکایت دارد.کلید واژگان: سوره صف, سوره جمعه, ارتباط ارگانیک, پیام سوره, موسیقی کلام, تصویر هنریSurah al-Saf and al-Jomah are fourth and fifth chapter of seven special chapters called mosabbahat. Just these two chapters are consecutive. Content of these two chapters contains shared themes regarding their contents which can be main reason of their relation. It seems that the teachings are based on not disobeying Allahs command and angry speech to believers at the moment of disobedience. In the other hand, this relation can be investigated by other relation instruments between the two texts, namely artistic imaging and melody of speech. Therefore, in this two chapters, shared components of artistic image and melody of speech is used. In this essay, its referred that unit subject in organic relation of two chapters plays the major role; however, it cannot be claimed that organic relation between these chapters is due to divine order of chapters.Keywords: Surah al-Saf, Surah al-Jomah, Organic Relation, Message of Surah, Melody of Speech, Artistic Image
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبهای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شدهاست.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شدهاند و انتظار میرود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار سادهای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش دادهشود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشتههای نویسنده خاصی هستید، یا میخواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
- 3254
- 35
-
علمی3289
- 3219
- 70
نتایج را در یکی از موضوعات زیر محدود کنید.