به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
جستجوی مطالب مجلات
ردیف ۱۰-۱ از ۱۳۸۶۷۸ عنوان مطلب
|
  • علی صالحی، کامبیز طاهری آبکنار، رضا بصیری
    خصوصیات خاکی متاثر از حرکت ماشین آلات در مسیرهای چوبکشی و استقرار تجدید حیات و گونه های علفی در این مسیرها پس از اتمام عملیات بهره برداری، فرصت مناسبی برای بررسی عکس العمل استقرار گونه های مختلف گیاهی در برابر شرایط خاکی است. این تحقیق در سری یک جنگل ناو اسالم انجام شده است. از میان مسیرهای چوبکشی موجود، مسیرهایی که از زمان استفاده آنها به عنوان مسیر چوبکشی حدود 10 سال می گذشت، مورد بررسی قرار گرفت. در هر یک از این مسیرها و در جنگل های هم جوار این مسیرها (جنگل طبیعی)، نمونه های خاک و همین طور نوع و تعداد تجدید حیات استقراریافته برداشت شد. نتایج نشان داد که بین مسیرهای چوبکشی و جنگل طبیعی از نظر خصوصیات فیزیکی خاک مانند وزن مخصوص ظاهری، تخلخل، درصد رطوبت اشباع و بافت خاک، اختلاف معنی داری وجود دارد. همچنین از نظر تجدیدحیات طبیعی گونه های افرا شیردار، ممرز و توسکا، اختلاف معنی داری بین مسیرهای چوبکشی و جنگل طبیعی وجود دارد، در حالی که تجدید حیات گونه های راش و افرا پلت در دو مکان مورد بررسی تفاوت معنی داری را نشان ندادند. تجدیدحیات توسکا به طور معنی دار در مسیرهای چوبکشی بیشتر از جنگل طبیعی است و تجدید حیات گونه افرا شیردار و ممرز در جنگل طبیعی بیش از مسیر چوبکشی است. از بین خصوصیات فیزیکی اندازه گیری شده خاک، وزن مخصوص ظاهری، تخلخل و بافت خاک ارتباط معنی داری با نوع و تعداد تجدید حیات مستقرشده در مسیرهای چوبکشی و جنگل طبیعی دارند و از بین گونه های موجود نیز افرا شیردار بیشترین همبستگی را با خصوصیات فیزیکی خاک نشان داد. این تحقیق نشان داد که سرشت برخی از گونه های جنگلی به شکلی است که تجدید حیات آنها به شدت تحت تاثیر خصوصیات فیزیکی خاک هاست و برخی دیگر در این ارتباط بی تفاوت هستند. این موضوع می تواند در کنار تعیین چگونگی عکس العمل گونه های جنگلی نسبت به خصوصیات فیزیکی خاک، در جنگل شناسی و مدیریت توده های جنگلی، استفاده شود.
    کلید واژگان: مسیر چوبکشی, فشردگی خاک, خصوصیات فیزیکی خاک, تجدید حیات طبیعی
    Soil properties affected by passing the machines in skid trails and establishment of natural regeneration and herbaceous palnts in these routes after the harvesting operation could be a suitable opportunity to study the reaction of different plant species to soil conditions. This study has been done in district 1 of Nav forest, Guilan/Iran. The skid trails where have been abandoned without traffic for 10 years were chosen among the available skid trail routes. Soil samples were taken and type and the number of natural regeneration in skid trials and adjacent forests (natural forests) wre recorded. The results showed that among soil physical properties, soil bulk density, porosity, saturation moisture percentage and soil texture differed significantly between skid trail routes and natural forest. The natural regeneration of cappadocia maple, hornbeam and alder showed significant difference between natural forest and skid trails routs, while natural regeneration of beech and Velvet maple did not show any significant differences. The regeneration of alder was significantly higher in skid trail routes compared to natural forests, but for hornbeam and maple this regeneration was better in natural forest. Among soil physical properties, bulk density, porosity and soil texture showed significant correlation with amount of natural regeneration and among tree species, cappadocia maple showed the higher correlation with soil physical properties. This study showed that the natural regeneration of some species is affected by soil physical properties. In addition to the determination of natural regeneration responses to soil physical properties, the results of this study could be used in silviculture and forest management.
    Keywords: Skid trails, Soil compaction, Soil physical properties, Natural regeneration
  • محمدرحیم بهره مند، مجیدافیونی، محمدعلی حاج عباسی، یحیی رضایی نژاد

    در این پژوهش اثر لجن فاضلاب بر ویژگی های فیزیکی خاک، و هم چنین اثر گذشت زمان پس از افزودن لجن فاضلاب به خاک بر این ویژگی ها بررسی گردید. چهار سطح لجن فاضلاب (صفر، 25، 50 و 100 تن در هکتار) در چارچوب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به خاک افزوده و تا عمق 20 سانتی متری مخلوط شد. خاک مورد آزمایش جزو فامیل فاین- لومی، میکسد، ترمیک هاپل آرجید است. پس از افزودن لجن فاضلاب، گندم کشت شد و 23، 85، 148 و 221 روز بعد از افزودن لجن فاضلاب ویژگی های فیزیکی خاک شامل پایداری خاک دانه ها، جرم مخصوص ظاهری، هدایت هیدرولیکی اشباع، نفوذپذیری، درصد رطوبت در 3/1 و 15 بار و آب قابل استفاده گیاه در خاک اندازه گیری گردید. لجن فاضلاب در خاک باعث افزایش معنی دار پایداری خاک دانه ها، هدایت هیدرولیکی اشباع، سرعت نفوذ نهایی، درصد رطوبت در 3/1 و 15 بار و آب قابل استفاده گیاه در خاک و کاهش معنی دار جرم مخصوص ظاهری آن گردید. برای خواص فیزیکی اندازه گیری شده، بهترین نتایج در تیمار 100 تن در هکتار مشاهده شد. گذشت زمان پس از افزودن لجن فاضلاب به خاک باعث شد که کمیت این ویژگی ها در تمام تیمارها به سوی مقدار شاهد میل کند. ولی حتی 221 روز پس از افزودن لجن فاضلاب به خاک در تیمارهای 50 و 100 تن در هکتار، ویژگی های فیزیکی تفاوت معنی دار با شاهد داشتند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که افزودن لجن فاضلاب به خاک اثر مطلوبی بر ویژگی های فیزیکی آن دارد، و این موضوع مخصوصا در مورد افزایش آب قابل استفاده گیاه و نفوذپذیری خاک در مناطق مرکزی ایران که با کمبود آب روبه رو هستند، بسیار اهمیت دارد.

    کلید واژگان: هدایت هیدرولیکی, آب قابل جذب, نفوذپذیری, جرم مخصوص ظاهری, لجن فاضلاب
    M. R. Bahremand *, M. Afyuni, M. A. Hajabbassi, Y. Rezaeinejad

    A field experiment was conducted to investigate the effects of sewage sludge and of time lapse after sludge application on soil physical properties. Four sewage sludge treatments (0, 25, 50, and 100 ton/ha) in a complete randomized block design with three replications were applied and mixed to a depth of 20 cm. Wheat was planted and soil physical properties were measured 23, 85, 148, and 221 days after sewage sludge application. Sewage sludge application significantly increased MWD, hydraulic conductivity, final infiltration rate, moisture percentage at 1/3 and 15 bars, and plant available soil moisture, while it significantly decreased soil bulk density. In general, the best results obtained with the 100 ton/ha sewage sludge treatment. Time lapse after sewage sludge application caused soil physical properties to approach the values of the control. However, even 221 days after sludge application, the 50 and 100 ton/ha treatments had significantly different values compared with the control treatment. The results in this research show that sewage sludge can help to improve soil physical conditions and this effect persists over long periods. This effect is specially important with plant available soil moisture and infiltration.

    Keywords: Bulk density, Hydraulic conductivity, Sewage sludge, Infiltration, Available moisture, Mean weight diameter (MWD)
  • محمدحسن رحیمیان، محمدرضا نوری امامزاده ئی، سید حسن طباطبایی، علی محمد قائمی نیا
    دستیابی به ابزارها و روش های مطمئن، سریع و کم هزینه تعیین ویژگی های فیزیکی خاک در مزرعه می تواند تهیه نقشه این ویژگی ها در مقیاس های مختلف را تسهیل کرده و مدیریت مکانی منابع خاک و آب در این اراضی را سرعت بخشد. یکی از این ابزارها القاءگر الکترومغناطیس (EM38) است که توانائی های زیادی در تعیین خصوصیات خاک سطحی و عمقی از خود نشان داده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارآیی این دستگاه در تعیین برخی ویژگی های فیزیکی خاک نظیر درصد رس، درصد سیلت، درصد شن، جرم مخصوص، تخلخل، رطوبت و دمای خاک در باغات شور پسته اردکان در استان یزد انجام شده است. بدین منظور همزمان با انجام قرائت های دستگاه EM38 در 90 نقطه از منطقه مطالعاتی، در 25 نقطه نیز نمونه برداری از خاک اعماق 30-0، 60-30، 60-90 و 90-120 انجام و درصد رس، سیلت، شن، رطوبت وزنی، جرم مخصوص ظاهری، رطوبت حجمی و دمای آن ها تعیین شد. سپس روابط رگرسیونی بین قرائت های EM38 با پارامترهای فیزیکی خاک استخراج و کارآیی این دستگاه بررسی گردید. نتایج این پژوهش حاکی از عدم وجود روابط آماری معنی دار بین قرائت های EM38 با درصد رس، سیلت، شن و دمای خاک بود. این در حالی است که همبستگی ها بین قرائت های افقی EM38 و جرم مخصوص ظاهری خاک در اعماق 30-0 و 60-0 سانتی متری با ضرایب تبیین (R2) 68/0 و 65/0 معنی دار بدست آمد. همچنین ضرایب تبیین اصلاح شده (R2adj) برای درصد رطوبت حجمی اعماق 30-0، 60-0 و 90-0 سانتی متری خاک معنی دار بوده و به ترتیب برابر با 69/0، 74/0 و 78/0 بدست آمد. بر اساس این روابط، نقشه های جرم مخصوص ظاهری، درصد رطوبت حجمی و رطوبت اشباع (تخلخل) خاک در اعماق مختلف تهیه و تفسیر شدند. نتایج این پژوهش مناسب بودن روش القای الکترومغناطیس در تعیین و پهنه بندی سریع و کم هزینه برخی ویژگی های فیزیکی خاک نظیر جرم مخصوص، درصد رطوبت و تخلخل لایه های مختلف خاک را نشان می دهد.
    کلید واژگان: القاءگر الکترومغناطیس, بافت, تخلخل, جرم مخصوص ظاهری, رطوبت خاک
    M.H. Rahimian, M.R. Nouri, S. H. Tabatabaei, A.M. Qaemi Nia
    Accurate، rapid، and low-cost instruments for in situ measurement of soil physical properties can simplify generation of their maps in different scales for site specific management of soil and water resources in these areas. One of these instruments is electromagnetic induction device (EM38) that has shown many capabilities in determination of some soil physical properties، both at the surface and in depth. Main objective of this study was to investigate EM38 capabilities in determination of some soil physical properties such as weighted and volumetric water contents (12θm «> and 12 θv)»>، clay، silt، and sand percentages، temperature، apparent bulk density (12ρb«>)، and porosity (n) in saline pistachio orchards of Ardakan، Yazd province. For this purpose، 90 EM38 reading points and 25 soil sampling points were selected in the region. Disturbed and un-disturbed soil samples were collected from four discrete depths (0-30، 30-60، 60-90، and 90-120 cm) and the mentioned parameters were determined. Afterwards، relationships between EM readings and different soil properties were calculated through simple and multiple regression methods. Results of this study showed no significant correlations between EM38 readings and clay، sand، silt contents and temperature، while significant correlations were found between horizontal EM38 readings (EMh) and 12 ρb»> with R2 of 0. 68 and 0. 65 for 0-30cm and 0-60cm soil depths، respectively. Additionally، relationships between EM38 and 12θv «>of 0-30cm، 0-60cm، and 0-90cm soil depths were significant with R2adj of 0. 69، 0. 74 and 0. 78، respectively. Based on these relationships، maps of 12ρb،» > 12θv«> and porosity (n) of different soil depths were prepared and interpreted. Results of this study، however، show suitability of EM38 instrument for low-cost and rapid mapping of some soil physical properties such as moisture، bulk density، and porosity.
    Keywords: Bulk Density, Electromagnetic induction, Moisture, Porosity, Texture
  • مهسا هاشمی، مهرداد نیکوی*، علی صالحی، رامین نقدی
    استفاده از اقدامات حفاظتی برای کاهش آثار منفی ناشی از کوبیدگی خاک ضروری است. انحراف‌دهنده‌های آب از ابزار مدیریتی برای کاهش اثرهای منفی چوب‌کشی زمینی و کمک به بازیابی خاک است. در این پژوهش، اثر ساخت جوی- پشته‌های احداث‌شده بر خصوصیات فیزیکی خاک مسیرهای چوب‌کشی در جنگل‌های غرب استان گیلان بررسی شد. هفت سال پس از پایان عملیات چوب‌کشی و حفاظت آنها با احداث جوی-پشته، تغییر خصوصیات فیزیکی خاک در دو طبقه شیب و سه طبقه ترافیک در قطعات نمونه 40 متر مربعی در محل رد چرخ و گرده‌بینه ارزیابی شد. نمونه‌های شاهد در فاصله 30 متری از حاشیه مسیر چوب‌کشی انتخاب شدند. نمونه‌ها با استفاده از سیلندر تا عمق 10 سانتی‌متر برداشت شد. مقاومت به نفوذ خاک با استفاده از نفوذسنج جیبی (پنترومتر) اندازه‌گیری شد و اندازه‌گیری شیار با استفاده از شاخص 5 متری انجام پذیرفت. تاثیر تغییرات شیب و ترافیک بر خصوصیات فیزیکی خاک در قالب دو تیمار و سه تکرار و 72 نمونه بررسی شد. نتایج نشان داد که شیب مسیر چوب‌کشی، شدت ترافیک و اثر متقابل این دو تیمار بر جرم مخصوص ظاهری، تخلخل کل، نفوذپذیری و عمق شیار معنی‌دار است. میانگین جرم مخصوص ظاهری، تخلخل کل و مقاومت به نفوذ در شیب زیر 10 درصد و ترافیک کم تفاوت معنی‌داری با منطقه شاهد نداشت. در مجموع، نتایج تحقیق حاضر نشان داد که هفت سال پس از زمان چوب‌کشی، احداث جوی-پشته‌ها بر خصوصیات فیزیکی خاک در طبقه ترافیک کم و شیب کمتر از 10 درصد تاثیر مثبت داشته است.
    کلید واژگان: انحراف‌دهندۀ آب, جرم مخصوص ظاهری, حفاظت خاک, عمق شیار, مقاومت به نفوذ
    Mahsa Hashemi, Mehrdad Nikooy *, Ali Salehi, Ramin Naghdi
    Protective measures are needed to reduce the negative impacts of soil compaction. Water diversions are one of the management tools to reduce the negative impacts of ground skidding and helping soil recovery. In this research, the effects of constructed water bar were studied on the process of soil physical properties recovery in skid trail in west of Guilan. Seven years after logging completion and conservation of skid trail by constructed water bar, changes in soil physical properties were evaluated in two slope classes and three traffic classes in 40 m2 sample plots at wheel tracks and between them. Control samples were selected within 30 m from the edge of the skid trail. Soil samples were collected using a cylinder to a depth of 10 cm. Soil penetration resistance and rut depth were measured by analog hand-held soil penetrometer and rut 5 meter leveling rod, respectively. Influence of slope and traffic changes on soil physical properties was investigated in two treatments, three replications, and 72 samples. The results showed that the slope of the skid trail, traffic intensity and their interaction have significant effective on bulk density, total porosity, penetration resistance and rut depth. Mean bulk density, total porosity and penetration resistance in slope below 10% and low traffic treatment were not significantly different from control area. Overall, the results of study indicated that after log skidding, water bar construction had positive effects on soil physical properties of low slope and traffic trails.
    Keywords: Water diversion, soil conservation, Bulk density, Total prosody, penetration resistance, Rut depth
  • علیرضا یزدان پناه*، محمدرضا بختیاری
    به منظور تعیین مناسب ترین میزان مصرف کود دامی و تعیین روش مناسب خاک ورزی جهت مخلوط سازی کود دامی با خاک، بر بهبود چگالی ظاهری و ویژگی های شیمیایی خاک و همچنین عملکرد چغندرقند، تحقیقی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی به صورت کرت های نواری با سه تکرار اجرا شد. کود آلی از منبع کود گاوی به میزان 0 ، 20 و40 تن در هکتار و روش های خاک ورزی شامل پنج روش، استفاده از گاوآهن برگردان دار به عنوان خاک ورز مرسوم (شاهد)، گاوآهن مرکب، شش خیش، پنجه غازی و سیکلوتیلر بود. پس از هر سال آزمایش، خصوصیات فیزیکی خاک مانند چگالی ظاهری خاک، ویژگی های شیمیایی خاک مانند کربن آلی خاک، فسسفر و پتاسیم قابل جذب خاک و عملکرد کمی و برخی ویژگی های کیفی چغندرقند مانند درصد عیار قند و تعداد ریشه در هکتار اندازه گیری شد. تجزیه نتایج دو ساله نشان داد که تیمارهای مصرف کود گاوی موجب افزایش مقدار محصول چغندرقند و بهبود خواص فیزیکی خاک مانند کاهش چگالی ظاهری و میزان فشردگی خاک می شود. همچنین با استفاده از ماشین های خاک ورزی ثانویه مانند سیکلوتیلر و پنجه غازی در زراعت چغندرقند، می توان موجب مخلوط شدن بهتر کود دامی با خاک و بهبود خواص فیزیکی خاک و افزایش عملکرد محصول و افزایش مقدار عیار قند شد. بطور کلی استفاده از سیکلوتیلر و پنجه غازی ضمن کاهش چگالی ظاهری خاک، عملکرد و درصد عیار قند را در محصول چغندرقند افزایش داد.
    کلید واژگان: چغندرقند, چگالی ظاهری, خاک ورزی, کود دامی, ویژگی های شیمیایی خاک
    Alireza Yazdanpanah *, Mohammadreza Bakhtiyari
    To find the best treatment of cow manure mixing using the best tillage methods and improving sugarbeet yield and soil bulk density and chemical properties, a randomized complete block design the form of a strip plot was replicated three times. Three rates of manure (0, 20, and 40 t/ha) and five tillage methods were used. The analysis of two years of combined data showed that cyclotiller with the mean of 61093 kg/ha and sweep had the highest yield and effect on soil bulk density. Soil chemical properties like soil organic carbon, soil phosphorus, and soil potassium were also measured for data analysis. The results of two-years analyses of data also showed that the cow manure treatments caused more yield of sugarbeet and improved soil physical properties like reducing soil bulk density and soil compaction. Also, using secondary soil tillage machines of cyclotiller and sweep can improve the mixing of manure with soil and soil physical properties and yield of sugarbeet and sugar percentage. In other words, using a cyclotiller and sweep raised the yield and sugar percentage of sugarbeet and reduced soil compaction.
    Keywords: Chemical properties, Manure, Soil bulk density, Sugarbeet, Tillage
  • علی اشرف امیری نژاد *، راضیه شهباززاده
    این پژوهش، با هدف بررسی کاربرد جندین دهه فاضلاب خام شهری بر کیفیت فیزیکی خاک و عملکرد بیولوژیکی گندم در منطقه هرسین اجراء گردید. در این راستا، مهمترین ویژگی های فیزیکی موثر بر کیفیت فیزیکی خاک، و نیز غلظت کل بعضی از عناصر سنگین نمونه های خاک ده نقطه مطالعاتی تحت آبیاری با آب چاه و فاضلاب مورد تجزیه آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که کاربرد فاضلاب با افزایش ماده آلی، موجب بهبود پایداری خاکدانه ها، کاهش چگالی ظاهری، و افزایش سایر ویژگی های فیزیکی خاک شامل: هدایت هیدرولیکی اشباع، درصد تخلخل و رطوبت اشباع گردید. غلظت کل روی و آهن در اراضی آبیاری شده با فاضلاب در مقایسه با اراضی تحت آبیاری با آب چاه، به طور معنی داری بیشتر بوده، در حالیکه غلظت کروم، سرب و نیکل دارای اختلاف معنی داری نبودند. بطورکلی، کاربرد فاضلاب در اراضی، بعضی از شاخص های کیفیت فیزیکی خاک را در منطقه مطالعاتی بهبود بخشیده است.
    کلید واژگان: آبهای نامتعارف, اراضی کشاورزی, فلزات سنگین, ویژگی های فیزیکی خاک
    Ali Asshraf Amirinejad *, Razieh Shahbazzadeh
    The present study was done to investigate a few decades application of raw municipal wastewater on soil physical quality and biological yield of wheat in Harsin. In this way, the main soil physical properties, which effect on soil physical quality, and total concentrations of some heavy metals in the soils of ten sites, that have been irrigated by wells water or wastewater, were statically analysed. The results showed that the use of wastewater, while added organic matter to the soil, improved aggregate stability, reduced soil bulk density, and increased other soil physical properties, including: saturated hydraulic conductivity, total porosity and saturation percentage. The total concentrations of Zn and Fe in the lands that had been irrigated by wastewater were significantly more than in the lands had been irrigated by wells water, while, concentrations of Cr, Pb and Ni were not significantly different. In general, application of wastewater improved the soil physical quality and meanwhile increased biological yield of wheat in the study area.
    Keywords: Agricultural lands, heavy metals, soil physical properties, uncommon waters
  • جلال محمودی، فاطمه زارعیان*، محمدرضا جوادی، نازیلا خرسندی

    تخمین صحیح ویژگی های فیزیکی خاک برای مدیریت منابع آب و خاک اهمیت زیادی دارند. برآورد دقیق ویژگی های خاک مستلزم صرف زمان و هزینه زیادی میباشد. بنابراین، روش های زمینآماری به عنوان راه حلی مناسب در تخمین محلهای نمونه برداری نشده مورد استفاده قرار میگیرند. به منظور بررسی تغییر پذیری برخی ویژگی های فیزیکی خاک در منطقه دره ویسه، تعداد 78 نمونه از عمق 30-0 سانتیمتری جمعآوری و به آزمایشگاه انتقال یافت. پارامترهای اندازه گیری شده شامل درصد رس، درصد سیلت، درصد شن و وزن مخصوص ظاهری خاک بود. پس از نرمال کردن داده ها اقدام به ترسیم واریوگرام گردید. برای درونیابی پارامترها، روش های کریجینگ، روش عکس فاصله وزندار و روش توابع پایه شعاعی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای ارزیابی روش ها، از دو پارامتر آماری، میانگین مطلق خطا (MAE) و میانگین اریب خطا (MBE) استفاده شد. نتایج نشان داد که در منطقه مورد مطالعه برای پارامترهای سیلت، شن و وزن مخصوص ظاهری خاک از بین روش های مختف، روش کریجینگ و برای پارامتر رس، روش توابع پایه شعاعی از دقت بیشتری برخوردار است.

    کلید واژگان: پراکنش مکانی, زمین آمار, کریجینگ, نقشه خاک
    Jalal Mahmoudi, Fatemeh Zareian, Mohammad Reza Javadi, Nazila Khorsandi

    Reasonable estimation of soil physical properties is very important for optimal management of soil and water resources. Estimation of soil physical properties is usually time consuming and expensive. Geostatistical methods can be used as suitable tools to estimate such properties. In order to analyze spatial variability of soil properties in Dareh Viseh rangelands, a number of 78 soil samples from 0-30cm soil depth were taken and transferred to laboratory. Some soil properties including clay, silt, sand and bulk density were measured in laboratory. After normalizing the data, the semivariograms were obtained and evaluated. The Kriging, inverse distant weighting and radial basis function methods were then evaluated for the obtained data. To compare these methods, the cross validation method was used by statistical parameters of Mean Absolute Error (MAE) and Mean Bias Error (MBE). The results showed that the Kriging method can provide more reseanable predictions for silt, sand and bulk density, while the radial basis function provides better estimate to predict clay content in the study area.

    Keywords: geostatistics, Kiriging, soil map, spatial variability
  • حسین میزایی تختگاهی، هوشنگ قمرنیا*، مقداد پیر صاحب، نظیر فتاحی
    هدف اصلی از این تحقیق بررسی اثر طولانی مدت آبیاری با آب آلوده بر خصوصیات فیزیکی خاک طی دو تیمار آب آلوده و آب چاه (شاهد) طی سال های (92 و 93) در منطقه درودفرامان در 20 کیلومتری جنوب شهر کرمانشاه است. مطالعه در سه لایه 30، 60 و 90 سانتی متری و در سه تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفیصورت پذیرفت. خصوصیات شامل هدایت هیدرولیکی اشباع، منحنی مشخصه رطوبتی و نقاط مهم پتانسیلی آب در خاک، وزن مخصوص حقیقی و ظاهری، همچنین تخلخل خاک بود. نتایج آماری نشان داد کهروند یکسانی بین پارامترهای مختلف وجود نداشت و تاثیر تیمارهای آبیاری بر پارامترهای فیزیکی خاک در اعماق مختلف یکسان نبود. استفاده از آب آلوده باعث اختلاف معنادار در سطح 5 درصد بر هدایت هیدرولیکی اشباع شده شد، ولی بر سایر خصوصیات فیزیکی خاک اختلاف معناداری ایجاد نکرد. آب آلوده در خاک لومی سبب افزایش معنادار هدایت هیدرولیکی اشباع خاک و کاهش مقدار رطوبت در نقاط ظرفیت زراعی و پژمردگی شد و مقدار آب در دسترس را کاهش داد و باعث کاهش وزن مخصوص حقیقی و ظاهری خاک شد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که استفاده از آب آلوده باعث افزایش تخلخل خاک می شود.
    کلید واژگان: آبیاری, آب آلوده, خصوصیات فیزیکی خاک, رودخانه قره سو, منحنی مشخصه رطوبتی
    Hossein Mirzaei Takhtgahi, Houshang Ghamarnia *, Meghdad Pirsaheb, Nazir Fatahi
    The main purpose of this study was to assessment the effects of long-term irrigation with pollutant water on soil physical properties of two water treatment as pollution water and well water during two years (2013 & 2014) on Gharesoo River located in Doroodfaraman district, in 20 km south of Kermanshah. This study was performed in three soil layers 30, 60 & 90 cm with three replications in randomized complete block design. In this study, soil physical properties including saturation hydraulic conductivity (Ks), soil moisture characteristic curve and parameters (θFC, θPWP & AW), bulk and practical density (ρb & ρa) and porosity (η) were determined. The results of statistical analysis showed that there was no uniform trend between various parameters. Using of the pollutant water was caused a significant difference at 5% level on saturated hydraulic conductivity but on the other physical properties of soil no significant difference were found. The results showed that irrigation with pollution water in loam soil increased saturation hydraulic conductivity ratio significantly but it decreased the moisture in FC, PWP and also bulk and practical density. It can be concluded that the use of pollutant water increased the soil porosity.
    Keywords: Gharesoo River, irrigation, pollutant water, soil moisture characteristic curve, soil physical properties
  • مهدی زنگی آبادی*، منوچهر گرجی، پیمان کشاورز
    انتخاب مهم ترین ویژگی های فیزیکی کیفیت خاک و تجمیع آنها در قالب یک شاخص، می تواند به اخذ تصمیمات صحیح مدیریتی منابع و اراضی کمک شایانی نماید. این پژوهش با هدف تعیین شاخص کیفیت فیزیکی خاک در پنج کلاس بافتی لوم، لوم شنی، لوم سیلتی، لوم رسی و لوم رسی سیلتی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی طرق در استان خراسان رضوی انجام شد. پس از نمونه برداری های لازم از خاک 30 نقطه و انجام اندازه گیری های صحرایی و آزمایشگاهی، تعداد 35 ویژگی فیزیکی خاک تعیین و با استفاده از روش آماری تجزیه مولفه های اصلی، مهم ترین ویژگی های فیزیکی کیفیت خاک تعیین گردید. سپس با وزن دهی و استفاده از دو روش امتیازدهی خطی به ویژگی های منتخب، شاخص کیفیت فیزیکی خاک در قالب یک مقدار عددی محاسبه شد. نتایج نشان داد که تنها شش ویژگی فیزیکی خاک شامل میانگین قطر منافذ، آب قابل استفاده (ظرفیت مزرعه در مکش 100 سانتی متر)، تخلخل کل، انرژی انتگرالی دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت (ظرفیت مزرعه در مکش 330 سانتی متر)، شاخص پایداری خاک دانه و آب قابل استفاده (ظرفیت مزرعه در مکش 330 سانتی متر) می توانند حدود 90 درصد تفاوت خاک های مورد مطالعه را توجیه نمایند. مقایسه روش های مختلف محاسبه شاخص عددی کیفیت فیزیکی خاک نشان داد که بیش ترین مقدار ضریب حساسیت مربوط به روش انتخاب متغیرها با استفاده از تجزیه مولفه های اصلی و وزن دهی آنها و استفاده از روش امتیازدهی در محدوده بین صفر و یک بوده و شاخص محاسبه شده با این روش به عنوان مناسب ترین معیار جهت طبقه بندی خاک های مطالعه شده در قالب چهار کلاس کیفیت خاک می باشد.
    کلید واژگان: شاخص کیفیت خاک, کوچک ترین مجموعه داده, مولفه اصلی
    Mehdi Zangiabadi *, Manoochehr Gorji, Payman Keshavarz
    Introduction
    Soil quality can be considered as a comprehensive index for sustainable land management assessment. Studying the most important soil physical properties and combining them as an index of soil physical quality (SPQI) could be used as an appropriate criteria for evaluating and monitoring soil physical changes. In this regard, this study was conducted to determine the most important soil physical properties and calculate the SPQI of medium to coarse-textured soils of Khorasan-Razavi province.
    Materials and Methods
    Torogh Agricultural and Natural Resources Research and Education Station of Khorasan-Razavi province is located in south-east of Mashhad city (59° 37' 33"-59° 39' 10" E, 36° 12' 31"-36° 13' 56" N). Soil texture variability in this research station is one of its outstanding features. The soil textures are classified into loam, silt loam, silty clay loam, clay loam, and sandy loam. More than 90% of agricultural soils in Khorasan-Razavi province are classified in these five texture classes. Using the available data, 30 points with different soil textures and OC contents were selected. The soil samples were collected from 0-30 cm soil depth at each point. Intact soil cores (5 cm diameter by 5.3 cm length) were used for sandbox measurements, and disturbed soil samples were used to determine other properties. Required laboratory analysis and field measurements were conducted using standard methods. In this research, 35 soil physical properties as total data set (TDS) including: soil moisture release curve (SMRC) parameters, particle size distribution and five size classes of sand particles, soil bulk and particle density, dry aggregates mean weight diameter (MWD) and stability index (SI), S-index, soil porosity and air capacity, location and shape parameters of soil pore size distribution (SPSD) curves, relative field capacity (RFC), plant available water measured in matric pressure heads of 100 and 330 hPa for the field capacity (PAW100 and PAW330), least limiting water range measured in matric pressure heads of 100 and 330 hPa for the field capacity (LLWR100 and LLWR330), integral water capacity (IWC) and integral energy (EI) of different soil water ranges were measured and calculated for 30 soil samples. The most important soil physical properties were selected using principal component analysis (PCA) method by JMP (9.02) software. Selected physical properties as minimum data set (MDS) were weighted and scored using PCA results and scoring functions, respectively. In this study, three types of linear scoring functions were used. The soil physical quality index (SPQI) was calculated by two scoring and two weighting methods for each soil sample and the differences between these four SPQIs were tested by sensitivity index.
    Results and Discussion
    Principal component analysis results showed that among 35 soil physical properties (TDS) which were studied at this research, six properties of mean pore diameter (dmean), PAW100, total porosity (PORT), EI LLWR330, SI and PAW330 accounted for about 90% of the variance between soil samples. Weight of the selected properties (MDS) was calculated by the ratio of variation in the data set explained by the PC that contributed the selected property to the total percentage of variation explained by all PCs with eigenvalue ˃ 1. In this research, the parameters of PAW100, total porosity (PORT), SI and PAW330 were scored using scoring function of more is better, EI LLWR330 was scored using scoring function of less is better and dmean was scored using scoring function of optimum by two scoring methods with score ranges of 0.1-1 and 0-1. Considering unweighted and weighted MDS and two ranges of scores, four SPQIs were calculated for each soil sample. The results showed that SPQIs which were calculated by the MDS derived from PCA method and scoring weighted MDS at the range of 0-1, had the highest sensitivity index and could represent the differences between the studied soil samples better than other SPQIs. By this method, maximum and minimum SPQI values for the studied soils were 0.82 and 0.12, respectively. SPQI is a relative comparison criterion to quantify the soil physical quality which could be applied only for the studied soils with specific characteristics.
    Conclusion
    The results of this research showed that minimum data set (MDS) explained about 90% of the variance between soil samples. Combining MDS into a numerical value called soil physical quality index (SPQI) could be used as a physical comparison criterion for the studied soils. From the SPQI based on the MDS indicator method, soil quality was evaluated quantitatively. Soil samples with grade I, II, III, and IV accounted for 10%, 36.7%, 30%, and 23.3% of the soil samples, respectively.
    Keywords: Minimum data set, Principal component analysis, Soil quality index
  • علی رضا واعظی*، سمیرا رضایی پور، محمد بابااکبری، فرشته آذری فام

    بهبود ویژگی های فیزیکی خاک و افزایش نگهداشت آب در خاک از راه کارهای مدیریتی در حفظ منابع آب و خاک و افزایش عملکرد محصول در کشتزارهای دیم گندم هستند. این پژوهش به منظور بررسی نقش جهت خاک ورزی و مقدار مصرف کاه و کلش گندم در بهبود برخی ویژگی های فیزیکی خاک در یکی از کشتزارهای دیم گندم در زنجان انجام شد. آزمایش مزرعه ای در دو جهت خاک ورزی: موازی شیب و روی خطوط تراز و پنج سطح کاه و کلش گندم (اختلاط بقایای گندم به مقدار صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد پوشش سطح معادل با 6 تن در هکتار) در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در مجموع 30 کرت به ابعاد 2 متر در 5 متر احداث شد. بر اساس نتایج، نفوذپذیری و محتوای رطوبتی خاک به شدت تحت تاثیر جهت خاک ورزی بودند؛ در حالی که اثرهای آن بر ظرفیت نگهداری خاک چشم گیر نبود. این ویژگی فیزیکی خاک تحت تاثیر ویژگی های ذاتی خاک از جمله توزیع اندازه ذرات بود. تغییر جهت خاک ورزی از موازی شیب به روی خطوط تراز موجب بهبود نفوذپذیری خاک (11 درصد) و محتوای رطوبتی (9درصد) شد. همه ویژگی های فیزیکی خاک تحت تاثیر مقدار مصرف کاه و کلش گندم قرار گرفتند. افزایش محتوای رطوبتی خاک در تیمارهای مالچ دهی شده همگام با افزایش ظرفیت نگهداری آب خاک و سرعت نفوذ آب بود. بیشترین مقدار رطوبت حجمی خاک در تیمار 100 درصد مالچ (10/62درصد) بود که نسبت به تیمار شاهد 11 درصد افزایش نشان داد. با این حال تفاوتی معنی دار بین تیمار 100 درصد مالچ و تیمار 75 درصد وجود نداشت. به طور کلی این مطالعه نشان داد، به کارگیری سطح 75 درصد مالچ کاه وکلش و خاک ورزی روی خطوط تراز در کشتزار های دیم به عنوان راه کار اساسی برای بهبود ویژگی های فیزیکی خاک و مهار هدررفت آب در کشتزار های دیم مناطق نیمه خشک است.

    کلید واژگان: حفظ خاک, رطوبت خاک, سرعت نفوذ, نگهداری آب, هدررفت آب
    A.R. Vaezi*, S. Rezaeipour, M. Babaakbari, F. Azarifam

    Improving soil physical properties and increasing water retention in the soil are management strategies in soil and water conservation and enhancing crop yield in rainfed lands. This study was conducted to investigate the role of tillage direction and wheat stubble mulch level in improving soil physical properties in rainfed land in Zanjan province. A field experiment was done at two tillage directions: up to the downslope and contour line, and five stubble mulch levels: zero, 25, 50, 75, and 100% of land cover equal to 6 tons per hectare. A total of 30 plots (2 m×5 m) were created. The results indicated that water infiltration and water content were considerably affected by tillage direction, whereas its effect on water holding capacity was not significant. This physical property of the soil was influenced by the inherent properties of the soil, including particle size distribution. The change of up to down tillage direction to the contour line increased soil infiltration to 11% and water content to 6%. The physical soil properties were wholly influenced by mulch consumption. Soil water content increased in mulch treatments along with water holding capacity and infiltration rate. The highest volumetric water content was at 100% mulch level (10.62%) which was 11% more than the control treatment. However, there was no significant difference between 100% and 75% mulch treatment. This revealed that the application of 75% stubble mulch in contouring tillage is a substantial strategy for improving soil physical properties and controlling water loss in rainfed lands of semi-arid regions.

    Keywords: Soil conservation, Soil moisture, Infiltration rate, Water holding, Water loss
نکته:
  • از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبه‌ای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شده‌است‌.
  • نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شده‌اند و انتظار می‌رود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
  • جستجوی عادی ابزار ساده‌ای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش داده‌شود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشته‌های نویسنده خاصی هستید، یا می‌خواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
در صورت تمایل نتایج را فیلتر کنید:
* با توجه به بالا بودن تعداد نتایج یافت‌شده، آمار تفکیکی نمایش داده نمی‌شود. بهتراست برای بهینه‌کردن نتایج، شرایط جستجو را تغییر دهید یا از فیلترهای زیر استفاده کنید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجه‌ای نباشند.
نوع نشریه
اعتبار نشریه
زبان مطلب
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال