Medical Laboratory Journal
Volume:9 Issue: 3, 2015

سلاح های بیولوژیک مانند سایر سلاح های کشتار جمعی دیگر همچون شیمیایی، هسته ای و رادیولوژیک از جمله تسلیحات بسیار خطرناکی هستند که در سال های اخیر به دلیل داشتن خصوصیاتی همچون توانایی ایجاد مصدومیت گسترده، داشتن دوره پنهان، ایجاد بیماری طولانی مدت، توانایی شیوع و همه گیری و از همه مهمتر ایجاد علائم غیر اختصاصی و دشواری در تشخیص به طور فزاینده توسط برخی کشورها در حملات بیوتروریستی به کار برده می شوند. یکی از مهمترین گام های مقابله با این تهدید تشخیص عوامل بیولوژیک است که در آزمایشگاه های میکرب شناسی صورت می گیرد.
. این مطالعه با هدف مروری بر نقش آزمایشگاه های میکروب شناسی و متخصصین آن و اقدامات مورد نیاز در برنامه پدافند غیرعامل تهدیدات زیستی است. در این بررسی از بانک های اطلاعاتی CDC، Medline، Google scholar، Pubmedو از سایت سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سایر منابع معتبر ملی و بین المللی استفاده شده است.
اصل اساسی کنترل حملات بیوتروریستی بر توانایی سریع در ارائه خدمات بهداشتی- درمانی استوار است. آزمایشگاه های میکرب شناسی نقش حیاتی در تشخیص سریع و دقیق عوامل بیولوژیک دارند که به دلیل ویژگی هایی همچون عدم داشتن بو، رنگ و مشخصه های فیزیکی دیگر تشخیص را دشوار و گاهی غیر ممکن می کند به همین دلیل آزمایشگاه های میکرب شناسی می بایست روز به روز با پیشرفت و توسعه عوامل نوین بیولوژیک باید به فنون تشخیص سیریع و دقیق عوامل مجهز گردند و کارکنان و متخصصین این حوزه نیز با جدیدترین دستورالعمل ها و تکنیک های تشخیصی خاصی برای مواجه شدن با عوامل خطرناک بیولوژیک تحت عنوان «ایمنی زیستی و امنیت زیستی» آشنا شوند.
با توجه به توسعه روش های بسیار پیشرفته تشخیص مولکولی و دستگاهی عوامل بیولوژیک چد چه در جنگ بیولوژیک و چه بیوتروریسم لازم است آزمایشگاه های میکرب شناسی کشور به توانمندی تشخیص دقیق و سریع این عوامل جهت آمادگی مقابله با تهدیدات احتمالی در کوتاه ترین زمان مجهز گردند و متخصصین و کارشناسان این آزمایشگاه ها نیز اصول ایمنی کار با این عوامل را آموزش ببینند.

اشریشیا کلی O157:H7 یکی از مهمترین باکتری های بیماری زا شناخته شده در جهان است و می تواند بیماری های شدیدی مانند بیماری سندرم همولیتیک اورومیک (HUS) را ایجاد کند. این پژوهش با هدف ارزیابی شیوع و پایش ژن های بیماری زایی اشریشیا کلی O157:H7 در افراد مشکوک به عفونت مجاری ادراری (UTIs) انجام گرفت.
این پژوهش به صورت مقطعی – توصیفی بر روی 10372 نمونه جمع آوری شده از ادرار افراد مشکوک به عفونت مجرای ادراری از شش بیمارستان و آزمایشگاه بالینی در شهر شیراز انجام شد. از محیط CT-SMAC، فعالیت بتاگلوکونیدازی (آزمون MUG)، آنتی سرم اختصاصی و وجود ژن های O157 و H7 با روش PCR برای تایید جدایه های اشریشیا کلی O157:H7 استفاده شد. سپس با استفاده از روش PCR چندگانه، وجود ژن های stx1، stx2، eaeA و hlyA ارزیابی گردید.
در این پژوهش 16 (8/7%) باکتری دارای ژن O157 و 13 (3/6%) باکتری نیز دارای ژن H7 جداسازی گردید. بررسی ژن های بیماری زا نشان داد که ژن eaeA (4/15%)، stx1 و eaeA (4/15%)، stx2 (7/7%) و ژن های stx2 و eaeA (7/7%) بیشترین فراوانی را در باکتری های اشریشیا کلی O157:H7 دارا بودند.
به دلیل شدت بیماری زایی، دوز عفونی اندک اشریشیا کلی O157:H7 و ژن های بیماری زایی انجام مطالعات گسترده تر و ژنوتایپینگ اشریشیا کلی O157:H7 در سایر مناطق کشور به منظور سنجش فراوانی در عفونت مجاری ادراری و کنترل آلودگی های ناشی از اشریشیا کلی O157:H7 پیشنهاد می گردد.

پروپیونی باکتریوم آکنه یکی از عوامل اصلی در ایجاد آکنه می باشد که بهچ دلیل گسترش مقاومت دارویی نسبت به درمان پاسخ مناسبی نمی دهد. این پژوهش به منظور تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی سویه های پروپیونی باکتریوم آکنه جدا شده از بیماران صورت گرفت.
70 نمونه از ضایعات آکنه جهت بررسی حضور پروپیونی باکتریوم آکنه جمع آوری گردید. از تکنیک کشت میکروبی جهت شناسایی و تعیین هویت پروپیونی باکتریوم آکنه استفاده شد. مقاومت آنتی بیوتیکی سویه های جدا شده با روش آنتی بیوگرام نسبت به آنتی بیوتیک های داکسی سایکلین، آزیترومایسین، اریترومایسین، تتراسایکلین، کلیندامایسین و تری متوپریم سولفامتوکسازول بررسی گردید.
از مجموع 70 نمونه، 14 نمونه (20 %) از نظر حضور پروپیونی باکتریوم آکنه مثبت تعیین شد. با استفاده از روش مولکولی نتایج تشخیص فنوتایپی تایید گردید. میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک های آزیترومایسین و اریترومایسین (50 %)، کلیندامایسین (71/35 %)، تری متوپریم سولفامتوکسازول (57/28 %)، داکسی سایکلین و تترا سایکلین (29/14 %) تعیین شد.
شیوع مقاومت آنتی بیوتیکی نسبت به آنتی بیوتیک های آزیترومایسین، اریترومایسین، کلیندامایسین در سطح بالایی قرار دارد. از آنجایی که پروپیونی باکتریوم آکنه نسبت به آنتی بیوتیک های داکسی سایکلین وتری متوپریم سولفامتوکسازول به مقدار قابل توجهی حساس است، توصیه می شود از این آنتی بیوتیک ها جهت درمان آکنه استفاده شود.

با توجه به اینکه آلودگی های میکروبی سومین عامل مرگ و میر در اثر انتقال خون می باشند، بررسی میزان آلودگی در پلاکت های کنسانتره درمراکز انتقال خون امری ضروری است. هدف از این مطالعه دستیابی به آزمون های سریع تشخیص آلودگی میکروبی پلاکت های تغلیظ شده بود.
مطالعه به صورت آزمایشگاهی انجام شد. تعداد 14کیسه پلاکت تغلیظ شده از پایگاه انتقال خون یزد تهیه گردید و به ترتیب6 واحد از کیسه های پلاکت با باکتری های استافیلوکوک اپیدرمیدیس و کلبسیلا با تعداد 150،15و 5/1 باکتری در هر میلی لیتر آلوده شدند. دوکیسه نیز به عنوان شاهد درنظرگرفته شد. درفواصل زمانی معین، ازکیسه ها در شرایط استریل نمونه برداری انجام و توسط 4 کشت، تهیه اسمیر و رنگ آمیزی، اندازه گیری میزان گلوکز و اندازه گیری PH بررسی شدند.
میزان گلوکز اولیه کیسه های پلاکت به دلیل وجود دکستروز، بالاترازmg/dl 300 در روز صفر گزارش شد، میانگین مقدارگلوکز درکیسه های پلاکت آلوده شده در طی3روز کاهش نشان داد به طوری که در روز پایانی به mg/dl 165رسید (002/0P =). میزان PH در طی مطالعه سیر نزولی داشته و به طورمیانگین از 3/7 PH =به 2/5PH = رسیده است (017/0P =). نتایج کشت و بررسی اسمیر براساس غلظت های مورداستفاده درمطالعه متفاوت بود.
می توان با بررسی اسمیر اولیه ازکیسه های پلاکت و اندازه گیری میزان گلوکز و همچنین PH آلودگی کیسه های پلاکت را درکمترین زمان تشخیص داد.

گونه های اسینتوباکتر،پاتوژن های مهم فرصت طلب و مسئول عفونت های بیمارستانی متعدد می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی مقاومت دارویی اسینتوباکتر بومانی و بررسی شیوع گونه های مولد بتالاکتاماز وسیع الطیف در بیماران بخش مراقبت ویژه بیمارستان های شهر اصفهان بود.
این مطالعه بر روی 100 جدایه اسینتوباکتر بومانی جدا شده از نمونه های بالینی انجام گرفت. جدایه ها به وسیله روش های استاندارد در آزمایشگاه میکروب شناسی تعیین هویت شدند و سپس از روش PCR برای تایید آن ها استفاده شد. الگوی مقاومت دارویی سویه ها با روش استاندارد دیسک دیفیوژن طبق دستورالعمل CLSI بررسی شد. جهت شناسایی سویه های مولد ESBLs روش فنوتیپی دیسک ترکیبی مورد استفاده قرار گرفت.
سویه های اسینتوباکتربومانی 100% MDR بودند و بیشترین مقاومت به آنتی بیوتیک های سفی پیم، کوتریماکسازول، سیپروفلوکساسین، مروپنم و سفتازیدیم مشاهده شد. با توجه به نتایج غربال گری اولیه، 5/4% سویه ها مولد آنزیم بتالاکتاماز وسیع الطیف بودند.
در مطالعه حاضر سویه های تولید کننده آنزیم بتالاکتاماز وسیع الطیف از درصد پایینی برخوردار بودند.لذا برای غربال گری اولیه سویه های مولدESBLs، روش دیسک ترکیبی و برای شناسایی و رد یابی سریع سویه های حاوی ژن ESBLs، روش مولکولیMultiplex PCR توصیه می گردد که می تواند گامی مهم در درمان عفونت و ممانعت از انتشار سویه های مقاوم اسینتوباکتربومانی در بیمارستان ها بخصوص در بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه داشته باشد.

استافیلوکوکوس اورئوس یک پاتوژن فرصت طلب و عامل طیف وسیعی از عفونت ها در انسان است. بسیاری از جدایه های این باکتری نسبت به آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند. جهت دستیابی به درمان ضد میکروبی مناسب مطالعه حاضر به بررسی الگوی مقاومت دارویی در استافیلوکوکوس اورئوس های جدا شده از نمونه های بالینی در رشت می پردازد.
جدایه های بالینی استافیلوکوکوس اورئوس از آزمایشگاه های تشخیص طبی شهر رشت جمع آوری گردید. با تست های بیوشیمیایی و انجام واکنش زنجیره ای پلی مراز با استفاده از پرایمر های اختصاصی ژن های 23srRNA و coa، 30 سویه استافیلوکوکوس اورئوس کوآگولاز مثبت شناسایی و الگوی مقاومت این جدایه ها نسبت به 16 آنتی بیوتیک به روش انتشار از دیسک بررسی گردید.
75 درصد جدایه های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین بوده اند و تمامی سویه های مقاوم به متی سیلین الگوی مقاومت چندگانه داشته اند. جدایه ها سطح بالایی از مقاومت را نسبت به آنتی بیوتیک های آمپی سیلین (73%)، آموکسی سیلین (60%) و کلوکساسیلین (53%) نشان داده اند و کمترین میزان مقاومت نسبت به ونکومایسین (7%) و جنتامایسین (10%) بوده است.
این مطالعه بیانگر شیوع بالای سویه های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین، سویه های با مقاومت چندگانه و حضور سویه های مقاوم به ونکومایسین در منطقه می باشد. جهت انتخاب درمان ضد میکروبی مناسب، پایش مداوم الگوی مقاومت دارویی در جدایه های بالینی استافیلوکوکوس اورئوس توصیه می گردد.

هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد باکتریایی، ضد قارچی و خصوصیات آنتی اکسیدانی گیاهان مریم گلی، نعناع فلفلی و پونه کوهی بود.
در مرحله اول، آنالیز ترکیبات اسانس ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی صورت پذیرفت. سپس اثر ضد میکروبی و ضد قارچی اسانس های مورد مطالعه بر روی لیستریا مونوسیتوژنز، استافیلوکوکوس اورئوس، سالمونلا تلیفی موریوم و اشریشیاکلی و دو سویه قارچی شامل آسپرژیلوس نایجر و آسپرژیلوس فلاووس بوسیله روش های انتشار از دیسک و میکرودایلوشن بررسی شد. خصوصیت آنتی اکسیدانی اسانس های مورد مطالعه بوسیله روش DPPH تعیین گردید.
لینالول (38/14%)، 1- منتون (03/19%) و گاما ترپینن (78/21%) به ترتیب عمده ترین ترکیبات اسانس های مریم گلی، نعناع فلفلی و پونه کوهی بودند. همه اسانس های مورد مطالعه دارای اثر ضد میکروبی بر روی باکتری های با منشا مواد غذایی بودند که این اثر با اثر ناشی از تتراسایکلین بر روی این باکتری ها قابل مقایسه بود. همه اسانس های مورد مطالعه دارای دارای اثر مناسب آنتی اکسیدانی در مقایسه با BHT بودند.
گیاهان مریم گلی، نعناع فلفلی و پونه کوهی دارای توان مناسب برای استفاده به عنوان نگهدارنده های طبیعی می باشند.

استخرهای شنا به عنوان یکی از مراکز تفریحی و ورزشی به دلیل ارتباط مستقیم با انسان می تواند باعث انتقال بیماری های مختلف شوند. هدف از این پژوهش تعیین و مقایسه شاخص های میکروبی رایج درآب جکوزی واستخرهای سرپوشیده استان گلستان بود.
جامعه مورد مطالعه شامل 8استخر سرپوشیده در سطح استان بوده که از تیر تا آذر 1389 نمونه برداری ها جهت بررسی پارامتر های میکروبی و فیزیکوشیمیایی بر اساس استاندارد انجام شد.
میانگین کلر باقی مانده مطلوب دراستخر و جکوزی ها به ترتیب 3/74 و 1/41 درصدبوده که تفاوت معنی داری دارند وpH مطلوب به ترتیب 4/70 و 1/78 درصد و میانگین کدورت قابل قبول به ترتیب 8/17 و 8/9 درصد بود. میزان کدورت دراستخر ها و جکوزی ها تفاوت معنی داری داشتند. موارد آلوده به توتال کلیفرم دراستخر ها و جکوزی ها بترتیب 3/4 و 2/15 درصد و آلودگی به اشریشیاکلی به ترتیب3/1 و 2/11 درصد بدست آمد. آلودگی بیشتر جکوزی ها از نظر میکروبی نسبت بهاستخر های شنا مربوط به دمای بالاتر جکوزی، میانگین بالاتر کدورت، شدت تماس آب با بدن شنا گران و کم بودن دفعات تعویض آب جکوزی های باشد. کدورت بالاتر از حد استاندارد دراستخرها و جکوزی ها، عدم مطلوبیت وجود کلر باقی مانده آزاد، بالا بودن بار آلودگی کلیفرمی عمده مشکلاتاستخرهای استان گلستان بود.

هلیکو باکتر پیلوری یکی از شایعترین عفونت های باکتریایی در جهان است که ممکن است همراه با گاستریت مزمن، بیماری های پپتیک اولسر، آدنو کارسینومای گاستریت باشد. این مطالعه با هدف تعیین شیوع هلیکوباکترپیلوری در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام شد.
این مطالعه مقطعی بر روی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان در سال 1391 انجام شد. آنتی بادی های IgG و IgA ضد هلیکوباکتر پیلوری با استفاد از روش الیزا اندازه گیری شد.
در کل 287 نفر وارد مطالعه شدند که 101 نفر آنها (2/35 درصد) مذکر و بقیه مونث بودند. از 287 فرد شرکت کننده در این مطالعه 239 نفر(3/83%) آلوده به هلیکو باکتر پیلوری بودند. میزان موارد مثبت در جنس مذکر1/91 درصد و در جنس مونث 79 درصد بود(03/0p=). بین آلودگی به هلیکو باکتر پیلوری ومتغیرهای سن، گروه خونی، محل سکونت، بومی بودن ومقطع تحصیلی ارتباط معناداری مشاهده نشد.
میزان شیوع آلودگی به هلیکوباکترپیلوری در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان بالا می باشد.

از مهمترین عوامل موثر در تفسیر صحیح آزمایش ها اطلاع از محدوده مرجع این آزمایش ها است. با توجه به اهمیت این موضوع بر آن شدیم که محدوده نتایج آزمایشات پاراکلینیک شایع در شهرستان سمنان را محاسبه و آن ها را با اطلاعات محدوده مرجع جهانی مقایسه نمائیم.

اطلاعات موجود در آزمایشگاه بیمارستان خاتم الانبیاء سمنان از ابتدای اسفند 1389 تا انتهای بهمن 1391 مورد بررسی قرار گرفته و نتایج با محدوده مرجع جهانی مقایسه گردید.

محدوده نتایج آزمایش های بیوشیمی، سرولوژی و هورمونی انجام شده محاسبه گردید. محدوده محاسبه شده برای تریگلیسرید بطور معنی داری بیش از محدوده مرجع جهانی بود. سایر آزمایش ها در محدوده مشابه با محدوده مرجع جهانی بودند.

با توجه به حجم بسیار بالای اطلاعات مورد بررسی می توان از این نتایج با اطمینان برای جامعه سمنان استفاده نمود. همچنین این نتایج می تواند بعنوان الگویی اولیه برای کشور ایران نیز استفاده گردد.

اختلال نقص توجه- بیش فعالی از شایعترین بیماری های دوران کودکی است. از آنجایی که در علت شناسی آن عوامل تغذیه ای از اهمیت بالایی برخوردارند، پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه سطح سرمی روی با اختلال نقص توجه بیش فعالی انجام شد.
در این پژوهش توصیفی از نوع پس رویدادی، 60 کودک به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. 30 کودک مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی که بر اساس چک لیستIV-TR DSM به تایید تشخیصی روانپزشک رسیده بودند، در گروه مورد و 30 کودک بهنجار در گروه شاهد قرار گرفتند. میزان سطح سرمی روی با روش شیمیایی رنگ سنجی اندازه گیری شد.
سطح سرمی روی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی در مقایسه باکودکان بهنجار کمتر است. با اندازه گیری ضریب همبستگی پیرسون مشخص شد به لحاظ آماری رابطه معناداری بین روی و اختلال نقص توجه بیش فعالی وجود ندارد.
با اینکه میزان روی در کودکان مبتلا پایین تر از کودکان سالم است این اختلاف معنا دار نیست. بنابراین پیشنهاد می شود تحقیقات کنترل شده با جامعه آماری بزرگتر انجام شود.

کریپتوسپوریدیوم پاروم تک یاخته ای زئونوز، که سبب کریپتوسپوریدیوزیس در انسان با عامل اسهال می شود. مواردی از شیوع آن در تمام جهان گزارش شده است. شیر، آب و فراورده های خام دامی یکی از راه های انتقال آن می باشند. هدف از این پژوهش شناسایی ژن hsp70 تک یاخته کریپتوسپوریدیوم پاروم در شیر خام بود.
در این مطالعه توصیفی مقطعی، تعداد 38 نمونه شیر خام از مخازن جمع آوری شیر در گاوداری های سنتی و نیمه صنعتی استان اصفهان به روش تصادفی جمع آوری شد. سپس جهت شناسایی تک یاخته در نمونه های شیر خام DNA جدا شده به روش واکنش زنجیره ای پلی مراز داخلی (Nested-PCR) مورد ارزیابی قرار گرفتند.
تعداد 2 نمونه شیرخام (26/5%) آلوده به تک یاخته کریپتوسپوریدیوم پاروم بودند.
آلودگی شیر به کریپتوسپوریدیوم پاروم نسبت به سایر مواد غذایی مانند انواعی از سبزی ها و صدف های دریایی پایین تر بود. با توجه به انتقال آلودگی از طریق چنین مواد غذایی به انسان، کاهش آلودگی مواد غذایی و آموزش جهت پیشگیری از این بیماری ضروری است.

سپتی اسکراب محصول ضد عفونی کننده جدیدی بر پایه کلر هگزیدین 4 درصد است که به منظور اسکراب جراحی در ایران تولید شده است. این مطالعه با هدف مقایسه اثر ضد عفونی کنندگی دو محلول بتادین و سپتی اسکراب در اسکراب جراحی انجام گردید.
در این مطالعه تجربی متقاطع، با فاصله یک هفته ابتدا با ماده ضد عفونی کننده بتادین و سپس با سپتی اسکراب، اسکراب جراحی انجام شد. از هر شرکت کننده سه نمونه جهت کشت میکروبی به ترتیب قبل، بلافاصله و 40 دقیقه بعد از اسکراب جراحی تهیه شد.
نتایج نشان داد که تاثیر محلول های بتادین و سپتی اسکراب بر روی میزان رشد میکروبی معنادار است (05/0 > P). در هر دو نوع محلول تفاوت معناداری از نظر میزان رشد میکروبی بین مرحله قبل از شستشو و مراحل بلافاصله و 40 دقیقه بعد از آن وجود داشت (05/0 > P). اما بین مراحل بلافاصله و 40 دقیقه بعد از شستشو تفاوت معنادار نبود (05/0 > P).
هر دو محلول اثرات مشابهی دارند. بنابراین با توجه به اثرات جانبی کمتر، استفاده آسان تر و اثربخشی مناسب سپتی اسکراب، استفاده از این محصول به عنوان جایگزین محلول بتادین 5/7 درصد پیشنهاد می گردد.

امروزه یکی از سازمان هایی که بسیار زیاد در جهت اجرای برنامه استاندارد مدیریت کیفیت ایزو 2008-9001 اقدام نموده اند، آزمایشگاه های تشخیص طبی هستند. یکی از اهداف اغلب آزمایشگاه ها در اجرای این استاندارد کاهش هزینه های جاری از جمله تکرار آزمایش است.
تعداد آزمایش های تکراری در دو بخش بیوشیمی (گلوکز، اوره، کراتینین، کلسترول، تریگلیسیرید، AST و ALT) و هورمون (T3،T4،TSH) در سه مرحله (قبل از اجرای برنامه استاندارد سازی، سه و نه ماه پس از اجرای برنامه) مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار stat data نسخه 8 و آزمون Pearson chi square استفاده شد.
درصد موارد تکراری برای آزمایش های گلوکز، اوره، کراتینین، کلسترول، تریگلیسیرید، AST، ALT، T3، T4، TSH در نوبت اول به ترتیب 5/16، 57/2، 88/2، 7/12، 9/14، 38/10، 6/12، 55/3، 69/4، 85/1 در نوبت دوم 5/20، 56/5، 41/5، 25/7، 0/20، 2/27، 1/30، 3/0، 04/6، 08/3 و در نوبت سوم 8/19، 3/8، 2/9، 1/7، 8/12، 4/17، 5/19، 0/0، 81/5و 01/1 بدست آمد. بر اساس آزمون آماری تغییرات در آزمایش های اوره، کراتینین، کلسترول، AST،ALT و TSH معنی دار بود. روند درصد تکرار آزمایش های اوره و کراتینین افزایشی و TSH کاهشی بود.
با توجه به ماهیت آزمایش ها و اصول حاکم بر تکرار یک آزمایش، پذیرش و اجرای فرآیند ایزو 2008-9001 تنها به منظور کاهش هزینه از طریق کاهش درصد تکرار آزمایش ها توجیه پذیر نمی باشد. در اجرای این فرآیند باید تمام جوانب اثر بخشی بصورت یکجا مورد توجه قرار گیرد.

مقایسه چند معیاره بین آزمایشگاه ها، برای مدیریت آزمایشگاه ها جهت بهبود عملکردشان و برای سیاستگذاران جهت تصمیم گیری استراتژیک مهم می باشد. در این مطالعه جنبه هایی از کارایی مورد نظر است که فراتراز ارزیابی سنتی توسط چک لیست می باشد.
در این مطالعه، پس از شناسایی معیار های موثر، مدل جامع ارزیابی کارایی ارائه و کارایی هر یک از آزمایشگاه ها در استفاده از منابع شامل پرسنل، مواد و تجهیزات، فضا و تاسیسات محاسبه شد. از روش تحلیل پوششی داده هاData Envelopment Analysis (DEA) و مدل خروجی محور (Output Oriented) با بازده ثابت نسبت به مقیاسConstant return to Scale (CRS) برای ارزیابی کارایی آزمایشگاه ها استفاده می شود.
شاخص های ورودی در این پژوهش انواع هزینه ها شامل: دستمزد پرسنل، هزینه مواد، هزینه تجهیزات، هزینه فضا و تاسیسات و شاخص های خروجی، تعداد پذیرش، درآمد آزمایشگاه و رعایت استانداردهای لازم شامل: استاندارد های فیزیکی: کارکنان، تجهیزات و مواد، فضا و تاسیسات، فرآیند: ایمنی، فرایند قبل از آزمایش، فرایند انجام آزمایش، کنترل کیفیت، فرایند پس از آزمایش، سیستم ها: خرید و انبارداری، ارتباطات، اطلاعاتی بود.
با کاربرد روند فوق برای مقایسه عملکرد 18 آزمایشگاه منتخب نشان داده شد که تنها 17 درصد کارآ می باشند. از مدل ارائه شده و با تحلیل نتایج می توان علل عدم کارآیی و سیاست های بهبود عملکرد را نیز استنتاج نمود.

عفونت های مرتبط با باکتری ها از عوامل مهم عوارض و مرگ و میر در بیماران بستری در ICU با زمینه نقص ایمنی محسوب می شوند. این بررسی با هدف تعیین شیوع توزیع فراوانی میکروارگانیسم ها دربیماران بستری در ICU صورت گرفت.
این مطالعه توصیفی- مقطعی بر روی بیماران بستری در سه بخش ICU A،B،C بیمارستان پنجم آذر گرگان انجام گردید. در هر کدام از بخش های فوق حداقل 48 بیمار بستری شده بودند. طی زمان سه ماه تمام نمونه هایی که به درخواست پزشک کشت میکروبی درخواست شده بود مورد بررسی قرار گرفت.
در بیماران بستری در ICU9/53% کشت مثبت بدست آمد. استاف کواگولاز منفی16 مورد) 5/16%(، انتروکوک15 مورد، مخمر11 مورد، اشریشیا 11 مورد، انتروباکتر9 مورد، 8 مورد استرپتوکوک، استافیلوکوک ارئوس 5 مورد، که بیشترین درصد مربوط به استافیلوکوک کواگولاز منفی(5/16%) بود و کمترین درصدمربوط به آلکالیژنز، دیفتروئید، آکروموباکتر وسراشیا هرکدام 1 مورد تشخیص داده شد.
بر اساس این مطالعه آلودگی میکروبی بیماران بستری در ICU بیمارستان پنجم آذر شهرستان گرگان در مقایسه با مطالعات مشابه که در سایر نقاط کشور به انجام رسیده است، تفاوت قابل ملاحظه ای ندارد، اما نسبت به استاندارد جهانی فاصله زیادی داشته و برنامه ریزی و تلاش زیادی را به منظور کاهش آلودگی طلب می کند.

غربالگری خون های اهداکنندگان برای بررسی عوامل عفونی، اساس طب انتقال خون می باشد. این مطالعه با هدف تعیین شیوع HCV،HBV و HIV در اهداکنندگان خون استان گلستان در سال 1391 و 1392 انجام گردید.
دراین مطالعه گذشته نگر و مقطعی شیوع هپاتیت B و C و HIV در سالهای 1391 و 1392 به ترتیب در 47830 و 45811 نفر اهداکننده بررسی شد. خصوصیات دموگرافیک آنها با استفاده از اطلاعات اهداکنندگان در نرم افزار نگاره، موارد مثبت الایزا با روش های تاییدی HBsAg confirm و آزمون ریبا و وسترن تایید شدند.
شیوع HBV در سال 1391، 299/0 درصد و درسال 1392، 284/0 درصد، شیوع HCV به ترتیب 06/0 و 05/0 درصد و HIV در طی دو سال مطالعه 001/0 درصد بود (نتایج بعد از تست تاییدی). موارد مثبت HBV، HCV و HIV در اهداکنندگان بار اول و متاهل و با تحصیلات دیپلم و پایین تر بطور معنی داری (05/0 P<) بالاتر بدست آمد.
با توجه به بیشترین موارد مثبت دراهداکنندگان باراول، متاهل و با تحصیلات کمتر از دیپلم، آموزش درسطح و استفاده از رسانه های عمومی، می تواند درکاهش موارد مثبت درغربالگری اهداکنندگان موثر باشد.

آنفلوآنزا یک عفونت حاد تنفسی است که عامل آن ویروس های آنفلوانزا می باشد. این ویروس دارای سه نوع، نوع A، نوع B و نوع C می باشد که در سرا سر دنیا پراکنده و هر ساله همه گیری های با شدت متفاوت ایجاد می کند. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی ویروس آنفلوآنزای نوعB در نمونه های بیماران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی انجام شده است.
در این مطالعه نمونه گیری از 878 بیمار طی سالهای 1392-1391 انجام شده است. با استفاده از کیت تجاری Viral RNA/DNA Kits PureLinkTM استخراجRNA و با استفاده از کیتهای مخصوص SuperScript III Platinum، Quantitive Real Time PCR System از شرکت Invitrogen و با استفاده از پرایمرها و پروب اختصاصی تشخیص ویروس آنفلوآنزای B انجام شد.
میزان 58/5% از نظر آنفلوآنزای نوع B مثبت که 10/55% زن و 89/44% مرد می شوند. و بیشترین نمونه های مثبت مربوط به گروه های سنی 40-31 و 60-51 سال بود.
با توجه به شیوع ویروس آنفلوآنزای تایپ ب که هر ساله باعث اپیدمی در جامعه می گردد و درصدی از افراد جامعه را آلوده می کند و همچنین با توجه به عدم تغییرات ژنتیکی و یا تغییرات ژنتیکی بسیار محدود لذا برای ایجاد ایمنی بر علیه ویروس آنفلوآنزای تایپ ب می توان از واکسن مناسب و برای درمان آن از دارو های موثر جهت کنترل استفاده نمود.

سودوموناس آئروژینوزا، شایعترین ارگانیسمی است که از عفونت های سوختگی جدا می گردد که به علت افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی مشکلات بسیاری را برای درمان عفونت های ناشی از آن ایجاد کرده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تعیین سطح مقاومت برای آنتی بیوتیک های ضد ایزوله های بالینی سودوموناس با روش های فنوتیپی صورت پذیرفت.
تعداد 100 سویه سودوموناس آئروژینوزا از نمونه های بیماران سوختگی بیمارستان طالقانی اهواز در طی 6 ماه جمع آوری گردید. پس از شناسایی اولیه به صورت فنوتیپی حساسیت آنتی بیوتیکی سویه های ایزوله شده به روش دیسک دیفیوژن نسبت به آنتی بیوتیک های متداول ضد سودوموناس آئروژینوزا تعیین و بررسی فنوتیپی تولید متالوبتالاکتامازها انجام گردید.
از 100 نمونه مورد بررسی بیماران سوختگی، عفونت زخم بیشترین درصد را به خود اختصاص داد و فراوانی مقاومت جدایه ها نسبت به آنتی بیوتیک های ایمی پنم، مروپنم، پیپراسیلین، پیپراسیلین– تازوباکتام، سفتازیدیم، جنتا میسین، آمیکاسین، سیپروفلوکساسین، دوریپنم، ارتاپنم و کولیستین سولفات به ترتیب 70%، 53%، 83%، 67%، 91%، 88%، 84%، 84%، 33%، 90% و 0% به دست آمد و در روش CD-testمقاومت نسبت به کارباپنم ها به اثبات رسید.
مقاومت به آنتی بیوتیک ها نسبت به سودوموناس آئروژینوزا رو به افزایش است و کولستین سولفات موثرترین آنتی بیوتیک علیه سویه های جدا شده بود.

ناخنک یک ضایعه خوش خیم چشمی با شیوع جهانی است که معمولا روی ملتحمه ایجاد می شود و به تدریج به سمت قرنیه رشد می کند و در نهایت سبب کاهش بینایی می شود. هنوز علت مشخصی برای آن یافت نشده است. با وجود گزارش های متعدد، مبنی بر حضور ویروس پاپیلوما ویروس در بافت ناخنک، هنوز اتفاق نظری در مورد نقش این ویروس در ایجاد ناخنک وجود ندارد، مطالعه حاضر به منظور بررسی حضور پاپیلوما ویروس در بافت ناخنک چشمی انجام شد.
این مطالعه مورد-شاهدی روی 50 نمونه بافتی بیمارانی که تحت عمل جراحی ناخنک چشمی قرار گرفته بودند و 10 نمونه بافت ملتحمه چشم طبیعی بیمارانی که تحت عمل جراحی چشمی غیر از ناخنک قرار گرفته بودند، انجام شد. وجود ویروس پاپیلوما با استفاده از روش PCR بررسی شد.
در هیچ یک از نمونه ها و گروه کنترل موارد آلودگی به پاپیلوماویروس یافت نشد. هر دو گروه از نظر ژن بتا گلوبولین که برای بررسی کیفیت استخراج DNA استفاده شده بود، مثبت بودند.
در مطالعه حاضر، با توجه به عدم حضور پاپیلوما ویروس ها در بافت پتریژیوم به نظر می رسد که عوامل دیگری در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند.

ویروس غرب نیل متعلق به جنس فلاوی ویروس می باشد که می تواند باعث ایجاد عفونت ویروسی در انسان گردد. مطالعه حاضر برای تعیین حضور آنتی بادی های IgGعلیه ویروس غرب نیل در شهرهای نکا و شیراز انجام پذیرفت.

در این تحقیق، 46 بیمار از شهرهای نکا (23 نفر: 13 زن و 10 مرد) و شیراز (23 نفر: 10 زن و 13 مرد)شرکت داشتند. IgGضد ویروس به روش الایزا اندازه گیری شد.

نتایج نشان داد که نسبت وضعیت ایمنیIgG(ISR) در شهر نکا، منفی، اما در12 نفر از افراد شهر شیراز، شامل 10 مرد و 2 زن، مثبت بود که از 12/3 تا 6/38متغیر بود. مقایسه آماری ISR نشان داد که بین بیماران این دو شهر اختلاف معنی دار وجود دارد (05/0P<). همچنین تفاوت معنی داری بین زنان و مردان در میزان آلودگی به این ویروس در شهر شیراز مشاهده شد (05/0P<) و در مردان (13/39%) بیشتر از زنان (04/13%) بود.

از آنجاییکه وضعیت آب و هوایی شیراز، گرم و نیمه خشک و نکا معتدل می باشد، همچنین تنوع اقلیمی در تنوع میزان شیوع در این دو شهر موثر می باشد. احتمالا به دلیل آنکه مردان به علت شرایط شغلی شان، بیشتر از زنان در محیط بیرون از منزل به سر می برند بیشتر در معرض گزش حشرات ناقل ویروس قرار دارند.

با توجه به اندمیک بودن بیماری لیشمانیوز در منطقه ترکمن صحرا، در این مطالعه گونه های جوندگان و نیز احتمال آلوده بودن آن ها به انگل لیشمانیا، در نواحی روستایی این منطقه مورد بررسی قرار گرفت.
این مطالعه توصیفی در سال 1392 روی جوندگان سه ناحیه گنبد، بندر ترکمن و گمیشان منطقه ترکمن صحرا انجام شد. تعداد 73 جونده با استفاده از تله های زنده گیر صید شدند. پس از انتقال آنها به آزمایشگاه، متعاقب بیهوشی، مشخصات مرفومتریک آنها اندازه گیری گردید. جهت تشخیص آد ، از ش هر ه لام هایی به روش سمباده زنی و بعد از رنگ آمیزی با گیمسا به روش میکروسکوپی ر .
از تعداد 73 جونده صید شده موش خانگی با 12/67% (49 سر)، موش قهوه ای با 91/21% (16 عدد) و جرد لیبی با 95/10% (8 سر) به ترتیب فراوان ترین جوندگان را شامل می شدند که 06/15% (11سر) آنها آلوده به انگل لیشمانیا بوده اند.
با توجه به میزان آلودگی، خطر انتقال لیشمانیوز جلدی در ناحیه مورد مطالعه وجود دارد.

هدف از این مطالعه بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی عوامل بیماری زا شایع در نوزادان بستری در در بخش مراقبت های ویژه بوده است.
طی یکسال مطالعه توصیفی، 150 نمونه خون نوزادان در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان بهرامی شهر تهران بررسی و به دو دسته که دارای سپسیس زودرس (72 ساعت اول تولد) و دیررس (پس از 72 ساعت از تولد) بودند، تقسیم بندی و پس از جداسازی و تعیین هویت باکتری ها، الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی آن ها با روش کربی بائر طبق دستورالعمل CLSI بررسی گردید.
بیشترین ارگانیسم جدا شده، کلبسیلا پنومونیه با (3/41٪) بود.استافیلوکوکوس کواگولاز منفی به عنوان عامل ایجاد سپتی سمی زودرس و کلبسیلا پنومونیه به عنوان عامل ایجاد سپتی سمی زود رس و دیر رس شناسایی شدند. بیشترین حساسیت آنتی بیوتیکی در بین گرم منفی ها به سیپروفلوکساسین(6/89٪) نشان داده شد.تمامی ارگانیسم های گرم مثبت جدا شده به پنی سیلین مقاوم بودند و بیشترین حساسیت را به ونکو مایسین(8/82٪) نشان دادند.
بیشترین عامل ایجاد کننده سپتی سمی ناشی از باسیل های گرم منفی بوده و سیپروفلوکساسین موثرترین آنتی بیوتیک جهت درمان می باشند؛ همچنین ضرورت کنترل بخش مراقبت های ویژه نوزادان از اهمیت خاصی برخوردار است.