فهرست مطالب

نشریه علوم و فنون شیلات
سال دوم شماره 3 (پیاپی 4، پاییز 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/09/28
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مقاله پژوهشی
  • اثر ناپلیوس آرتمیا ارومیانا غنی شده با روغن بزرک بر رشد و بازماندگی لارو ماهی سورم Cichlasoma severum
    عیسی ابراهیمی درچه، جواد معتمدی تهرانی، امیر حسین گلی، پریا اکبری، علی نظام الاسلامی صفحات 1-15
    اثر ناپلیوس آرتمیا ارومیانا غنی شده با روغن بزرک در قالب طرح کاملا تصادفی با دوتیمار غذایی (1) ناپلیوس آرتمیا و (2) ناپلیوس آرتمیای غنی شده با روغن بزرک در 3 تکرار (هر تکرار 80 قطعه لارو با میانگین وزنی 3 میلی گرم) بر رشد، بازماندگی و ترکیب اسید های چرب لاشه لارو ماهی سورم (Cichlasoma severum) ارزیابی شد. نتایج اولین زیست سنجی (18 روز پس از شروع آزمایش) نشان دهنده تفاوت معنادار (05/0>p) در بازماندگی بچه ماهیان تغذیه شده با تیمار یک (29/0±87/81%) نسبت به تیمار دو (62/1±83/68%) بود، ولی تفاوت معناداری در شاخصه های رشد مشاهده نشد (05/0p>). نتایج حاصل در پایان 18 روز دوم آزمایش تفاوت آماری معناداری را در شاخصه های رشد و میزان بازماندگی بین تیمار یک (09/1±82/97) و تیمار دو (34/1±16/91) نشان داد (05/0>p). نتایح همچنین نشان داد که این ماهی می تواند اسیدهای چرب خانواده 3n- را به EPA و DHA تبدیل کند.
    کلیدواژگان: رشد̜، بقا̜، ماهی سورم، EPA، DHA
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر پربیوتیک اینولین و مانان الیگوساکارید به صورت مجزا و توام بر عملکرد رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و مقاومت به استرس شوری در بچه ماهی سفید (Rutilus frisii kutum)
    رضا اکرمی، حسین چیت ساز، صاحب دشتیان، مجید رازقی منصور صفحات 17-29
    تاثیر پربیوتیک اینولین و مانان الیگوساکارید به صورت مجزا و توامبر عملکرد رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و مقاومت به استرس شوری در بچه ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) بررسی شد. آزمایش با استفاده از طرح کاملا تصادفی شامل سطوح صفر (شاهد)، 5 گرم اینولین در کیلوگرم جیره، 5 گرم مانان الیگوساکارید در کیلوگرم جیره و ترکیب 5/2 گرم مانان الیگوساکارید و 5/2 گرم اینولین در کیلوگرم جیره تجاری (35 درصد پروتئین و 12 درصد چربی) در قالب چهار تیمار با سه تکرار طراحی شد. آزمایش درون مخازن پلاستیکی 40 لیتری انجام گرفت. بچه ماهی سفید (19± 410 میلی گرم) با تراکم 30 عدد در هرمخزن توزیع و به مدت 45 روز به میزان 7 تا 12 درصد وزن بدن تغذیه شدند. بهترین عملکرد رشد و کارایی تغذیه در تیمار 5 گرم مانان الیگوساکارید مشاهده شد (05/0>p). تفاوت معناداری در نرخ بازماندگی بین تیمارها مشاهده نشد (05/0 کلیدواژگان: پربیوتیک، رشد، ترکیب لاشه، شوری، بچه ماهی سفید (Rutulus frisii kutum)
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ساختار آبشش و فراوانی یونوسیت های آن در لارو بیست و پنج روزه تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus Borodin 1897).
    زهرا تقی زاده رحمت آبادی، صابر خدابنده، بهروز ابطحی صفحات 31-42
    ساختار آبشش و پراکنش یونوسیت در بافت آبششی لارو بیست و پنج روزه تاس ماهی ایرانی (3/417 میلی گرم میانگین وزن) به روش بافت شناسی کلاسیک و رنگ آمیزی H&E بررسی شد. برای مشاهده یونوسیت با آشکارسازی آنزیمNa+، K+-ATPase ، از آنتی بادی IgGα5و آنتی بادی FITC،در میکروسکوپ نوری فلورسانس با فیلترهای nm 490-450 استفاده گردید. نتایج نشان داد در هر محفظه آبششی، چهار کمان آبششی کامل و نیمه آبشش سرپوش آبششی قرار دارند. در ساختار تیغه آبششی، سلول های سنگفرشی ساده، سلول های پیلار در دو سمت فضاهای خونی (لاکونا) و سلول های خونی دیده شدند. تراکم بالایی از یونوسیت ها (به طور متوسط 73/529 یونوسیت در یک میلی متر مربع بافت آبشش)، بر روی پایه تیغه های آبششی، ناحیه بین تیغه های آبششی، بر روی رشته های آبششی و جدار آبششی مشاهده گردید. یونوسیت ها با داشتن اندازه درشت، هسته کروی و سیتوپلاسم روشن تر، از سایر سلول ها قابل تشخیص بودند. سلول ها، به دلیل داشتن تراکم بالایی از این آنزیم، دارای ایمونوفلئورسانس قوی در سیتوپلاسم و به خصوص در سمت غشای قاعده ای-جانبی بودند. نتایج نشان داد که در این مرحله از زندگی تاس ماهی، ساختار آبشش شکل گرفته و به عنوان یک اندام تنظیم اسمزی، در کنار نقش تنفسی و دفعی خود، برای جذب و حفظ یون ها در یک محیط هیپوتونیک فعالیت می کند.
    کلیدواژگان: آبشش، آنتی بادی IgGα5، آنزیم Na+ K+، ATPase، یونوسیت، Acipenser persicus
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارزیابی خطر جیوه ناشی از مصرف ماهی شوریده (Otolithes ruber) در خلیج فارس: مطالعه موردی بندر ماهشهر
    سید مهدی حسینی، سحر مردوخی، سید ولی حسینی صفحات 43-55
    در پژوهش حاضر با اندازه گیری غلظت جیوه کل با روش اسپکتروفتومتر جذب اتمی و بخار سرد، در نمونه های عضله ماهی شوریده (Otolithes ruber)، خطر ناشی از مصرف این ماهی برای انسان ارزیابی شد. بدین منظور، 30 عدد ماهی شوریده در اوزان بازاری از صید روزانه آبزیان مذکور در بندر ماهشهر، به طور تصادفی انتخاب و مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین غلظت جیوه در عضله ماهی شوریده 09/0±354/0 میکروگرم بر گرم وزن تر است که این میزان کم تر از حد استاندارد اعلام شده از سویWHO و USFDA، اما بیش تر از حد استاندارد اعلام شده از سوی MAFF و USEPA است. شاخص خطر (HQ) بیش تر از 1 محاسبه گردید. همچنین، محاسبات نشان داد که جذب روزانه و هفتگی جیوه با توجه به میزان سرانه مصرف هر ایرانی، کم تر از مقادیر راهنمای ارائه شده (PTDI و PTWI) از سوی WHO و USFDA و بیش تر از مقادیر ارائه شده از سوی USEPA است. بنابراین از منظر میزان جیوه، مصرف ماهی شوریده صید شده از منطقه مورد مطالعه ممکن است خطرهایی برای سلامتی مصرف کنندگان آسیب پذیرتر مانند زنان باردار، جنین و کودکان به همراه داشته باشد، ولی سایر افراد جامعه می توانند حدود 20 گرم در روز و 138 گرم در هفته مصرف کنند.
    کلیدواژگان: بندر ماهشهر، جیوه، ماهی شوریده (Otolithes ruber)، ارزیابی ریسک
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقاله مروری
  • ارزیابی و تحلیل سیاست های برنامه های پنجساله توسعه و چشم انداز شیلات ایران
    افشین عادلی صفحات 57-74
    این تحقیق با بررسی اسنادی منابع و تحلیل محتوایی، در دو سناریوی چشم انداز ادامه روند موجود و وضع مطلوب، تهدیدات و چالش های آینده را با پیشنهادهایی برای بهبود روند تصمیم سازی توسعه شیلات در کشور ارائه کرده است. ارزیابی شاخص تولید آبزیان نشان داد که عموما در هر یک از برنامه ها، به جز برنامه سوم، رشد نامعقولی برای توسعه شیلات در نظر گرفته شده است. اگر چه در ارزیابی دوره 23 ساله منتهی به سال 1391 با رشد عملکرد 5/4 درصد در مقابل رشد 5 درصدی پیش بینی شده، 3/90% برنامه محقق شده است، اما به معنی اجرای کامل و انتخاب مناسب سیاست های اتخاذ شده نبوده است. با وجود دستیابی ایران به رتبه 21 در آبزی پروری و 32 در صیادی جهان، ظرفیت های ذاتی شیلات و بالقوه آن در ایران نشان می دهد که امکان استفاده از ظرفیت های موجود بسیار بیش تر بوده که در کنار راهبردهای ارائه شده و چشم انداز آن برای برنامه ریزی بهتر و توسعه پایدار، نیازمند توجه ویژه دولت و سرمایه گذاری های کلان و هدفمند است.
    کلیدواژگان: توسعه شیلات، چشم انداز شیلات، سیاست های شیلات، برنامه توسعه
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقاله پژوهشی
  • مقایسه عصاره برگ گیاه گزنه (Urtica diocia) و آنتی اکسیدان بوتیل هیدروکسی تولوئن (BHT) بر زمان ماندگاری فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) در شرایط نگهداری در دمای 1±4 درجه سانتی گراد
    زینب نوری هاشم آباد، سید حمید حسینی پور، سید مهدی اجاق صفحات 75-87
    تاثیر عصاره های آنتی اکسیدانی در رابطه با زمان ماندگاری فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان طی نگهداری در یخچال (Co ) بررسی شد. بدین منظور فیله در 3 تیمار نمک سود در آب نمک 10 درصد، تیمار نمک سود به همراه 1 درصد عصاره برگ گزنه و تیمار نمک سود به همراه آنتی اکسیدان بوتیله هیدروکسی تولوئن (BHT) در تناوب زمانی 3 روزه بررسی شد که شاخص های پراکسید (PV)، اسیدهای چرب آزاد (FFA)، اسید تیوباربیتوریک (TBA)، رطوبت، میزان pH و ویژگی های حسی طی 15 روز نگهداری در یخچال ارزیابی شدند. نتایج نشان داد مقادیر TBA و FFA به شکل معناداری (05/0>p) در تمامی تیمارها افزایش یافت، اگرچه مقادیر پراکسید نیز در تمام تیمارها با گذشت زمان به شکل معناداری (05/0>p) روند نزولی داشت. نمونه های حاوی آنتی اکسیدان در مقایسه با نمونه شاهد در همه تیمارها به شکل معناداری (05/0>p) TBA، PV و FFA کم تری داشت. همچنین عصاره متانولی برگ گزنه در سطح 1 درصد به خوبی توانست شاخص های TBA، PV و FFA را کنترل کرده و جایگزین آنتی اکسیدان سنتزی بوتیله هیدروکسی تولوئن در سطح 1 درصد شود. با توجه به نتایج حاصل از ارزیابی حسی (رنگ، بو، بافت، طعم و پس طعم) و نبود تفاوت معنادار میان دو آنتی اکسیدان می توان استفاده از هر دو نوع آنتی اکسیدان را در نگهداری فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان توصیه کرد. طبق نتایج این تحقیق عصاره برگ گزنه تاثیر بیش تری بر ماندگاری قزل آلای رنگین کمان دارد.
    کلیدواژگان: عصاره گزنه، BHT، آنتی اکسیدان، فیله قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)، زمان ماندگاری
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقاله کوتاه
  • برخی از ویژگی های زیستی مولدین تاس ماهی روسی Acipenser gueldenstaedtii Brandt & Ratzeburg، 1833 در جنوب شرقی دریای خزر (مطالعه موردی صید گاه های ترکمن و میان قلعه)
    محمدصادق علوی یگانه، بهرام فلاحتکار صفحات 89-93
    تعداد 40 نمونه ماهی مولد تاسماهی روس Acipenser gueldenstaedtii از دو ایستگاه صید ماهیان خاویاری واقع در جنوب شرق دریای خزر (صیدگاه ترکمن و میان قلعه) جهت ارزیابی رابطه طول-وزن، ترکیب سنی و میزان هماوری مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین طول کل (TL) و وزن مولدین صید شده به ترتیب 5/129 سانتیمتر و 7/12 کیلوگرم در جنس نر و 8/145 سانتیمتر و 15/22 کیلوگرم در جنس ماده ارزیابی شد. میانگین هماوری مطلق حدود 184000 عدد و شاخص وضعیت در مولدین نر و ماده به ترتیب 58/0 و 7/0 بود. همچنین میانگین سن مولدین نر و ماده به ترتیب 7/12 و 6/14 سال برآورد شد که در مقایسه با گزارشهای موجود از مولدین صید شده از مصب رود ولگا مقادیر کمتری را نشان می داد. رابطه طول- وزن بیانگر رشد ایزومتریک بود که شیب رابطه (b) برای جنس نر و ماده به ترتیب 978/2 و 822/2 محلسبه شد. اگرچه شیب رابطه طول- وزن بیانگر اختلاف معنی داری بین دوجنس نبود (p>0.05)، اما نتایج نشان داد برای دستیابی به روابط طول- وزن قابل اعتماد و دقیقتر در مولدین، می بایست جنسهای نر و ماده به طور مجزا در محاسبات منظور گردند.
    کلیدواژگان: رابطه طول، وزن، Acipenser gueldenstaedtii، هماوری، دریای خزر
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
    • |
    • Effect of nauplii of Artemia urmiana enriched with Flaxseed oil on the growth and survival of Cichlasoma severum larvae
      Eisa Ebrahimi Dorche, Javad Motamedi Tehrani, Seyed Amir Hossein Goli Goli, Paria Akbari, Ali Nezameslami Pages 1-15
      The effect of Artemia urmiana nauplii enriched with flaxseed oil on growth performance, survival and fatty acid composition of severum, Cichlasoma severum, larvae (0.3 mg initial weight) was investigated through a completely randomized block design with two treatments, viz., (1) larvae fed with plain nauplii, (2) larvae fed with nauplii enriched with flaxseed oil, in three replications. Results of the first biometry (day18th), showed a significantly higher survival rate in treatment 1 (81.87±0.29%) than treatment 2 (68.83±1.62%) (P0.05). At the end of the second period of the experiment (day36th), significant differences in growth performance and survival rate was recorded between treatment 1 (97.82 ± 1.09%) and treatment 2 (91.16± 1.34%) (P>0.05). The larvae was also found to convert n-3fatty acids to EPA and DHA.
      Keywords: Cichlasoma severum, growth, Survival, EPH, DHA
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Single or combined effects of inulin and mannan oligosaccharide supplements on the growth performance, survival, body composition and salinity resistance of Kutum (Rutilus frisii kutum) fry
      Reza Akrami, Hossein Chitsaz, Saheb Dashtian, Majid Razeghi Mansour Pages 17-29
      Separate or combined effects of inulin and mannan oligosaccharide supplements on the growth, survival, body composition and salinity resistance of kutum roach (Rutilus frisii kutum) fry (410 ± 19 mg) were investigated for 45 days in 40-liter tanks containing 30 individuals. Fish were fed 7 to 12% body weight with a commercial diet (35% protein and 12% lipid) supplemented with 0 (control), 5 g kg-1 inulin, 5 g kg-1 MOS and 2.5 g kg-1 inulin 2.5 g kg-1 MOS in a totally randomized design trial in triplicate. A general enhanced growth performance and feed efficiency were observed in fish fed on diet containing 5 g kg-1 MOS (p0.05). NO significant difference was observed in body composition, but protein and lipid contents in the whole body increased in fish fed with 5 g kg-1 MOS and control group. In general, the fish fed 5 g kg-1 MOS had the highest survival index after 48 hours exposed to salinity stress (15 ppt). Results showed 5 g kg-1 MOS could improve growth performance, survival and salinity stress resistance of kutum fry.
      Keywords: Prebiotic, growth, Body composition, Salinity, Kutum (Rutilus frisii kutum) fry
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Branchial structure and ionocyte abundance in 25DPH larvae of Persian sturgeon, Acipenser persicus Borodin 1897
      Zahra Taghizadeh Rahmat Abadi, Saber Khodabandeh, Behrooz Abtahi Pages 31-42
      The gill Structure and localization of Na, K+ATPase were examined through branchial arches of the Persian sturgeon, Acipenser persicus larvae (25 days-post-hatched, 417.3 mg). Studies were conducted through light microscopy (H&E Staining) and immunofluorescence for Na, K+ATPase. Results showed each gill consisted of four complete holobranches and opercular hemibranch. Each filament carried rows of lamellae consisting of a network of interconnecting blood lacunae, which were lined by pillar cell flanges. Pavement cells covered the outermost layer of the lamella and blood cells were found in lacunae. High density of ionocytes (529.73 per mm2 of the gill tissue) was found at the base of the lamella, in the interlamellar regions, on the filaments and the septums. Ionocytes possessed large size and round basal nuclei. Ionocytes possessed strong immunofleurescence in their cytoplasm, especially in the basolateral sides because of high concentration of the enzyme. The results showed that the main structures of the gill has already been formed at this developmental stage of the Persian sturgeon, and along with its respiratory and excretory roles, it also plays an important role in osmoregulation.
      Keywords: Acipenser persicus, Gill, IgGα5, Na+ K+, ATPase enzyme, Ionocyte
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Risk to consumers from mercury in croaker (Otolithes ruber), from the Mahshahr port
      Seyed Mehdi Hosseini, Sahar Mardookhi, Seyed Vali Hosseini Pages 43-55
      In this study, the human health risk of mercury due to consumption of croaker (Otolithes ruber) in Mahshahr, the Persian Gulf, , was evaluated using atomic absorbtion spectrophotometer)and cold vapor techniques to measure the mercury concentration in muscle samples of 30 fresh croakers . A. Result showed the average concentration of mercury in croaker muscle was 0.354±0.09 µg/ g of fresh wet weight, which was less than the allowable amount for human consumption determined by the international organizations such as USFDA and WHO, but more than the allowable amount for human consumption determined by MAFF and the USEPA. HQ Index was above 1 (1.18). In addition, the calculations indicated that daily and weekly mercury uptake for the Iranian consumers, according to Statistical Yearbook of Iran Fisheries organization (the amount consumed per capita), is lower than the guideline values (PTWI and PTDI) provided by WHO, USFDA and more than USEPA. Therefore, the consumption of the croaker might be associated with some threat to the consumer’s health particularly pregnant women, fetuses and children from mercury but consumption permitted rate of 20gper dayand138 gper week is recommended for other people.
      Keywords: Mahshahr port, Mercury, Croaker (Otolithes ruber), Risk assessment
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Evaluation and Interpretation of policies of Five -year developmental plans and Iran fisheries outlook
      Afshin Adeli Pages 57-74
      Having the Five Year Development Plans (FYDP) of the fisheries sector (Shilat) in mind, and based on the resources documentation and content analysis of two scenarios of the “continuation of the current trend” and the “optimal situation”, this research provides the future opportunities and threats and also suggestions towards improving the situation and relevant decision making. The assessment of production indices demonstrated that in each of the plans, except the third one, not a so-logical growth rate was envisioned for the fisheries development. Of 5% predicted growth in fisheries sector within 23 years, only 4.5%, or 90.3% of the goal, has been realized, which means the policies and programs have not been completely performed. Although possessing the world ranking of 21st in aquaculture and 32nd in fishing, potential and capacities in Iran indicate a far higher exploitation and utilization possibilities from the present resources, which require better policies and approaches as well as a large and targeted investment by the government.
      Keywords: fisheries development, fisheries vision, fisheries policies, development plan
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Comparison of efficacy of nettle leaf extract (Urtica diocia) and BHT antioxidant on shelf life of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) fillet during refrigerated storage 4±1°c
      Zienab Noori Hashem Abad, Seyed Hamid Hosseinipour, Seyed Mahdi Ojagh Pages 75-87
      The effect of the antioxidant extracts on the quality indices of rainbow trout fillet stored at refrigerator (4±1ºC) for 15 days was investigated. The fillets in 3 treatments, including salted in 10% brine, salted in 10% brine plus 1% nettle leaf extract, and salted in 10% brine plus synthetic antioxidant BHT were evaluated at every 3 days interval, using the quality indices including the free fatty acids (FFA), thiobarbituric acid (TBA), peroxide (PV), moisture content, pH levels and sensory characteristics. The results showed that TBA and FFA values increased significantly (p
      Keywords: Nettle Extract, BHT, Antioxidant, Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) fillet, shelf life
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Some Biological aspects of Russian sturgeon broodstocks, Acipenser gueldenstaedtii Brandt & Ratzeburg, 1833 in southeastern Caspian Sea (Case study; Torkaman & Mian-Ghale Fishing Stations)
      Mohammad Sadegh Alavi Yeganeh, Bahram Falahatkar Pages 89-93
      Length-weight relationship, age range and fecundity of 40 specimens of the Russian sturgeon, Acipenser gueldenstaedtii, collected from two fishing stations in the southeastern Caspian Sea, were determined. Average length (TL) and weight were 129.5 cm and 12.7 kg for males and 145.8 cm and 22.15 kg for females, respectively. Absolute fecundity was 184000 in average and condition factor calculated 0/58 and 0/7 for male and females, respectively. Average age for males and females was 12.7 and 14.6 years, respectively. All these factors were lower than previous records from the Volga river estuary. Length-weight relationships results demonstrated isometric growth pattern with average slope of 2.978 and 2.822 for males and females respectively. These values were not statistically different between sexes (p> 0.05), but using this relationships for each sex separately will be useful for more reliable results especially in broodstock studies.
      Keywords: Length, weight relationship, Acipenser gueldenstaedtii, fecundity, Caspian Sea
      Abstract View Paper Original: Persian