فهرست مطالب

فناوری های آموزشی در یادگیری - پیاپی 6 (بهار 1395)

نشریه فناوری های آموزشی در یادگیری
پیاپی 6 (بهار 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/02/14
  • تعداد عناوین: 8
|
  • سخن سردبیر
  • داریوش نوروزی صفحات 1-3
    تحول دنیای دیجیتال آن چنان رو به افزایش است که به سختی می توان آن را باور داشت. مکان[1] جای خودش را به فضا[2] داده و اینترنت بسیاری از جنبه های تولید و پخش دانش را متحول ساخته و محیط های شبکه ای دیجیتالی، یک معلم و چند شاگرد محدود را نه تنها به یک معلم و چندین شاگرد تبدیل کرده، بلکه ارتباط میان شاگردان را نیز میسر ساخته، تا جایی که طراح سیستم آموزشی همانند یک مهندس آموزشی عمل می کند و محیط را طوری طراحی نموده تا یادگیرندگان هم به اکتشافات فکری دست یابند و هم در تولید پروژه های گروهی همکاری نمایند. این فرایند امروز به عنوان آموزش تلفیقی[3] (دو منظوره، دو گانه یا دو رگه) نام گذاری شده است. در این تئوری معلم با فراهم کردن شرایط مناسب، سرعت آموزش اینترنتی را افزایش داده و سپس یادگیرندگان با مشورت و ارائه راهکارهای دقیق علمی مبتنی بر پیشینه آماده شده از طریق معلم به کنکاش پرداخته و شکوفایی تمام افراد گروه یادگیرندگان را فراهم می کند.
    در این راستا نه تنها از نظر اقتصادی راهکاری بسیار با ارزش است بلکه حیطه رقابت معلمانی را که در محیط جغرافیایی زندگی می کنند به سراسر جهان گسترده خواهد کرد. امید آنکه فصلنامه فناوری آموزش و یادگیری نیز موجبات پیشرفت آموزش دیجیتالی به فرم تلفیقی را فراهم کرده تا رهپویان علمی بهره وافری برداشت نمایند.
    دکتر داریوش نوروزی
    بهار 1395
  • مقاله پژوهشی
  • جعفر احمدی گل*، جواد حاتمی صفحات 3-18
    این پژوهش باهدف بررسی تاثیر آموزش به کمک چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر بر افزایش میزان یادگیری درس زیست شناسی دانش آموزان پایه دهم متوسطه شهرستان نقده با روش شبه آزمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر بود که در سال 95-1394 این درس را انتخاب کرده بودند؛ با روش نمونه گیری خوشه ای75 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی به سه گروه 25 نفره شامل، گروهای آزمایش «الف و ب» و گروه کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها، آزمون محقق ساخته بود؛ روایی آزمون طی دو جلسه با معلمان مربوط و اعمال اصلاحات ایشان مورد تایید قرار گرفت و پایایی با روش آلفای کرونباخ که پایایی 73/0 و روش باز آزمایی که ضریب پایایی 86/0 به دست آمد، انجام شد. در ابتدا پیش آزمون از سه گروه به عمل آمد سپس گروه آزمایش «الف» با چندرسانه ای حاوی مفاهیم پیش آموزش و گروه آزمایش «ب» با چندرسانه ای بدون مفاهیم مذکور طی چهار جلسه با استفاده از نرم افزار چندرسانه ای محقق ساخته تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل با روش سنتی آموزش را دریافت کردند؛ در پایان آموزش نیز از هر سه گروه پس آزمون به عمل آمد. آزمون تحلیل کوواریانس به منظور آزمون فرضیه پژوهش استفاده شده است و نتایج به طورکلی حاکی از آن بود که آموزش از طریق چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر، موجب بهبود یادگیری دانش آموزان شده است؛ لذا، نتایج پژوهش حاضر بیانگر تاثیر مثبت آموزش از طریق چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر در افزایش یادگیری درس زیست شناسی دانش آموزان بود.
    کلیدواژگان: اصل پیش آموزش مایر، چندرسانه ای آموزشی، درس زیست شناسی، دانش آموزان دبیرستان
  • زینب اسمعیلی بجدنی*، خدیجه علی آبادی صفحات 19-37
    پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر وجود عامل آموزشی متحرک در چند رسانه ای ها بر یادگیری و یادداری دانش آموزان صورت گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی منطقه 4 ناحیه 6 شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 60 نفر از دانش آموزان انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. قبل از اجرای آموزش بر روی دانش آموزان هر دو گروه پیش آزمون مربوط به محتوای آموزشی اجرا شد. به منظور ارائه آموزش، گروه آزمایش طی 4 جلسه آموزشی از طریق چندرسانه ای مبتنی بر عامل آموزشی محقق ساخته آموزش دیدند و گروه کنترل به دوراز متغیر مستقل نگاه داشته شد. در پایان، پس آزمون یادگیری و یادداری به عمل آمد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه یادگیری محقق ساخته و پرسشنامه یادداری موازی با آزمون یادگیری بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها پژوهش از شاخص های آماری توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، انحراف معیار) و استنباطی (کوواریانس) استفاده شده است. به طورکلی نتایج به دست آمده حاکی از این بود که عامل آموزشی متحرک در چندرسانه ای باعث افزایش یادگیری و یادداری در دانش آموزان شده است؛ بنابراین، نتایج این پژوهش بیانگر نقش موثر چندرسانه ای مبتنی بر عامل آموزشی متحرک در افزایش یادگیری و یادداری دانش آموزان بود.
    کلیدواژگان: یادگیری الکترونیکی، چندرسانه ای، عامل آموزشی متحرک، یادگیری، یادداری
  • حشمت الله نظری *، سعید شیخی صفحات 39-58
    پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر راهبرد نقشه مفهومی بر بهبود یادگیری اهداف شناختی سطوح بالای طبقه بندی بلوم در درس زیست شناسی دوره ی متوسطه انجام گرفت. جامعه آماری در این پژوهش ، دانش آموزان پسر سال سوم متوسطه شهر آبدانان در سال تحصیلی 94-93، و نمونه مورد مطالعه در این پژوهش دو کلاس 22 نفری بودند که بر اساس نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورداستفاده این پژوهش آزمون درس زیست شناسی بود. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل کواریانس یک راهه استفاده شد. طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود، که پس از انتخاب تصادفی گرو ه های آزمایشی و گواه، مداخله آزمایشی (راهبرد نقشه مفهومی) بر روی گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای و دو بار در هفته اجرا گردید. پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس آزمون از هر دو گروه گرفته شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی در بهبود یادگیری اهداف شناختی سطوح بالای طبقه بندی بلوم در درس زیست شناسی موثر است (001/0>p). بنابراین ازآنجایی که به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی یادگیری دروس دارای مفاهیم متعدد را بهبود می بخشد، ضروری است که مربیان و دست اندرکاران امر آموزش با چیستی و چگونگی بکارگیری این راهبرد اثربخش آشنا گردند.
    کلیدواژگان: نقشه مفهومی، یادگیری، زیست شناسی، دانش آموزان پسر، دوره متوسطه
  • نسرین ترک*، ملوک خادمی اشکذری، اسماعیل زارعی زوارکی صفحات 59-76
    پژوهش حاضر باهدف بررسی بهبود یادگیری و انگیزش از راه یادگیری تلفیقی در دانشجویان کارشناسی دانشگاه علامه طباطبائی صورت گرفت. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیه دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی که در نیمسال اول سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بودند. نمونه آماری، با روش غیر تصادفی و در دسترس انتخاب شده و جایگزینی در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی انجام شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش، پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی برای سنجش میزان انگیزش دانشجویان و نمرات پایان ترم دانشجویان برای سنجش میزان یادگیری آن ها بود. ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون انگیزش تحصیلی گرفته شد، سپس گروه آزمایش یک نیمسال تحصیلی با روش یادگیری تلفیقی و گروه کنترل با روش حضوری آموزش دیدند. پس از یک نیمسال از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. داده های مربوط به انگیزش، با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و میزان یادگیری از طریق آزمون t مستقل مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد، یادگیری تلفیقی بر میزان یادگیری و انگیزش تحصیلی اثربخشی بیشتر دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که روش یادگیری تلفیقی می تواند به عنوان یک روش نو و اثربخش در نظام های آموزشی جهت ارتقای یادگیری و انگیزش مورداستفاده قرار گیرد
    کلیدواژگان: آموزش حضوری، یادگیری تلفیقی، یادگیری، انگیزش تحصیلی
  • علی عسکر لجم اورک مرادی*، غلام حسین رحیمی دوست، سکینه شاهی صفحات 77-94
    این پژوهش با هدف ارزشیابی دوره های توانمندسازی معلمان مقطع ابتدایی عشایری ایذه انجام شد .روش نمونه گیری به این ترتیب بود که ابتدا از بین 152 نفر معلم ابتدایی عشایر ایذه، 110 نفر بر اساس جدول مورگان انتخاب شدند و در بخش کیفی از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد و15 نفر از مسئولان آموزش عشایر و معلمانی که بیشترین حضور را طی سال های93-1390 درکلاس های ضمن خدمت داشته اند در اولویت انتخاب انجام مصاحبه قرار گرفتند. در این پژوهش از دو ابزار پرسشنامه و مصاحبه استفاده شد. یافته های حاصل از پرسشنامه ها و همچنین مصاحبه با مسئولان آموزش عشایر و معلمان نشان می دهد که نقاط قوت و ضعف این دوره ها عبارت انداز: نقاط قوت شامل افزایش دانش، افزایش مهارت، افزایش نگرش، آشنایی با اطلاعات و مهارت های جدید تدریس و همفکری معلمان با یکدیگر، تبادل نظر و استفاده از راهکارها برای اداره بهتر کلاس ها، نقاط ضعف شامل کوتاه بودن ساعات دوره و برگزاری آن در کلاس ها، کمبود رسانه های آموزشی، اجرای دوره ها در زمان نامناسب، عدم تناسب دوره ها با نیازهای آموزشی معلمان عشایر، ضعف علمی مدرسان دوره، ضعف محتوایی ارائه شده در دوره ها از لحاظ به روز بودن. نتایج نشان داد، فراگیرندگان واکنش مطلوبی نسبت به دوره های آموزشی نشان داده اند.
    کلیدواژگان: معلمان ابتدایی، عشایر، توانمندسازی
  • فاطمه جعفرخانی*، زهرا جامه بزرگ صفحات 95-108
    به دلیل ضرورت توجه به مهارت های زندگی روزانه در درمان افراد با اختلال طیف اوتیسم پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر آموزش با فناوری واقعیت افزوده بر افزایش مهارت خودیاری دانش آموزان دارای اختلال طیف اوتیسم انجام گرفت .پژوهش شامل بر مطالعه آزمایشی تک موردی بود که در آن سه کودک پسر 7 تا 8 ساله مبتلا به اختلال اوتیسم شرکت داشتند. از طرح خطوط پایه برای هر آزمودنی استفاده شد و برای تجزیه وتحلیل داده ها تحلیل نموداری بکار گرفته شد. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که روش آموزش با فناوری واقعیت افزوده برافزایش مهارت خودیاری آزمودنی ها تاثیر دارد و هر سه دانش آموز توانستند مهارت مسواک زدن را به طور مستقل یاد گرفته و پس از سه هفته این یادگیری پایدار بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که واقعیت افزوده به عنوان ابزاری نوین با ترکیب تصاویر و فیلم تعاملی در محیط واقعی آزمودنی باعث ایجاد و حفظ تمرکز در مقایسه با مدل سازی ویدئویی یا تصویری شده و می توان از آن در یادگیری بهتر تکالیف زنجیره ای برای دانش آموزان اوتیسم استفاده کرد.
    کلیدواژگان: واقعیت افزوده، اوتیسم، مهارت خودیاری
  • صفحات 109-110
    تکنولوژی آموزشی پیشرفته
    نویسندگان: دکتر داریوش نوروزی، دکتر الهه ولایتی و دکتر محمدرضا وحدانی اسدی
    انتشارات: سمت
    سال انتشار: 1396
    تکنولوژی آموزشی با تمام فراز و فرودهای خود که همانند رودخانه ای به سرعت می گذرد، به جهش نیاز دارد؛ جهشی که عقب ماندگی ها را جبران و شایستگی ها را جلوه گر کند. در این راستا با عنایت به پیشرفت سریع علم در تغییر اطلاعات و دگرگونی های مداوم علمی، به ویژه علم تکنولوژی آموزشی، بر آن شدیم نتیجه سال ها تجربه علمی خود را که مطابق با فرایندهای جدید است، به رشته تحریر در آوریم تا هم خدمت علمی به جامعه آموزشی کشور عزیزمان کرده باشیم و هم دین خود را به تکنولوژی آموزشی ادا نماییم. مطالعه کتاب حاضر برای تمامی متخصصان و دانشجویان رشته های مختلف علوم تربیتی، به ویژه تکنولوژی آموزشی، برنامه ریزی درسی و آموزشی، مدیریت آموزشی، فلسفه آموزش و پرورش و غیره توصیه می گردد. این کتاب برای دانشجویان رشته تکنولوژی آموزشی به عنوان کتاب مبنایی تدوین شده است.

    یادگیری سیار نوین: فنون و فناوری ها
    تالیف: هوکیونگ ریو و دیوید پارسونز
    مترجمین: دکتر اسماعیل زارعی زوارکی، دکتر الهه ولایتی و سونیا موسی رمضانی
    انتشارات دنیای اقتصاد
    سال انتشار: 1396

    در مقدمه کتاب به قلم مترجمان آمده است: ابزارهای فناوری سیار ازجمله تلفن همراه، تبلت، لپ تاپ، آی پدها، آی پادها، پلیرهای صوتی دیجیتال و دوربین های دیجیتال امکان تبادل اطلاعات و برقراری ارتباط و تعامل را در نظام آموزشی فراهم نموده و ظرفیت های جدیدی برای تدریس و یادگیری را در اختیار معلم و دانش آموز و همچنین استاد و دانشجو قرار داده است. یادگیری سیار زمینه ای را فراهم ساخته است که بسیاری از آرمان های آموزشی مانند مطالعه و یادگیری فردی و گروهی، خود راهبری در یادگیری، مطالعه در هر زمان و مکان، استقلال یادگیرنده در امر یادگیری و یادگیری مشارکتی تحقق یابد. البته بهره گیری موثر از ابزارهای فناوری سیار در فرایند آموزش، تدریس و یادگیری مستلزم طراحی مجدد نظام آموزشی و در نظر گرفتن ظرفیت ها و همچنین چالش ها و تهدیدهای آن است. این کتاب می کوشد تا خوانندگان را با مبانی نظری و عملی فناوری های یادگیری سیار نوین آشنا کند.
|
  • Dariush Noroozi Pages 1-3
  • Jafar Ahmadigol *, Javad Hatami Pages 3-18
    The purpose of this study was to investigate the effect of instructional multimedia by observing the principle of Meyer's pre-training on improving the learning biology of the 10th grade students of high school in Naqadeh city with a quasi-experimental method. The statistical population of the study included all male students who selected this lesson in 2015-2016, that 75 students were chosen by cluster sampling method and randomly divided into three groups of 25 students, including experimental groups "A and B" and control group. The data gathering tool was a researcher-made test; the validity of the test was confirmed by the teachers in two sessions and their corrections, and reliability was performed by Cronbach's alpha method, which was 0.73, and the test-retest method with a reliability coefficient of 0.86. At first, the pre-test was performed in three groups. Then, the experimental group "A" with multimedia containing pre-training concepts and the experimental group "B" with multimedia without these concepts were trained in four sessions using a researcher-made multimedia software and the control group received training in a conventional way. At the end of the training, post-test was done for all three groups. The covariance analysis test has been used to test the research hypothesis. Generally, the results of the study indicated that instructional multimedia with respect to the principle of Mayer pre-training improved students learning. Therefore, the results of the present study showed the positive effect of instructional multimedia by observing the principle of Mayer's pre-training in enhancing biology learning of the students.
    Keywords: Mayer's Pre-training Principle, Instructional Multimedia, Biology, High School Students
  • Zeynab Esmaeili Bajadani *, Khadijeh Aliabadi Pages 19-37
    This study aimed to investigate the effect of animated pedagogical agents in multimedia on students learning and retention. The statistical population consisted of all eighth grade girl students in region 4 of district 6 in Tehran. 60 students were selected using available sampling method and randomly divided into control and experimental groups. The research method was quasi-experimental with pretest-posttest design with control group. Before the implementation of instruction on the students of both groups, pre-test related to instructional content was conducted. The experimental group was trained in four instructional sessions using a researcher-made multimedia based on pedagogical agent and the control group was kept away from the independent variable. In the end, the post-test of learning and retention was performed. The research instrument included a researcher-made learning questionnaire and a retention questionnaire parallel with the learning test. Descriptive statistics (mean, standard deviation) and inferential statistics (covariance) were used to analyze the data. In general, the results indicated that the pedagogical agents in multimedia increased learning and retention in students. Therefore, the results of this study showed the effective role of multimedia based on animated pedagogical agents in enhancing the learning and retention of the students.
    Keywords: E-learning, Multimedia, Animated Pedagogical Agents, Learning, Retention
  • Heshmatollah Nazari *, Saeed Sheikhi Pages 39-58
    The purpose of this research was to investigate the effect of the concept mapping strategy on improving the learning experience in the high school biology course with accordance to the cognitive objectives of Bloom’s taxonomy in higher levels. The statistical population of this quasi-experimental study was all the male senior high school students in Abadan during the 2015-2016 academic year. Twenty-two students in two separate classes were selected as statistical sample size using multi-stage cluster sampling method and were divided into an experimental and a control group. The instrument used in this research was biology test. In order to analyze the data, one-way covariance analysis was applied. The results indicated that the implementation of the concept mapping strategy is effective in enriching the learning experience of cognitive objectives as implied in Bloom’s taxonomy for higher levels in the course of biology(p
    Keywords: Concept Mapping, Learning, Biology, Male Students, High School
  • Nasrin Tork *, Molook Khademi Ashkzari, Esmaeil Zaraii Zavaraki Pages 59-76
    This study aimed to investigate the improvement of learning and motivation through blended learning in undergraduate students at Allameh Tabataba’i University. The present study was semi-experimental. The statistical population of the study consisted of all students of Allameh Tabataba’i University Faculty of Educational Sciences and Psychology, who were studying in the first semester of the academic year 2014-2015. The statistical sample was selected using non-randomized and available method and replacement was conducted in two experimental and control groups randomly. The instruments used in this research were the Situational Motivation Scale (SIMS) to measure students’ motivation and the students’ final grades for measuring their learning. At first, pre-test of academic motivation was done for both groups, then the experimental group completed a semester with blended learning method and the control group received the instruction through face- to -face method. After a semester, the post-test was taken from both groups. Motivation data were analyzed using analysis of covariance (ANCOVA) and learning through independent t-test. Findings showed that blended learning has been more effective on learning and academic motivation. So it can be concluded that blended learning can be used as a new and effective method in educational systems to promote learning and motivation.
    Keywords: Face-to-Face Learning, Blended learning, Learning, Motivation
  • Aliaskar Lajmorak Moradi *, Gholamhosein Rahimidoost, Sakineh Shahi Pages 77-94
    This study aimed to evaluate the empowerment courses among nomads elementary school teachers. In sampling method using Morgan Table 110 out of 152 Izeh elementary school teachers were selected. In qualitative section a purposeful sampling method was used and 15 teachers who have mostly participated in-service classes in 2011-14 as well as education officials were selected for interview. The data collection instruments were a questionnaire and interviews. Research findings indicate that the strengths and weaknesses of these courses are: strengths include increased knowledge, increased skills, increased attitudes, familiarity with new information and teaching skills, collaborating with each other, exchanging ideas and use of strategies to better manage classes; weaknesses include short hours of courses and their holding in classes, lack of instructional media, the implementation of courses at inappropriate time, the mismatch of courses with the educational needs of nomadic teachers, the scientific weakness of instructors, the weakness of the content presented in the courses in terms of being up to date. The results indicated that learners have shown a relatively satisfactory response to instructional courses.
    Keywords: Elementary School Teachers, Nomads, Empowerment
  • Fatemeh Jafarkhani *, Zahra Jamebozorg Pages 95-108
    Daily living skills should be a focus of treatment plans for individuals with Autism Spectrum Disorders. The purpose of the current study was to investigate the efficacy of augmented reality on self-skills in children with Autism Spectrum Disorders. Present research is an experimental study of a single case. Three male students ages 7-8, diagnosed with an autism spectrum disorder, participated in the study. A baseline design for each participant and chart analysis for data analysis was used. Data analysis showed that the augmented reality as a new technology was effective on developing practical self-skills in all students and they learned how to brush their teeth independently and maintained the skill 3 weeks later with the introduction of augmented reality. It can be concluded that augmented reality provides an engaging multimedia approach in real world context and increases developing and maintaining attention of the learners comparing video/picture modeling. Therefore augmented reality increased highly learning self-skills of the students with autism spectrum disorder.
    Keywords: Augmented Reality, Self-Skills, Autism
  • Pages 109-110