فصلنامه چشم انداز مدیریت بازرگانی
سال پانزدهم شماره 1 (بهار 1395)

با توجه به رقابت روزافزون در کسب وکارهای صنایع غذایی و نقش مهم مولفه هایی همچون بازارگرایی و نوآوری در کمک به بنگاه ها برای دستیابی به موفقیت در فضای پویای کسب وکارهای کنونی و همچنین با توجه به اهمیت عامل دوگانگی در دستیابی بنگاه به مزیت رقابتی، در پژوهش حاضر، تاثیر دوگانگی بازارگرایی و دوگانگی نوآوری بر عملکرد بنگاه های فعال صنایع غذایی بررسی شده است؛ به این منظور اطلاعات مدیران و کارشناسان بنگاه های فعال صنایع غذایی شرکت کننده در بیست و یکمین «نمایشگاه بین المللی صنایع کشاورزی، مواد غذایی، ماشین آلات و صنایع وابسته» از طریق ابزار پرسشنامه گردآوری شده و با روش مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان می دهد توجه همزمان بر بعد اکتشاف و بهره برداری در بازارگرایی بر ویژگی دوگانگی نوآوری در بنگاه تاثیر مثبت و مستقیم دارد؛ همچنین دوگانگی بازارگرایی از طریق دوگانگی نوآوری به صورت غیرمستقیم بر بهبود عملکرد بنگاه ها تاثیرگذار است.

هدف تمام سازمان های خدماتی ازجمله بانک ها ارائه خدمات مناسب و مورد رضایت مشتریان است. با توجه به محیط رقابتی و پویای بانکداری امروز، اکثر بانک ها برای حفظ جایگاه خود در بازار مالی به دنبال شناسایی و برآوردن نیازهای گروه خاصی از مشتریان خود هستند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی انتظارهای دانشجویی از خدمات بانکی انجام شده است؛ در این راستا، پس از انجام مصاحبه با دانشجویان، با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا 42 نیاز و انتظار بانکی دانشجویان استخراج شد و پس از قرار دادن این 42 شاخص در پرسشنامه نهایی و توزیع آن، 388 پرسشنامه نهایی با استفاده از آزمون های میانگین تک نمونه ای و فریدمن تحلیل و بررسی شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که عوامل اصلی نیازها و انتظارها درمجموع به 7 بعد اصلی (7P بازاریابی) قابل تقسیم است که عبارت اند از: خدمات بانکی (محصول)، قیمت، ترفیع، توزیع، کارکنان، امکانات، دارایی های فیزیکی و مدیریت عملیات و فرآیند که تمامی این ابعاد به عنوان نیاز دانشجویان شناسایی شدند. بر اساس نتایج آزمون فریدمن، عامل توزیع، مدیریت عملیات و فرآیند، خدمات بانکی، قیمت، کارکنان، دارایی های فیزیکی و ترفیع به ترتیب اولویت های اول تا هفتم را به خود اختصاص دادند.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی قابلیت های سازمانی متمایزکننده با توجه به فضای رقابتی حاکم بر صنعت نوشیدنی برای «شرکت زمزم» است که به این منظور از روش پژوهش آمیخته استفاده شد. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل مدیران، معاونان، کارشناسان مسئول و مشاوران شرکت زمزم است. مصاحبه شوندگان با روش نمونه گیری قضاوتی و هدفمند و گلوله برفی انتخاب و پس از کدگذاری متن مصاحبه ها، مفاهیم و مقوله های قابلیت های سازمانی با روش تحلیل محتوا به دست آمد. در بخش کمی برای رتبه بندی قابلیت های شناسایی شده، پرسشنامه های لازم در میان اعضای نمونه آماری که متشکل از یک صد نفر از مدیران، معاونان، کارشناسان و همچنین مشاوران مجموعه زمزم بوده است توزیع و از آمار استنباطی و توصیفی برای تحلیل داده ها استفاده شد؛ درنهایت پس از مطالعه مبانی نظری و مصاحبه با خبرگان زمزم، 65 قابلیت سازمانی در قالب 17 مقوله اصلی در دو دسته عمده از قابلیت های مدیریتی و عملیاتی استخراج شد. در بخش کمی نیز قابلیت هایی ازجمله نقش واحد پژوهش و توسعه، توسعه محصول جدید و خوش نامی و اعتبار برای نوآوری در صنعت، در بالاترین سطح از رتبه بندی قابلیت های سازمانی «شرکت زمزم» قرار گرفتند.

در پژوهش حاضر، تاثیر همزمان سه عامل اجتماعی، شخصیتی و برند بر نگرش مصرف کنندگان نسبت به برند لوکس «آدیداس» و تاثیر این نگرش بر قصد خرید محصول های این برند بررسی می شود. پژوهش حاضر از این نظر مهم است که در مبانی نظری نگرش، تاثیر همزمان سه عامل اجتماعی، شخصیتی و برند بر نگرش کمتر سنجیده شده است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، مصرف کنندگان کالاهای لوکس «برند آدیداس» در شهر تهران هستنند که 420 نفر به صورت خوشه ایدر دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل 8/8 و مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها نشان می دهد که عوامل شخصیتی و عوامل اجتماعی بر نگرش تاثیر گذار هستند. عوامل مربوط به برند بر کیفیت ادراک شده و کیفیت ادراک شده بر نگرش مصرف کنندگان و درنهایت بر قصد خرید آنان تاثیرگذار است.

همگام با توسعه تجارت الکترونیک و بانکداری الکترونیک انتظارات مصرف کننده و ضرورت تاکید بر کیفیت خدمات اینترنتی نیز افزایش یافته است. ازآنجا که وب سایت ها مهم ترین کانال توزیع جهانی کالا و خدمات در تجارت الکترونیکی هستند، لازمه استفاده از این فرصت، شناخت عواملی است که بر تمایل استفاده از سایت بانک تاثیر دارند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف سنجش عوامل تاثیرگذار در محیط مجازی بر رضایت و تمایل به استفاده مشتریان انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف ازجمله پژوهش های کاربردی و ازن ظر ماهیت و روش، توصیفی - پیمایشی است. نمونه موردمطالعه 200 نفر از کارمندان و اعضای هیئت علمی «دانشگاه اصفهان» بودند که از سایت «بانک ملی» استفاده می کردند و به صورت تصادفی (طبقه ای خوشه ای) تعیین شد. یافته ها نشان داد به ترتیب عوامل زیباشناختی، امنیت مالی و طراحی و قابلیت عملکرد؛ رضایت استفاده از سایت این بانک را تحت تاثیر قرار می دهد که رضایت خود بر تمایل به استفاده مصرف کننده تاثیرگذار است. یافته های پژوهش حاضر می تواند توسط مدیران و برنامه ریزان این بانک استفاده شود.

امروزه در صنعت بانکداری ضرورت استفاده از پرداخت الکترونیک نه تنها از سوی بانکها بلکه از سوی مشتریان بانکی به شدت احساس شده و مشتریان خواستار استفاده از این نوع خدمات خواهند بود. این تحقیق به دنبال بررسیرابطه بین کیفیت خدمات الکترونیکی و سطح استفاده مشتریان از بانکداری الکترونیک در بانکهای ایرانی می باشد.برای این منظور جامعه آماری 8 بانک ایرانی انتخاب شده و با استفاده از روش های تحلیل عاملی اکتشافی و سپس تحلیل رگرسیون هدف تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان از ارائه شاخصهایی برای سنجش کیفیت خدمات الکترونیکی در بانکها داشته ومشخص شد که کیفیت خدمات ارائه شده الکترونیکی بانکها بر تعداد تراکنش های پایانه های فروش و تعداد تراکنش های دستگاه های خودپرداز ثاثیر مثبت می گذارد ولی اثر این بهبود بر مبلغ این تراکنش ها مورد تایید قرار نگرفت.

هدیه دادن از ویژگی های جوامع سنتی و همچنین امروزی محسوب می شود و یک تبادل تشریفاتی نمادین است. هدف پژوهش حاضر، کشف تاثیر ارزش هدیه دریافتی بر قصد جبران هدیه است که در این رابطه، احساس تعهد، متغیر میانجی و جنسیت، متغیر تعدیل گر در نظر گرفته شده است؛ در این راستا تعداد 348 پرسشنامه در میان مشتریان فروشگاه های هدیه، توزیع و به 341 مورد پاسخ داده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار Smart PLS استفاده شد. بررسی و تحلیل یافته ها نشان می دهد که ارزش های هدیه دریافتی بر قصد جبران هدیه تاثیرگذار است و این تاثیر از طریق متغیر میانجی احساس تعهد بیشتر است؛ همچنین نتایج نشان داد که جنسیت، رابطه بین ارزش هدیه دریافتی و قصد جبران هدیه را تعدیل می کند و مردان بیشتر قصد جبران هدیه دریافتی را دارند.

صاحب نظران بازاریابی صادراتی اعتقاد دارند که «شناسایی عوامل تعیین کننده عملکرد صادراتی» به منظور افزایش عملکرد صادراتی و دستیابی به سطوح مطلوب، مقوله ای مهم و حیاتی برای شرکت ها در بازار رقابتی امروز است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و الویت بندی عوامل موثر بر عملکرد صادراتی در بنگاه های صادرکننده تجهیزات و پوشاک ورزشی انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، پژوهشی کمی است که جامعه آماری آن با توجه به محدود بودن تعداد شرکت های صادرکننده تجهیزات ورزشی (32 شرکت) بر اساس جدول مورگان حداقل 23 شرکت انتخاب شد. 60 پرسشنامه در میان شرکت ها توزیع و داده ها به کمک نرم افزار PLS-2 تحلیل شد. یافته ها حاکی از آن است که عوامل تعیین کننده در عملکرد صادراتی صنعت پوشاک و تجهیزات ورزشی به ترتیب اولویت اثرگذاری عبارت اند از:1. عوامل محیطی؛ 2. تعهد صادراتی مدیران؛ 3. راهبرد بازاریابی مدیران؛ 4. مشوق های صادراتی؛ 5. ویژگی های عینی شرکت. در پایان پژوهش، پیشنهادها و راهکارهایی برای بهبود و ارتقای وضعیت عملکرد صادراتی در صنعت پوشاک و تجهیزات ورزشی ارائه شده است.

امروزه فناوری های جدید، روش ارائه خدمت به مشتریان را در بسیاری از سازمان های خدماتی دگرگون کرده است. خدمت رسانی در صنعت بانکداری نیز تحت تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات دچار تحولات اساسی شده است. امروزه اهمیت وب سایت ها و ویژگی های منحصر به فرد آن ها در ارائه انواع خدمات به مشتریان بانک ها افزایش یافته است؛ از طرفی روش های سنتی بانکداری از نظر ارتباط مستقیم با مشتریان ارزش ویژه خود را حفظ کرده اند. در این راستا، پژوهش حاضر به ارائه مدلی ترکیبی از تاثیر عوامل سنتی و برخط بر اعتماد مشتریان به بانکداری الکترونیک و تبلیغات توصیه ای می پردازد؛ بدین منظور از پرسشنامه استاندارد بر مبنای تقسیم بندی لیکرت استفاده شد و 383 نفر از مشتریان شعب «بانک ملت» شهر شیراز به طور تصادفی طبقه ای مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل اطلاعات به روش آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار آماری Amos 20 صورت گرفت. نتایج حاکی از آن است که ویژگی های سنتی بانک و ویژگی های وب سایت تاثیر نسبتا یکسانی بر اعتماد مشتریان به بانکداری الکترونیک دارند که افزایش تبلیغات توصیه ای مثبت را به همراه دارد.

پژوهش حاضر تاثیر شهروندی شرکتی را بر وفاداری مشتریان و تبلیغات توصیه ای از طریق متغیرهای شهرت شرکت، ارزش ویژه برند و رضایت مشتریان بررسی می کند که با توجه به هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها جزو پژوهش های توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، بیمه گذاران شرکت «بیمه ایران» در شهر تهران هستند. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد و تعداد نمونه موردنظر 400 نفر به دست آمد. برای بررسی وتحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از روش تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای LISREL8.8 و WarpPLS4 استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از تاثیر مثبت و معنادار شهروندی شرکتی بر شهرت شرکت، رضایت مشتریان و ارزش ویژه برند است. رضایت مشتری نیز بر شهرت شرکت، وفاداری مشتریان و ارزش ویژه برند تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ همچنین شهرت شرکت بر ارزش ویژه برند و تبلیغات توصیه ای تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ درنهایت ارزش ویژه برند بر وفاداری مشتریان و وفاداری مشتریان نیز بر تبلیغات توصیه ای تاثیر مثبت و معنادار دارد.