فهرست مطالب
فصلنامه علوم مدیریت ایران
پیاپی 48 (زمستان 1396)
- تاریخ انتشار: 1396/11/20
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 2-21تدارکات عمومی از مناقشه برانگیزترین حیطه های سازمانی در بخش عمومی است. در سراسر دنیا راهکارهای متنوعی برای ارتقای سلامت و کاهش فساد در این حیطه مورد استفاده قرار می گیرد. همگام با رویکردهای بین المللی که سیاست ها و ابزارهایی را برای بهبود عملکرد نظام های ملی تدارکات عمومی پیشنهاد می کنند، رویکردهایی مدیریتی نیز از سوی پژوهش گران مختلف مطرح شده که تلاش می کنند تدابیری سازمانی را برای ارتقای عملکرد و کارآمدی تدارکات عمومی ارائه دهند. این مطالعه در پی پاسخ به این سوال است که کارشناسان تدارکات عمومی در ایران به عنوان عاملان اجرایی چگونه از «قدرت تشخیصی» خود بهره می برند و چه عواملی بر دامنه ی کاربرد قدرت تشخیصی آن ها تاثیر می گذارد؟. در این مقاله، ابتدا ادبیات تخصصی تدارکات عمومی از منظر عاملیت کارشناسان مورد بررسی قرار گرفته و سپس ویژگی های عاملیت در تدارکات عمومی چهار شرکت زیرمجموعه ی شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران بر اساس خصوصیات بخش عمومی اقتصاد ایران (به عنوان زمینه ی نهادی تدارکات عمومی) شناسایی شده است. روش کیفی مورد استفاده در این پژوهش موردپژوهی و شامل استفاده از ابزارهای گروه کانونی و مصاحبه ی عمیق با نخبگان تدارکات عمومی بوده است. نتایج حاصله از آن حکایت دارند که کارشناسان تدارکات عمومی در سازمان های مورد مطالعه به دلیل غلبه ی عوامل حقوقی و نهادی در سطوح سازمانی، وزارتی و قضایی، عملا در پاره ای امور شان «عاملیت» ندارند و قدرت تشخیصی خود را صرفا در هماهنگی با مدیران در دامنه ای محدود و کنترل شده به کار می گیرند.کلیدواژگان: تدارکات عمومی، عاملیت، قدرت تشخیصی، بخش عمومی، فساد، مدیریت دولتی
-
صفحات 25-40با توجه به رشد فزاینده استفاده افراد از شبکه های اجتماعی، بسیاری از مصرف کنندگان تصمیم گیری های خود در فرآیند خرید را با توجه به اطلاعات موجود در حلقه های اجتماعیشان اتخاذ می کنند، و از تجربیات سایر مصرف کنندگان و همتایان خود بهره می برند. هدف این تحقیق شناخت مصرف کنندگانی به نام خبرگان بازار در فضای سایبری است که نظر آنان بر نگرش و رفتار سایر مصرف کنندگان تاثیرگذار می باشد. تلاش این تحقیق اکتشافی ایجاد درک بهتری از عوامل تاثیرگذار و تاثیرپذیر بر رفتار مصرف کنندگان است. جامعه آماری این تحقیق دربرگیرنده مصرف کنندگانی است که در فضاهای سایبری چون شبکه های اجتماعی به اشاعه اطلاعات و تجارب خود درباره محصولات، برندها و بازار می پردازند. نمونه گیری در این جامعه، نمونه گیری متوالی و روش نمونه گیری زنجیره ای است. برای تحلیل داده های تحقیق از روش تحلیل تم بهره گرفته شده است. در نهایت سازه ها و متغیرهای شناسایی شده جهت پاسخ به سوال تحقیق، در قالب نقشه ای مفهومی گزارش شده است.کلیدواژگان: خبرگان سایبری بازار، شبکه های اجتماعی، تحلیل تماتیک، فنون فرافکنی
-
صفحات 40-60این مقاله با استفاده از رویکردهای نظری روانشناسی شناختی به بررسی مبنای هوشیاری کارآفرینانه می پردازد و آن را به نظریه های موجود در حوزه کارآفرینی ارتباط می دهد. هدف پژوهش، شناسایی ابعاد اصلی و مولفه های تاثیرگذار بر هوشیاری کارآفرینانه در قالب یک چارچوب مفهومی به منظور درک هر چه بهتر مفهوم هوشیاری کارآفرینانه و سیر پژوهشی این پدیده در شکل گیری فرصت های کارآفرینانه است. در این پژوهش یکصدوچهل ونه مقاله برگرفته از پایگاه داده های خارجی در بازه زمانی 2016-1970 و داخلی 1395- 1380 مورد بررسی قرار گرفت.سپس،از طریق برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP)،چهل ونه مقاله به عنوان مقالات برتر جهت تحلیل شناسایی شدند. پژوهشگران با بکارگیری روش کیفی فراترکیب، به تحلیل نتایج و یافته های قبلی پرداخته و با انجام گام های هفت گانه روش مذکور، پدیدهء هوشیاری کارفرینانه را در پنج بعد؛ دانش پیشین، هوش موفق، توجه، ذهن آگاهی و تحلیل بازار،و بیست وچهار مولفه طبقه بندی کردند. سپس ازروش ضریب توافق کاپا بین دو کدگذار برای سنجش پایایی، استفاده شد و درنهایت، براساس مدل طراحی شده، هوشیاری کارآفرینانه، دربردارنده چهار فرآیند مرتبط با پردازش اطلاعات انسانی در سطح فردی، مورد بحث قرار گرفت.کلیدواژگان: هوشیاری کارآفرینانه، تشخیص فرصت، ذهن آگاهی، توجه، دانش پیشین، پردازش اطلاعات انسانی
-
صفحات 61-80اگر چه در گذشته تفاوت بین بخش های فناوری بالا و متوسط (High-Medium Tech Sectors) با بخش های فناوری پایین و متوسط (Low-Medium Tech Sectors) به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته است ولیکن به دلیل کمبود اطلاعات مقایسه میان بخش های فناوری بالا و متوسط با بنگاه های فناوری محور (Technology Based Firms) انجام نشده است. هدف مقاله حاضر این است که این تفاوت را واکاوی کرده و نشان دهد که در کشور در حال توسعه ای مانند ایران، تفاوت میان یک بخش با یک بنگاه را از منظر رفتار نوآورانه آنها چگونه می توان توضیح داد. بدین منظور، از اطلاعات پایگاه داده جدید پیمایش نوآوری در ایران استفاده شده است و رفتار دو گروه از طریق بررسی آماری و آزمون t مستقل با یکدیگر مقایسه شده اند. یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت اصلی بین آنها در این است که بنگاه های فناوری محور به استفاده از مدل فشار علم و فناوری تمایل بیشتری نشان داده ند ولیکن بخش های با فناوری بالا و متوسط در این زمینه الگوی مشابهی را نشان نداده اند. در مقایسه رفتار آنها با بازیگران بازار مشاهده می شود که رفتار آنها بسیار شبیه به هم بوده است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که بستر یک کشور در حال توسعه مانند ایران به شدت بر ضعف شکل گیری بخش های با فناوری بالا و متوسط در مقایسه با کشورهای پیشرفته تأثیر گذاشته است و آنها اصلا مشابه بخش های نظیر خود کشورهای پیشرفته عمل نمی کنند.کلیدواژگان: بنگاه های فناوری محور، بخش های با فناوری بالا و متوسط، بخش های با فناوری متوسط و پایین، نوآوری در کشورهای در حال توسعه
-
صفحات 62-85یکی ازمهمترین چالش های جامعه شناسان و مسئولان اجرایی دانستن این موضوع است که چرا عده ای از کارکنان سازمان را ترک می کنند و چرا عده ای در سازمان می مانند؟. سال های زیادی رضایت شغلی و تعهد سازمانی از عوامل مهم و موثر بر ترک خدمت کارکنان در نظر گرفته می شد. به تدریج پژوهشگران نشان دادند که این دو متغیر سهم کوچکی در تببین واریانس ترک خدمت دارد و قطعا عوامل موثر دیگری در این فرایند تاثیرگذارند. برای رفع این مشکل ایده جدید تثبیت شغلی که به مثابه پیشرفتی در ادبیات ترک خدمت بود، معرفی شد. در این تحقیق درصدد هستیم با استفاده از تحلیل استنتاجی؛ ایده تثبیت شغلی را به عنوان سازه ای که ماندگاری کارکنان در سازمان را تبیین می کند،موردبحث قرارداده و با استفاده از مدل سه بعدی هولتوم و همکاران(2008) دسته بندی جامعی از مطالعات انجام شده در این حوزه ارائه کنیم. برای این منظورتعداد سی مقاله مرتبط باهدف تحقیق، که در بازه زمانی سال های 2001 تا 2016 در جورنالهای خارجی چاپ شده اند را انتخاب کرده و مورد تحلیل قراردهیم. نتایج این تحقیق درک روشنی از مفهوم تثبیت شغلی، نحوه ارتباط آن با متغیرهای دیگر و ضرورت بکارگیری این مفهوم در مباحث سازمانی و مدیریتی را نشان می دهد و موضوع های کاربردی و نظری پیرامون این موضوع که نیازمند بررسی بیشتر می باشند را برای پژوهش های آینده معرفی می کند.کلیدواژگان: تثبیت شغلی، ترک خدمت، مولفه های نگرشی، مولفه های شغلی، مولفه های فردی
-
صفحات 86-100این پژوهش با استفاده از روندهای اساسی رخ داده در مجلس نهم، درصدد کشف ابعاد و مولفه های مدل های ذهنی موثر بر تصمیمات و رفتار نمایندگان مجلس است. پژوهش حاضر با مشارکت چهل نماینده باسابقه مجلس نهم که درچهل موضوع اساسی قانون گذاری و نظارت بر اجرای قوانین نقش فعالی داشتند با روش نمونه گیری قضاوتی انجام شد. جمع آوری داده ها با انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته در جهت فهم علل رفتار و تصمیمات نمایندگان انجام گردید و تحلیل تم مصاحبه ها درنهایت به کشف چهاربعد اساسی مدل های ذهنی نمایندگان مجلس شامل؛ باورها و ارزش ها، اصول حاکمیتی، تجربه پیشین و جهان بینی فردی منجر شد که هریک از آن ها دارای زیر مولفه هایی است که به عنوان چارچوب ذهنی بر فرایند تصمیم گیری و نوع رفتار نماینده گان مجلس تاثیرگذار است. شرح هرکدام از این ابعاد و تاثیرات آن در تصمیمات نمایندگان مجلس در متن این مقاله تشریح و تفسیر شده است.کلیدواژگان: مدل های ذهنی، نمایندگان مجلس، تصمیم گیری نمایندگان، تفکر استراتژیک نمایندگان
-
Pages 2-21Abstract: Public Procurement is one of the most challenging areas in public organizations. Around the world, different solutions are devised to combat corruption and enhance healthy work environment in public procurement. Aligned with international approaches proposed for improving performance in public procurement systems, policies and tools, there are also some management approaches to improve organizational performance and productivity in public procurement. This research focuses on how public procurement professionals, as executive agencies use their recognition power and what factors may affect their recognition power. We first, reviewed relevant literature on public procurement and agency theory. Then, special characteristics of public procurement in Iran are discussed and evaluated. We used a qualitative research approach that contained semi-structured interviews of experts and focus groups as well. The results show that, in most situations, public procurement professional in Iran do not possess full agency powers due to limiting legal, organizational and political factors. They simply have to coordinate themselves with their superiors within their limited and controlled authoritiesKeywords: Public Procurement, Agency, Recognition Power, Public Sector, Corruption, Government Management
-
Pages 25-40Abstract: With the growing use of social networks by many people, consumers take their purchasing decisions based on information in their social circles, and take advantage of the experiences of other consumers and their peers. The purpose of this study is to identify consumers in the name of market cyberspace experts that their views on attitudes and actions of other consumers are influential. Therefore, this exploratory research aims to create a better understanding of those factors that influence and being affected by this concept. The statistical population of the study was the consumers (24 persons) who were involved in cyberspace activities, such as social networks disseminating their information and experiences about products, brands and markets. We collected data using Snowball sampling with sequential approach and for analysis of the research data, thematic analysis has been used. Finally, the structures and identified variables have been reported in the form of conceptual map to answer the research question.Keywords: market cyber experts, social networks, thematic analysis, projection techniques
-
Pages 40-60Abstract: Creating a contingency perspective on the role of entrepreneurial alertness in order to identify opportunities can improve the theoretical value of entrepreneurship and ability for analysis and advice to entrepreneurs as well. This paper investigates the basis of entrepreneurial alertness and relates it to existing theories of cognitive psychology. The purpose of this research is to create a conceptual framework by identifying main dimensions and components of entrepreneurial alertness in order to ease understanding the formation of entrepreneurial opportunities. In this study, we reviewed 159 articles from external and internal databases in a period of 1970 - 2016 and 1380-1395 respectively. Then, through (CASP)1 we selected 49 primary articles for analysis. A seven steps meta-synthesis approach was used by researchers to analyze the fore-mentioned study findings. The result show that the concept of entrepreneurial alertness can be categorized into five dimensions of; successful intelligence, attention, prior knowledge, mindfulness and market analysis, and 24 components. Then, the kappa coefficient method was used between two coders to ensure the studys reliability. The paper is finalized with a discussion on entrepreneurial alertness model that include processes relating to human information processing at individual level.Keywords: Entrepreneurial alertness, Opportunity recognition, Mindfulness, Attention, Prior knowledge, Human information processing
-
Pages 61-80Abstract: The paper draws on results from the first round on innovation survey in Iran in order to examine the extent of differences among High-Medium-Tech sectors with Technology-Based-Firms (TBFs). Although the differences between HMT and LMT sectors have been examined widely before, the comparison between HMT and TBFs could not be operationalized before because of lack of adequate data. This comparison is made possible by an interesting database generated in this specific context. We found that the main difference between them lies in reliance of TBFs on STI mode of innovation, given that HMT sectors in this context do not show the similar pattern. However, their behavior in market look likes very similar. We suggested that the context of a developing country like Iran heavily impact the under-establishment status of advanced sectors, although TBFs in this context struggle to maintain their connections with the world of science and technology. Moreover, this context pushes them to stay far from customer interactions that in turn enhance the purity of STI mode of innovation.Keywords: Technology-Based-Firms, High, Medium Tech sectors, Developing Country, Innovation Survey
-
Pages 62-85Abstract :One of the important questions for sociologists and administrators in organizational context is to find out why some employees stay at work, and some leave organizations. For many years, job satisfaction and organizational commitment were considered as important and effective factors on employees remaining at work. Gradually, the research findings showed that these two variables had a small share to the staff remaining or quitting organizations. To overcome this problem, at the getting to 21th. Century, researcher introduced the new concept of job embeddedness, as an inverse idea. A clear understanding of this concept, its dimensions and theoretical and applied developments can be considered as a better solution for managers and executives to maintain the organizations qualified employees. This review paper is based on a review and analysis of thirty journal articles that have been published between 2001 and 2016 on the concept of job embeddedness. In this review, we first go over the subject of employees turnover and then introduce the concept of job embeddedness and finally theoretical and practical developments of the concept will be analyzed. We hope this review could present the gap of literature to be filled in future local research.Keywords: job embeddedness, employee turnover, employee retention, job satisfaction, organizational commitment
-
Pages 86-100This paper, by examining the trends and events in the Ninth Parliament, seeks to explore the dimensions and components of mental models of MPs that affect the decisions and behavior of parliamentarians. Participants of this study were forty parliament representatives who had served in the Ninth Parliament, and played a significant role in enactment of forty major legislative bills. We collected data by semi-structured interviews and used thematic analysis for its interpretation. The analysis of interviews led to the discovery of four fundamental dimensions of PMs mental models that dominate their decisions and behavior at the Parliament. These include: MPs beliefs and values, attentiveness to principles of sovereignty, their past experiences and individual worldviews, each of which has several components that in general, makes up the MPs mental framework at work.Keywords: mental models, parliamentarians, decision-makers, strategic thinking of parliamentarians