فهرست مطالب

مطالعات و سیاستهای اقتصادی - سال چهارم شماره 1 (پیاپی 7، بهار و تابستان 1396)

نشریه مطالعات و سیاستهای اقتصادی
سال چهارم شماره 1 (پیاپی 7، بهار و تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/05/18
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مقالات
  • تاثیر نوسانات حق الضرب بر روی بخش زیرزمینی اقتصاد ایران: رهیافت DSGE
    احمد جعفری صمیمی، محمدتقی گیلک حکیم آبادی، سیاوش غیبی حاجی ور صفحه 3
    مطالعه حاضر سعی در تبیین تاثیر نوسانات حق الضرب به عنوان یکی از منابع درآمدزایی دولت بر اقتصاد زیرزمینی با اتخاذ مدل های تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) است. برای این منظور از اطلاعات دوره زمانی 1368-1394 مبتنی بر فراوانی داده های فصلی استفاده شده است. در سناریو اول این مطالعه، درآمد دولت متکی به درآمدهای مالیاتی بوده و از درآمد ناشی از مالیات تورمی یا حق الضرب به میزان 10 درصد استفاده می کند. در این سناریو، به دنبال شوک درآمد ناشی از حق الضرب، به صورت کاهش تولید بخش قابل تجارت، تقویت بخش غیرقابل تجارت، کاهش تورم بخش قابل تجارت، افزایش تورم بخش غیرقابل تجارت و کاهش نرخ ارز حقیقی است. همچنین نتایج نشان دهنده این بود که با شوک وارد شده از ناحیه حق الضرب مبتنی بر افزایش در پایه پولی و به تبع آن افزایش در حجم پول می باشد که بر این اساس شوک وارد شده از ناحیه حق الضرب منجر به افزایش در نرخ رشد حجم پول شده است. در سناریو دوم فرض می شود درآمد ناشی از حق الضرب 30 درصد از درآمدهای دولت باشد. نتایج توابع واکنش آنی حاصل از شوک حق الضرب دولت در این حالت نشان می دهد که تولید بخش قابل تجارت با کاهش مواجه شده و تولید بخش غیرقابل تجارت افزایش یافته است. در نهایت با استفاده از برآوردهای صورت گرفته مشخص گردید که میزان بهینه حق الضرب به منظور حداکثر کردن درآمدهای دولت در اقتصاد ایران معادل 6/8 می باشد که در آن نرخ رشد حجم پول معادل 8/10 می باشد. نتایج به دست آمده بیانگر این بود که افزایش نرخ رشد حق الضرب و مالیات تورمی بالاتر از این نرخ منجر به کاهش درآمدهای مالیات تورمی می شود. همچنین نتایج بیانگر این بود که شوک درآمدهای مالیاتی در کوتاه مدت منجر به افزایش در حجم اقتصاد زیر زمینی شده، اما در بلندمدت با بهبود ساختار نظام مالیاتی منجر به کاهش حجم اقتصاد زیر زمینی می شود.
    کلیدواژگان: حق الضرب، مالیات تورمی، اقتصاد زیرزمینی، مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • بررسی ضریب وابستگی شاخص های ساختاری بازار در صنایع کارخانه ایران بر مبنای توابع مفصل شرطی
    محمدنبی شهیکی تاش، فرهاد خداداد کاشی، محمد میرباقری جم صفحه 29
    در این تحقیق ابتدا شاخص های بازاری 140 صنعت با کد های چهار رقمی ISIC در طی سال های 1377-1389 محاسبه شده و سپس ضرایب ساختار وابستگی بین شاخص های بازاری برای سال 1389، با استفاده توابع وین کاپیولای شرطی برآورد شده است. با توجه به اندازه متغیرهای ساختاری در صنایع بزرگ ایران می توان نتیجه گرفت که این صنایع 7/60 درصد از فروش بخش صنعت را به خود اختصاص داده اند و موانع ورود در این دسته از صنایع مرتفع بوده و تمرکز آن بالا است؛ اما بنگاه های این صنایع از صرفه های مقیاس چندان بهره مند نیستند. نتایج برآورد اندازه وابستگی بین شاخص های بازاری که با تاو کندل (?) سنجیده شده، نشان می دهد که، بیشترین وابستگی بین شاخص هرفیندال هیرشمن (HHI) با شاخص تمرکز چهار بنگاه برتر بر مبنای متغیر فروش (CR4R) است و نوع وابستگی بین آن ها تنها در کران بالای توزیع متغیرها بوده و نامتقارن و معکوس است. شاخص لرنر هال ? راجر (pcmg) از دیگر شاخص های بازار مستقل بوده و با هیچ یک از آن ها وابستگی ندارد. شاخص تمرکز چهار بنگاه برتر بر مبنای متغیر اشتغال با شاخص صرفه های مقیاس با رویکرد فلورنس و با شاخص شدت مانع ورود و شاخص تمرکز چهار بنگاه برتر بر مبنای متغیر ارزش افزوده، وابستگی معنی دار دارد.
    کلیدواژگان: شاخص های بازار، کاپیولا، صنایع کارخانه ای، تاو کندل
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • وفور منابع طبیعی و صادرات غیر نفتی: رهیافت GMM
    ابوالفضل شاه آبادی، اسحاق ترکاشوند، هانیه ثمری صفحه 55
    گر چه فراوانی منابع طبیعی به طور بالقوه تاثیر مثبتی بر توسعه متغیرهای کلان اقتصادی از جمله صادرات غیرنفتی دارد، اما تجارب اقتصادی بیانگر این واقعیت که عمده کشورهای صادرکننده منابع طبیعی با مشکلات اقتصادی متعددی مواجه هستند، از این رو با توجه به نقش کلیدی منابع طبیعی، هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر فراوانی منابع طبیعی از کانال شاخص آزادی اقتصادی بر روی صادرات غیرنفتی کشورهای برگزیده در حال توسعه و توسعه یافته با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) طی دوره 2000-2012 است. در این راستا متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز واقعی و تاثیر متقابل شاخص آزادی اقتصادی با فراوانی منابع طبیعی به عنوان مولفه های اثر گذار بر روی صادرات غیرنفتی در نظر گرفته شده اند. شواهد آماری مستحکم حاکی از وجود رابطه مستقیم و معنادار بین تاثیر متقابل شاخص آزادی اقتصادی با فراوانی منابع طبیعی و صادرات غیرنفتی در هر دو گروه از کشورهای مورد مطالعه است. به علاوه، رابطه تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز واقعی و متغیر وابسته برای هر دو گروه از کشورهای مورد مطالعه، مستقیم برآورد شده است.
    کلیدواژگان: فراوانی منابع طبیعی، صادرات غیرنفتی، آزادی اقتصادی، روش گشتاورهای تعمیم یافته
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • تجزیه و تحلیل نوسانات و بررسی تقارن اثر درآمد نفت بر مصرف انرژی در کشورهای عضو اوپک
    ابراهیم انواری، سید عزیز آرمن، پریسا رضایی صفحه 81
    درآمدهای حاصل از صادرات نفت نقش مهمی در اقتصاد اغلب کشورهای صادر کننده نفت دارد. بنابراین نوسانات درآمد نفت در بروز عدم تعادل و حتی بحران اقتصادی در این کشورها نقش اساسی داشته است. در تحقیق حاضر، به بررسی اثرات نوسانات درآمد نفت بر مصرف حامل های انرژی در کشورهای عضو اوپک پرداخته شده است. در این تحقیق پس از برآورد و استخراج نوسانات درآمد نفت با استفاده از مدل EGARCH از روش گشتاورهای تعمیم یافته پویای داده های تابلویی طی دوره زمانی 1998 تا 2013 و نرم افزار stata12 برای تحلیل اثر این نوسانات بر مصرف حامل های انرژی استفاده شده است. سپس به بررسی تقارن یا عدم تقارن نوسانات درآمدهای نفتی در کشورهای عضو اوپک بر مصرف نفت، گاز و برق بر اساس روش واریانس شرطی (GJR) پرداخته شده است. در مدل نوسانات درآمد نفت بر مصرف نفت خام، این نوسانات به جز کشورهای الجزایر، ایران، لیبی، امارات و ونزوئلا در سایر کشورها متقارن بوده است. اثرگذاری بیشتر شوک منفی در کشورهایی که شوک ها نامتقارن بوده است، یکی دیگر از نتایج این تحقیق بوده است.
    کلیدواژگان: نوسانات درآمد نفت، مصرف انرژی، پانل پویا، EGARCH
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • تاثیر فساد بر وضعیت محیط زیست
    تیمور محمدی، فرشاد مومنی، مینا سزیده صفحه 107
    هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر فساد و ناکارآمدی دولت بر وضعیت محیط زیست با تاکید بر قضیه کوز می باشد. تجزیه و تحلیل بر روی داده های کشورهایی با درآمد متوسط، در دوره زمانی 2002-2011 با استفاده از داده های تابلویی و تکنیک (mixed effect) در قالب الگوی اثرات تصادفی صورت گرفته است. میزان انتشار CO2 به عنوان متغیر وابسته و شاخصی برای وضعیت محیط زیست انتخاب شده است، زیرا که مهم ترین گاز گلخانه ای به حساب می آید. انتخاب کشورهایی با درآمد متوسط به این دلیل است که سطح فساد در این کشورها بیشتر از کشورهای توسعه یافته با درآمد بالا می باشد. همچنین در این مطالعه از چهار متغیر کنترلی درجه باز بودن تجاری، میزان استفاده از انرژی، وضعیت صنعتی و رشد شهرنشینی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که فساد اثر منفی و کاملا معنی داری بر کیفیت محیط زیست از طریق افزایش انتشار CO2 دارد. تاثیر صنعتی شدن و تجارت بر کیفیت محیط زیست بسته به متغیر انرژی نتایج متفاوتی به دست می دهند. بنابراین به طور کلی در مورد معنی دار بودن آن ها نمی توان اظهارنظر کرد. افزایش استفاده از انرژی موجب آلودگی بیشتر محیط زیست می شود. فرضیه تاثیر منفی رشد شهرنشینی بر وضعیت محیط زیست نیز تایید نمی شود. لیکن در این پژوهش شهرنشینی اثری مثبت و معنی دار بر کیفیت محیط زیست از طریق کاهش انتشار CO2 دارد.
    کلیدواژگان: آثار جانبی، آلودگی، دولت، فساد، قضیه کوز
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • تاثیر فساد بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه: رویکرد رگرسیون پانل کوانتایل
    سمیه اعظمی، مهدی رضایی صفحه 133
    آلودگی محیط زیست یک معضل اجتماعی و اقتصادی و حاصل تصمیمات سیاست گذاران است. با اهمیت یافتن مسائل زیست محیطی، تمامی کشورها تلاش می کنند با برنامه ریزی صحیح و بکارگیری روش مناسب، نه تنها به اهداف اقتصادی خود دست یابند، بلکه آسیب های زیست محیطی را نیز به حداقل برسانند. از عوامل موثر بر کیفیت محیط زیست می توان به عوامل مرتبط با ساختار حکومتی از جمله فساد اشاره کرد که نقش مهمی بر کیفیت محیط زیست کشورها ایفا می کند. فساد می تواند باعث جلوگیری از اجرای سیاست های زیست محیطی شده و همچنین بر روی سطوح انتشار دی اکسید کربن اثر بگذارد. در این پژوهش با استفاده از روش داده های ترکیبی و رویکرد رگرسیون کوانتایل در منتخبی از کشورهای در حال توسعه (شامل بیست کشور) و توسعه یافته (شامل بیست کشور) به بررسی رابطه بین فساد و انتشار دی اکسید کربن در فاصله زمانی 1999-2015 پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که فساد منجر به افزایش انتشار دی اکسید کربن در بین کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه می گردد؛ همچنین نتایج تاییدی بر فرضیه زیست محیطی کوزنتس است.
    کلیدواژگان: فساد، انتشار دی اکسید کربن، رگرسیون کوانتایل
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
|
  • The Impact of Seigniorage Volatility on Underground Economy in Iran: a DSGE Approach
    Ahmad Jafari Samimi, Mohammad Taghi Gilak Hakimabadi, Siavash Gheibi Hajivar Page 3
    This study investigates the impact of seigniorage volatility as a source of income on underground economy in Iran using a dynamic stochastic general equilibrium models .The first step is to estimate tax revenues from seigniorage and inflation in Iran. Then determine the size of underground economy in Iran. In addition, by considering the variables of the model, two scenarios were examined. The government relies on tax revenues and revenues from the inflation tax or seigniorage revenues by 10 percent. In this scenario, followed by shock of seigniorage income, a decrease in the production of tradable sector, strengthening the non-traded sector, reduce swelling tradable sector, rising inflation and falling real exchange rate in the non-traded sector. In the second scenario assuming 30 percent government revenue from seigniorage. Impulse response functions derived from seigniorage state of shock results in this case show that the tradable sector production decreased while production of non-traded sector will increase. Inflation and domestic production of tradable goods in response to the decline in production in this sector has increased. In money demand elasticity then the seigniorage income-maximizing rate of inflation is 8.6 percent and the money growth rate is 10.8. The results showed that the growth rate of seigniorage and inflation tax increase above the rate of inflation leads to lower tax revenues.
    Keywords: Seigniorage, Inflation Tax, Underground Economy, DSGE
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Survey of the Dependency Coefficient among Market Structure Indices in the Iranian Manufacturing by the Conditional Vine Copulas Function Approach
    Mohammad Nabi Shahiki Tash, Farhad Khodadad Kashi, Mohammad Mirbagheri Jam Page 29
    In this study, first the market indices of the 140 numbers of industries by four-digit ISIC code in the economy of Iran has calculated during the years of 1999-2011. Then, the dependency coefficients among market indices have been estimated at year 2011, using Conditional Vine Copulas functions. Regarding the scale of variables of market indices in the large industries of Iran, we assume that 60.7 percent of market selling in the industry sector belongs to these large industries. These industries have high barriers to entry into and the concentration is high; but the firms of industries did not benefit from the economies of scale. The estimated results of the size of dependencies among the market indices which is measured by the Kendall Tau (τ) show that, there is the maximum dependency between Herfindahl-Hirschman index (HHI) and the four top enterprises index based on the sales variable (CR4R). The dependency between them is on the upper-tail of their distribution and is inverse and asymmetric. Hall-Roger Lerner index (pcmg) market indices are independent than the other market indices and this has not any dependency with any of them. The top four enterprises index based on the labor variable (CR4L) has significant dependency by the index of economies of scale by Florence approach, and by the index of barriers to entry and by the top four firms concentration index based on the value added variable.
    Keywords: Market Indices, Vine Copulas, Manufacturing, Kendall Tau
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Abundance of Natural Resources and Non-Oil Exports: GMM Approach
    Abolfazl Shahabadi, Eshagh Torkashvand, Hanie Samari Page 55
    Although the abundance of natural resources potentially has a positive impact on the development of macroeconomic variables, including non-oil exports, but also economic experiences reflect the fact that major exporters of natural resources face numerous economic problems. The main purpose of the present research is an investigation of the effect of abundance of natural resources by the index of economic freedom on non-oil exports in the selected developing and developed countries over the period 2000-2012 by using GMM approach. In this regard, these variables: GDP, real exchange rate and interaction of index of economic freedom and abundance of natural resources are selected such as independent variables. As a result of analysis, in both groups, interaction of economic freedom index and abundance of natural resources has a significant positive effect on non-oil exports. In addition, as expected, there exists a positive relationship between the gross national production and real exchange rate and non-oil exports for both groups.
    Keywords: Natural Resource Abundance, Non-oil Exports, Economic Freedom, GMM
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Oil Income Fluctuations and Symmetry Effects on Energy Consumption in OPEC Member Countries
    Sayed Aziz Arman, Ebrahim Anvari, Parisa Rezaee Page 81
    Oil prices and export revenues have an important role in exporting countries. A fluctuation in oil prices leads to imbalances and economic crisis in these countries. In this study, we analyze the effects of oil price fluctuations in the energy consumption of OPEC countries for the period 1998 to 2013. For this purpose, the panel data and generalized method of moments (GMM) is used. In this study, using EGARCH model, estimated the effect of fluctuations in oil revenues on three sub-energy, including oil, gas and electricity consumption. Then, analysis is continued on the symmetry or asymmetry effects of oil revenue by GJR model. Results show that fluctuations had different effects in this country. As in oil revenue fluctuations model on crude oil consumption, this fluctuations effects, except, the Algeria, Iran, Libya, United Arab Emirates and Venezuela in other countries were symmetrical. The other result shows that in country with asymmetric fluctuations, the negative oil price shock has larger impact.
    Keywords: Oil Revenues, Energy, OPEC, Panel Data
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • The Effect of Corruption on Environmental Quality
    Teimor Mohammadi, Farshad Momeni, Mina Sazeedeh Page 107
    The aim of this study is to investigate the corruption’s effect on environmental pollution with emphasis on Coase theorm. The panel data and random effects model are used to analyze the middle-income countries data between 2002 and 2011. The amount of co2 has been chosen as the air pollution’s index and quality of environment, since it is considered to be the most important greenhouse gas. The reason for choosing the middle-income countries is due to the fact that the corruption level in these countries is more than high- income developed countries. Other control variable is also used in this study, such as; trade liberalization, energy consumption, and industry situation and urbanization growth. According to the results, corruption has a significant negative effect on environment through the emission of co2. The impact of industrialization and trade on the quality of the environment, depending on the energy variable, yields different results, therefore, in general, it can¬ not be commented on the significance level. More energy consumption will result in more pollution. Urbanization growth has a positive significant effect on environment through the reduction of co2 emission.
    Keywords: Externalities, Pollution, Government, Corruption, Coase Theorm
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • The Impact of Corruption on Carbon Dioxide Emissions in Developed and Developing Countries: an Approach to Panel Quantile Regression
    Somayeh Azami, Mehdi Rezaei Page 133
    Environmental pollution is a socio-economic issue brought about policy makers’ decisions. In line with growing importance of environmental issues, all countries are trying to both achieve their economic goals and minimize environmental damages through proper planning and employing appropriate methods. Among factors affecting environmental quality, those associated with the structure of government, such as corruption, play an important role. Lack of efficient use of environment gives rise to economic and social issues, such as corruption, which have adverse impacts on environment. In this research, using panel data and Quantile Regression in selected developing (20) and developed (20) countries, the relationship between corruption and carbon dioxide emissions is investigated during 1999-2015. The results indicate that corruption leads to increased carbon dioxide emissions among developed countries as well as developing countries. The obtained result is also a proof of the Environmental Kuznets hypothesis.
    Keywords: Corruption, Carbon dioxide, Quantile Regression
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian