فهرست مطالب
نشریه روانشناسی شناختی
سال ششم شماره 1 (پیاپی 15، بهار 1397)
- تاریخ انتشار: 1397/03/01
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 1-12هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر تصمیم گیری، خودکارآمدی بر نظم جویی شناختی-هیجانی و کنترل فکر و میزان درد در بیماران مبتلا به درد مزمن با توجه به مدل فرانظری بود. این مطالعه یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. ابتدا، آزمودنی ها با استفاده از ملاک های ورود و خروج غربال شدند، سپس، 70 بیمار واجد ملاک های ورود با روش نمونه گیری در دسترس از بین بیماران زن مبتلا به درد مزمن مراجعه کننده به مرکز درمانی دکتر قلی پور بوکان انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. افراد در گروه درمان بر اساس مدل فرانظری طی 8 جلسه تحت درمان قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین دو گروه از لحاظ نظم جویی شناختی- هیجانی و کنترل فکر و میزان درد تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین، درمان شناختی مبتنی بر مدل فرانظری که یکی از درمان های گروه شناختی- رفتاری است به عنوان یک مداخله موثر در بیماران مبتلا به درد مزمن اساسی تلقی می گردد.کلیدواژگان: درمان شناختی مبتنی بر مدل فرانظری، نظم جویی شناختی-هیجانی، کنترل فکر، درد، بیماران مبتلا به درد مزمن
-
صفحات 13-23حافظه کاری یک نظام شناختی جامع است که دربرگیرنده مکانیسم های حافظه ای و مکانیسم های توجهی است و به همین دلیل در مطالعه نظام مند مشکلات شناختی می تواند به کار گرفته شود. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر شناسایی تغییرات تحولی ظرفیت و مولفه های حافظه کاری در کودکان شامل حلقه واج شناختی، لوح دیداری فضایی و اجرایی مرکزی (بازداری و به روزرسانی) بر اساس الگوی بدلی بوده است. یک نمونه 356 نفر (184 دختر و 172 پسر) از کودکان 8 و 12 ساله دبستان های شهر تهران به روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش ظرفیت حافظه کاری از تکلیف فراخنای وارونه اعداد، برای سنجش حلقه واج شناختی، لوح دیداری فضایی و اجرایی مرکزی به ترتیب از تکالیف فراخنای مستقیم اعداد، حافظه دیداری کیم کاراد و دو تکلیف استروپ و نگه داشتن رد استفاده شده است. نتایج تحلیل واریانس چندگانه نشان داده است هم ظرفیت حافظه کاری و هم مولفه های آن به موازات افزایش سن ظرفیت و کارایی بیشتری نشان می دهند. مهارت بیشتر در توانایی های عددی، انعطاف در انجام وظایف اندوزشی و پردازشی، تجربه سال های بیشتر تحصیل مدرسه ای و استفاده موثرتر از راهبردهای فراشناختی می تواند دلایل احتمالی یافته های پژوهش باشد.کلیدواژگان: ظرفیت حافظه کاری، کارکردهای اجرایی، بازداری، بروز رسانی توجه
-
صفحات 24-34مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر راهبردهای فراشناختی و مشاهده الگوی ماهر بر یادگیری تکلیف چیپ فوتبال انجام گرفت. این پژوهش از نوع نیمه تجربی بود. بدین منظور 42 دانش آموز 11 تا 13 سال از منطقه 2 شهر تهران به صورت نمونه گیری در دسترس برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی به سه گروه کنترل، مشاهده الگوی ماهر و مشاهده الگوی ماهر به همراه فعالیت فراشناختی تقسیم شدند. گروه فراشناختی مصاحبه نوشتاری نیمه ساختاریافته ای که فعال کننده راهبردهای فراشناختی است را قبل و بعد از انجام بلوک های اکتساب کامل کردند. یک مطالعه مداخله ای آزمایشی روی ضربه چیپ فوتبال با انجام مراحل پیش آزمون، پس ازمون، یادداری و انتقال انجام شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه های تکراری استفاده شد. نتایج، تفاوت معناداری را بین گروه ها نشان داد. به عبارت دیگر، بررسی نتایج، حاکی از این است که استفاده از راهبردهای فراشناختی روی اجرای دانش آموزان تاثیر معناداری دارد.کلیدواژگان: الگودهی، فراشناخت، مهارت حرکتی، یادگیری مشاهده ای
-
صفحات 35-45پژوهش حاضر با هدف بررسی بهبود بازداری شناختی کودکان مبتلابه اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی در بستر آموزش حافظه کاری هیجانی صورت گرفت. تعداد 20 کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی با روش نمونه گیری در دسترس و با استفاده از ابزارهای تشخیصی (مصاحبه بالینی ساختار یافته و پرسشنامه اسنپ نسخه چهار) انتخاب گردیدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای دهی شدند. افراد گروه آزمایش به مدت 15 جلسه 40-30 دقیقه ای در طی 15 روز تحت آموزش حافظه کاری هیجانی قرار گرفتند، در حالی که گروه گواه هیچگونه آموزش و مداخله ای را دریافت نکردند. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با آزمون استروپ کلاسیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که آموزش حافظه کاری هیجانی منجر به بهبود بازداری شناختی گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که آموزش حافظه کاری هیجانی می تواند به عنوان یک گزینه مناسب برای بهبود بازداری شناختی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی مورد توجه متخصصان و پژوهشگران قرار گیرد.
-
صفحات 46-57هدف مطالعه حاضر ارائه مدل ساختاری گرایش به روابط فرازناشویی باکارکردهای اجرایی با میانجیگری خودکنترلی می باشد. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی- معادلات ساختاری بوده است. تعداد 210 نفرنمونه به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در شرایط آزمایشگاهی، ابتدا برای سنجش کارکردهای اجرایی 4 آزمون کامپیوتری ویسکانسین، برو نرو، چند محرک پیشین (ان بک) و استروپ را انجام داده و سپس پرسشنامه های خودکنترلی تانجی و گرایش به روابط فرازناشویی واتلی را پر کردند. تحلیل مدل با روش معادلات ساختاری از نوع رگرسیونی نشان داد که مدل دارای برازش مناسبی می باشد و به طورکلی کارکردهای اجرایی و خودکنترلی 0/12 از واریانس گرایش به روابط فرازناشویی را مورد پیش بینی قرار می دهند. همچنین کارکردهای اجرایی شامل بازداری (0/13-) ، انعطاف پذیری (0/13-) و حافظه فعال (0/16-) و خودکنترلی (0/10-) اثر مستقیمی بر روابط فرازناشویی دارند. همچنین کارکردهای اجرایی بازداری (0/23-) ، انعطاف پذیری (0/11-) و حافظه فعال (0/27-) با میانجیگری نقش خودکنترلی دارای اثر غیرمستقیمی بر روابط فرازناشویی می باشند.کلیدواژگان: روابط فرازناشویی، خیانت، کارکردهای اجرایی، کنترل اجرایی، کنترل شناختی، خود کنترلی
-
صفحات 58-68این پژوهش با هدف بررسی رابطه ساختاری میان خلاقیت و خردمندی انجام گرفت. شرکت کنندگان تعداد 268 نفر (135 مرد، 133 زن) از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند که به روش خوشه ایتصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و آزمون خلاقیت و مقیاس خودسنجی خردمندی را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها بیانگر ارتباط مثبت و معنی دار بین ابعاد خلاقیت (سیالی، انعطاف پذیری و ابتکار) و مولفه های خردمندی (تجربیات مهم زندگی، تنظیم هیجانی، تاملی بودن، شوخ طبعی و گشودگی به تجربه) بود. نتایج حاصل از مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که خلاقیت اثر مثبت و معنی دار بر خردمندی (001/0p< ، 51/0=β) دارد و می تواند 26 درصد از واریانس خردمندی را تبیین نماید. بر اساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود با توجه به اینکه خردمندی از طریق خلاقیت قابل پیش بینی است؛ متولیان تعلیم و تربیت با فراهم آوردن محیط های آموزشی غنی به پرورش تفکر خلاق پرداخته و در نهایت افراد خردمندی را وارد جامعه سازند.
-
صفحات 69-79هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس حافظه در کارکردهای روزانه بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان مدارس ابتدایی شهر سمنان تشکیل داده اند. تعداد 220 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایانتخاب و والدین آن ها به مقیاس حافظه (گیورتن و همکاران، 2018) پاسخ دادند. از 22SPSS و8, 54 Lisrel و از روش های تحلیل عاملی، ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل واریانس چند متغیری و منحنی راک برای تحلیل داده ها استفاده شد. در زمینه روایی سازه بین دو گروه دانش آموزان عادی و دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری در تمام مولفه های حافظه؛ یادگیری هدفمند، سازمان دهی/کشف کردن، حافظه کاری و یادگیری خودکار/روندی تفاوت معنی داری وجود داشت. در زمینه روایی تشخیصی سطوح زیر منحنی راک برای هر مولفه نشان داد، این مقیاس توانایی تمایزگذاری بین دانش آموزان عادی و دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری را دارا می باشد. مقیاس حافظه از همسانی درونی و ضریب ثبات مناسبی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که این مقیاس از چهار عامل یادگیری هدفمند، یادگیری خودکار/ روندی، حافظه کاری و سازمان دهی و کشف کردن ساخته شده است. آلفای کرونباخ برای یادگیری هدفمند 86/0، سازمان دهی/کشف کردن 77/0، حافظه کاری 70/0 و یادگیری خودکار/روندی 82/0 و برای کل مقیاس 93/0 بود. یافته های پژوهش بیانگر این است که نسخه فارسی پرسش نامه حافظه در جامعه دانش آموزان از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است.کلیدواژگان: حافظه، یادگیری هدفمند، یادگیری خودکار، روندی، حافظه کاری، سازمان دهی، کشف کردن
-
Pages 1-12The main purpose of this study is to determine the Effectiveness of Decisional and Self-Efficacy Therapy Transtheoretical model (TTM) on Cognitive-Emotional regulation , Mind control and pain Patients with chronic pain. This study was a semiexperimental study with a pretest, post-test and follow-up. Subjects were first screened using the inclusion and exclusion criteria.Therefore 70 hypertensive patients who referred to the chronic pain Hospital in bukan city were selected and randomly divided into experimental and control groups. The TTM group was treated in 8 sessions, Results showed that there were significant differences between two groups in Cognitive-Emotional regulation , Mind control and pain. so, TTM is an effective intervention in essential chronic pain patients.Keywords: Therapy Transtheoretical model (TTM), Cognitive-Emotional regulation, Mind control, pain Patients, chronic pain
-
Pages 13-23Working memory is the comprehensive cognitive system that embedded attentional and memorial mechanisms and therefore can be used in systematic research of cognitive problems. Accordingly, the aim of this study was to investigate the developmental changes of working memory capacity, and its components, including phonological loop, visuospatial sketchpad, and central executive (inhibition and updating). A total of 356 children (8 and 12 years) recruited from primary school in Tehran were selected and tested. Digit Span, and the Kim Karad Visual Memory Test were used for measuring phonological loop and visuospatial sketchpad. Working memory capacity was measured by Backward Digit Span, and finally, the Stroop Task, and the Keep Track task measured central executive. Data analyzing showed as child growth, working memory and its components become more effective. More skills in arithmetic abilities, more flexibility in storage and processing, more experience in academic achievement and more use of metacognitive strategies can be possible reasons for the results of this studyKeywords: working memory capacity, executive functions, shifting, updating attention
-
The Effect of Metacognitive Strategies and Observation of skilled model on Soccer Chip Task LearningPages 24-34The aim of this study was to investigate the effect of metacognitive strategies and observation of skilled model on learning of soccer chip task. The present study was carried out by means of semi-experimental research design. Forty two students, aged 11-13 years old, in region 2th of Tehran, participated in this study. They were divided in 3 groups (control group, observation of skilled model, and observation of skilled model with metacognitive activities). Metacognition group had to complete a semi-structured written interview that prompting them to activate their high-order thinking, before and then of acquisition blocks. An experimental intervention study in of soccer chip shot was conducted with pre-, post-, retention and transfer tests. Repeated measures analysis showed that there were statistically significant differences between groups. The result revealed that metacognitive strategies prompting had significant influence on students’ performance.Keywords: Metacognition, Modeling, Motor skill, Observational learning
-
Pages 35-45The aim of this study was to investigate the Improvement cognitive inhibition of children with attention deficit / hyperactivity in the context of emotional working memory training. The 20 children with attention deficit / hyperactivity were selected available sampling and using diagnostic tools (SCID-I and SNAF-IV) and randomly assigned to two experimental and control groups. The experimental group were trained in emotional working memory for 15 sessions of 40-30 minutes during 15 days, while the control group did not receive such training. Both groups were tested in pretest and post-test by classic Stroop test. The results of multivariate analysis of covariance showed that emotional working memory training has leads to Improvement cognitive inhibition in the experimental groups in comparison with the control group. Thus, it can be concluded that that emotional working memory training can as a viable option for improvement cognitive inhibition in children with attention deficit / hyperactivity disorder be regard to specialists and researchers.Keywords: Attention deficit , hyperactivity disorder, Cognitive inhibition, Emotional Working Memory training
-
Pages 46-57The purpose of this study is presentation the structural model of executive functions and extramarital relationship with mediating role of self -control. The 210 samples were selected by convenience sampling. In experimental situation, for assessing executive function participants did computerized exams include: Stroop, Wisconsin, Go No Go and N- Back and completed self-control questionnaire of Tangney and attitudes toward infidelity scale of Whatley. Data was analyzed through regression, structural equation modeling. Model has a suitable fit. Results shows that executive functions includes inhibition(-0/13), task switching(-0/13) ,working memory(-0/16) and self-control(-0/10)had direct effect on extra marital relationship. Executive functions includes inhibition(-0/23), task switching(-0/11) ,working memory(-0/27) had indirect effect on extra marital relationship with mediation of self-control.Keywords: Extra marital relationship, Infidelity, Executive Functions, Executive Control, Cognitive Control, Self-control
-
Pages 58-68The purpose of this study was to investigate the structural relationship between creativity and wisdom. Participants were 268 (133 women, 135 men) undergraduate students of Shiraz University which were chosen via random multi-stage cluster sampling method. They completed creativity test and self-report wisdom scale. The data were analyzed using Pearson’s correlation coefficient and the structural equation modeling technique. The results indicated that there was a positive correlation between creativity facets (fluency, flexibility, and originality) and wisdom components (sense of humor, emotional regulation, reflectiveness, openness to experience, and critical life experiences). The result of structural equation modeling showed that creativity had a significance positive effect (β=0.51, p<0.001) on wisdom and can explain 26% of the variances for wisdom. According to the research findings, it can be suggested that as wisdom can be predicted by creativity, educational administers and scholars can train creativity by providing rich environments and raise wise individuals.Keywords: Creativity, Students, Wisdom
-
Pages 69-79The purpose of this study was to examine psychometric characteristics of memory scale: measure of everbody functions of memory in students. The research design is a correlation type. The population of this study is all students of elementary schools in Semnan city. 220 students were selected by cluster random sampling method and their parents responded to the memory scale (Geurtin et al., 2018). SPSS-22 and Lisrel 8.54 were used for data analysis, Cronbach's alpha coefficient, multivariate analysis of variance and rock curves. In the context of construct validity there was a significant difference between the two groups; normal students and students with learning disabilities in all components of memory; effortful/intentional learning, automatic/procedural learning, working memory and prospective memory/organization. In the context of the discriminant validity, the levels below the rock curve for each component showed the ability to differentiate between normal students and students with learning disabilities. The memory scale has an internal consistency and a good stability coefficient. The results of the factor analysis showed that this scale was made up of four factors of effortful/intentional learning, automatic/procedural learning, working memory and prospective memory/organization. Cronbach's alpha for effortful/intentional learning was 0.86, prospective memory/organization of 0.77, working memory 0.70, and , automatic/procedural learning 0.82 and for the whole scale 0.93. Findings of the research indicate that the Persian version of the memory questionnaire in the students’ community has acceptable psychometric properties.Keywords: memory, effortful, intentional learning, automatic, procedural learning, working memory, prospective memory, organization