نشریه تغییرات اجتماعی - فرهنگی
سال چهارم شماره 3 (پیاپی 18، پاییز 1387)

دراین مقالهمیزانرضایتمندیشهروندانازعملکردشهرداری تبریزوبررسیعواملموثربرآنبررسی و شناسایی شده است. به همین منظور از ابزار اندازه گیری پرسشنامهبرایگردآوریاطلاعاتاستفاده شده است. تعداد اعضای جامعه ی آماری برابر 400000 خانوار است که از بین آنها 384 سرپرستخانواربعنوان نمونه بهروشنمونه گیری تصادفیسادهانتخابشدهاستبا استفاده از روش های آمار استنباطی شامل آزمون t-test، آزمونF، گروه بندی دانکن، همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس به تجزیه و تحلیل استنباطی و بررسی سوال های تحقیق پرداخته شده است. در نهایت میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد بخش های مختلف شهرداری تبریز مشخص گردیده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که خانوارهای تبریز بیشترین رضایت را از عملکردهای میادین میوه و تره بار، بازیافت زباله و تاکسیرانی دارند.کمترین میزان رضایت خانوارها ازعملکرد نیز مربوط به فضای سبز شهرداری می باشد. همچنین ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین میزان رضایتمندی خانوارها از عملکرد شهرداری و 9 مورد از طرح های تاثیرگذار بر رضایتمندی شهروندان رابطه ی مثبت معنا داری وجود دارد. همچنین 75/26 درصد از مردم از عملکرد شهرداری تبریز رضایت زیاد، 66/17 درصد رضایت کم و 58/55 درصد رضایت درحد متوسط دارند .

دراین مقاله،فراتحلیل مطالعات انجام شده درحوزه ی دین وارزش های اجتماعی 23تحقیق به عنوان  جامعه آماری موردتحلیل وبررسی قرار گرفت. برای تبیین رابطهدین وارزش های اجتماعی از رویکرد ترکیبی استفاده شده است.روش جمع آوری داده ها مطالعه اسنادی ازنوع تحلیل کیفی ونحوه پردازش وتجزیه داده ها به صورت فراتحلیل انجام شده است. پرسش اصلی تحقیق حاضر این است آیا امکان سازگاری و تطابق و همزیستی میان دین و ارزش های اجتماعی در جنبه‏های مختلف زندگی فردی و اجتماعی وجود دارد؟ در صورت تطابق و عدم تطابق بین این دو شرایط و وضعیت اجتماعی جامعه منجر به چه موضوعات و مسائلی می‏شود. نتایج حاصل از این تحقیق این که، امروز آدمی را انسان دین ورز می‏نامند و دین در جامعه ایران حضور و نقش فعال و پررنگی دارد، و ارزش های دینی یکی از عناصر کلیدی در نظام فرهنگی جامعه محسوب می‏شود و شناخت آن نقش بسیار مهمی در شناخت نظام فرهنگی دارد. و از منظر دین اسلام ارزش اجتماعی هنگامی که به تایید دین برسد، اعتبار لازم را کسب خواهد کرد و به عنوان ارزش های امضایی مورد کاربرد و استفاده قرار خواهد گرفت. از نتایج دیگر تحقیق این که در صورت تطابق و سازگاری و همزیستی بین ارزش های دینی و ارزش های اجتماعی، زمینه همگرایی و همنوایی به وجود می‏آید و فرآیند جامعه پذیری و فرهنگ پذیری به نحو مطلوب انجام می‏گیرد. در صورت عدم تطابق بین این دو میزان آسیب‏ها، جرائم، مسایل اجتماعی در جامعه افزایش می‏یابد و جامعه به طرف واگرایی می‏رود.

نخبگان در توسعه ی علمی و اقتصادی کشور نقش به سزایی ایفا می کنند. . سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد کشور درافق 1404 ازنظر علمی وفناوری در منطقه رتبه ی اول را دارد که این مهم با بهره گیری از نخبگان تسریع خواهد شد. بدین ترتیب، فراهم ساختن شرایط مناسب برای نخبگان از پیششرطهای افق 1404 درکشور میباشد. با این وجود، همه ساله فرار مغزها موجب خالی شدن کشور از این سرمایه ی عظیم می شود و  به اقتصاد کشور ضرر وارد می شود. تحقیق فوق سعی کرده تا با هدف مطالعه ی عمیق، جامع و تعاملی مقوله های تاثیر گذار بر موضوع، با استفاده از روش داده بنیاد (گراندد تئوری)، عوامل موثر بر کاهش فرار مغزها و افزایش احتمال ماندگاری نخبگان در کشور را بررسی و بر آن اساس راه کارهایی را در قالب استراتژی های بهبود ارائه کند. این تحقیق نشان داده است که مجموعه ای عوامل به صورت تعاملی منجر به بهبود وضعیت ماندگاری نخبگان شده است و یک یا چند عامل محدود و جدا از هم نمی تواند چندان تاثیر گذار باشد. همچنین شایسته سالاری با مجموعه تاثیراتی که بر سایر مقوله های موثر به صورت مستقیم و غیر مستقیم دارد، به عنوان متغیر اهرمی اثر گذار عمل می نماید. بدین ترتیب، هرگونه تلاشی برای بهبود وضعیت ماندگاری نخبگان، بدون توجه به این متغیر اهرمی بی فایده و یا کم اثر خواهد بود.

این مقاله بر اساس نتایج طرح پژوهشی « بررسی سوگیری های ارزشی دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه چهار» تدوین گردیده است. مبنای نظری طرح را مفهوم «متغیرهای الگویی» پارسونز تشکیل داده است که شامل متغیرهای «کنش غیر عاطفی واکنش عاطفی ، ویژگیپخش ، عام گرایی خاص گرایی ، دستاورد ماهیت » می باشد. حجم نمونه شامل 165 دانشجوی زن و 245 دانشجوی مرد در سنین 24-18 سال و در مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد بود که از طریق فرمول کوکران محاسبه شد. واحدهای دانشگاهی انتخاب شده در نمونه شامل واحدهای خوراسگان، نجف آباد، خمینی شهر، کاشان، شهرضا، مبارکه، یزد و شهرکرد بود. روش نمونه گیری از دانشجویان ، روش مطبق تصادفی بود . علاوه بر بررسی متغیرهای الگویی به بررسی روابط احتمالی این متغیرها با متغیرهای جنسیت ، سال های حضور در دانشگاه و گروه تحصیلی نیز پرداخته شد. پس از شاخص سازی متغیرهای الگویی ، به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای با سوال های بسته استفاده شد. در واقع پرسشها در قالب 18 گویه و 3 سوال مشخصات فردی و تحصیلی تدوین گردید. در تجزیه و تحلیل آماری داده ها از آزمون های آماری میانگین وزنی، آزمون t، تحلیل واریانس یکراهه و آزمون مقابله های شفه استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که دانشجویان مزبور سوگیری های ارزشی غیرعاطفی، دستاورد، پخش و عام گرایی داشتند. دانشجویان زن از سوگیری ارزشی به سمت وجوه دستاورد  و خاص گرایی  در مقایسه با دانشجویان مرد بهره مند بودند . میزان سال های تحصیل دانشگاهی با سوگیری های ارزشی دانشجویان از ارتباط معناداری برخوردار نبود. دانشجویان علوم انسانی در مقایسه با دانشجویان فنی و مهندسی، غیر عاطفی تر بودند و دانشجویان علوم پایه در مقایسه با دانشجویان فنی ومهندسی سوگیری ارزشی بیشتری به سمت وجه ویژگی از متغیر الگویی ویژگی   پخش داشتند

مشارکت سیاسی یکی از مباحث مهم در جامعه شناسی سیاسی است و یکی از شاخه های توسعه سیاسی در کشورها به شمار می رود. هدف این تحقیق بررسی عوامل اقتصادیاجتماعی مرتبط با مشارکت سیاسی جوانان شهر سازی است.روش مورد استفاده در این مقاله پیمایش می باشد. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری مورد مطالعه ی جوانان شهر سازی است.این گروه بر اساس آخرین آمارهای بدست آمده در سال1385 با 53724 نفر جمعیت می باشد. تعداد300 نفراز جامعه ی آماری به عنوان نمونه به شیوه ی تصادفیسیستماتیکو با استفاده از فرمول کوکران برای مطالعه انتخاب شدنددر پژوهش حاضر از اعتبار ملاک و سازه برای برآورد روایی و برای به دست آوردن پایایی ابزار سنجش از آلفاکرونباخ استفاده به عمل آمده است. برای بررسی فرضیات تحقیق از ضریب همبستگی و مقایسه میانگین ها و برای بررسی مدل تحقیق از تحلیل مسیر استفاده شده است.نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که پنج متغیر اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، گرایش های مذهبی و عضویت در نهادها و همچنین تحصیلات به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین متغیر وابسته دارند وارد معادله ی رگرسیونی شده است و در کل این متغیرها توانسته 65 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تشریح نماید.همچنین داده های بدست آمده از وضعیت مشارکت جوانان نشان می دهد که میانگین نمره ی مشارکت اجتماعی برای افراد مورد مطالعه برابر 48/43 است که این نمره در مقایسه با دامنه نمره(11 تا 55) در حد پایینی است و بیانگر وجود مشارکت کم و تا حدی ضعیف در میان جوانان است.نتایج تحقیق در مورد مشارکت جوانان براساس آنچه که میلبرات و گوئل بحث می کنند بسته به عواملی چون انگیزه های سیاسی، موقعیت اجتماعی و ویژگی های شخصی می باشد، تا حدی همخوانی دارد

این تحقیق با هدف سنجش میزان فردگرایی خودخواهانه و عوامل موثر بر آن در بین 300 نفر از دانشجویان و دانش آموزان شهر تهران انجام شده است.  فردگرایی خودخواهانه، عبارتست از حالتی که، افراد در قیود ناشی از نظم اجتماعی و اخلاقی تردید کننده و هیچ چیز دیگری   را جز منافع خودشان به حساب نیاورند. به عبارت دیگر تعقیب خودخواهانه منافع فردی و ترجیح آن بر منافع جمعی. از بین پاسخگویان، 48درصد مرد و 52 درصد زن هستند به علاوه 50درصد آن ها دانش آموز و 50 درصد دیگر دانشجو بوده و میانگین سن آن ها حدود 20 سال است. میانگین فردگرایی خودخواهانه (بر رو ی یک طیف پنج قسمتی که در آن عدد صفر بیانگر جمع گرایی و عدد چهار به معنی فردگرایی است) معادل 7/2 است که بین متوسط تا کمی فردگرا قرار دارد. حدود 55/0 از واریانس فردگرایی خودخواهانه توسط متغیرهای میزان رضایت ، تجمل گرایی ، احساس بی عدالتی نسبی ، سن و نحوه ی جامعه پذیری در خانواده تبین شده است.
واژگان کلیدی:فرد گرایی خودخواهانه، جمع گرایی، خود خواهی، دیگرخواهی.