فهرست مطالب

بهره برداری و پرورش آبزیان - سال هشتم شماره 2 (تابستان 1398)

نشریه بهره برداری و پرورش آبزیان
سال هشتم شماره 2 (تابستان 1398)

  • 96 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1398/05/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • عباس ارباب* صفحات 1-15
    کاهش دسترسی به آرد ماهی و همچنین افزایش قیمت آن موجب شده است تا جستجو برای جایگزین های مناسب آن شروع شود. حشرات که بخشی از غذای طبیعی ماهی ها محسوب می شوند، برای تکثیر به فضای کمی نیاز دارند و اثرات مخرب زیست محیطی آنها نیزکم است. رشد سریع، تکثیر آسان و کم هزینه، بازده مطلوب تبدیل خوراک به زیست توده و همچنین همانندی پروفایل اسید های آمینه (بجز هیستیدین، ترئونین و لیزین) موجود در آرد حشرات با آرد ماهی، از مزایای حشرات محسوب می شود. با این حال، مقدار اسید چرب موجود در آرد حشرات با میزان آن در آرد ماهی متفاوت است. آرد ماهیان دریایی غنی از اسید های چرب امگا3، به ویژه ایکوساپنتائنوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزائنوئیک اسید(DHA) می باشد که عمدتا در حشرات وجود ندارد. ولی نسبت های بالاتری از اسید های چرب امگا 6 و چربی های غیر اشباع در حشرات دیده می شود. آرد حشرات دارای پروتئین بیشتر ولی چربی کمتری نسبت به آرد ماهی است. در بین راسته های حشرات، راسته ی دوبالان (Diptera) بیشترین مشابهت را با آرد ماهی دارا است. نتیجه ی بررسی ها نشان می دهد هرچند در پرورش بعضی از گونه ها از جمله ماهی های سالمون، گربه ماهی آفریقایی و تیلاپیای نیل می توان آرد حشرات را بطور کامل جایگزین آرد ماهی نمود ولی گونه هایی نیز هستند که سازگاری کمتری با آرد حشرات دارند. لذا تحقیقات بیشتری در این زمبنه مورد نیاز است.
    کلیدواژگان: آبزی پروری، آرد ماهی، حشرات، غذای ماهی، خوراک های جایگزین
  • سید حسین مرادیان*، رقیه محمودی صفحات 17-29
    برنامه های اصلاح نژاد مبتنی بر انتخاب پتانسیل عظیمی در افزایش سوداوری آبزی پروری دارند. ایجاد یک جمعیت پایه با تنوع ژنتیکی بالا، اولین، مهمترین و حیاتی ترین مرحله در شروع یک برنامه اصلاح نژاد است. استفاده از یک جمعیت اولیه با تنوع ژنتیکی خیلی بالا، اجتناب از بروز همخونی سریع را تضمین می کند و احتمال پاسخ ژنتیکی بلند مدت را به بیشترین مقدار می رساند. مقایسه عملکرد جمعیت های موجود می تواند به عنوان اولین مرحله در تشکیل یک جمعیت پایه مصنوعی مطرح باشد. جمعیت پایه باید تلفیقی از ویژگی های زیرجمعیت ها را داشته باشد و نسل پایه باید از میان بهترین افراد جمعیت های مختلف انتخاب شوند. در گذشته جمعیت های پایه از طریق جمع آوری تعداد یکسان ماهیان، از هر کدام از نژادهای وحشی ایجاد می شد. با این وجود، امروزه در مورد برخی گونه ها، نژادهای بهبود یافته در دسترس است و در نتیجه می توان از میانگین داده های فنوتیپی صفات مهم اقتصادی به عنوان معیاری جهت بهینه سازی نمونه برداری در زمان تشکیل جمعیت پایه استفاده نمود. علاوه بر این، دسترسی به اطلاعات ژنتیکی ژنوم گونه های مختلف آبزیان می تواند در بهبود ارزیابی روابط درون و بین نژادهای موردنظر و در نتیجه درصد افرادی که از هر نژاد باید انتخاب شوند کمک کند. در مجموع می توان در راستای افزایش واریانس صفات مرتبط با بیماری و کیفیت گوشت از استراتژی های وابسته به نشانگرهای مولکولی استفاده نمود، در حالی که برای صفاتی همانند رشد می توان از اطلاعات فنوتیپی بهره گرفت.
    کلیدواژگان: انتخاب، بهگزینی، آبزی پروری، همخونی، تنوع ژنتیکی
  • سهیل علی نژاد*، بابک شعیبی عمرانی صفحات 31-40
    تمایل به نگهداری ماهیان زینتی در ایران و جهان افزایش یافته است که سهم ماهیان آب شیرین بیشتر از ماهیان آب شور است. بسیاری از این ماهیان غیر بومی ایران بوده و وارداتی هستند. همراه با واردات ماهیان زینتی احتمال انتقال بیماری های جدید نیز افزایش می یابد. در میان عوامل عفونی، ماهیان بیشتر با بیماری های انگلی مواجه می شوند. انگل های خارجی از مشکلات مهم در نگهداری ماهیان زینتی هستند. دراین تحقیق 150 قطعه ماهی طلایی در زمستان سال1396 از نظر آلودگی انگل های خارجی پوست و آبشش مورد مطالعه قرار گرفتند. این نمونه ها در بدو ورود به کشور و در همان آب اولیه (کشور صادر کننده) به آزمایشگاه انتقال داده ‎شدند. از 150 قطعه ماهی طلایی مورد بررسی تعداد 48 قطعه (32%) فاقد انگل و 102 قطعه (68%) آلودگی انگلی پوست و آبشش داشتند. 6 گونه انگل از ماهیان آلوده جدا گردید که سه گونه آن از انگل های تک یاخته (دوگونه تریکودینا و ایکتیوفتیریوس مولتی فیلیس) و سه گونه از انگل های پریاخته منوژن (داکتیلوژیروس فورموسوس، داکتیلوژیروس بائری و یک گونه ژیروداکتیلوس) بودند. تنها انگلی که فقط در پوست مشاهده شد، ایکتیوفتیریوس مولتی فیلیس بود. بقیه انگل ها در پوست و آبشش مشاهده شدند. نظارت بر وضعیت سلامت ماهیان زینتی در معاملات تجاری با دیگر کشورها و نیز نقل و انتقال بین استان های مختلف یکی از مهمترین نیازها در امر پیشگیری از بیماری های مختلف می باشد. هر گونه معامله تجاری ماهیان زینتی بدون گواهینامه سلامت می تواند آثار زیانباری داشته باشد.
    کلیدواژگان: انگل خارجی، ماهی طلایی، ماهی زینتی، ماهی طلایی وارداتی
  • معظمه کردجزی*، مریم احمدی، بهاره شعبان پور، علیرضا عالیشاهی، حجت میرصادقی صفحات 41-51
    خاویار مهمترین و عمده ترین محصول ماهیان خاویاری است، اما در تجارت جهانی فواید حاصل از این ماهیان تنها به خاویار محدود نمی شود. از رایج ترین گونه های پرورشی ماهیان خاویاری در آبزی پروری اروپا تاسماهی سیبری(Acipenser baerii) می باشد. با توجه به پرورش این گونه از ماهی خاویاری در ایران و با نظر به اینکه امروزه با استفاده از دانش فنی و صنایع فرآوری تلاش می شود از سایر اندام های این ماهیان از جمله پوست، دستگاه گوارش، غضروف، نخاع در صنایع مختلف چرم سازی، غذایی، دارویی و آرایشی بهداشتی بهره گیرند، در این تحقیق تاثیر کروم بر کیفیت چرم تولید شده از پوست ماهی خاویاری سیبری مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا از تیمار نسبت نمک به ماهی 1:1 و 1:2 طی نگهداری در زمان های 0، 5، 10، 15 و 20 روز جهت انتخاب بهترین تیماراز منظر بار باکتریایی کل استفاده شد، که با توجه به نتایج، تیمار 1:2 و روز 5 شرایط بهتری داشت. آزمایشات انجام شده برای تعیین کیفیت چرم تولید شده شامل: ثبات رنگ، ثبات سایشی، قابلیت دوخت، استحکام کشسانی، استحکام پارگی، ثبات چسبندگی و مقاومت حرارتی می باشند. پوست ماهی خاویاری تمام مراحل دباغی کرومی را طی کرد و تمامی آزمایشات فوق جهت بررسی کیفیت چرم تولید شده انجام شد. نتایج حاصل بیانگر کیفیت بوده و از لحاظ ظاهری و فیزیکی قابل قبول بود.
    کلیدواژگان: پوست ماهی خاویاری، کروم، دباغی، چرم
  • خبات آذری، جواد الله بیگی چم جنگلی*، اباذر قاسمی، سید حسین حسینی فر، علی شعبانی، حامد پاک نژاد صفحات 53-59
    مطالعه حال حاضربا هدف بررسی اثرات مواجه با غلظت های تحت کشنده نانولوله های کربنی چند جداره بر پارامترهای بیوشیمیایی سرم خون ماهی کپورمعمولی انجام شده است. بدین منظور تعداد 150 قطعه بچه ماهی کپور معمولی با میانگین وزنی 10/2 ± 12/20 گرم تامین شده و جهت سازگاری با محیط آزمایش به مدت 2 هفته در تانکرهای 120 لیتری نگهداری شدند. پس از طی دوره سازگاری ماهی ها به مدت چهارروز درمعرض سطوح مختلف نانولوله های کربنی چند جداره عامل دار شده (0، 1، 10 و 32 میلی گرم بر لیتر (3 تیمار آزمایشی، 1 تیمار کنترل فاقد نانو مواد هر کدام در سه تکرار) قرار داده شدند. در پایان روز چهارم به صورت تصادفی از ماهیان هر تیمار خون گیری از طریق ورید ساقه دمی به عمل آمد و شاخص های خونی در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این مطالعه افزایش معناداری در مقدار پروتئین کل در بین تمام تیمارهای آزمایشی نسبت به تیمار شاهد را نشان داد (05/0>p). تغییرات مقادیر آلبومین سرم خون افزایش معناداری را در بین تیمارهای آزمایشی نسبت به تیمار شاهد نشان داد (05/0>p). تیمار 10 میلی گرم بر لیتر بیشترین مقدار و تیمار شاهد دارای کمترین مقدار بود. تغییرات مقادیر گلبولین سرم خون کاهش معناداری را در تیمار 10 میلی گرم نسبت به سایر تیمارهای آزمایشی نشان داد (05/0>p). اختلاف معناداری در میزان گلوکز و آلکالین فسفاتاز در بین تیمارهای مختلف آزمایشی مشاهده نگردید (05/0<p). با توجه به نتایج بدست آمده می توان گقت ورود نانولوله کربنی چند جداره به بدن ماهی کپور معمولی سبب بروز مسمومیت و اختلال در عملکردهای حیاتی این ماهی می شود.
    کلیدواژگان: نانولوله کربنی چند جداره، شاخص های بیوشیمیایی سرم خون، ماهی کپور
  • محمد مازندرانی*، اشکان زرگری، سید مرتضی حسینی صفحات 61-72
    در بررسی حاضر اثرات تزریق داخل صفاقی عصاره گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius) در دو حلال الکل اتانول و سرم فیزیولوژی در ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور برای هر کدام از حلال ها 3 گروه تیمار، یک گروه شاهد مثبت (تزریق با سرم فیزیولوژی) و یک گروه شاهد منفی (بدون تزریق) در نظر گرفت شد. ماهیان گروه های تیمار به ترتیب با غلظت های 50، 100 و 200 (میلی گرم بر کیلو گرم وزن) عصاره گلرنگ مورد تزریق قرار گرفتند. بر اساس نتایج ماهیانی که با حلال الکلی مورد تزریق قرار گرفتند تلفاتی بین %6/15 تا %20 ثبت گردید و این در حالی است که هیچ تلفاتی در ماهیانی که با حلالی سرم فیزیولوژی تزریق شدند مشاهده نگردید. بر اساس نتایج بررسی های خون شناسی در تمام ماهیان تزریق شده با عصاره گلرنگ تعداد گلبول های سفید بطور معنی داری در زمان های 3، 7 و 10 روز پس از مواجهه پایین تر اندازه گیری شد. همچنین در ماهیانی که با حلال سرم فیزیولوژی عصاره گلرنگ را دریافت نمودند در روز دهم پس از تزریق مقادیر MCV و MCH بطور معنی داری در مقایسه با گروه شاهد پایین تر بود که این حالت در ماهیانی که با حلال الکلی تزریق شدند ثبت نگردید.
    کلیدواژگان: تزریق داخل صفاقی، گلرنگ، خون شناسی، قزل آلای رنگین کمان
  • سید احمد رضا هاشمی*، سید عباس حسینی صفحات 73-82
    آز آنجا که اکوسیستم های دریایی درحال تغییر اقلیم بوده و نیز شواهد مشخصی مبنی بر اینکه گونه های ماهی در مقیاس منطقه ای و جهانی بوسیله صیادی تهدید میشوند، وجود دارد.، به همین دلیل بررسی آسیب پذیری ذاتی گونه های عمده صید اهمیت زیادی می یابد. شاخص های متعددی جهت طبقه بندی آسیب پذیری گونه های ماهی وجود داشته و یکی از مهمترین آنها شاخص های بیولوژیک و اکولوژیک ماهیان می باشد. این تحقیق تلاش دارد که با بررسی پارامترهای جمعیتی گونه های ماهی عمده صید درآبهای استان سیستان و بلوچستان، طبقه بندی آسیب پذیری آنها را انجام دهد. گونه های عمده صید در استان در چهار بخش آسیب پذیری ذاتی کم، بخش آسیب پذیری ذاتی متوسط، بخش آسیب پذیری ذاتی زیاد و بخش آسیب پذیری ذاتی خیلی زیاد، طبقه بندی شدند. در واقع در این رویکرد شتاخت و درک بهتری نسبت به تغییرات گونه ها و تغییرات اقلیمی خواهیم داشت و ریسک خطر مواجه شدن گونه های ماهی و قابلیت سازگاری آنها را مورد بررسی قرار می دهد.
    کلیدواژگان: آسیب پذیری ذاتی، پارامترهای جمعیتی، ویژگی های بوم شناسی و زیستی
|
  • Abbas Arbab * Pages 1-15
    The decrease in the availability and the increase in the prices of fish meal have prompted the search for sustainable alternatives for aquaculture feeds. Insects, which are part of the natural diet of fish, leave a small ecological footprint and have a limited need for arable land, may represent a good candidate. Fast growth, fast and easy propagation, low-cost production, optimal feed conversion to biomass, and the similarity of the amino acid profile (except for histidine, threonine and lysine) with fish meal are considered to be the benefits of insects. However, the amount of fatty acids of insects varies with fish. Some fish meals are rich in omega-3 fatty acids, in particular eicosapentaenoic acid (EPA) and dioxaacetanoic acid (DHA), which is not commonly found in insects. But there are higher ratios of omega-6 fatty acids and unsaturated fats in insects. Insect meal has more protein but less fat than fish meal. Among the insect orders, the Diptera order is most similar to fish meal. The results of the research show that whilst the breeding of some species, such as salmon, African catfish and Nepal's Tilapia, can be used to completely replace meal of insects, but also species that are less compatible with insect meal. Therefore, further research is needed in this field.
    Keywords: aquaculture, fish flour, insects, alternative feeds
  • Seyed Hossein Moradyan *, Roghaye Mahmodi Pages 17-29
    Selective breeding programs have great potential to increase the profitability of aquaculture. The first, and one of the most important, steps to be taken when establishing a breeding program is the creation of a population with a broad genetic diversity. This will ensure that rapid inbreeding can be avoided and maximize the likelihood of long-term genetic response. The first step in forming a base population should be to compare productivity in available populations. A base population should combine characteristics of the subpopulations, and the best individuals across different populations should be selected as base population. Traditionally, base populations were created from a number of wild strains by sampling equal numbers from each strain However, for some aquaculture species improved strains are already available and, therefore, mean phenotypic values for economically important traits can be used as a criterion to optimize the sampling when creating base populations. Also, the increasing availability of genome-wide genotype information in aquaculture species could help to refine the estimation of relationships within and between candidate strains and, thus, to optimize the percentage of individuals to be sampled from each strain. In conclusion, marker-based strategies could be used to attempt to maximize variation for disease and meat quality traits, while phenotypic information could be used for traits like growth.
    Keywords: Selection, aquaculture, inbreeding, genetic diversity
  • Babak Shoaibi Omrani Pages 31-40
    Ornamental fish keeping is increasing in Iran and around the world, but more in freshwater fishes than the marine’s. Most of such fishes are importing and not native in Iran. Among the infectious microorganisms, they face more with parasitic disease. Ectoparasites are the important concern in ornamental fish keeping. In this study one hundred and fifty goldfish were investigated for gills and skin external parasites in 2018 winter. These samples were transferred to the lab in their original-country water. Forty eight out of samples (%32) were free from parasites and in 102 out of samples parasitic pollution was observed in skin or /and gills. Six species of parasites were isolated from polluted fish that three were protozoan (two species of Trichodina and Ichthyophtirius multifiliis) and three were metazoan monogenetic parasites (Dactylogyrus formosus, Dactylogyrus baueri and Gyrodatylus sp.). Ichthyophtirius multifiliis was only observed in fish skin. The other parasites were present in gills and skin. Supervision on health condition of aquarium fishes in international trades or inter province deals is one of the most necessities in disease prevention. Any deals without a health certificate maybe risky and harmful.
    Keywords: External parasite, Goldfish, Ornamental fish, Imported goldfish
  • Moazameh Kordjazi *, Maryam Ahmadi, Bahareh Shabanpour, Bahareh Shabanpour, Hojat Mirsadeghi Pages 41-51
    Caviar is the most important and the major production of sturgeons, but the benefits of these fish are not limited only to caviar. Acipenser baerii is one of the most common breeding sturgeon species in European aquaculture. According to the breeding this kind of sturgeon in Iran, there are attempt for using the technical knowledge and processing industries for application the other organs including skin, digestive system, cartilage, spinal cord, etc. in the leather, food, pharmaceutical, and cosmetic industries. In this study, the effect of chromium on the quality of produced leather from Acipenser baerii’s skin was investigated. At first, the salt to fish skin ratio 1:1 and 1:2 was carried out during 0, 5, 10, 15 and 20 days to select the best treatment. According to the results, treatment with 1:2 ratio at day 5 was showed the better conditions. The samples were subjected to color stability, abrasion stability, sewing capability, tensile strength, tearing strength, adhesion stability, and thermal resistance experiments to determine the quality of produced lather. The sturgeon's skins were passed all chromium tanning process. All of the above experiments were carried out to evaluate the quality of produced leather. The results are indicated the acceptable quality in terms of physical and apparent.
    Keywords: Sturgeons’s skin, chromium, tanning, leather
  • Khabat Azari, Javad Allahbeygi Chamjangalli *, Abazar Ghasemi, Hosein Hoseinifar, Ali Shabani, Hamed Paknezhad Pages 53-59
    The present study was performed to investigate the effects of different level of multi walled carbon nanotube on serum biochemical parameters in common carp. 150 common carp with average weight of 20.12±2.10 g were supplied and stocked in 120 l tanks for adaptation for 2 weeks. After adaptation, fish were exposed to different levels of multi walled carbon nanotube (0, 1, 10 and 32 mg/l) (3 treatment and a control group repeated in triplicates) for four days. At the end of 4th day, fish were randomly sampled, blood was obtained and serum biochemical parameters were studied. The results revealed significant increase of total protein in exposed group compared to control (P<0.05). Also serum albumin in exposed groups were higher than control (P<0.05). The highest amount was noticed in 10 mg treatment and the lowest amount was noticed in control. Fish exposed to 10 mg MWCN showed significant decrease in serum globulin level (P<0.05). No significant differences were noticed between glucose and alkaline phosphatase level of different treatments and control (P>0.05). Based on these results, in can be concluded that multi walled carbon nanotube entry to fish body will cause toxic effect and adverse effects on biological functions.
    Keywords: Carbon nanotube, Biochemical parameters, Common carp
  • Ashkan Zargari, Seyyed Morteza Hoseini Pages 61-72
    In the present study the effects of safflower (Carthamus tinctorius) extract administration on hematology parameters in two different solvent (ethanol and normal saline) via intra peritoneal injection method have been studied in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). In this regard, 3 treatment groups, one positive control group (injected just with solvent) and one negative control (with no injection) were considered for each solvent. Treatment groups for each sulvent injected with different levels of sufflower extract including 50, 100 and 200 mg/kbw. According to the results, in fish that injected with ethanol solvent showed 15.6 – 20 % mortality, no mortality was recorded in fish that injected with normal saline as solvent. According to the haematological study white blood cell count (WBC) were calculated significantlly lower in all treatment groups that received sufflower extract at 3th, 7th and 10th days post injection compre to controls. Andso in treatment groups that recieved sufflower extract in normal saline as solvent MCV and MCH indices significantly decreased compare with controls (p ≤ 0.05), these indices didn’t changed in treatments that injected with normal saline (p 0.05).
    Keywords: intraperitoneal injection, safflower, hematology, rainbow trout
  • Seyed Ahmad Reza Hashemi *, Seyed Abbas Hossini Pages 73-82
    As marine ecosystems are changing climate, and also; there is also clear evidence that fish species are threatened by fishery on a regional and global scale. For this reason, the assessment of the inherent vulnerability of major species of catches is of great importance. There are several indicators of vulnerability classifications, and one of the most important is the biological and ecological characteristics of fish. The major species of catches in the province were classified in four sections: low vulnerability class, medium vulnerability class, high vulnerability class and very high vulnerability class. In fact, we will build on this approach and have a better understanding of species variation and climate change, and will examine the risk of fish species being confronted with and their compatibility.
    Keywords: Intrinsic vulnerability, Demographic Parameters, Biological, ecological characteristics