فهرست مطالب

مدیریت بهره وری - پیاپی 49 (تابستان 1398)

نشریه مدیریت بهره وری
پیاپی 49 (تابستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/05/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • ابوالحسن حسینی*، محسن علیزاده ثانی، حمیدرضا عابدی صفحات 19-39
    سازمان های امروزی برای بقا، بایستی سرعت پاسخگویی وانعطاف پذیری بالایی داشته باشند. همچنین متولیان این سازمان ها، انسان ها (منابع انسانی) هستند. منابع انسانی با توجه به کارکردهای خود می توانند سازمان را در مسیر رسیدن به اهداف اصلی خود رهنمون سازد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظرشیوه جمع آوری اطلاعات توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی است. شیوه جمع آوری داده ها تلفیقی از روش کتابخانه ای شامل مطالعه اسناد و مدارک و پرسش نامه می باشد. جامعه آماری این پژوهش را شرکت های تولیدی فعال شهرک صنعتی بشل، به تعداد 71 شرکت تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 60 شرکت تعیین گردید. در این پژوهش برای سنجش چابکی کارآفرینی از پرسش نامه ی "کارابی" و برای سنجش کارکردهای منابع انسانی از پرسش نامه ی ترکیبی "ولچاس(2009)، هدمن(2008) و کوییج(2010)" استفاده شد. آلفای کرونباخ محاسبه شده در این پژوهش برای پرسش نامه ی چابکی کارآفرینی0.89 و برای پرسش نامه ی کارکردهای منابع انسانی 0.92بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که (با توجه به اعداد بدست آمده برای ضریب مسیر و آماره t) چابکی کارآفرینی با کارکردهای منابع انسانی رابطه معنی داری دارد.
    کلیدواژگان: چابکی کارآفرینی، کارکردهای منابع انسانی، اندازه سازمان
  • شیدا عرفای جمشیدی*، شادی عرفای جمشیدی، حسین میرزایی صفحات 41-68
    سازمان ها برای بقا در محیط پویا و رقابتی امروزی ناگزیر به ایجاد تحول و سازگاری با محیط هستند و تطابق و سازگاری جز از راه یادگیری امکان پذیر نمی شود. سازمان ها برای آن که بتوانند در چنین فضایی به بقای خود ادامه بدهند، رقابت کنند و رشد نمایند، نیاز دارند که بیش از گذشته ظرفیت یادگیری خود را ارتقا دهند. هدف پژوهش حاضر تبیین مدل یادگیری سازمانی کارکنان بر اساس ارتقای بهره وری و کاهش فرسودگی شغلی کارکنان دانشگاه پیام نور مرکز تبریز می باشد. یادگیری سازمانی بر اساس مدل گومز و همکاران (2005)، بهره وری براساس مدل هرسی و گلداسمیت (1980) و فرسودگی شغلی براساس مدل دیوید گلداد (1989) تعیین شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، کارکنان دانشگاه پیام نور مرکز تبریز می باشد. ابزار   جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسش نامه می باشد. آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون فرضیه های پژوهش و مدل ارائه شده با استفاده از معادلات ساختاری (SEM) با حداقل مربعات جزیی (PLS) مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج حاصل از داده های جمع آوری شده از کارکنان دانشگاه پیام نور مرکز تبریز نشان می دهد که یادگیری سازمانی بر بهره وری تاثیر مثبت و معنادار دارد و بر فرسودگی شغلی تاثیر معکوسی و معنادار دارد.
    کلیدواژگان: یادگیری سازمانی، بهره وری، فرسودگی شغلی
  • داریوش طهماسبی*، هاشم آقازاده، امید سلیمان زاده صفحات 69-91
    هدف پژوهش حاضر مشخص کردن اثر بازاریابی داخلی بر عملکرد(بهره وری، مالی و توسعه کارکنان) بانک تجارت با نقش میانجی کارآفرینی سازمانی بوده است. این پژوهش از نوع همبستگی است و برای گردآوری داده ها از پرسش نامه طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، روسا و معاونان شعب بانک تجارت استان اردبیل را شامل می شود. جامعه آماری این پژوهش شامل 95 نفر بود که از این تعداد نمونه 76 نفری به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و داده ها از طریق پرسش نامه و مطالعات کتابخانه ای گردآوری شده است. هم چنین جهت آزمون فرضیات تحقیق، مدل معادلات ساختاری و به ویژه تکنیک تحلیل مسیر به کار گرفته شده و به این منظور از نرم افزارهای آماری اس پی اس اس 17 و اسمارت پی ال اس استفاده شده است. یافته های پژوهش پس از تحلیل مسیر نشان داد که بین بازاریابی داخلی و کارآفرینی سازمانی و عملکرد بانک تجارت رابطه معناداری داشتند و همچنین بین کارآفرینی سازمانی بر عملکرد بانک تجارت نیز رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه حاصل حاکی از این است که در دنیای سریع و رقابتی امروز بین بانک ها، انگیزش کارکنان و بالا بردن رفتارهای مثبت و پذیرش نیازهای خود، قبل از سازمان، به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. از طرف دیگر بانک تجارت برای ایجاد تصویر متمایز در بین مشتریان می بایست به مقوله بازاریابی داخلی و کارآفرینی سازمانی توجه فراوان داشته باشند؛ زیرا که عملکرد موثر منجر به ایجاد تمایز بانک تجارت در نزد مشتریان می گردد.
    کلیدواژگان: بازاریابی داخلی، کارآفرینی سازمانی، بهره وری، عملکرد
  • قاضی فر سید عبدالکریم، جعفر ترک زاده*، سید اکبر نیلی پور طباطبایی صفحات 93-121
    در این تحقیق تلاش شده است تا به بررسی پتانسیل انگیزش شغلی در انواع ساختارهای سازمانی توانا ساز و بازدارنده در بروز پدیده بی تفاوتی سازمانی اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه های آزاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد پرداخته شود. روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی و ابزار پژوهش، مصاحبه و مشاهدات میدانی و کتابخانه ای می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه اعضای هیات علمی (334 نفر) و کارکنان (452 نفر) دانشگاه های آزاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد، در سال تحصیلی 94-1393بوده که از بین آن ها 400 نفر به عنوان نمونه مورد تحقیق به طور تصادفی با استفاده از شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شده اند. برای تحلیل پرسش نامه و داده های آماری، از نرم افزارهای SPSS و AMOS  و نیز از مدل معادله ساختاری «بارون و کنی» استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان      می دهد که پتانسیل انگیزشی در دانشگاه آزاد اسلامی می تواند باعث ایجاد  فضایی با نشاط و شاد، کاهش سطح غیبت ، افزایش رضایت مندی، محترم شمردن مقررات و ضوابط محیط کار شده و همچنین باعث شود افراد برای عملی شدن اهداف و استراتژی های سازمان تلاشی چشمگیر از خود نشان دهند.
    کلیدواژگان: ساختارهای سازمانی تواناساز، ساختارهای سازمانی بازدارنده، بی تفاوتی، انگیزش شغلی
  • محمدرحیم رمضانیان*، کیخسرو یاکیده، لعبت اخوان دیلمی صفحات 123-144
    بانک ها نهادهای مالی هستند که دارایی ها را از منابع گوناگون جمع آوری کرده و آنها را در اختیار بخش هایی قرار می دهند که به نقدینگی نیاز دارند. از این رو بانک ها شریآنهای حیاتی هر کشور محسوب می شوند. در این پژوهش برای ارزیابی کارایی از مدل تحلیل پوششی داده ها، علی رغم وجود محدودیت ها استفاده می شود. مدل های مرسوم تحلیل پوششی داده ها برای ارزیابی کارایی سازمآنها مبتنی بر رویداد جعبه سیاه می باشند، به گونه ای که ورودی ها در واحدهای تحت ارزیابی بدون توجه به مراحل میانجی تبدیل به خروجی می شوند، اما ازآنجایی که فرآیند ارائه خدمات در بانک ها از مراحل وابسته به هم تشکیل شده است. این پیوستگی باعث می شود در این پژوهش با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده های شبکه ای، مدل اندازه گیری کارایی در بانک طراحی شود.بنابراین در این مقاله به منظور شناسایی ضعف های مدیریتی از طریق محاسبه کارایی به روش (مدل جمعی شبکه ای) و ارائه راه حل های ممکن، 19 شعبه از بانک های خصوصی استان تهران با استفاده از داده های سال 92 موردبررسی قرارگرفته اند. درواقع هدف اصلی این پژوهش محاسبه و ارزیابی کارایی کل و کارایی هر بخش از بانک ها می باشد. نتایج نشان می دهد که مدل های جمعی شبکه ای تعداد واحدهای کارایی کمتری را در مقایسه با مدل جمعی ساده دارند. هم چنین کارایی به دست آمده در مدل جمعی شبکه ای در مقایسه با مدل جمعی ساده مقدار دقیق تری را در اختیار مدیران قرار می دهد که بتوانند با شناسایی ناکارایی هر بخش ضعف های آن را برطرف نمایند.
    کلیدواژگان: کارایی مدیریت، تحلیل پوششی داده ها، مدل جمعی، مدل جمعی شبکه ای
  • سید محمود هاشمی*، داود محمدی علویجه صفحات 145-167
    در این پژوهش به تعیین میزان اثر بازاریابی سبز در ایجاد تصویر شرکت (مطالعه موردی: مشتریان شرکت شاتل) پرداخته شده است. جامعه آماری پژوهش مشتریان شرکت شاتل می باشند، که بر اساس جدول مورگان به تعداد 384 نفر از مصرف کنندگان به عنوان نمونه پژوهش، پرسش نامه مخصوص پژوهش را تکمیل کرده اند. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شده است. نرم افزارهای مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش SPSS 22 و SMART PLS بوده است. آزمون های مورد استفاده در این پژوهش تحلیل عاملی تاییدی (CFA) و مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که بازاریابی سبز بر مسوولیت اجتماعی، تصویر محصول و اعتبار شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نتایج نشان داد که مسوولیت اجتماعی، تصویر محصول و اعتبار شرکت بر روی قصدخرید محصول تاثیر مثبت و معناداری دارد. نتایج این تحقیق برای تصمیم گیری درست و صحیح مدیران شرکت هایی که در زمینه بازاریابی سبز و همچنین بر قصد خرید محصولات از نظر مصرف کنندگان تمرکز دارند، مفید می باشد.
    کلیدواژگان: آگاهی از بازاریابی سبز، تصویر شرکت، قصد خرید محصول، مسوولیت اجتماعی
  • منیره دیزجی*، آرش کتابفروش بدری صفحات 169-194
    بررسی رفتار مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد، گامی اساسی و مهم برای برنامه ریزی و مدیریت مصرف انرژی است. با توجه به این که ایران دارای منابع غنی و گسترده انرژی، مخازن بزرگ نفتی و گاز طبیعی، معادن عظیم زیرزمینی و پتانسیل بالقوه انرژی است، تعیین عوامل موثر بر مصرف انرژی می تواند در تبیین سیاست های بخش انرژی، کمک موثری کند. به همین منظور این مطالعه به بررسی آثار سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار بر مصرف انرژی در بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات ایران با بهره گیری از روش داده های تابلویی در بازه زمانی 1375 تا 1395 پرداخته است. نتایج بررسی ها نشان داد که سرمایه انسانی، بهره وری نیروی کار، اثر تقاطعی سرمایه انسانی در بهره وری نیروی کار و مجذور ارزش افزوده بخش های اقتصادی دارای تاثیر منفی و ارزش افزوده تاثیر مثبت بر مصرف انرژی در بازه زمانی مورد بررسی داشته اند. به طوری که بر اساس نتایج تخمین مدل، آثار متقابل متغیرهای سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار در بخش های اقتصادی تاثیر منفی و معنی دار در سطح بحرانی یک درصد بر مصرف انرژی داشته است که این ضریب تلویحا‍ این واقعیت را بیان می دارد که با افزایش سرمایه انسانی و لذا بهبود بهره وری نیروی کار، مسیر صرفه جویی در مصرف انرژی هموار     می گردد. همچنین ضرایب برآورد شده برای متغیرهای ارزش افزوده و مجذور ارزش افزوده فعالیت های اقتصادی، بیان کننده یک رابطه به شکل U معکوس ما بین ارزش افزوده بخش های اقتصاد و مصرف انرژی می باشد.
    کلیدواژگان: سرمایه انسانی، بهره وری نیروی کار، مصرف انرژی، داده های تابلویی
  • داود پایدارفرد، محمود احمدپور داریانی*، ناصر میرسپاسی، اعظم رحیمی نیک صفحات 195-214
    تحقیق حاضرکوششی در راستای تدوین استراتژی اثربخش خدمات مراکز رشد ایران برای کمک به تشکیل استارت آپ ها می باشد و 191 مرکز رشد مصوب و واحد آماری پژوهش 1337نفر اعضای هیات امنای مراکز رشد می باشد. برای تجزیه تحلیل داده های جمع اوری شده از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. برای تلخیص، طبقه بندی و تفسیر داده های آماری از روش های آمار توصیفی استفاده گردید و به منظور انتخاب نوع روش آماری ابتدا آزمون کولموگروف اسمیرنف برای بررسی شرایط لازم داده ها جهت استفاده از   روش های آمار پارامتریک اجرا گردید و سپس برای پاسخ به سوالات پژوهشی روش معادلات ساختاری اجرا گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه است که پس از سنجش روایی و پایایی آنها در اختیار جامعه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل بیانگر ان است که منشا     ایده ها بر نوع خدمات، و نیز بر فاز مداخله در مراکزرشد ایران تاثیر دارد. همچنین بخش فعالیت بر فاز مداخله، و نیز بر نوع خدمات در مراکزرشد ایران تاثیر دارد .
    کلیدواژگان: منشا ایده، بخش فعالیت، فاز مداخله، نوع خدمات
|
  • Aboalhasan Hosseini *, Mohsen Alizadeh Sani, Hamidreza Abedi Pages 19-39
    High-speed responsiveness and flexibility are currently two important survival requirements for modern organizations directed by humans whose appropriate functioning can lead the organizations to the achievement of their major goals. This applied and descriptive correlational study surveys the relationship between entrepreneurial agility and human resources practices, with respect to the moderating role of organization size, in active manufacturing companies in industrial town of Beshel. The research data were collected via two questionnaires that were administered to employees working in 60 companies recruited based on Cochran formula from the research population that was 71 active manufacturing companies of industrial town of Beshel. Entrepreneurial agility was measured via the questionnaire designed by Kharabe , and human resources practices were quantified employing the questionnaires developed by Vlachos (2009), Herdman (2008) and Kooij (2010) in combination. The reliability of the questionnaires was calculated through Cronbach's alpha and were found to be 0.89 for the Entrepreneurial Agility Questionnaire and 0.92 for the Human Resources Practices. The obtained research data were analyzed using Structural Equation Modeling and PLS. According to the values obtained for the path coefficients and t-statistics, the findings showed that entrepreneurial agility was positively and significantly associated with human resource practices.
    Keywords: Entrepreneurial Agility, Human Resource Practices, Organization Size
  • Sheida Orafaye Jamshidi *, Shadi Orafaye Jamshidi, Hossein Mirzaei Pages 41-68
    The keys to long-term economic survival in today's dynamic and competitive working environment are organizations’ adaptability and environmental compatibility viably through in-service learning. In this state of flux, organizational survival, competition and growth depends more than ever on improving organizational learning capacity. The purpose of the present enquiry, thus, was to explain the employee organizational learning model based on improving employees’ productivity and reducing their burnout at Payam-e Noor University, Tabriz Branch. The research population comprised the employees at Payam-e Noor University, Tabriz Branch and the research data were accumulated using three questionnaires. Learning was operationalized based on Gomez et al. (2005), productivity was quantified employing the Harry and Goldsmith model (1980) and job burnout was measured using David Gold model (1989). The research data were analyzed via SPSS software; Descriptive statistics of the data were calculated and the research hypotheses were tested via Structural Equation Modelling (SEM) with Partial Least Squares (PLS). The results of the data analyses revealed that organizational learning has a significant and positive relationship with productivity and a significant and inverse relationship with burnout.
    Keywords: Burnout, Organizational learning, Productivity
  • Dariush Tahmasebi Aghbolaghi *, Hashem Aghazadeh, Omid Solymanzadeh Pages 69-91
    The keys to long-term economic survival in today's dynamic and competitive working environment are organizations’ adaptability and environmental compatibility viably through in-service learning. In this state of flux, organizational survival, competition and growth depends more than ever on improving organizational learning capacity. The purpose of the present enquiry, thus, was to explain the employee organizational learning model based on improving employees’ productivity and reducing their burnout at Payam-e Noor University, Tabriz Branch. The research population comprised the employees at Payam-e Noor University, Tabriz Branch and the research data were accumulated using three questionnaires. Learning was operationalized based on Gomez et al. (2005), productivity was quantified employing the Harry and Goldsmith model (1980) and job burnout was measured using David Gold model (1989). The research data were analyzed via SPSS software; Descriptive statistics of the data were calculated and the research hypotheses were tested via Structural Equation Modelling (SEM) with Partial Least Squares (PLS). The results of the data analyses revealed that organizational learning has a significant and positive relationship with productivity and a significant and inverse relationship with burnout.
    Keywords: Burnout, Organizational learning, Productivity
  • Abdolkarim Ghazifar, Jafar Torkzadeh *, Seyed Aliakbar Nilipoour Tabatabaei Pages 93-121
  • Mohammad Rahim Ramazanian *, Keikhosro Yakideh, Lobat Akhavan Deilami Pages 123-144
    Banks are considered as vital circulatory system of finance and financial institutions that collect assets from various sources and allocate them to sectors that need market liquidity. Despite existing limitations, the present enquiry aimed to examine the efficiency of bank management through the use of Data Envelopment Analysis Model. Typical Models of Data Envelopment Analysis employed in evaluation of organizational performance are based on the black box events, that is, the input into units under scrutiny converted into output regardless of the intermediate stages. However, providing bank services is a complex process comprising different interconnected stages and the interwoven stages involved necessitated the use of Network Data Envelopment Analysis, in the present study, to design a Bank Performance Measurement Model. Thus, the aim of this scrutiny was to identify managerial weaknesses by calculating the management efficiency using the Network Model and to offer viable solutions. To serve the purpose, the banking data accumulated in 19 private bank branches in Tehran during the year 2014 were surveyed to estimate both the overall efficiency and the efficiency of each bank segment. The findings indicated significantly lower levels of efficiency in Network Collective Models compared to Simple Collective Models. Also, the NSBM model rendered a more precise measure of efficiency in comparison to the SBM model which can enable managers to identify and rectify inefficiencies in each sector.
    Keywords: Bank Management Efficiency, DEA, NSBM, SBM
  • Seyed Mahmoud Hashemi *, Davoud Mohammadi Alaviche Pages 145-167
    The purpose of the current study was to explore the extent to which green marketing might affect customers’ shopping intentions and corporate image at Shuttle Company. The research sample comprised 384 customers who were randomly selected from among the customers based on Morgan table. A researcher-made questionnaire was administered to the participants to collect the research data that were further analyzed using SPSS 22 version and SMART PLS software and Confirmatory Factor Analysis (CFA) and Structural Equation Modelling (SEM). The results verified the significant positive effect of green marketing awareness on social responsibility, product image and corporate credibility. Moreover, the findings indicated that social responsibility, product image and corporate credibility could in turn significantly and positively influence customers’ shopping intention. The findings offer implications for the managers of the firms focused on green marketing and are concerned with consumers’ shopping intentions.
    Keywords: Corporate Image, Green Marketing Awareness, Shopping Intentions, Social Responsibility
  • Monere Dezaji *, Arash Ketabforoush Badri Pages 169-194
    Scrutiny of energy consumption behavioural patterns in various economic sectors represent an essential step in energy consumption planning and management. Delineation of determinants of energy demand is highly significant in Iran which is a country with rich energy resources, abundant oil and gas supplies, heavy minerals and potential resources. Therefore, using Panel Data Methods, this study explored the effects of urbanization and human capital on energy consumption in Iranian agriculture, industry and services sectors over a 17-year period between 1996 and 2016. The results showed that human capital, workforce productivity, interactive effect of human capital on workforce productivity and the squared value of economic sectors had negative effects while the added value had positive impacts on energy consumption during the specified period. The results of the analyses indicated that human capital and workforce productivity in economic sectors had negative significant interactive effects on energy consumption at the critical value of .01 implying that an increase in human capital and corresponding workforce enhancement will facilitate economizing on energy consumption. Moreover, the estimated coefficients of added value and squared added value of economic activities revealed an inverse U-shaped relationship between added values of economic sectors and energy consumption.
    Keywords: energy consumption, Human Capital, Panel Data, urbanization
  • Davood Paydarfard, Mahmoud Ahmadpour Daryiani *, Nasser Mirsapasi, Azam Rahimi Nik Pages 195-214
    This descriptive research aimed to develop an effective strategic service model for supporting the establishment of start-ups by Incubator Centers in Iran. The research sample comprised 191 approved centers and the research units belonging to 1337 members of the Board of Trustees. The research data were gleaned through a researcher-made and piloted questionnaire that was found to enjoy an acceptable reliability. The collected data were analyzed quantitatively via descriptive and inferential statistics. The normality of the research data was checked via the Kolmogorov-Smirnov test to determine either parametric or nonparametric analyses were required. Further, the research questions were answered through Structural Equations Modelling. The findings indicated that the service types offered and the intervention phase in Incubator Centers were influenced by the origin of the ideas as well as the activity sector.
    Keywords: Activity Sector, Incubator Centers, Intervention Phase, Origin of Ideas, Service Type