فهرست مطالب
نشریه بوم شناسی گیاهان زراعی
سال پانزدهم شماره 2 (پیاپی 56، تابستان 1398)
- تاریخ انتشار: 1398/05/01
- تعداد عناوین: 6
-
صفحات 1-12به منظور تعیین اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد شش رقم گندم با عادت های رشد متفاوت، پژوهشی در دو سال زراعی 1395-1396 و 1397-1396 به صورت کرت-های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان مبارکه اصفهان انجام شد. سه تاریخ کاشت 20 مهر، 20 آبان و 20 آذر به عنوان تاریخ کاشت های زود هنگام، معمول و تاخیری در نظر گرفته شدند. ارقام گندم شامل پیشگام و الوند با عادت های رشد بینابین، زارع و حیدری با عادت رشدی زمستانه و سیروان و پیشتاز با عادت رشدی بهاره بودند. زودکاشت ارقام با عادت رشدی بهاره و زمستانه موجب افزایش عملکرد و تاخیر در کاشت موجب افت آن شد. عملکرد ارقام با تیپ رشدی بینابین در تاریخ های کاشت 20 مهرماه و 20 آبان ماه تفاوت معنی داری با هم نداشت اما تاخیر در کاشت موجب افت عملکرد در این ارقام شد. بنابراین، توصیه می گردد در منطقه معتدله مبارکه اصفهان، ارقام با عادت رشد بهاره و زمستانه و ارقام با رشد بینابین از اواسط مهرماه تا اواسط آبان ماه کاشته شده و از تاخیر در کاشت آنها پرهیز گردد.کلیدواژگان: تیپ رشدی، دیرکاشت، زودکاشت، کاشت تاخیری، کاشت زودهنگام
-
صفحات 13-24پیش تیمار بذر با استفاده از روش های بیوفیزیکی از جمله امواج فراصوت، باعث تغییرات در جوانه زنی و برخی صفات فیزیولوژیک گیاهچه می گردد. بر همین اساس، به منظور تعیین تاثیر شدت و مدت زمان امواج فراصوت بر جوانه زنی بذر و رنگیزه های فتوسنتزی کلزا رقم مودنا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار به صورت آزمایشگاهی انجام شد. عامل های آزمایش شامل توان های 60، 80 و 100 وات امواج فراصوت با 40 و 59 کیلوهرتز در زمان های 2، 4، 6، 8 و 20 دقیقه بودند. اثر قدرت در شدت امواج در زمان پرتودهی بر شاخص های جوانه زنی شامل درصد و سرعت جوانه زنی، شاخص وزنی و طولی بنیه گیاهچه و محتوای کلروفیل a، b و کل و کارتنوئید معنی دار بود. درصد جوانه زنی بذر کلزا در صورت اعمال امواج فراصوت 40 و 59 کیلوهرتز در 100 وات به مدت 2 دقیقه به میزان 8/17% افزایش یافت. شاخص وزنی و طولی بنیه بذر در 59 کیلوهرتز امواج فراصوت با قدرت 100 وات به ترتیب 8/33 و 8/25% بهبود یافت. محتوای کلروفیل کل، کلروفیلa و b به ترتیب با میانگین 2/61، 3/26 و 9/34 میکروگرم بر گرم وزن تر در کاربرد امواج فراصوت 40 کیلوهرتز با قدرت 80 وات به مدت هشت دقیقه نسبت به تیمار شاهد برتری داشت. بر اساس پژوهش حاضر می توان پیش تیمار بذور با امواج فراصوت 40 و 59 کیلوهرتز با قدرت 100 وات برای بهبود شاخص های جوانه زنی بذور و افزایش مقادیر رنگیزه های گیاهی را توصیه نمود.کلیدواژگان: امواج التراسونیک، پرایمینگ، پیش تیمار، نانوپرایمینگ
-
صفحات 25-35جهت تعیین اثر تاریخ کاشت و رقم بر برخی صفات کیفی دانه برنج، آزمایشی در سه تاریخ کاشت 1، 11 و 21 فروردین روی سه رقم طارم محلی، بینام و کوهسار با طرح پایه بلوک کامل تصادفی به صورت فاکتوریل در سه تکرار در مزرعه معاونت موسسه تحقیقات برنج آمل انجام شد. جهت اندازه گیری صفات درصد برنج کامل و خرده، راندمان تبدیل، درصد پوسته و سبوس، طول دانه قبل و بعد از پخت، نسبت طویل شدن دانه، درجه تبدیل، درصد آمیلوز، غلظت ژل و درجه حرارت ژلاتینه شدن سه ماه بعد از برداشت، 400 گرم نمونه شلتوک برای هر کرت سنجش شد. اثر رقم و تاریخ کاشت بر همه صفات در سطح 1% معنی دار بود. طارم محلی دارای درصد برنج کامل بیشتری در تاریخ کاشت اول ولی میزان درصد سبوس، طول دانه بعد از پخت، درجه تبدیل، دمای ژلاتینی شدن و نسبت طویل شدن دانه آن در تاریخ کاشت دوم بیشتر بود. طول دانه بعد از پخت، نسبت طویل شدن دانه و درصد آمیلوز رقم بینام در تاریخ کاشت دوم و درصد سبوس و طول دانه قبل از پخت رقم کوهسار در تاریخ کاشت سوم بهتر بود. میزان درصد برنج خرده در تاریخ کاشت اول نسبت به تاریخ کاشت دوم و سوم در ارقام بینام و کوهسار کمتر بود. در مجموع، نشاکاری در دهه اول اردیبهشت ماه جهت حصول صفات کیفی مطلوب دانه برنج در منطقه آمل توصیه میشود. چکیده جهت تعیین اثر تاریخ کاشت و رقم بر برخی صفات کیفی دانه برنج، آزمایشی در سه تاریخ کاشت 1، 11 و 21 فروردین روی سه رقم طارم محلی، بینام و کوهسار با طرح پایه بلوک کامل تصادفی به صورت فاکتوریل در سه تکرار در مزرعه معاونت موسسه تحقیقات برنج آمل انجام شد. جهت اندازه گیری صفات درصد برنج کامل و خرده، راندمان تبدیل، درصد پوسته و سبوس، طول دانه قبل و بعد از پخت، نسبت طویل شدن دانه، درجه تبدیل، درصد آمیلوز، غلظت ژل و درجه حرارت ژلاتینه شدن سه ماه بعد از برداشت، 400 گرم نمونه شلتوک برای هر کرت سنجش شد. اثر رقم و تاریخ کاشت بر همه صفات در سطح 1% معنی دار بود. طارم محلی دارای درصد برنج کامل بیشتری در تاریخ کاشت اول ولی میزان درصد سبوس، طول دانه بعد از پخت، درجه تبدیل، دمای ژلاتینی شدن و نسبت طویل شدن دانه آن در تاریخ کاشت دوم بیشتر بود. طول دانه بعد از پخت، نسبت طویل شدن دانه و درصد آمیلوز رقم بینام در تاریخ کاشت دوم و درصد سبوس و طول دانه قبل از پخت رقم کوهسار در تاریخ کاشت سوم بهتر بود. میزان درصد برنج خرده در تاریخ کاشت اول نسبت به تاریخ کاشت دوم و سوم در ارقام بینام و کوهسار کمتر بود. در مجموع، نشاکاری در دهه اول اردیبهشت ماه جهت حصول صفات کیفی مطلوب دانه برنج در منطقه آمل توصیه میشود.کلیدواژگان: "، زود کاشت"، "، دیر کاشت"، "، کاشت به هنگام"، "، کیفیت برنج" _
-
صفحات 37-47این پژوهش با هدف بررسی واکنش هیبریدهای مختلف ذرت مواجه با کم آبی به کاربرد قارچ مایکوریزا به صورت آزمایش اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی طی دو سال 1394 و 1395 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. عامل اصلی شامل کم آبی بر اساس تبخیر از تشتک کلاس A در دو سطح 70 میلی متر به عنوان شاهد و 140 میلی متر به عنوان تنش خشکی و عامل فرعی شامل 14 ترکیب فاکتوریل کاربرد و عدم کاربرد قارچ مایکوریزا با هفت هیبرید ذرت شامل SC260، SC400، SC301، SC4015، SC703، SC704 و SC705 بودند. برای ارزیابی میزان تحمل و حساسیت هیبرید های ذرت به تنش خشکی از شاخص تحمل به تنش، شاخص حساسیت به تنش، شاخص تحمل، میانگین حسابی محصول دهی و میانگین هندسی محصول دهی استفاده شد. تجزیه مرکب دو ساله نشان داد که برای اکثر صفات مورد مطالعه اثر متقابل سال در تنش در هیبرید ذرت معنی دار بود. عمکرد دانه در هر دو سال متوالی در شرایط کاربرد قارچ میکوریزا در هیبرید SC301 عملکرد بهتری از سایرین داشت و نیز به عنوان متحمل ترین هیبرید ذرت به تنش خشکی شناخته شد. شاخص های شاخص تحمل به تنش و میانگین هندسی محصول دهی همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه در هر دو سال داشتند. همچنین، کاربرد میکوریزا بر تخفیف اثرات تنش خشکی اثر متفاوتی داشت ولی در کل باعث افزایش عملکرد ذرت در شرایط تنش خشکی شد.کلیدواژگان: تنش آبی، حساسیت به تنش خشکی، قارچ ریشه، هیبرید سینگل کراس
-
صفحات 49-57
به منظور بررسی اثر پیری کنترل شده بر جوانه زنی، فعالیت بیوشیمیایی و آنزیمی گندم سیاه یک آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل مدت زمان پیری 2، 4 و 7 روزه و محتوای رطوبت بذر 10، 20 و 30% بود. صفاتی از قبیل درصد جوانه زنی، مدت زمان جوانه زنی، هدایت الکتریکی، پراکسیداسیون لیپید و فعالیت آنزیم کاتالاز اندازه گیری شد. اثر مدت زمان پیری، محتوای رطوبتی بذر و برهمکنش آنها بر صفات فوق آزمایش معنی دار بود. بالاترین میزان جوانه زنی و فعالیت آنزیم کاتالاز در بذرهای پیر شده به مدت 2 روز با محتوای رطوبتی 20% مشاهده شد. مدت زمان جوانه زنی، هدایت الکتریکی و پراکسیداسیون لیپید در بذرهای پیر شده به مدت 7 روز با محتوای رطوبتی 30% به بیشترین مقدار خود رسید. همچنین، با افزایش محتوای رطوبتی و مدت زمان پیری بذر، سازوکارهای دخیل در پیری بذر افزایش یافته و با تاثیر بر فسفولیپیدهای غشای سلولی افزایش هدایت الکتریکی و پراکسیداسیون لیپید و کاهش جوانه زنی و فعالیت آنزیم کاتالاز مشاهده شد. بنابراین، توصیه می شود برای جلوگیری از زوال بذرهای گندم سیاه در ذخیره سازی طولانی مدت و کوتاه مدت میزان محتوای رطوبتی %10 باشد.
کلیدواژگان: آنزیم کاتالاز، پراکسیداسیون لیپید، زوال بذر، گندم گاوی، ماندگاری بذر -
صفحات 59-69
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی اینبرد لاین های سویا، مدل سازی عملکرد دانه و انتخاب ژنوتیپ های برتر، 80 لاین سویا حاصل از تلاقی ارقام کاربین در فورا به همراه رقم شاهد رقم L.17 در مزرعه تحقیقاتی سراب چنگایی خرم آباد در قالب طرح لاتیس 9 × 9 ارزیابی گردید. اختلاف معنی داری در صفات مورد مطالعه بین رقم شاهد و لاین های مورد بررسی مشاهده شد. بین عملکرد دانه و اکثر صفات مورد ارزیابی از جمله تعداد غلاف در بوته، درصد جوانه زنی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف و تعداد دانه در بوته همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه 82% عملکرد را توجیه کردند. با استفاده از تجزیه به عامل ها، 17 صفت مورد مطالعه در قالب چهار مولفه حدود 62% از تغییرات کل را توجیه نمودند. صفات عملکرد دانه در کرت و عملکرد دانه در بوته که در عامل اول قرار داشتند، مهمترین صفات مورد ارزیابی بودند. بنابراین، صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه را می توان به عنوان معیارهایی برای گزینش لاین های برتر در جهت بهبود عملکرد دانه در سویا در نظر گرفت.
کلیدواژگان: تنوع ژنتیکی، مدلسازی، همبستگی ژنتیکی، همبستگی فنوتیپی
-
Pages 1-12To determine the effect of planting date on yield and yield components of six wheat cultivars with different growth types, a research was conducted in split plot based on randomized complete block design with three replications during two growing seasons of 2016 and 2017 in Mobarakeh region, Iran. Three planting dates of 12 October, 11 November and 11 December were considered as early, usual, and delay planting dates, respectively. Wheat cultivars were Pishgam and Alvand with mid-growth habit, Zare and Heidari with winter habit and Pishtaz and Sirvan with spring growth habit. Early and delay planting cultivars with spring and winter growth habits resulted in yield increasing and decreasing, respectively. The yield of cultivars with intermediate growth type had no significant differences in planting dates of 12 October and 11 November, but the delay in planting caused the loss of yield in these cultivars. Therefore, it is recommended to plant cultivars with spring and winter growth habits and cultivars with intermediate growth type from mid-October to mid-November in the temperate region of Mobarakeh and to avoid delay in planting them.Keywords: delay planting, early planting, growth habit, late planting
-
Pages 13-24Seed priming using biophysical methods including ultrasonic wave causes changes in germination and some physiological traits of seedling. Accordingly, in order to investigate the effect of intensity and duration of ultrasonic wave on germination of rapeseed cv. Modena, an experiment as factorial was conducted based on a completely randomized design with three replications in Laboratory condition. Experimental factors consisted of power 60, 80, and 100 W and two ultrasonic waves 40 and 59 kHz at duration of 2, 4, 6, 8, and 20 minutes. The triple interaction of power × irradiation intensity × irradiation time was significant on germination indices including percentage and rate of germination, seedling vigor index of length and weight and seedling traits including chlorophyll a, b and total, and carotenoid content. Germination percentage using 40 and 59 kHz ultrasound waves at 100 W for 2 minutes was increased by 17.8%. The seedling vigor index of length and weight were improved using 59 kHz ultrasonic power with 100 W, and compared to control treatment had increasing 33.8 and 25.8%, respectively. In the application of 40 kHz ultrasound power with 80 W in 8 minutes, total chlorophyll, chlorophyll a, and chlorophyll b content than control treatment was 61.26, 26.3, and 34.9 µg/g FW, respectively. Based on the present research, seed pre-treatment of 40 and 59 kHz ultrasound waves with 100 watts can be recommended to improve seed germination indices and increase photosynthetic pigments contents.Keywords: carotenoid content, chlorophyll content, Nanopriming, seed priming
-
Pages 25-35To investigate the effect of planting date on some quantitative and qualitative characteristics of rice cv. Binam, Tarom Mahali and Koohsar, a field experiment was conducted as factorial based on complete block design with three replications during three planting dates of 21 and 31 March, and 10 April in Deputy of the Rice Research Institute, Mazandaran Branch Amol, Iran. Three months after planting, 400 g of paddy sample for each plot was collected and evaluated to measure characteristics such as head and broken rice percentage, milling recovery, paddy hull and bran percentage, grain length before and after cooking, grain elongation ratio, milling degree, amylose percentage, gel concentration and gelatinization temperature. The effect of planting date and cultivar was significant on all characteristics in 1% probability level. The head rice percentage at first planting date and bran percentage, grain length after cooking, milling degree, gelatinization temperature, and grain elongation ratio at second planting date were better in Tarom Mahali cultivar. Grain length after cooking, grain elongation ratio and amylose percentage in Binam at the second planting date and bran percentage and grain length before cooking in Koohsar at the third planting date were better. The amount of broken rice percentage was lower at the first planting date in Binam and Koohsar cultivars compared with second and third planting dates. On the whole, transplanting at late April is recommended to get optimal quality of rice grains in this regionKeywords: ", early-planting", ", late- planting ", ", suitable planting", ", rice quality" _
-
Pages 37-47This study aimed to evaluate corn hybrids under drought stress reaction to application of mycorrhiza as split factorial experiment based on randomized complete block design during 2015 and 2016 at Research Station of Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Iran. The main factor included drought stress based on evaporation from class A pan at two levels of 70 millimeters as control and 140 millimeters as drought stress. The sub factor was 14 factorial combinations of mycorrhiza fungi application and non-application with seven corn hybrid including SC260, SC301, SC400, SC4015, SC703, SC704, and SC705. To evaluate tolerance and sensitivity of corn hybrids to drought stress, the stress tolerance index, stress sensitivity index, tolerance index, mean productivity and the geometric mean of the product were used. Two-year complex analysis showed that in most of the studied traits, the interaction of year and stress was significant in corn hybrids. Seed yield in two years was increased more with mycorrhiza application in hybrid SC301 than other hybrids considered as the most tolerant corn hybrid to drought stress. Indices of stress tolerance index and geometric mean productivity had positive and significant correlation with grain yield in both years. Also, mycorrhiza application had a different effect on mitigating of drought stress effects, but in general it increased maize yield under drought stress conditions.Keywords: mycorrhizal fungi, sensitivity index, single cross, water stress
-
Pages 49-57
To determine the effect of seed deterioration on germination, biochemical and enzymatic activity of buckwheat, an experiment was conducted as factorial based on completely randomized design in Seed Science and Technology Laboratory of Shahed University, Iran. The treatments consisted of ageing duration (non-aging, 2, 4 and 7 days) and seed moisture content (10, 20 and 30%). Parameters such as germination percentage, mean germination time, electrical conductivity, lipid peroxidation and catalase activity were measured. The effect of aging duration, seed moisture content and their interaction on traits were significant. Germination percentage, mean germination time, electrical conductivity, lipid peroxidation, and catalase enzyme activity were significantly affected by aging duration and seed moisture content. The highest germination percentage and catalase enzyme activity in aged seeds was observed during two days with 20% moisture content. Mean germination time, electrical conductivity and lipid peroxidation in aged seeds for seven days was in the highest level in seeds with 30% moisture content. Seed moisture content and aging duration increased the mechanisms involved in seed aging and cell membrane phospholipids affected by deterioration, which increased the electrical conductivity and lipid peroxidation and reduced germination and catalase enzyme activity. To prevent buckwheat seed deterioration in long and short term storage, it is recommended that seed moisture content is kept about 10%.
Keywords: catalase enzyme activity, electrical conductivity, Fagopyrum esculentum, lipid peroxidation, seed deterioration -
Pages 59-69
To study the genetic diversity of soybean inbred lines, grain yield modeling and selection of superior genotypes, 80 lines of soybean obtained from crosses of Karbin × Fora cultivars along with L.17 soybean cultivar as control were studied in research farm of Agriculture Khorram Abad Sarab Chenghaey in 9 ×9lattice design. Significant differences were observed between control and studied soybean lines. There was a positive and significant correlation between seed yield and most of the traits evaluated, including the number of pods per plant, percentage of germination, plant height, number of seeds per pod, and number of seeds per plant. Stepwise regression analysis showed that plant height, number of pods per plant, number of seeds per pod and 100-seed weight explained 82% of yield. Using factor analysis, 17 traits in four components explained about 62% of the total variation. Therefore, plant height trait, number of pods per plant, number of seeds per pod, 100-seed weight can be considered as criteria for selection of superior lines to improve grain yield in soybean.
Keywords: genetic correlation, genetic diversity, genotypic correlation, phenotypic correlation
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.