فهرست مطالب

پژوهشنامه تطبیقی دادپیشگان
پیاپی 2 (پاییز 1397)

  • تاریخ انتشار: 1398/07/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • سید روح الله عقیق صفحه 1

    یکی از مصادیق مداخله اشخاص در ارتکاب جرایم و بزه های اجتماعی، موضوع تسبیب در جنایت می باشد، واژه تسبیب اگرچه مفهوم عامی داشته و در حقوق مدنی نیز کاربردهایی دارد ولکن وجهه غالب این مفهوم در قوانین کیفری می باشد که با متون فقهی تطبیق بیشتری دارد. این واژه که کاربرد موثر و مهمی در حقوق دارد، یکی از مباحث چالش برانگیز بوده و بر سر اصل آن اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد، برخی بر این باورند که تسبیب همان علت (ناقصه) است و یک قاعده عقلی است که استقلال ماهوی داشته و فقه نیز با بهره گیری از آن، مصادیقی را به عنوان نمونه هایی از آن بیان داشته است. برخی نیز معتقدند که موارد ذکر شده (از باب تسبیب) در فقه منحصر به موارد مذکور بوده و تسبیب یک قاعده فقهی و عقلی مستقل نمی باشد و از این رو می بایست مصادیق تسبیب را محدود به موارد ذکر شده در متون فقهی دانست. تحقیق پیش با رویکرد کاربردی و به شکل تحلیلی و توصیفی با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای جمع آوری شده و یافته های آن بیانگر این است که تسبیب یک قاعده عقلی است و شارع نیز در تبعیت از این قاعده به صورت مصداقی برخی از موارد را بیان داشته و این مصادیق در واقع تنها نمونه هایی از این قاعده است، قانونگذار نیز به جای بیان مصادیق متعددی از آن، بهتر بود که ذیل مواد محدود به تبیین اصل موضوع پرداخته و از مطول گویی هایی که سبب ابهام زایی در فهم مخاطبین می شد پرهیز می نمود.

    کلیدواژگان: تسبیب، قواعد فقهی، قواعد حقوقی، علیت، عدالت
  • سمن الله ویسی صفحه 2

    حق بر سلامتی، جزئی از حقوق بنیادین شهروندان در هر جامعه سیاسی است. هر شهروندی به مثابه عضوی از جامعه صرف نظر از ملاحظات نژادی، دینی، سیاسی و فرهنگی صرفا به واسطه وجود رابطه شهروندی، دارای حق و استحقاق لازم جهت بهره مندی از این حق می باشند. حق بر سلامت تمام خدمات پزشکی، غذای کافی، مسکن مناسب، محیط زیست پاک و... را در بر می گیرد. عوامل متنوع و تاثیرگذار بر سلامتی موجب دشواری تعریف حق مذبور شده است و کشورها برای تامین این امکانات ملزم به اتخاذ تصمیمات اساسی هستند که ایران نیز با تصویب قوانین و مقررات در زمینه ی سلامت در قانون اساسی این حق را به رسمیت شناخته است.

    کلیدواژگان: حق بر سلامتی، قانون اساسی، حقوق شهروندی، حقوق بنیادین
  • احمد مهدوی نسب صفحه 3

    چکیده تسبیب،یکی از مصادیق مداخله اشخاص در ارتکاب جرم می‏باشد. بر این اساس مرتکب جرم در شرایط عادی که دارای اهلیت بوده ودرک واختیار او موجود باشد ، بایستی پاسخگوی رفتارهای مجرمانه خود باشد. مگر اینکه مجرم بنا به دلایلی نتواند بار مسئولیت را تحمل کند به عبارتی اهلیت او مخدوش شود که ممکن است ناشی از عدم ادراک یاعدم اختیار باشد. در این شرایط نمی توان جرم را به مجرم انتساب نمود. در جریان رسیدگی کیفری، دفاعیات مختلفی از سوی متهم امکان طرح دارند که استناد به عوامل رافع مسئولیت از جمله آنها می باشند. عوامل رافع مسئولیت کیفری به شرایط شخصی و ذهنی در مرتکب گفته می شود، که به رغم وقوع جرم، موجب رفع مسئولیت کیفری از فاعل آن می شوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی این موضوع می باشد که عوامل رافع مسئولیت کیفری در تسبیب از عوامل کلی رافع مسئولیت در باب متمایز شده اند یا اینکه از باب تمثیل بیان گردیده اند. یافته های تحقیق نشان می‎دهد که عوامل رافع مسئولیت در تسبیب در اکثر موارد مصداقی از عوامل کلی رافع مسئولیت کیفری می‎باشند و متمایز نشده اند .

    کلیدواژگان: تسبیب، مسئولیت کیفری، موجهه جرم، رافع مسئولیت
  • زهرا حبیبی، میثم نعمت اللهی، میثم ویسی صفحه 4

    در خصوص اینکه عنصر مادی تسبیب میبایست ناشی از فعل باشد یا ترک فعل، مسلم است که در هر دو حالت امکانپذیر است. تسبیب با فعل که قطعا امکانپذیر است و در ترک فعل نیز در صورتی میتوان تارک فعل را به دلیل مرگ یا صدمه جسمانی که به دیگری وارد شده است مسئول دانست که این نتیجه از ترک فعل ناشی شده باشد. بنابراین در صورت وجود یک عامل مستقل دیگر که مرگ یا آسیب قابل استناد به وی باشد تارک فعل را نمیتوان مسئول نتیجه حاصله دانست. در این راستا "قانون خودداری از کمک به مصدومین و دفع مخاطرات جانبی" را باید لحاظ دانست. وجود عنصر روانی لازم نیز در سببیت شرط مسئول شناخته شدن فعل یا ترک فعل است در واقع فرد متهم میبایست نتیجه مورد تمایل و نظر نهایی وی را خواسته باشد این شرط نشان میدهد که هرچند با توجه به بحث امکان محکوم کردن تارک فعل به ارتکاب عمدی قتل یا ایراد صدمات بدنی در حقوق ایران وجود دارد و این امر به طور کلی منتفی نیست لیکن در عمل اثبات اینکه تارک فعل سهل انگاری و تقصیر نکرده بلکه قصد و خواسته قطعی وی از ترک فعل رسیدن به نتیجه مورد نظر بوده است و در نتیجه عمد محسوب کردن رفتار مرتکب، بسیار مشکل خواهد بود در بسیاری از موارد، تارک فعل تنها به ارتکاب جرایم غیر عمدی علیه اشخاص)شبه عمد و خطای محض(محکوم میگردد. و در اکثر موارد عنصر روانی لازم برای جرم عمدی در خصوص ترک فعل اثبات نشده و حکم به ارتکاب جنایت غیر عمدی داده می شود و البته در این تحقیق به بررسی جرایمی که تقصیر در آنها چه به نحو تسبیب و چه مباشرت مفروض فرض گردیده است، میپردازیم.

    کلیدواژگان: رکن روانی، تسبیب، اجتماع اسباب، قصد محرمانه، تقصیر
  • محمد سعید شفیعی، حمید صمدی فرد *، شیرین شفیعی صفحه 5

    حقوق رقابت با تبیین مجموعه ای از اصول و قواعد ناظر بر رفتار و ارتباط و توافق های میان بنگاه ها، از انحراف ساختار بازار به انحصار مانع شده و سبب بهبودی عملکرد آن می گردد و در واقع به عنوان مهمترین ابزار سیاست رقابتی، به منظور جبران نقضان شکلی و ماهوی مقررات حقوق خصوصی به عنوان عمومی ترین و منصفانه ترین ابزارهای نظارت بر اقتصاد، پا به این عرصه گذاشته تا سبب افزایش رفاه مصرف کنندگان از طریق افزایش کارآیی تخصیص منابع گردد. نتایج این بررسی نشان می دهد که مقررات حقوق رقابت، در زمینه کنترل و نظارت دولت بار اقتصاد، با هدف بهبود وضعیت اقتصادی جامعه، توزیع عادلانه ثروت و حفاظت از کیان اقتصاد و رفاه مصرف کننده مطرح می گردد؛ ولی تاکنون نتایج این اقدامات در سطح جامعه نمود عینی قابل توجهی نداشته است. فلذا موضوع حقوق رقابت به عنوان یکی از نهادهای حقوقی- اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است که در این مقاله به بررسی وارزیابی آن خواهیم پرداخت.اما باید این نکته را ذکرکرد که هدف از مطرح نمودن این موضوع در این مقاله، بررسی مفاهیم مرتبط با حقوق رقابت بوده و پس از آن به بررسی اصول، مبانی و اهداف حقوق رقابت پرداخته و قوانین مرتبط را بررسی نموده و هدف از ارایه آن در نظام جمهوری اسلامی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

    کلیدواژگان: اصول، حقوق رقابت، مصرف کننده، قوانین حقوقی، بنگاه های تجاری
  • اسعد نوبخت*، میثم نعمت اللهی صفحه 6

    شناخت سازکارهای عدالت ترمیمی و استفاده مطلوب از این سازکارها یکی از ضرورت های جامعه حقوقی است. ظرفیت های متفاوتی در جوامع مختلف با فرهنگ ها و قومیت های متفاوت از نهاد عدالت ترمیمی وجود دارد که با شناخت آن ها و قاعده مندیشان می توان در جهت غیر قضایی کردن فرآیندهای حقوقی و جزایی استفاده نمود. هر چه این شناخت و عملی کردن آن تسریع شود فرآیندهای دادرسی قضایی نیز مطلوب تر خواهد شد چون دستگاه قضایی با کاهش ورودی پرونده ها می تواند در بستر مناسب تر با دقت عمل بیشتری به روند دادرسی بپردازد. نهاد خیرات و نذورات یکی از سازکارهای عدالت ترمیمی است که می تواند نقش و جایگاهی شایان توجه در این مسیر داشته باشد. انتظار این که جامعه حقوقی در راه رسیدن به اهداف عالی و عدالت ایده آل همه ابزارها را شناخته باشد و یا توان استفاده از تمامی این وسایل و ابزارها را داشته باشد انتظاری است عبث و بیهوده، لذا تمامی صاحب نظران و اندیشمندان عرصه علم حقوق جهت شناسایی و به کارگیری این ابزارها تلاش‌های وافری را نموده اند. با این حال با بذل توجه به این که تا شناخت و حصول به عدالت بشر راهی دراز و طولانی در پیش دارد شایسته است تمامی اندیشمندان این عرصه و دانش پژوهان این رشته علمی با بسیج تمامی امکانات خود بر ادامه مسیر و نیل به عدالت مطلوب و دادرسی‌های عادلانه همتی مضاعف بنماید. این مقاله به دنبال کشف طریق و راه های جدیدی است تا بتواند از ظرفیت‌های سیاست جنایی استفاده نموده و با استفاده از دستورات و ظرفیت‌های دینی گامی در جهت نیل به این مقصود بردارد. استفاده از مصادیق عدالت ترمیمی همسطح نظر نویسنده است .

    کلیدواژگان: عدالت ترمیمی، سیاست جنایی، دستورات دینی، نذورات، نهاد، خیرات
  • الهام احمدی بنی * صفحه 7

    همه اشخاص در انعقاد قرارداد برای برطرف کردن احتیاجات و رسیدن به اهداف خویش آزاد هستند، این آزاد بودن را آزادی قراردادی تعریف کرده‌اند. اصل آزادی قرارداد به عنوان قسمتی از اصل حاکمیت اراده از بحث‌های مهم و پایه‌ای حقوق قراردادها محسوب می‌شود و ماده10 قانون مدنی یکی از نتایج اصل فوق الذکر است. عقد از نظر ترتیب آثار و احکام قانونی و همچنین تشخیص نوع و ماهیت توافق، بر پایه قصد طرفین قرارداد می‌باشد و بنابر دیدگاه ارجح، مقصود از قصد در این معنا، قصد و اراده باطنی می‌باشد. اگرچه در بیان مفهوم بیان شده نه تنها اتفاق نظر وجود نداشته، لیکن در مواردی از آثار حقوقی تفاوتی بین اصل و قاعده مدنظر در نظر گرفته نشده است. ولی در عصر حاضر با توجه به تحولات اقتصادی و اجتماعی صورت گفته از گستره حاکمیت این اصل به شکل قابل ملاحظه‌ای کم شده است. عوامل اصلی محدود کننده این اصل را می‌توان قانون، اخلاق حسنه و نظم عمومی و دولت به شمار آورد. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی درصدد بررسی محدودیت‌های فراروی اصل آزادی قراردادها می‌باشد.

    کلیدواژگان: آزادی قراردادها، نظم عمومی، اخلاق حسنه، دولت، قانون
  • ساسان احمدی* صفحه 8

    با توجه به نقش فزاینده اشخاص حقوقی در دهه‌های اخیر، اتخاذ تدابیر و واکنش‌های مناسب در قبال رفتار مجرمانه‌ی احتمالی آن‌ها برای رعایت نظم اجتماعی بیش از گذشته ضرورت یافته و دیگر اکتفا به مجازات مدیران به‌تنهایی کارساز نیست؛ ازاین‌رو مقابله با منابع خطری که به‌تدریج در اختیار این اشخاص به‌عنوان قدرت‌های مدرن جوامع قرار گرفت، مداخله حقوق کیفری و استفاده از ابزار مجازات را ناگزیر ساخت. اشخاص حقوقی در آمریکا به‌عنوان یک موجود ممکن است ازنظر کیفری برای بزه‌های انجام‌یافته از سوی مدیرانی روسا و حتی کارکنان رده پایین مورد دادرسی و محکومیت قرار گیرند. در نظام کیفری آمریکا با توسل به رهنمودهای کیفردهی سازمان‌یافته و دقیق و در پرتو پیش‌بینی سه دسته ضمانت اجراهای متنوع؛ جبرانی، تنبیهی و پیشگیرانه به بهترین شکل ممکن اهداف اصلی تحمیل کیفرها اعم از سزا دهندگی، بازدارندگی، بازسازگاری و حمایت از بزه دیده در خصوص اشخاص حقوقی امکان‌پذیر است.

    کلیدواژگان: مسئولیت کیفری، اشخاص حقوقی، آمریکا
|
  • seyyed rohollah aghigh Page 1

    One example of the involvement of individuals in committing crimes and social crimes is the issue of accusations of crime. Although the word causality has a general meaning and is also used in civil law, the prevailing meaning of this concept is in criminal law, which is more in line with jurisprudential texts. . This word, which is an effective and important application in law, is one of the most challenging issues, and there are many disagreements over it. Some argue that the appropriation is the same (not dictated), and it is a rational rule that has a strong autonomy and Jurisprudence has also used examples of it as examples of it. Some also believe that the mentioned cases (from Bob causality) in jurisprudence are exclusive to the mentioned cases, and the emblem is not an independent jurisprudential and rational basis, therefore, it should be considered limited to the cases mentioned in the texts of jurisprudence. The research has been gathered with an applied and analytical and descriptive approach, utilizing library studies, and its findings indicate that the appropriation of a rational rule is in accordance with this rule as an exemplary statement of some of the cases. And these examples are in fact only examples of this rule, the legislator, instead of expressing several examples of it, would have been better off by limiting the material to the explanation of the subject matter and avoiding the ambiguities that made ambiguities in the comprehension of the audience. Avoidance Would have

    Keywords: caus, jurisprudence rules, legal rules, causality, justice
  • SaSaman Allallahveysi Page 2

    The right to health is part of the fundamental rights of citizens in any political community. Every citizen as a member of the community, regardless of racial, religious, political or cultural considerations, has the right and deserve the right to enjoy this right by virtue of the existence of a citizenship relationship. The right to health includes all medical services, adequate food, affordable housing, clean environment and .... Various and influential factors on health make it difficult to define the right, and countries are required to make fundamental decisions to ensure these facilities, which Iran has recognized in the constitution by ratifying health laws and regulations.

    Keywords: Right to health, Constitution, Citizen's rights, Fundamental rights
  • Ahmad Mahdavinasab* Page 3

    :Abstract Tasbib is one example of the involvement of individuals in committing a crime. Accordingly, the perpetrator of a crime in the ordinary course of life who has a well-to-do list and is aware of his existence, must be answerable for his criminal conduct. Unless the offender, for some reason, can withstand the burden of liability, in other words, his affiliation is distorted, which may be due to a lack of perception or lack of authority. Under these circumstances, you can not commit a crime to the offender. In the course of criminal proceedings, various defenses from the defendant are possible, which are based on the factors responsible for solving such liability. Factors for solving the criminal responsibility to the individual and subjective circumstances in the perpetrator are said that despite the occurrence of the crime, they will eliminate the criminal liability of the subject. The purpose of this research is to investigate whether the factors for removing criminal responsibility in recruiting from the general factors of responsibility for responsibility are different or are expressed in terms of allegory. Findings of the research show that the factors for solving the responsibility for the accrual are, in most cases, an indication of the general criteria for the removal of criminal responsibility and are not distinguished.

    Keywords: Litigation, Criminal Liability, Criminalization, Liability
  • Zahra Habibi* Page 4

    In the case of the fact that the material element of causation must be due to the act or omission of action, it is certain that it is possible in both cases. Causation with action is certainly possible, and in omission of action, the omissioner is responsible for causing death or physical damage to another when the result is due to omission of act. Therefore, if there is another independent factor that death or injury can be imputed to it, the omissioner can’t be held responsible for the result. In this regard, "the law of refusing to help injuries and eliminating the side-effects" should be taken into account. The existence of the necessary mental element in the causation is a condition for the action or omission of action to be responsible. In fact, the accused person should have asked for the result of his/her desire and final opinion. This condition indicated that, although, considering the possibility of condemning the omissioner to deliberate murder committing or physical damage in Iranian law, and this is generally not ruled out, in practice, proving that the omissioner did not do commit negligence and guilty, but his absolute intention and determination for omission of action was reaching the intended result, and as a result, it would be very difficult to consider the committer's conduct a deliberate action. In many cases, the omissioner is condemned solely to commit undeliberate crimes against persons (pseudo-intentional and sheer error), and in most cases, the mental element necessary for deliberate crime in omission of action is unproven, and he/she sentenced to an undeliberate crime. In this research, we investigated the crimes that whose faults are assumed in terms of causation and supposed stewardship.

    Keywords: Mental element, causation, collection of causes, confidential intention, fault
  • mohammad saeeid shafiei, hamid samadifard*, shirin shafiei Page 5
  • mysam nemat allahi Page 6

    Expecting the legal community to know about the ideal goals and the ideal justice of all the tools, or the ability to use all of these tools is an unreasonable and in vain, so all the scholars and thinkers of the field of science of law to identify and Using these tools has made a lot of effort. However, due to the fact that it is desirable for all the scholars of this field and scholars of this field to mobilize all their possibilities to continue the course and achieve the desired justice and trials, until the knowledge and achievement of human justice is a long and long way. Be honest and fair. This paper seeks to explore new ways and ways to use the capacities of criminal politics and to take steps to reach this goal using religious orders and capacities. Using the examples of restorative justice is at the same level as the writer's point of view.

    Keywords: Restorative justice, criminal policy, religious orders, vows, institution, charity
  • elham ahmadi bani * Page 7
  • Sasan Ahmadi * Page 8