فهرست مطالب

مطالعات ادبیات تطبیقی - پیاپی 50 (تابستان 1398)

نشریه مطالعات ادبیات تطبیقی
پیاپی 50 (تابستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/05/01
  • تعداد عناوین: 18
|
  • اکرم ظفری، بتول فخراسلام*، سید حسین سیدی، اکبر شعبانی صفحات 9-32

    متون اساطیری، یکی از متون پیشین است که پیوندی تنگاتنگ با شعر فارسی دارد. اسطوره ها ماهیت بینامتنیتی دارند، زیرا در متون زمان های گوناگون ادبیات زبانی و نوشتاری پی در پی بازگویی می شوند. بینامتنیت و اسطوره شناسی تطبیقی دو دانش پیوسته هستند. شاملو از شاعران ایرانی و برجسته پای بند به اجتماع در ادبیات فارسی است. او با بهره گیری از اسطوره های یونانی، دینی و ایرانی به بیان پرسمان های اجتماعی و سیاسی در شعر خویش پرداخته است. فرضیه پژوهش این است که شاملو دلباخته فرهنگ غربی، و متون مسیحی است؛ از این ‏رو گفتمان بینامتنیت با متونی که از این فرهنگ‏ها سرچشمه می‏گیرد در شعر او کاربرد بیش تری دارد. در این پژوهش کوشیده شده است افزون بر شناسایی رهیافت بینامتنیت با تکیه بر نگاره های ژرار ژنت و اسطوره شناسی تطبیقی، به بیان چگونگی کاربرد آن در شعر شاملو پرداخته شود. بر پایه یافته های این پژوهش، بازگشت به پیش متن ها، پایستن وجود پیوند تاریخی میان اساطیر نخستین یونانی، مسیحی و ایرانی با سروده های شاملو و برون آوری رویکردهای شاعر از یک اسطوره، جستار و پایه پژوهش بینامتنیت اسطوره ای شعر شاملو را ساخته است. این پژوهش نظری، با روش واکاوی و توصیفی و با رویکرد تطبیقی انجام شده است.

    کلیدواژگان: بینامتنیت، اسطوره، احمد شاملو
  • ریحانه نامی شریف آباد*، رضا اشرف زاده صفحات 33-49

    آشنایی و ارتباط ملت های مختلف و شناخت ادبیات آن ها همواره بستری مناسب برای ایجاد تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی بوده. نویسندگانی که خود را جزئی از مردم، و حرکت های اجتماعی و فرهنگی می دانند با ثبت این تحولات و تعاملات فرهنگی و اجتماعی، باعث رشد و شکوفایی ادبیات و هویت فرهنگی ملت ها می شوند. از آنجا که ادبیات داستانی و شخصیت پردازی، از زمینه های جالب توجه و مهم در عرصه پژوهش است، اساس داستان بدون شخصیت را نمی توان تصور کرد. بی شک یکی از عناصر مهم و کلیدی که در داستان نویسی امروز بسیار حائز اهمیت است و تعیین کننده در شکل و روند داستان می تواند باشد، شخصیت و شخصیت پردازی است. شخصیت در اثر نمایشی و روایتی فردی است که تمام کیفیت های روانی و اخلاقی او در قول و فعل باید وجود داشته باشد. در این پژوهش، نگارنده به بررسی شخصیت و شخصیت پردازی در کتاب «برخورد» دانیل استیل پرداخته است. مواردی از قبیل چگونگی توصیف شخصیت ها(مستقیم و غیر مستقیم)، ساده و جامع بودن، پروتپ ها، شاخصه های درونی و شاخصه های بیرونی و...؛ پس از استخراج مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در پایان برای سهولت در درک شخصیت های موجود در داستان جداولی ارائه شده است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت کتابخانه ای و فیش برداری می باشد.

    کلیدواژگان: داستان، شخصیت پردازی، برخورد، دانیل استیل
  • ماه نظری* صفحات 51-71

    نیما همچون بودلر با دیدی نو و بافتی تازه، به شعر معاصر رنگی بدیع بخشید. ساختمان شعر او دارای وحدت است. از هنجارهای رمانتیسم، آگاهانه فاصله می گیرند و با تصاویری واقع گرایانه، نمادین و سوررئالیسمی، پرده از زشتی ها برمی دارند و دگرگونی های اجتماعی، صنعتی، و گمشدگی انسان آنان را آزرده خاطرکرده است. محوری ترین ویژگی این گونه اشعار بر اساس هنجارگریزی، ابهام و در نهایت شکستن قواعد و سنت های دست وپاگیر است زیرا عصر مکانیزاسیون و صنعت مدرن همه مرزهای اخلاقی، طبیعی، سنتی و ادبی را در هم شکسته است. حتی مفهوم عشق در دیدگاه مدرنیسم ها تغییر کرده و بودلر و نیما با بیان رمزآمیز در سوگ عشق نشسته اند. کاربرد رمزگرایی در اشعار معاصر، بیش تر نمود عصیان هنرمندان در برابر مکاتب واقع گرایی بود. در این مقاله با شیوه توصیفی- تحلیلی بر آن ایم تا تحول اشعار بودلر و نیما را در نوآوری و سیر به سوی رئالیسم و انعکاس جهان مدرن بیان کنیم. زیرا در مقایسه اشعار بودلر و نیما تا به حال تحقیق علمی صورت نگرفته است.

    کلیدواژگان: مدرنیته، ابهام پردازی، سمبولیسم، ترکیبات، گل های رنج
  • فاطمه بیگم سید عصایی*، سید مجید تقوی صفحات 73-98

    در ارتباط با شناخت هنروری حافظ و نظامی در استفاده از معانی مجازی در کاربرد اصطلاحات عارفانه و خلق اشعار عرفانی به بررسی سروده های غزلی مشاهیر قرن ششم نیز پرداخته شد تصوف نظری و عرفان مدرسی آمیخته با آراء فلسفی و کلام، شاهکارهای بزرگ شعر عرفانی سنایی آغازگر عرفان، خاقانی و نظامی در وسعت معنایی گسترده رقم خورد که موجب تکامل بلندای عرفان با ترکیب های مناسب و ارتقاء معنا شد، گویی تصوف قرن شش خاقانی و نظامی را بر دروازه این مسلک با تاسی از سنایی نشاند. در این مقاله از خاقانی و نظامی با آوردن اصطلاحات در عبارات معمولی و سخن ناگفتن از وصال حقیقی در ابتدای ورود وادی شوریدگان است. شیوه سخن در شعر خاقانی در عین آراستگی از تکلف خالی نیست. خاقانی و نظامی هر دو با استفاده از طرزی توانا در آفرینش ترکیبات بدیع چون پیر مغان و دیر مغان با تعبیری دلنشین و عارفانه خلقی جدید و معجزگون را در سخن از خود به یادگار گذاشته اند و همچون چراغی فراسوی ادوار بعد در بدل عرفان شرعی به نظری نقشی ارزنده ایفا نموده اند.

    کلیدواژگان: خاقانی، نظامی، تصوف، قرن ششم، پیر مغان
  • آسیه سوینی، کامران پاشایی فخری*، پروانه عادل زاده صفحات 99-118

    شاعران و نویسندگان به عنوان اعضای جامعه، در تمامی مکان ها و در همه روزگاران دیدگاه های خود را درباره اوضاع جامعه خود ابراز کرده اند. در این میان، ملک ا لشعراء بهار و هاینریش بل از دو کشور ایران و آلمان به عنوان مطرح کنندگان دیدگاه های سیاسی و اجتماعی خود به قصد انتقاد از وضعیت موجود و آشکار ساختن نارسایی ها و ناروایی های جامعه خویش، انسان ها را به بازآفرینی ذهنی جامعه رهنمون ساخته اند. در این تحقیق سعی شده است با بررسی شاخصه های آرمانشهر و بیان تعاریف و مفاهیم، این موضوع را در اشعار ارزشمند ملک الشعراء بهار و داستان های هاینریش بل مورد بررسی قرار داده و دیدگاه های این دو را در این خصوص تبیین نماییم و با تکیه بر تعاریفی از شاخصه های آرمانشهر نشان دهیم که شاخصه های آرمانی ملک الشعراء بهار و هاینریش بل جنبه جهانی داشته و پیامی آرمانی برای انسان امروزی به شمار می آید.

    کلیدواژگان: ملک الشعراء بهار، هاینریش بل، آرمانشهر، ادبیات تطبیقی
  • فریده سلامت نیا، سعید خیرخواه برزکی*، عبدالرضا مدرس زاده صفحات 119-137

    فروغ فرخزاد شاعر نوپرداز معاصر ایران و نازک الملائکه شاعر معاصر عرب و از پیشگامان شعر نو در ادبیات عرب، وظیفه انتقال بخش های مهمی از مفاهیم شعرهای خویش را به عهده حدیث نفس گذاشته اند. این دو شاعر زن که هر دو نماینده مطرح ادبیات زنانه در ایران و عراق هستند، علاوه بر زبان و احساس زنانه، روایت گر اندیشه های حاکم بر روزگارشان می باشند و مسائلی همچون تنهایی و غربت، مردستیزی، مظلومیت زن، بدبینی، مسائل اجتماعی و... در شعرشان نمود دارد. فروغ و نازک الملائکه برای بیان این افکار و اندیشه ها و بیان ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه شان به گفت وگوی درونی یا حدیث نفس پرداخته اند، و سعی کرده اند از این طریق تاثیرگذاری شعرشان را بیش تر کنند.

    کلیدواژگان: شعر، فروغ فرخزاد، نازک الملائکه، حدیث نفس
  • فاطمه زمانی*، نادره زمانی صفحات 139-155

    پروین اعتصامی یکی از موفق ترین شاعران معاصر ایرانی در استفاده از «فابل» به منظور بیان آموزه های اخلاقی و اجتماعی است. یکی از پیش متن های اساسی پروین در آفرینش فابل ها و تمثیلات اش، افسانه های لافونتن، شاعر سده هفده فرانسوی، است. لیکن به تعبیر رولان بارت ساختار هر روایت، متشکل از تعدادی رمزگان فرهنگی مانند پروآیروتیک، هرمنوتیک، سمیک، نمادین و ارجاعی است. این رمزگان منعکس کننده موقعیت فردی و اجتماعی هنرمند و مبتنی بر سنت های ادبی و فرهنگی یک جامعه است. از این روی، در مقاله حاضر، با این پیش فرض که در آثار بازآفرینی شده از یک زبان به زبان دیگر، بیش از هر چیز رمزگان فرهنگی آن دستخوش تغییر و تحول می شود، آن ها را در ساختار روایت «بلبل و مور» پروین اعتصامی که بازآفرینی حکایت «زنجره و مور» ژان دو لافونتن است، مورد واکاوی قرار داده است. نتیجه این بررسی، بر این نکته دلالت دارد که پروین اعتصامی برای آفرینش مجدد حکایت تمثیلی لافونتن، کنش های روایی، تعلیق های داستان، تقابل های دوجزئی، محیط و فضا و خصوصیات روانی شخصیت های داستان و نیز ارجاعات درون متنی و برون متنی آن را متناسب با بافت فرهنگی و اجتماعی خویش تغییر داده است.

    کلیدواژگان: فابل، پروآیروتیک، هرمنوتیک، سمیک، بافت فرهنگی و اجتماعی
  • شهره چلیپا، حبیب الله جدید الاسلام* صفحات 157-181

    شناخت بسامدهای طبیعت گرایانه در شعر منوچهری و مولانا می تواند راه را برای شناخت بهتر ساختار مفهومی تصویرگری در شعر آنان هموار سازد. بی تردید جذابیت و جاذبه آفرینی های منوچهری از بازنمایی اجزاء طبیعت در شعرش منحصر به فرد است. استاد شفیعی کدکنی در حوزه تصویرهای حسی و مادی طبیعت، از او به عنوان بزرگ ترین شاعر در طول تاریخ ادب فارسی یاد می کند. مولانا نیز غواص اقیانوس معرفت است و در شعرش صورتی ترکیبی از صور خیال آفاقی و انفسی از طبیعت و تصاویر اجزاء طبیعت ارائه می دهد. مقایسه طیف های معمول و معناگرایانه از عناصر طبیعت در شعر منوچهری(طبیعت گرای صرف) و غزلیات مولانا به عنوان شاعری که نگاهی عرفانی به طبیعت دارد اساس این مقاله قرار گرفته است. بررسی تطبیقی جذابیت های بسامدهای طبیعت در شعر این دو شاعر چشم انداز تحلیل طبیعت گرایی در شعر فارسی را گسترده تر می سازد.

    کلیدواژگان: تخیل، طبیعت، منوچهری، مولانا، تصویرگری
  • حمیلا چرنگ*، یابر دلفی صفحات 183-212

    سبک شناسی ابزاری مفید برای شناسایی هویت ادبی اثر است. سبک شناسی لایه ای که یکی از مدل های سبک شناسی نوین است به تحلیل و بررسی شاخصه های متن از جهت گزینش کلمات و ساخت و زیرساخت عبارات و اغراض بلاغی و نحوی و آوایی می پردازد. ما در این پژوهش بر آن ایم تا با بررسی سبک شناسی اشعار «نتائج الفطنه» به واکاوی اشعار «نتائج الفطنه» در سطوح آوایی، نحوی، بلاغی، ساختاری و ارتباط آن با درونمایه اثر یعنی احساسات، افکار، تخیلات و اهداف نویسنده اثر بپردازیم. از آنجا که نوعی از داستان پردازی، نقل آن در قالب شعر تعلیمی است ابن هباریه از شعرای بزرگ شعر تعلیمی است که در کتاب «نتائج الفطنه» داستان های تعلیمی خود را به رشته نظم در آورده است. ابن هباریه در مواجهه با مخاطبین خود در داستان هایش سبکی را اختیار کرده که همساز با ساخت و زیر ساخت قوی اشعارش باشد؛ چرا که از یک طرف راه رسیدن به منش انسانی را با ویژگی های اخلاقی چون خردمندی، دانشوری، دوستی نشان داده و از سوی دیگر انسان ها را از رذایل اخلاقی چون دروغ، حرص و آز، خشم، غضب و ستم گری در اشعار خود بر حذر می دارد. در این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی سطوح زبانی و بیانی و نحوی پرداخته می شود و بر این اصل که درونمایه ای موفق چگونه باعث نظم، تداوم و چینش قسمت های مختلف داستان شعر تعلیمی ابن هباریه شده است تاکید می شود.

    کلیدواژگان: ابن هباریه، نتائج الفطنه، سطح آوایی، سطح نحوی، سطح بلاغی
  • مهدخت پورخالقی چترودی*، علیرضا سزاوار، مریم جلالی، اعظم استاجی صفحات 213-227

    از آنجا که مهم ترین ویژگی داستان های شفیعی و سعید هاشمی، طنزپردازی است و نظریه طنز ایوان فوناژی از قابلیت بالایی برای بررسی طنز در آثار ادبی، برخوردار است، لذا در این مقاله چند اثر از این دو نویسنده بر مبنای نظریه فوناژی بررسی می شود. فوناژی آراء متنوعی در باب طنز در گروه سنی کودک و نوجوان دارد که می توان آن ها را در سیزده مولفه جمع کرد. ابعاد سیزده گانه طنز در نظریه فوناژی از این قرار هستند: صنعت جناس، دومعنایی، انحراف از هنجار، چندمعنایی، هم نویسی، هم آوایی، ابهام های نحوی، ابهام در روساخت جمله، ابهام در ژرف ساخت، اختلاط و ابهام ژرف ساخت و روساخت، تضاد معنا میان روساخت و ژرف ساخت، تاکید آوایی، مکث آوایی، تحریف آوایی(ادغام و قلب). نتایج نشان می دهد شفیعی مهارت عجیبی در آفرینش انحراف از معیار از طریق انواع مصادیق آن دارد. همچنین هاشمی تضاد میان روساخت و ژرف ساخت را بسیار بهتر پرورانده و به کار برده است.

    کلیدواژگان: فوناژی، طنز کودک و نوجوان، شهرام شفیعی، سعید هاشمی
  • زهرا ایرانی، ملک محمد فرخزاد*، رضا حیدری نوری صفحات 229-259

    بر اساس نظریات ساختگرای یاکوبسن و افرات درباره نقش های ارتباطی کلام بین گوینده و مخاطب، پیامی معنادار مبادله می شود که از طریق یک مجرای فیزیکی انتقال می یابد. به عقیده آن ها این الگوی ارتباطی در تمام کنش های ارتباط کلامی مصداق دارد و ارسال پیام نیاز به زمینه ای دارد که یا رمز کلامی است یا در قالب کلام گنجانده می شود. عارف آن هنگام که می خواهد جهانی را نشان دهد که در آن الفاظ کارکرد خود را از دست می دهند، گاه به نقل داستان هایی در ستایش خاموشی می پردازد و گاه خود نیز خاموش می شود. با توجه به الگوی ارتباطی یاکوبسن می توان از خاموشی در فرآیند ارتباط به خوبی بهره مند شد و لذت حاصل از دریافت سکوت را در شش نقش ارتباطی گفتار جست و جو نمود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که کاربرد برخی از نقش های ارتباطی سکوت در کلام مولانا مانند نقش ترغیبی و نقش ارجاعی دارای بسامد بیش تری است. بررسی معنا شناسی گفتمان خاموشی در تخلص مولانا بر اساس غزلیات شمس

    کلیدواژگان: مولانا، غزلیات شمس، یاکوبسن، الگوی ارتباطی، تخلص، خاموشی
  • صمد مومنی* صفحات 261-288

    از جمله مترجمان و دانشمندان معروف عصر نخست خلافت عباسی(232-132ق) ابن مقفع است. وی از آن دسته مترجمانی است که توانست در سیرت خلفا تاثیر بگذارد و نیز حرکت او سرآغازی بود برای شکل گیری نهضت شعوبیه و نهضت ترجمه که پاسداری از تمدن ایران و انتقال دستاوردهای مهم آن به دوران اسلامی از نتایج مهم آن است. جاحظ بصری نیز با آنکه معتزلی بود و نگرشی مذهبی داشت اما با ترجمه کتاب پهلوی تاج تلاش کرد تا نکات برجسته اخلاقی و اجتماعی ساسانیان را به عباسیان در جهت احیای ساختار حکومتی آنان تذکر دهد. این مقاله با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل و نیز با استناد به منابع معتبر تاریخی و ادبی، ابعاد و زوایای این موضوع را بررسی می نماید. یافته های تحقیق نشان می دهد که ترجمه متون پهلوی توسط ابن مقفع و جاحظ در معرفی آداب و رسوم و سنن ایرانیان همچون عید نوروز، ورزش چوگان و نیز مسائل حکومتی مانند شیوه اخذ مالیات از مردم، نحوه برخورد با شورشیان و مخالفان حکومت و در نهایت تشکیلات سپاه به عباسیان نقش مهمی داشته است.

    کلیدواژگان: ابن مقفع، جاحظ بصری، نهضت ترجمه، شعوبیه، متون پهلوی
  • عبدالرسول فروتن*، سعدالله همایونی صفحات 289-311

    در این مقاله به بررسی تطبیقی دو اثر ادبی می پردازیم: «معلقات سبع» و «غزل غزل های سلیمان». «معلقات سبع» مجموعه هفت قصیده از مشهورترین اشعار ادبیات عرب دوره جاهلی است و «غزل غزل ها» یکی از کتاب های عهد عتیق(تورات) و منسوب به سلیمان نبی(حکومت در حدود قرن دهم ق.م). این دو متن کهن از نظر مضامینی همچون تشبیه معشوق به آهو و خوشبویی وی، توجه به گردنبند و جواهرات معشوق، فراق، جست وجوی یار و محو شدن آثار و نوع خاصی از تشبیه دارای مشابهت هایی هستند که در این پژوهش به بررسی و تطبیق آن ها با توجه به مکتب فرانسوی خواهیم پرداخت، زیرا در این مکتب، دو اثر از دو زبان مختلف در صورتی با یکدیگر به صورت تطبیقی مقایسه می شوند که ارتباط تاریخی میان مردمان آن دو زبان وجود داشته باشد. اطلاعاتی در دست است که ثابت می کند پیش از ظهور اسلام، اعراب، به ویژه در یثرب، به دلیل سکونت یهودیان و مسیحیان در شبه جزیره و ارتباط داشتن با آن ها، با مطالب کتاب مقدس آشنا بوده اند.

    کلیدواژگان: فرهنگ، تشبیهات، توصیف، شعر جاهلی، تورات
  • عبدالاحد غیبی*، فائزه حضرتی صفحات 313-341

    الیاس ابوشبکه شاعر معاصر لبنانی و شارل بودلر شاعر معاصر فرانسوی، از جمله شاعران سرشناس رمانتیست هستند که مضامین مکتب رمانتیسم را به زیبایی کم نظیری در سروده های شان هویدا ساخته اند. شعر این دو شاعر، دربردارنده مضامین رمانتیکی مشترک فراوانی است که در این میان، حزن و اندوه و نیز مرگ اندیشی، بسامد و جایگاه درخوری را به خود اختصاص داده است، چراکه هر دو شاعر به سبب شرایط و مشکلات مشابه زندگی، نسبت به زندگی بدبین بوده و نگرشی همراه با حقد و کینه نسبت به آن داشتند، به طوری که می توان سراسر زندگی این دو شاعر رمانتیست را تمنای مرگ در میان انبوه مشکلات دانست. «افاعی الفردوس» نام اثری است که الیاس ابوشبکه در سرایش آن، به شدت تحت تاثیر «گل های رنج» شارل بودلر بوده است چنانکه گویی برخی از مفاهیم موجود در اشعار ابوشبکه، ترجمه اشعار بودلر می باشد. مقاله حاضر بر آن است با مقایسه اشعار این دو شاعر معاصر لبنان و فرانسه و تبیین مفاهیم مشترک در شعر آنان، تاثیرپذیری ابوشبکه از بودلر را به اثبات رساند.

    کلیدواژگان: رمانتیسم، مرگ اندیشی، الیاس ابوشبکه، شارل بودلر
  • فارس شریفی، مهناز بازگیر*، منصوره ثابت زاده صفحات 343-366

    از آنجا که مجلس وعظ یکی از نشست ها و حلقه های فرهنگی تربیتی در میان صوفیان محسوب می شد در اینگونه مجلس ها، واعظی در جمع حاضران و مستمعان با موضوعیت وعظ و ارشاد و پند و اندرز سخن می گفت به آن سخنان نیز اصطلاحا مجلس گفته اند. نظیر روزی شیخ ابوسعید قدس الله روحه العزیز در نیشابور مجلس می گفت. هدف از این پژوهش آگاهی از مجالس صوفیه، کیفیت برگزاری آن ها و شناخت زبان خطابه و همچنین بررسی موضوعات مطرح شده در این مجالس است، تکیه این پژوهش کتب «حالات و سخنان ابوسعید ابی الخیر»، «اسرار التوحید فی مقامات شیخ ابی سعید»، «مجالس سبعه مولانا» و «مناقب العارفین» می باشد. در این پژوهش، سبک کلی مجالس صوفیه و محتوای سخنان ابوسعید ابوالخیر و مولانا در این مجالس بررسی شد. ابوسعید ابی الخیر و مولانا از جمله صوفیانی هستند که افراد بسیاری در مجالس آنان دچار تحول درونی و انقلاب فکری گردیده و به راه حق و حقیقت ایمان آوردند.

    کلیدواژگان: مجالس صوفیه، مجلس وعظ، ابوسعید ابوالخیر، مولانا
  • مجیدرضا خزاعی وفا* صفحات 367-401

    اغلب، شنیدن واژه "حماسه"، آثاری چون «شاهنامه» فردوسی را در اذهان تداعی می کند و پذیرفتن اینکه اثری چون «خاوران نامه» هم زیرمجموعه نوع ادبی- حماسی است، برای بسیاری از افراد دشوار است؛ چراکه شخصیت محوری اینگونه آثار شخصیتی واقعی، تاریخی و دینی است. حماسه نوعی از اشعار وصفی است که مبتنی بر توصیف اعمال پهلوانی و مردانگی ها و افتخارات و بزرگی های قومی یا فردی باشد. حماسه دینی در کشورمان از روزگاران باستان تا کنون راه درازی را پیموده است. «خاوران نامه» از حماسه های دینی قدیم شیعه است که موضوع اصلی آن سفر و حملات حضرت علی(ع) به سرزمین خاوران به همراهی مالک اشتر و جنگ با قباد پادشاه خاورزمین و امرای دیگر مانند تهماسب شاه است. سعی بر این است که در وهله اول حماسه دینی تبیین شود، سپس به بررسی تحلیل محتوا و از طریق مقایسه، شاخصه های سبکی «شاهنامه» با «خاوران نامه»، بهتر روشن شود. بزرگ ترین و معتبرترین منظومه حماسی ملی «شاهنامه» فردوسی است. مقایسه سبک حماسه ملی با حماسه مذهبی با تکیه بر دو اثر فاخر منظوم «شاهنامه» و «خاوران نامه» عنوان و هدف اصلی پژوهش است.

    کلیدواژگان: شاهنامه، خاوران نامه، شاخصه های سبکی، حماسه مذهبی
  • احلام یارعلی زاده، رحیم انصاری پور* صفحات 403-428

    رثاء در شعر احمد وائلی به غایت برجسته است، و ایشان توانسته است از نظر سبک و محتوا به قله های این سبک دست یابد. او برای شعر رسالت بزرگی در پیام رسانی و ارشاد قائل بود و معتقد بود شاعر متعهد باید پیام رسان و راهنما باشد و همانطور که منبر رسالت دارد شعر نیز دارای نقش و رسالت است. وی نه تنها به بیان دشواری ها و چالش های موجود در جامعه اسلامی می پردازد بلکه مردم را به بصیرت، آگاهی، پایداری و مبارزه علیه استبداد و استعمار نیز فرا می خواند. اصالت اسلامی- شیعه و پرهیز از غرب گرایی و تفرقه، مشخصه آشکار اندیشه وائلی است. بکارگیری ساختارهای خطابی استوار، توجه به مسائل فکری، اعتقادی، نیازها و خواسته های کنونی مسلمانان از جمله ویژگی های بارز شعر دینی او است. می توان در نمونه های شعری ایشان نوآوری و ابداع را به وضوح مشاهده کرد. وائلی یک شاعر متعهد به تمام معنا بود. شعر نزد وائلی جنبه تفریح و ذوق و دوست داشتن نداشت بلکه او برای شعر رسالت بزرگی در پیام رسانی و ارشاد قائل بود و شاعر متعهد باید پیام رسان و راهنما باشد.

    کلیدواژگان: مرثیه، شاعر متعهد، اهل بیت(ع)، وائلی، پایداری
  • سید حسین جعفری، سعید زهره وند*، علی حیدری صفحات 429-467

    یکی از موضوعاتی که در تاویل پذیری کلام حافظ نقشی اساسی دارد و کم تر مورد توجه محققان قرار گرفته تناقضات موجود در کلام اوست. این تناقضات از دو منظر قابل بررسی هستند؛ نخست از منظر ابیات و مفاهیم منفرد و دوم از منظر بیناگفتمانی. تناقض های بخش نخست تناقضاتی سطحی هستند که در آثار بسیاری از شاعران به چشم می خورد، اما تناقضات بیناگفتمانی از ویژگی های خاص شعر حافظ و یکی از مهم ترین دلایل توفیق اوست. تناقضات بیناگفتمانی فراوانی در شعر حافظ به چشم می خورد که از آن جمله می توان به تناقض میان گفتمان انتقادی- اجتماعی و گفتمان کلامی و همچنین تناقض میان گفتمان عرفانی و گفتمان دینی و اخلاقی او اشاره کرد. علاوه بر اینکه در میان گفتمان های مذکور دو به دو تناقضات فراوانی دیده می شود، هر کدام از جهاتی دیگر با سایر گفتمان ها نیز مرز بندی های تناقض آمیز دارند، در این پژوهش سعی شده است با استفاده از شیوه تحلیل گفتمان ضمن معرفی گفتمان های مذکور و شناخت خاستگاه های تناقضات میان این گفتمان ها، به چگونگی مفصل بندی این گفتمان های متناقض در یک رابطه بیناگفتمانی و تولد یک گفتمان خاص به نام گفتمان عشق و رندی با دال مرکزی رند که به مبارزه ایدئولوژیکی با گفتمان های رقیب می پردازد اشاره شود.

    کلیدواژگان: تحلیل گفتمان، رند، گفتمان عرفانی، گفتمان انتقادی
|
  • Akram Zafari, Batool Fakhr Islam*, Seyyed Hossein Seyyedi, Akbar Shabani Pages 9-32

    Mythical texts are texts of past which have close relation with Persian poetries. Myths own intertextual nature; because in the texts in different times, verbal and written literature are reviewd contiously.   Intertextuality and comparative mythodology are two continuous sciences. Shamloo is one of the famous Iranian poets who was committed to society in Persian literature. Assumption of the present article is that Shamloo was enamored of western culture and Christian texts; thus intertextual discourse (with Gérard Genette's approach) with the texts derived from the mentioned cultures is more applicable in his works. The present research attempts to study not only recognize intertextuality focused on Gérard Genette's writtings but also expresses its application in Shamloo's poetries.  This article's methos is descriptive with comparative approach.

    Keywords: intertextuality, muth, Ahmad Shamloo
  • Reyhaneh Nami Sharif Abad*, Reza Ashrafzadeh Pages 33-49

    Various nations' relationship and knowing their literature have always been a proper field to create cultural and social changes and evolution. The writers who know themselves as part of other people, social and cultural movements, may cause literature's growth and development. One of the most important and key elements in story writing is character and characterization undoubtedly which determines form and process of the story. Character in a theatre and novel is the one who should have all psychological and behavioral qualities both verbally and moraly. The present research attempts to study character and characterization in "Crossings" Novel by Danielle Steel; the elements such as protypes, internal and external criterion and etc. Some tables are brought at the end of the research to simplify understanding the characters. The method is librarian and is done through taking notes.

    Keywords: novel, Characterization, crossings, Danielle Steel
  • Mah Nazari* Pages 51-71

    Nima as well as Baudelaire enlighted new color to contemporary poetry by their new look. His poems' structure owns unity. They get distance from romticism norms consciously and unwrap the evils by realistic, symbolic and surrealism images to show social and industrial human's suffers. The most pivotal characteristic of such poetry – which is based on norm – deviation – is ambiguity and iconoclasm and cloggy rules and traditions; because mechanism era and modern industry breaks all moral, natural, traditional and literal borders. Even the concept of love has been changed form modernism view point. This article – by descriptive – analytical method – intends to express Baudelaire and Nima Youshij's evolution in innovation and growth toward realism. Because no researches has been done to compare Baudelaire and Nima's works.

    Keywords: modernity, ambiguity, symbolism, complex, the flowers of evil
  • Fatemeh Beigom Seyyed Asaei*, Seyyed Mojtaba Taqavi Pages 73-98

    Many studies on odes and verses by famous poets of sixth century have been done relating Hafez and Nizami's art of applying figurative meanings in mystical poetries. The present article is on the beginning path of berserks; it offers expressions in usual phrases and sentences about beloved's real patcher. Khaqani's speaking and versing method is straight. Khaqani and Nizami both were capable to create rhetoric combinations such as Moqan's elder with a pleasant and miraculous accent and play as a light for next generations.

    Keywords: Khaqani, Nizami, mysticism, sixth century
  • Asiyeh Soveini, Kamran Pashaei Fakhri*, Parvaneh Adel Zadeh Pages 99-118

    Poets and authors as members of the society have always expressed their views about societies' situations. Amongst all Malek o-Sho'Ara Bahār and Heinrich Böll from Iran and Germany had stated their political and social viewpoints in order to criticize the existing situation and unwrap their own societies' injustice and lacks. The present research attempts to survey and study the abovementioned subject in Malek o-Sho'Ara Bahār's valuable poetries and Heinrich Böll's stories to express their ideas and views; then it shows that ideal criteria were global for Malek o-Sho'Ara Bahār and Heinrich Böll by focusing utopia's criteria and are known as ideal message for today's human.

    Keywords: Malek o-Sho&#039, Ara Bahār, Heinrich Böll, Utopia, comparative literature
  • Farideh Salamat Nia, Saeed Kheir Khah Barzaki*, Abdolreza Modarres Zadeh Pages 119-137

    Forough Farrokhzad as an Iranian contemporary poet and Nazik al-Malaika as an Arab contemporary poet who were pioneers of new poetry, handover their responsibility of transfeing important parts of their poteries to ego's hadith. Both female poets who are famous representative of feminine literature in Iran and Iraq, express the dominant viewpoints of their eras moreover having feminine language and feelings and concerns such as loneliness and solitude, misandry, women's oppress, pesimisticism, social isuues and etc. are remarkable in their poetry. Forough and Nazik al-Malaika have internal discourse in order to express their thoughts, conscious and unconscious and try to make their poetries more effective.

    Keywords: poetry, Forough Farrokhzad, Nazik al-Malaika
  • Fatemeh Zamani*, Nadereh Zamani Pages 139-155

    Parvin E'tesami is one of the most successful Iranian poets in applying fable – in her works – in order to express ethical and social learnings. One of E'tesami's radical pre – texts in creating fables and allegories is La Fontaine's fables – French poet of 17th century. But according to Roland any narration's structure is combined from some cultural semiotics such as hermeneutics, semis, symbolic and referentials. Thses semiotics reflect an artist's individual and social status based on the society's cultural and literal traditions. Thus the present article surveys cultural semiotics in "nightingale and Ant" by Parvin E'tesami and "Cricket and Ant" by Jean de La Fontaine with the assumption that all cultural semiotics would change from one language to another in recreation process. The result is that by Parvin E'tesami has changed psychological features of the characters as well as inter and intra textual references according to her social cultural status.

    Keywords: fable, hermeneutics, semis, social, cultural status
  • Shohreh Chalipa, Habib Allah Jadid Al Islam* Pages 157-181

    Knowing frequencies of naturalism in Damghani and Molana's poetries may pave the way for better knowing of conceptual structure of imagery in their poetries. Manouchehri's attractions and creating attraction in describing nature's elements is unique undoubtedly. Shafiei Kadkani calls him as the gretest poet in Persian literature history in depicting nature's emotional and phenomenal aspect. Molana is also knowledge professional and a combination of worldly and unworldly imagery from nature and its elements can be seen. The keystone of the present research is to compare normal and meaningful elements of nature by Damghani and Molana

    Keywords: fantasy, nature, Damghani, Molana, imagery
  • Hamila Charang*, Yaber Dalfi Pages 183-212

    Methodology is a useful tool to know and recognize a work's literary identity. Level methodology which is one of the modern methodology's types, studies and analyzez text's criteria from word choice and phrase structure and morphological view point. This research intends to study Natayej Al Fitna" poetries from methodological point of view and survey the vocal, syntactic, rhetorical level and find the relationship with the poet's theme such as emotions, ideas, dreams and goals. The method of the research is analytical – descriptive and studies lingual and rhetorical levels based on the question: how a successful theme can cause continuance and order in various parts of an educational poem.

    Keywords: Ibn Habbariyah, Natayej Al Fitna, vocal level, syntactic level, rhetorical level
  • Mahdokht Pour Khaleqi Chatroudi*, Alireza Sezavar, Maryam Jalali, Azam Estaji Pages 213-227

    Since the most important characteristic of Shahram Shafiei and Saeed Hashemi works is satire and Ivan Fonagy's satire theory is capable to be studied in literary works, the present article some works by the abovementioned authors are analyzed. Ivan Fonagy owns various ideas in children and young field which can be gathered in thirteen components. The results show that Safiei is skilled in creating standard deviation through its variaties. Hashemi also formulates the ambiguiieties in deep structure and surface structure and applies them frequently.

    Keywords: Fonagy, children, young&#039, s satire, Shahram Shafiei, Saeed Hashemi
  • Zahra Irani, Malek Mohammad Farrokhzad*, Reza Heidari Nouri Pages 229-259

    Based on Jakobson and Michael Ephratt about communication roles between speaker and listener, a meaningful message would transfer through a physical channel. They believe that this communicative pattern is proved in all verbal interactions. When a mystic intends to show a world in which words lose their application, sometimes narrates stories which encourage silence. According to Jakobson's communication pattern we may enjoy silence in communication process and find the joy of peace in six communicational roles. The results of the present research show the application of some silence communicational roles in Molana's words are more frequent.

    Keywords: Molana, Shams, Jakobson, communicational pattern, silence
  • Samad Momeni* Pages 261-288

    Ibn al-Muqaffaʿ is one of the famous translators and scholars in first era of Abbasid caliphate. He is one of the translators who could effect the kings' behaviors and his movement was an opening to form the Shu'ubiyya and translation movement which were responsible for Iran's protection and transferring important achievements to Islamic era. Al-Jāhiz Basri – although was a religious man – attempted to translate Pahlavi's Book in order to remind remarkable ethical and social issues of Sasanian to Abbasids. This research intends to study the various aspects of the mentioned subject by citing valid historical and literal references and based on the descriptive analythical method. The results show that translation of Pahavi scripts by Ibn al-Muqaffaʿ and Al-Jāhiz played an important role in introducing Iranian's traditions such as Norouz, polo game and etc.

    Keywords: Al-Jāhiz, Ibn al-Muqaffa, translation movement, Shu&#039, ubiyya, Pahlavi scripts
  • Abdolrasoul Foroutan*, SaAdollah Homayouni Pages 289-311

    The present article studies two literary works comparatively: Muʻallaqāt and the Song of Songs (Song of Solomon). Muʻallaqāt is a combination of seven most famous poets of Arabic literature of Dark Age and Song of Songs is one of the Old Testament Books (Torah) and related to Solomon – The prophet. The mentioned ancient scripts are similar with each other from some concepts viewpoint such as: assimilating the beloved to deer (and her scent), paying attention to beloved's necklace and jewleries, seeking the beloved and etc. which this article compares and analyses them baed on French school. Because this school compares two works of two different times with two different languages in which there had been a relationship between those langueges' people. There is information which proves Arabs – especially in Medina – twere familiar with Holy Book because of Jewish and Christian's residence in peninsula.

    Keywords: culture, similarities, description, poetry of Dark Age, Torah
  • Abdol Ahad Qeibi*, Faezeh Hazrati Pages 313-341

    Elias Abu Shabaki – Lebanese poet – and Charles Pierre Baudelaire – French poet – are famous romanticism poets who manifest concepts of romanticism school uniquely in their works. Two poets' poetries are full of common romantic concepts in which sadness and grief are more frequent and own special state; while both poets were pessimistic because of their lives and societies' situations. «افاعی الفردوس» is a work in which Elias Abu Shabaki was completely affected by "The Flowers of Evil" by Charles Pierre Baudelaire in a way that some concepts in Abu Shabaki's poem are translations of Baudelaire's. The present article intends to compare abovementioned poets' from Lebanon and France poetries to express common concepts and prove Baudelaire's effect on Abu Shabaki's poems.

    Keywords: romanticism, Elias Abu Shabaki, Charles Pierre Baudelaire
  • Fares Sharifi, Mahnaz Bazgir*, Mansoureh Sabet Zadeh Pages 343-366

    Since preaching assembly is known as one of the cultural – educational gatherings among Sufis, a preacher spoke with preaching asd advisory subject for the attendants and audiences; the assemble was called meeting. The aim of this paper is to be informed of Sufi's meetings, their quality and being familiar with the sermon language as well as knowing the subjects in such meetings. The emphasis of the research is on "Abū Saʿīd Abū'l-Khair's manners and speeches", "Molana's seven meetings" and "Manaqeb Al Aarefin". A survey on the general style of the mentioned meetings as well as Molana and Abū Saʿīd Abū'l-Khair's speech content has been done. The abovementioed Sufis are the ones who make great changes and internal evolutions in many people.

    Keywords: Sufi meetings, preaching meeting, Abū Saʿīd Abū&#039, l-Khair&#039, s, Molana
  • Majid Reza Khazaei Vafa* Pages 367-401

    Hearing the term "epic" mostly evokes the works such as Shahnameh in minds and accepting Khavaran Nameh as a subcategory of literary – epic work is difficult for most of the people; since the main character of such works is real, historic and religious. Epic is one of the descriptive poetries which is based on description of heroes' glorious acts which can be individual or tribal. Religious epic traces a long path in our country since ancient era. Khavaran Nameh is one of the old religious ones for the Shiites in which the main subject is journey and Imam Ali's fights with Eastern countries accompanied with Malik Al Ashtar. Ferdowsi's Shahnameh is the greatest and most valid epic verse. Comparison of national epic and religious one based on Shahnameh and Khavaran Nameh is the main aim of the present research.

    Keywords: Shahnameh, khavaran Nameh, stylistic criteria, religious epic
  • Ahlam Yarali Zadeh, Rahim Ansari Poor* Pages 403-428

    Monody in Ahmed Al-Waeli's poetry is entirely remarkable and he could achieve the highest levels of style and content in this field. He knew poem is responsible for messaging and advice and believed that a poet should be messenger and leader. He not only expressed the difficulties and challenges in Islamic society, but also invited people to awareness, resistance and fight against colonialism. Shiite's Islamic authenticity and avoiding westernism and disharmony are remarkable characteristic of Al-Waeli's ideas. Applying announcing structures, attention to intellectual and belief issues, current needs and wills of Muslims are other characteristics of his religious poetries. Innovation and invention are clearely observed in his works. Poetry was not an entertainment for Al-Waeli but it was a great responsibility to send message and he liked to be a guide and messenger.

    Keywords: monody, committed poet to Ahl Al Beit, Al-Waeli, resistance
  • Seyyed Hossein Jafari, Saeed Zohrehvand*, Ali Heidari Pages 429-467

    One of the subjects which effects and plays a vital role in Hafiz's interpretation and is not paid attention too much is the conflicts in his words and poetries. These conflicts are researchable from two aspects: initially from couplets and single concepts and secondly from intertextuality point of view. The first group conflicts are the ones which are simple and is seen in many poets' works but the intertextual conflicts are of specific characteristics of Hafiz poetries. There are many intertextual conflicts in Hafiz poetry; some of them are critical – social, verbal and religious – ethical. The present article studies the origins of the mentioned conflicts as well as birth of a special discourse called love discourse which studies ideological conflict with rival. The method is discourse analysis.

    Keywords: discourse analysis, mystical discourse, critical discourse