فهرست مطالب

دانش انتظامی خراسان جنوبی - سال هشتم شماره 2 (پیاپی 29، تابستان 1398)

نشریه دانش انتظامی خراسان جنوبی
سال هشتم شماره 2 (پیاپی 29، تابستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/06/19
  • تعداد عناوین: 6
|
  • احمد خسروی* صفحات 9-22

    حق بر توسعه به عنوان یکی از بنیادی ترن حق های نسل سوم حقوق بشر حقی جمعی است که متعلق به فرد یا افراد نیست، بلکه متعلق به کلیت انسان ها و در سطح ملی گروه انسانی در یک دولت-کشور است. حقوق جمعی حق هایی هستند که دولت و اشخاص را مکلف می کند تا زمینه بهره مندی از آن را برای سایر افراد فراهم کند، چرا که سرنوشت همه انسان ها به هم وابسته است و نقض این حق ها برابر با نقض حق همه افراد می باشد. حق بر توسعه نیز یکی از این حق ها می باشد که اگر برای برخی از افراد جامعه تامین نشود بدلیل ارتباط نزدیکی که با امنیت ملی دارد زمینه بر هم زدن امنیت را در کشور فراهم می کند. یکی از مناطقی که متاسفانه در قوانین و مقررات توسعه به آن توجه نشده است مناطق مرزی و خصوصا مرزهای شرقی ایران است که بدلیل همسایگی با کشورهای جرم خیز می تواند به عنوان منفذی برای ورود ناامنی در کشور عمل کند. بنابراین لازم است تا راه کارهایی جهت بهره مندی از حق بر توسعه در مناطق مرزی، خصوصا شرق ایران فراهم شود از جمله ساماندهی مبادلات مرزی، توجه به حقابه ایران از رودخانه های بین المللی، کاهش حساسیت های قومی و مذهبی،  اجرای طرح آمایش سرزمینی مناطق مرزی، مشارکت دادن مرزنشینان در اداره مرزها و امثال آن

    کلیدواژگان: حق توسعه، حقوق جمعی، امنیت، امنیت ملی
  • ابراهیم رومینا *، عبدالرحمن اسفندیاری صفحات 23-45

    مدیریت سیاسی فضا به توسعه سیاسی فضا، چه در سطح خرد و چه در سطح کلان هویت می بخشد تا بر پایه روندهای ایجادشده، بهره برداری عقلانی از امکانات و توان بالقوه منابع طبیعی و انسانیدر مسیر توسعه کشور و مناطق هدایت گردد. مدیریت سیاسی فضا به رابطه انسان با فضا در حوزه مدیریت سرزمینی می پردازد. استان خراسان جنوبیدارای پتانسیل هایی در سطوح مختلف است که در صورت تشخیص و بهره برداری از این پتانسیل های فضاییباعث پیشرفت و بالا رفتن سطح زندگی ساکنان این استان می شود. تشخیص و کاربرد، شکوفایی و بهره برداری از پتانسیل هایی فضاییبر عهده مدیران سیاسی فضا است.به نظر می رسد در راستای ارتقای استان و بهره برداری از پتانسیل های منطقه ای، نخست باید مدیران سیاسی فضا نوع نگرش خود نسبت به موقعیت و جایگاهی که خراسان جنوبی در سطوح محلی،ملی و فرا منطقه ای دارد را تغییر دهند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی -تحلیلی است و منابع موردنیاز به روش کتابخانه با مراجعه به  منابعی چون کتاب، مقاله، سایت های اینترنتی، گزارش ها و آمارنامه های سازمان های دولتی گرداوری شده است.نتایج نشان می دهد که عدم استفاده از پتانسیل های فضایی این استان به دلیل نوع دیدگاه مدیران سیاسی فضای استان به پتانسیل های سه سطح محلی ،ملی ،فرا منطقه ای نتوانسته است توسعه متناسب با ظرفیت های فضایی برای خراسان جنوبی در پی داشته باشد . ازاین رو مدل توسعه استان خراسان جنوبی باید با تکیه بر مدیریت فضای جغرافیایی در ارتباط با سه سطح مورداشاره مدنظر قرار گیرد.

    کلیدواژگان: مدیریت سیاسی فضا، خراسان جنوبی، سطح محلی، ملی، منطقه ای
  • مسعود زارعی* صفحات 46-61

    منطقه مرزی و ان سوی مرز و اسیب پذیری تهدیدات مختلفی که در این مناطق وجود دارد مناطق مرزی را واحد اهمیت و ویژگی خاصی نموده است که بایستی در امایش سیاسی سرزمین مورد توجه قرار گیرد .و همچنین قرار گرفتن مرز مشترک با کشور افغانستان که بخشی از ناامنی های کشور از این منطقه صورت می گیرد بررسی ملاحظات دفاعی امنیتی را در این منطقه از اهمیت ویژه ای برخودار کرده است . همچنین دوری شرق استان از مرکز استان (بیرجند)و شرایط محیطی سخت و دارای تراکم جمعیت کم می باشد که به سرزمین رها شده معروف شده است و این می تواند در دفاع و امنیت در منطقه تاثیر منفی داشته باشد .ملاحظات این مقاله نشان می دهد که توسعه و امنیت در مناطق مرزی مستلزم یکدیگر هستند و همچنین شدت عدم تعادل منطقه ای میان مناطق مرزی و مناطق داخلی در ایران بر توسعه مرز ها تاثیر گذاشته است . که نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که محرومیت و حاشیه ای بودن،وجود مشکلات ارتباطی ،استفاده نکردن از ظرفیت منطقه ، پایین بودن تراکم جمعیت و ترکیب متفاوت جمعیت (شیعه_سنی)، اسقرار نامناسب پاسگاه های مرزی ،فاصله زیاد بین شهر های استان ، شرایط بد اب و هوایی از اصلی ترین و مهم ترین مسایل در امایش سیاسی دفاعی و امنیتی در استان خراسان جنوبی به شمار می رود . روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی است و برای گرد اوری داده ها از منابع   کتابخانه ای و اسنادی بهره گرفته شده است

    کلیدواژگان: ملاحظات دفاعی، خراسان جنوبی، تهدیدها، امنیت، راه های ارتباطی
  • محمود فال سلیمان، محمد حجی پور *، راضیه آرزومندان صفحات 62-73

    امنیت انسانی مقوله بسیار پیچیده ای است. ابعاد تاثیرگذاری آن به قدری گسترده و بعضا ناشناخته است که شاید به جرات بتوان گفت این مساله به طور جامع و مطلق باید برای اجتماعات انسانی در هر عرصه جغرافیایی فراهم آید. از جمله مواردی که همواره امنیت انسانی را تهدید نموده، مخاطرات طبیعی است. تغییرات اقلیمی مانند دوره های خشکسالی به همراه اثرات تخریب زای انسانی در عرصه زیست محیطی، تاثیر عمیق و زیانباری را بر جا می گذارد. شاهد این مدعا وضعیت حاکمبر بخش گسترده ای از کشور در دو دهه اخیر است که بالاخص برای اقشار تولید کننده ی وابسته به قدرت باروری زمین و تجدید منابع آب (یعنی روستائیان و عشایر) شرایط اسفباری را ایجاد نموده است. این مساله به ویژه در مناطق مرزی شرق کشور همانند خراسان جنوبی دغدغه و نگرانی بیشتری را برای برنامه ریزان ایجاد کرده است چرا که شرایط بی ثبات افغانستان و  وجود انگیزه کسب درآمد غیرقانونی، جامعه مستقر و فقرزده مرزی را به سوی روابط ناسالم اقتصادی سوق می دهد. برای جلوگیری از گسترش شرایط فوق، لزوم اجرای پروژه هایی که با ایجاد روابط نظام وار در بهبود منابع زیست محیطی و شرایط اقتصادی و اجتماعی بتواند جمعیت انسانی حاشیه مناطق مرزی را درگیر نماید حائز اهمیت است. پروژه بین المللی ترسیب کربن در شهرستان مرزی سربیشه استان خراسان جنوبی از جمله مواردی است که با مشارکت مردم محلی،توانسته در بهبود شرایط زیست محیطی (مراتع و منابع آب)، رفاه اجتماعی و توانمندسازی اقتصادی جماعات انسانی ساکن در حاشیه مناطق مرزی تاثیرگذار باشد، به طوری که شاخص توسعه انسانی به عنوان یک شاخص در ارزیابی توسعه پایدار در این منطقه از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است.

    کلیدواژگان: امنیت انسانی، امنیت زیست محیطی، ترسیب کربن، توسعه پایدار، مشارکت
  • حسین فرزانه پور *، سودابه فیضی، آرزو رنجبر صفحات 74-91

    مفاهیم توسعه وامنیت امروزه در ادبیات سیاسی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده اند. بین این دو مفهوم رابطه متقابلی وجود دارد به طوری که در اکثر مواقع لازم وملزوم یکدیگرند . از سوی دیگرتوسعه و رسیدن به امنیت پایدار به عنوان کارویژه اصلی دولت ها از اهمیت بسیاری برخوردار است و راهبردهای مبتنی بر توسعه بهترین و کامل ترین راهبردهای امنیتی محسوب می شود. امنیت بستر ساز، توسعه و دیدگاه های نوین در زمینه امنیت سازی مناطق مرزی بر استراتژی توسعه تاکید دارند. در حقیقت آن چه که می تواند امنیت پایدار را در مناطق مرزی ایجاد کند توسعه است. در این بین، مناطق مرزی شرق کشور به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی، سیاسی و امنیتی ازظرفیت ژئوپولتیک فوق العاده ای برخوردار هستند علی رغم این مسئله پتانسیل بالایی نیز در جهت ایجاد ناامنی دارند که در صورت عدم کنترل می تواند به عنوان عاملی در جهت برهم خوردن نظم و ایجاد بحران امنیت ملی عمل کند لذا نوشتار حاضر درصدد تبیین ظرفیت ها و محدودیت های توسعه در برقراری امنیت پایدار است .یافته های تحقیق نشان می دهد که مناطق مرزی شرق به علت مجاورت با کشورهایافغانستان وپاکستان و شرایط جغرافیایی و سیاسی حاکم بر آن ها، ویژگی های خاصی دارند. چنان چه این ویژگی ها مورد توجه قرار نگیرد تاثیراتی منفی بر روند امنیت پایدار در این مناطق خواهد گذاشت اما اگر مورد توجه واقع شود و در فرایند برنامه ریزی به کار گرفته شود، اثرات مثبتی از خود بر جای میگذارد و تهدید را به فرصت تبدیل می کند. لذا تامین امنیت مرزهای شرقی، همواره یکی از موضوعات مهم و کاربردی در جغرافیای سیاسی ایران می باشد که نه تنها با گذشت زمان از اهمیت آن کم نشده بلکه معیارها و مسائل جدید به آن اضافه شده است. روش تحقیق پژوهش حاضر تحلیلی وتوصیفی است و شیوه جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای واسنادی می باشد.

    کلیدواژگان: امنیت، امنیت پایدار، توسعه، شرق، مرز، مناطق
  • رمضان شعبانی سارویی، محمد عترت دوست، غلامرضا مختاری صفحات 92-116

    مدیریت فرهنگی در بررسی و شناخت علل و عوامل آسیب پذیری کارکنان در فضای مجازی و پیشگیری از بروز این آسیب ها یکی از مهم ترین موضوع های فناوری است. پیش بینی تمهیدهای لازم در جلوگیری از آسیب پذیری کارکنان یکی از نیازهای بسیار مهم در فرایند پیشگیری از این رخدادها است.. این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی است. هدف اساسی این نوع پژوهش ها توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. هدف از این پژوهش بررسی چالش های مدیریت فرهنگی ناجا در بستر فضای مجازی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است و از منابع کتابخانه ای، دانشگاه و مراجعه به سایت های مختلف، منابع دسته اول،کتب و منابع داخلی و خارجی استفاده می شود. همچنین مصاحبه از صاحب نظران در فرماندهی انتظامی استان خراسان جنوبی نیز صورت می پذیرد. نمونه آماری این تحقیق شامل 40 نفر از فرماندهان و مسئولان امر در رده ها و معاونت های این فرماندهی که در ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با موضوع تحقیق می باشند، است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت فرهنگی در فضای مجازی باید بسیار چابک باشد زیرا سرعت این فضا بالا و تغییرات آن سریع است و باید با همین سرعت برای مدیریت فرهنگی در آن برنامه ریزی کرد و پایش نمود و تغییرات موردنظر را در مدیریت فرهنگی اجرا نمود. به نظر می رسد مدیریت فرهنگی فضای مجازی در ناجا تنها به بخش نامه ها و چند دوره محدود و توزیع کتاب های محدود منحصر است و بیشتر به ایجاد محدودیت های حفاظتی و تبادل اطلاعات پرداخته می شود تا فرهنگ سازی. البته ناگفته نماند دوره های برگزارشده نیز تمام زیرمجموعه را در بر نمی گیرد و مواردی وجود دارد که از برای آن ها دوره ای برگزار نشده و کتابی در اختیار آن ها قرار نگرفته است. نتایج حاکی از آن است که در زیرمجموعه های مختلف فرماندهی انتظامی استان خراسان جنوبی برنامه ریزی برگزاری این دوره ها نیاز به بازنگری دارد و یکی از چالش های این برنامه ریزی ها در نظر گرفتن همه بخش ها برای بهرهمندی از این دوره ها است. بیشترین مشکلی که مطرح شده است کم بودن این دوره ها ازنظر تعداد با 32.26 درصد است.

    کلیدواژگان: مدیریت فرهنگی، فضای مجازی، ناجا، سازماندهی فرهنگی، هدایت و رهبری فرهنگی، کنترل و نظارت فرهنگی