فهرست مطالب

پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش - پیاپی 16 (مهر 1398)

نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 16 (مهر 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/08/06
  • تعداد عناوین: 11
|
  • جواد طالب پور *، محمد مهدی حسینی، ایوب باقری صفحات 1-14

    مسئله انطباق آموزش های مدرسه موضوعی است که در رابطه با آن پژوهش های زیادی نگارش می شود. همچنین در رابطه با مسئله نیازهای جامعه و بررسی روابط و تاثیرات آنها بر روی هم نیز جای بسی تامل است. پژوهش گران در رشته روانشناسی همواره بررسی های علمی و پژوهشی خود را در این رابطه در معرض مخاطبین این رشته قرار داده اند. در مقاله حاضر نیز تلاش شده است که این موضوع بیشتر و دقیق تر بسط داده شود،روش پژوهش به صورت کتابخانه ای و فیش برداری و استفاده از منابع نظری و تئوری درباره انطباق آموزش های مدرسه و نیازهای جامعه بوده است. جامعه آماری در رابطه با تحقیق و پژوهش از آنها عبارت بود از کلیه اساتید و دانشجویان شهرستان که در رشته روانشناسی در حال تدریس و تحصیل می باشند و 100 نفر از این جامعه به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده ها پس از گرد آوری تنظیم و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش کوواریانس صورت گرفت،یافته های تحقیق نشان می دهد که فاکتور های مورد بحث ارتباط عمیق و غیر قابل اجتنابی با هم دارند و رابطه معنا داری بین داده های پژوهش وجود دارد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت نظرات پژوهشگران رشته روانشناسی پیرامون مقوله های ارائه شده در این رابطه کاملا صحیح و مبتنی بر واقعیت است. از این رو پیشنهاد می شود مباحث انطباق آموزش های مدرسه و نیازهای جامعه در مراکز آموزش عالی و تحصیلات تکمیلی مطرح گردد. و نتایج تحقیقات به صورت پروپوزال های نظری ارائه گردد.

    کلیدواژگان: نیازهای جامعه، روانشناسی، پژوهش، انطباق آموزش های مدرسه
  • بهاره شریفی نعمت آباد، ویدا اندیشمند * صفحات 15-25

    هدف از پژوهش حاضر مروری بر مولفه های اساسی تشخیص مشکلات یادگیری است. شناسایی و تشخیص دانش آموزانی که دروس مدرسه را یاد نمی گیرند و شناخت مولفه های اساسی آن از محورهای اساسی مطرح شده در این پژوهش است. این پژوهش توصیفی در رده تحقیقات مروری از جمله مطالعات کیفی و کتابخانه ای به شمار می رود.نتایج پژوهش مبین آن است که آنچه در حیطه ناتوانمندی های یادگیری مورد غفلت واقع شده عدم تشخیص جامع به موقع به دلیل عدم آشنایی معلمان با دانش مولفه های تشخیص مشکلات و ناتوانی های تحصیلی دانش آموزان به روش علمی است که چنین تشخیصی نه تنها می تواند به ارجاع، بهبود و درمان به موقع آن ها کمک نماید بلکه می تواند به تجربه یادگیری موثر و مفید در راستای شکوفایی سایر توانمندی ها بیانجامد و به غنی سازی تجارب یادگیری منجر گردد.

    کلیدواژگان: مشکلات یادگیری، تشخیص اختلال
  • حکیمه رنجبر * صفحات 26-41

    هر صمیمیت یک نیاز واقعی است که ریشه های تحولی خاصی دارد و از نیاز بنیادی تر به نام دلبستگی نشات می گیرد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر رابطه هوش عاطفی، خوداثربخشی، خودارزشمندی و نشاط روانی با تعامل اجتماعی دانش آموزان بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. در این پژوهش جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر بوشهر در سال 1397 بودند که تعداد آنها حدود 3000 نفر است. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای و برحسب جدول مورگان نسبت به حجم جامعه، تعداد 360 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم متوسطه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه نشاط روانی آرگایل(1989) ، هوش عاطفی برادبری و گریوز(1999)، تعامل اجتماعی الکسیس جی و اکر و لیندا تامپسون(1999)و خوداثربخشی مورگان-جینکز (1999) می باشد. نتایج پژوهش با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی و رگرسیون نشان دادند که بین هوش عاطفی با تعامل اجتماعی در دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین خوداثربخشی با تعامل اجتماعی در دانش آموزان رابطه مثبت و معنی داری مشاهده می شود. بین خودارزشمندی با تعامل اجتماعی در دانش آموزان رابطه مثبت معنی داری مشاهده می شود. بین نشاط روانی با تعامل اجتماعی در دانش آموزان رابطه مثبت و معنی داری مشاهده می شود. متغیرهای نشاط روانی، خودارزشمندی، خوداثربخشی و هوش عاطفی به ترتیب پیش بینی کننده تعامل اجتماعی در دخ دانش آموزان می باشند.

    کلیدواژگان: تعامل اجتماعی، هوش عاطفی، خوداثربخشی، خودارزشمندی و نشاط روانی
  • رعنا ممانی *، علیرضا قلعه ای، اسماعیل طالبی صفحات 42-53

    هدف پژوهش حاضر تمییز چشم انداز دبیران با توجه به ویژگی جنسیت مدرک تحصیلی و سابقه خدمت در خصوص رهبری تحول آفرین در ارتباط با رفتارهای نوآورانه در مدارس هوشمند بوده است.این پژوهش از نطر هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دبیران مدارس هوشمند ابتدایی و متوسطه ناحیه یک و دو آموزش و پرورش شهر ارومیه به تعداد 935 می باشند که از میان آنها نمونه ای به حجم 272 نفر به روش خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه سنجش ویژگی های رهبری تحول آفرین بس و آوولیو(2000) و پرسشنامه رفتارهای نوآورانه کانتر و اسکات و بروس استفاده شده است. تحلیل آماری استنباطی شامل تی مستقل و واریانس یک راهه بود. نتایج نشان داد که دیدگاه دبیران از نظر ویژگی های ذکر شده متفاوت می باشد.

    کلیدواژگان: رهبری تحول آفرین، مدارس هوشمند، چشم انداز دبیران
  • رعنا ممانی *، علیرضا قلعه ای، ثویبه عبدالله زاده صفحات 54-62

    هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین همکاری طبیعی با خلاقیت و سکوت سازمانی و توانمندی سازمانی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه کارکنان آموزش و پرورش شهرستان بوکان با تعداد 85نفر می باشد. روش گردآوری داده ها توصیفی و از نوع همبستگی است.پرسشنامه های مورد استفاده شامل رهبری توزیعی دیویس با روایی 0.75 پرسشنامه سنجش خلاقیت تورنس با روایی 0.89 و پرسشنامه سکوت سازمانی واکولاوبورادوس با روایی 0.89 و پرسشنامه توانمندی سازمانی اسپریتز با روایی0.81 می باشند. در بخش آمار استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره با نرم افزار SPSS22استفاده شد. یافته ها حاکی از وجود روابط بین مولفه ها است. نتایج تحقیقات نشان داد تاثیر همکاری طبیعی بر خلاقیت و توانمندی سازمانی مثبت و بالا بوده است پس متغیر توانمندی سازمانی برای تعالی بخشیدن به سازمان روش مناسبی می باشد.

    کلیدواژگان: همکاری طبیعی، خلاقیت، سکوت سازمانی، توانمندی سازمانی
  • نگین علی اکبری *، زینب نصیری زرندی صفحات 63-72

    ظهور تکنولوژی های نوین ارتباطی در عصر حاضر به همراه تحولاتی که در فضای مجازی به وجود آورده است بسیاری از کارکردهای خانوادگی و اجتماعی را متحول کرده است. فضای مجازی می تواند در جهت مثبت و منفی به کار گرفته شود. اما این فضا به دلیل محبوبیت در بین نوجوانان و جوانان از اهمیت خاصی برخوردار است و آسیب های ناشی از آن گریبانگیر این قشر و به طور کلی جامعه و خانواده ها شده است. مقاله حاضر به بررسی آسیب های اجتماعی ناشی از فضای مجازی و راهکارهای پیشگیری از آن پرداخته است. روش گردآوری اطلاعات در این مقاله کتابخانه ای می باشد. نتیجه نشان از محبوبیت فضای مجازی به خصوص در بین نوجوانان و جوانان دارد و به دلیل گسترش و نفوذ روزافزون استفاده از این فضا در تعاملات اجتماعی، تولید محتوا، زمینه های شغلی و اطلاعاتی و... نمی توان تاثیر این ابزار را در خانواده و اجتماع نادیده گرفت چرا که موجب ایجاد تغییراتی در نوع ارتباطات و هویت فرد و ساختار خانواده و... شده است و ناگزیر از پذیرش آن هستیم. مطمئنا ارائه راهکارهای پیشگیرانه در این زمینه موجب فرهنگ سازی مناسب در جامعه شده و موجبات ایجاد بستر مناسب برای استفاده از این ابزار می شود. از جمله راه کارها برای پیشگیری از این آسیب ها؛ تمرکز بر شناخت و برطرف کردن مشکلات نوجوان و جوانان، مقابله با ایجاد و نشر شایعه های برانداز ، قانونمند کردن مقابله با جرائم سایبر ، توسعه شبکه های اجتماعی مجازی بومی و آموزش و آگاه سازی خانواده ها، مراقبت و کنترل والدین، اولیای مدرسه و دوستان و همسالان می باشد. هم چنین آگاه سازی مردم از طریق رسانه های مختلف به خصوص تلویزیون در کاهش آسیب های ناشی از این فضا نقش دارند.

    کلیدواژگان: فضای مجازی، آسیب های اجتماعی، نوجوانان و جوانان، پیشگیری و راهکار
  • سهیلا فلاح * صفحات 73-84

    این پژوهش بررسی رابطه کیفیت زندگی با اعتیاد به اینترنت در دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن بود. روش این پژوهش همبستگی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها جزء تحقیقات توصیفی (غیرآزمایشی) است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، در سال 1395 بود، نمونه این پژوهش مشتمل بر200نفر از دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن بودند، که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از میان دانشکده های مختلف انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های کیفیت زندگی و اعتیاد به اینترنت استفاده شد. با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون نشان دادکه همبستگی منفی و معناداری بین کیفیت زندگی (01/0 p <؛ 38/0- r =) و ابعاد آن با اعتیاد به اینترنت وجود دارد. همچنین ضریب رگرسیون چندگانه نشان دادکه بین متغیر پیش بین (کیفیت زندگی) و متغیر ملاک (اعتیاد به اینترنت) رابطه خطی معنی دار وجود دارد و ابعاد سلامت روانی با ضریب بتای 47/0-، روابط اجتماعی با ضریب بتای 14/0- و محیط اجتماعی با ضریب بتای 47/0- قادر به پیشبینی اعتیاد به اینترنت می باشد. ضریب همبستگی نشان داد که همبستگی منفی و معناداری بین کیفیت زندگی و ابعاد سلامت جسمی، سلامت روانی، روابط اجتماعی و محیط زندگی با اعتیاد به اینترنت وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان نشان داد که ابعاد سلامت روانی، روابط اجتماعی و محیط اجتماعی قادر به پیشبینی اعتیاد به اینترنت می باشد.

    کلیدواژگان: کیفیت زندگی، اعتیاد به اینترنت، دانشجویان دختر
  • رحمان بردی اوزونی دوجی، علیرضا همایونی، فاطمه سادات حسینی * صفحات 85-101

    این پژوهش حاضر بررسی اثربخشی معنویت درمانی بر دلزدگی زنان در آستانه طلاق در شهر گرگان را مورد توجه قرار داده است. این تحقیق از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی است در این تحقیق از نمونه ها پیش آزمون و پس آزمون استفاده شده است و دو گروه نمونه کنترل و آزمایش که 20 نفر از زنان متاهل در هر گروه که برای طلاق به مراکز مشاوره دادگستری گرگان تعیین شده است در این تحقیق از پرسشنامه های پرسشنامه میزان بی ثباتی ازدواج (احتمال طلاق)، مقیاس دلزدگی زناشویی CMB برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. نتایج نشان می دهد معنویت درمانی تاثیر مثبت و معناداری بر دلزدگی زوجین در آستانه طلاق است.

    کلیدواژگان: معنویت درمانی، دلزدگی زناشویی، تعهد زناشویی، حل تعارضات زوجین
  • عبدالله رشیدزاده *، فریبا مرادی صفحات 102-112

    هدف از مطالعه حاضر بررسی اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بریادگیری مولفه های مهارتهای زندگی دانش آموزان بود. پژوهش حاضر از نظر روش شناسی جزء طرح های نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان پسر شهر تبریز بود که در سال تحصیلی 98-97 مشغول به تحصیل بودند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 60 نفر از دانش آموزان انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. اعضای هر دو گروه در هر دومرحله پیش آزمون و پس آزمون پرسشنامه مهارتهای زندگی را تکمیل کردند. داده ها نیز با روش تحلیل کوواریانس بررسی شدند. یافته ها نشان داد که میانگین نمرات اعضای گروه آزمایش در مولفه های همدلی، بین فردی، تفکر انتقادی، تفکر خلاق، حل مساله، خودآگاهی، تصمیم گیری و ارتباط موثر، بیشتر از گروه گنترل می باشد اما در مدیریت هیجانات و مقابله با استرس گروه کنترل نمرات بیشتری نسبت به گروه آزمایش بدست آورده است. درنتیجه آموزش تفکر انتقادی اثربخش بوده است. همچنین نتایج این پژوهش نشان دادکه با آموزش تفکر انتقادی می توان برنامه هایی برای افزایش و بهبود مولفه های مهارتهای زندگی تدارک دید.

    کلیدواژگان: تفکر انتقادی، مهارتهای زندگی، دانش آموزان
  • فرناز ابهرزنجانی *، حسن توزنده جانی صفحات 113-120
    مقدمه

    پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی – همبستگی است، که با هدف بررسی نقش میانجی گرایانه مسئولیت پذیری در رابطه اشتیاق تحصیلی با انطباق پذیری در میان دانش آموزان می باشد.

    روش

    جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دوره متوسطه شهر مشهد می باشند. که از بین آنها نمونه ای با حجم 172 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری متغیرهای پژوهش که شامل پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران (2004)، انطباق پذیری سینها و سینگ (1993)، پرسشنامه مسئولیت پذیری پرسش نامه شخصیتی کالیفرنیا (1987)، می باشند، تجزیه و تحلیل شدند که اساس آزمون های تحلیل مسیر با روش بارون و کنی و همبستگی پیرسون و نمودار توصیفی می باشد.

    یافته ها

    نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد مسئولیت پذیری در رابطه اشتیاق تحصیلی با انطباق پذیری در میان دانش آموزان نقش میانجیگرانه دارد.

    نتیجه گیری

    بر اساس نتایج معادلات ساختاری مشخص شد که مسئولیت پذیری نقش میانجیگرایانه در رابطه بین متغیرهای مذکور دارد و همچنین رابطه بین خرده مقیاس های اشتیاق تحصیلی بر تمامی خرده مقیاس های انطباق پذیری دانش آموزان مستقیم و معنادار است.

    کلیدواژگان: مسئولیت پذیری، اشتیاق تحصیلی، انطباق پذیری
  • بهاران غبرایی لنگرودی، مقصود فقیرپور * صفحات 121-131

    پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین بلوغ عاطفی و الگوهای ارتباطی با سازگاری زناشویی در دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی شهر رشت انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان زن است که در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بوده اند و براساس آمار ارائه شده از دانشگاه ،1500 نفر می باشند. حجم نمونه 306 نفر از طریق جدول مورگان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. به‏ منظور گرد آوری داده ها از پرسشنامه بلوغ عاطفی سینگ و بهارگاوا(1984)، پرسشنامه الگوهای ارتباطی کریستنسن و سالاوی (1984) و پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپانیر (1976) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها از ‏روش آماری رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی پیرسون و با استفاده از نرم‏افزار آماری SPSS انجام گرفت. یافته‏ها نشان داد که بین بلوغ عاطفی و الگوهای ارتباطی با سازگاری زناشویی در دانشجویان زن رابطه وجود دارد و مقادیر همبستگی بین آنها از نظر آماری معنی دار است (01/0 > p).

    کلیدواژگان: بلوغ عاطفی، الگوهای ارتباطی، سازگاری زناشویی