فهرست مطالب

نشریه نامه هنرهای تجسمی و کاربردی
پیاپی 23 (بهار 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/04/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • سوسن سامانی فر، محمد خزایی *، عباس وریج کاظمی صفحات 5-24

    گرافیک محیطی به عنوان مه مترین ابزار ارتباط تصویری در فضاهای شهری امروزی کاربرد دارد و رفتار و بسیاری ضعف های موجود در بطن جامعه را به صورت لایه های پنهانی پوشش می دهد. گرافیک محیطی به عنوان پایه و اساس نظم بخشی در محیط های شهری مطرح می شود؛ بنابراین توجه به آن یعنی موفقیت در ایجاد فضای مطلوب شهری. از این رو، هدف این پژوهش بررسی وضعیت سیستم علائم و نشانه های مترو شهر تهران است که نقش عمد های در انتظام و شکل گیری آرمان شهر ایفا می کند و قراردادن امکانات بصری مطلوب در آن به تلطیف روان و اذهان و برقراری ارتباط بصری مخاطب کمک می نماید. جامعه مورد مطالعه،مسافران حاضر در مترو شهر تهران است و نوع تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و روش گردآوری داده ها، روش تحقیق ترکیبی)کیفی و کمی(است، اما اولویت با پژوهش کمی است. بدین جهت برای گردآوری داد ه های کیفی از منابع کتابخانه ای استفاده شده و ابتدا اهمیت و چیستی علائم و نشانه ها در زندگی امروز مورد بحث قرار گرفته است. یافته های مورد نظر بخش کمی تحقیق نیز از روش پیمایشی و توزیع پرسشنامه در میان مسافران حاضر در مترو جمع آوری و جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از بسته استفاده شده است. نتایج کلی تحقیق کیفی نشان می دهد که سیستم علائم و نشانه ها دارای اصول و مبانی SPSS V نرم افزار ی 22می باشد که توجه به آن از ضرورت های طراحی برای محیط عمومی است و بی توجهی به آن موجب ضعف و اغتشاش ذهنی و بصری می شود. برآیند مطالعات میدانی نیز بیانگر عدم موفقیت علائم موجود در مترو شهر تهران می باشد و علائم نتوانسته به خوبی انتظارات مورد توجه مسافران را برآورده سازد و عدم رضایت مخاطبان موجب بی توجهی مسافران نسبت به علائم گردیده و این مسئله به عنوان یک عامل اساسی در ایجاد و تشدید بی نظمی در محیط پر رفت و آمد مترو تاثیر گذاشته است.

    کلیدواژگان: گرافیک محیطی، علائم و نشان ه ها، پیکتوگرام، متروی تهران
  • محمد شمخانی *، حسن بلخاری قهی صفحات 25-48

    داستان جریان سیال ذهن و نقاشی کنشی آمریکا دو جریان مهم ادبی و هنری ب هشمار می روند که هر دوبا اندکی تقدم و تاخر در اوج دوره مدرن رقم خورده اند. هدف این پژوهش، بررسی شباهت های روساختیاین دو جریان و کشف یک رابطه ژر فساختی)بینامتنی(میان آن ها است. مه مترین پرسش هایی که در اینبین وجود دارد عبارت اند از اینکه شباهت های ساختاری میان این دو جریان کدام است، این شباهت ها درچه چهارچوبی قابل مقایسه و جایگاه ذهن و کنش های ذهنی در این مقایسه کجاست؟ فرض اصلی این مقاله که ازروش تحلیلی-تفسیری استفاده می کند، وجود نوعی ارتباط بینامتنی میان نوع داستان و نقاشی یاد شده است که هر دو در مرتبه نخست ریشه در رهیافت های روان شناختی مدرن دارند و در مرتبه بعد، پیامد رویدادهایی چون ظهور سینما و باور های نوین درباره ساختار ذهن به شمار می روند. آنچه در نهایت از کنکاش در رابطه این دو جریان به دست می آید، شباهت هایی بنیادین در کاربست مفاهیمی چون زبان، زمان و موضوع ومواردی این چنینی است که با تاکید فراوان بر ذهن، رجوع به منازل مشترک روان شناختی، جابجایی سوژه و ابژه، ادبیات توصیفی مشترک و نقش مشابه نویسنده و نقاش در مقام یک میانجی بی مداخله برای ظهورذهنیت، خود را نشان می دهند.

    کلیدواژگان: نقاشی کنشی آمریکا، داستان جریان سیال ذهن، نقاشی رفتا رنما، بینامتنیت، نظریه گشتاری-زایشی
  • علیرضا شیخی *، مریم شیرپور اکبری صفحات 49-66

    داستان درخت آسوریگ بر مبنای تعامل بز و درخت شکل گرفته و این دو عنصر به عنوان نمایندگان اقوامایران قبل از اسلام)ماد(و آشور، اندیشه و بنیان فکری آن ها را به تصویر کشیده است. چگونگی شک لگیریو جایگاه این دو عنصر به عنوان نماد در هنر و مذهب این دو دولت مرادپژوهش است. بنابراینبز در تمدنایران قبل از اسلامودرخت آسوریگ در تمدن آشور دارای چه معنا و مفهومی است؟ و نیز تعامل بز و درختآسوریگ به عنوان نمایندگان دو تمدن فرهنگی در قبل از اسلام بر آثار هنری به چه صورتی تبلور یافتهاست؟مطالعه و تحلیل داده ها با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی در چارچوب شمایل نگاری صورت پذیرفتهاست.بر اساس یافت ه ها چنین استنباط می شود که اساس و ریشه داستان آسوریگ در مذهب این دو قوم یعنیماد و آشور گنجانده شده و شاید بز به دلیل چالاک و بی باکی در قالب نماد مزداپرستی و درخت نخل بهعلت داشتن جایگاهی والا در بین النهرین و آشور، مورد پرستش بوده و بر روی آثار نقش بسته است؛ اگرچهنقش درخت)اشکال مختلف(و همچنین بز در دوران ما قبل ماد و آشور به عنوان نماد کاربرد فراوان داشتهو تاثیرپذیری اقوام ماد و آشور از نمادهای گذشتگان به عنوان باورها و عقاید دینی و آ یینی انکارناپذیراست. باید اذعان داشت که داستان آسوریگ در این دوران با توجه به اسناد مکشوفه باستانی، به صورتکلی نمایان و مطرح بوده است. پس از جمع بندی مطالب و تصاویر، نتایج ذیل از تعامل دو عنصر بز و درختدر قالب داستان درخت آسوریک قبل از اسلام به دست آمده است: برتری جویی قوم ماد بر آشور، تقدم وبرتری دین زرتشت بر خدایان آشوری، اتحاد میان دامپروری و کشاورزی، اتحاد نوع بشر در قالب جنس نرو ماده و برتری جویی جنس مذکر، کنایه از زایش و باروری و اتحاد زمین و آسمان.

    کلیدواژگان: درخت آسوریگ، بز، ماد، نخل، آشور
  • بهاره تیموری ، محمد رزاقی * صفحات 67-82

    طراحی یک محیط مصنوع، فعالیتی فرهنگی است که طراحان غالبا چارچو بهایی از ادراک و منابع الها مبخش خود را بانیز از این قاعده ER24Pc محوریت درک فرهنگی با طراحی محصولات و فضاها م یآمیزند. کابین لکوموتیوران کشندهمستثنا نیست. ناهمخوان ی ها، درست عمل نکردن سیستم، ناراحتی لکوموتیورا نها، نوع امکانات ارائ هشده و بسیاری موارددیگر، ریشه در نادیده گرفتن فرهنگ ایرانی در طراحی لکوموتیو دارند. برآوردن نیازهای فرهنگی لکوموتیورا نها در افزایشمیزان راحتی، رضایت شغلی، عملکرد مناسب آ نها و بالطبع در کاهش بار کاری لکوموتیورا ن و احتمال کاهش خطر نقشدارد. در این پژوهش، چال شها و ابعاد فرهنگی تعاملات لکوموتیوران با فضای داخلی کابین مطالعه و تحلیل شد. در اینمطالعه، ابتدا ب هوسیله فیل مبرداری نحوه تعامل چهار گروه لکوموتیوران با فضای کابین، طی یک سفر 12 ساعته از تهرانتحلیل گردید. سپس، بر اساس داد ه های ب هدس تآمده از تحلیل NVIVO به مشهد بررسی شد. فیل مها توسط نرم افزار 8فیل مها، پرسشنامه طراحی شد. نظرات 30 لکوموتیوران از طریق تکمیل پرسشنامه، در دریافت اطلاعات استفاده گردید.نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که رابط های بین مشکلات لکوموتیورا نها در تعامل با فضای کابین و نیازهایفیزیکی و فرهنگی آ نها وجود دارد. تفاو تهای فرهنگی م یتوانند در نحوه تعامل افراد از فرهن گهای مختلف با محیط یکسانموثر باشند. عواملی چون چیدمان نامناسب عناصر در فضای کار، خرابی تجهیزات و ناخوشایندی فضای کاربر، افزایشبارکاری لکوموتیوران و درنهایت بروز سوانح ریلی اثر گذارند. لازم است در طراحی کابین لکوموتیوران به عنوان مرکزو بایدهای ارگونومیک طراحی فضای کار، شرایط UIC کنترل کشنده، علاوه بر لحاظ نمودن استانداردهای ریلی چوناثرگذار بر عملکرد لکوموتیوران از منظر ارگونومی فرهنگی نیز مدنظر قرار گیرد. پیشنهاد می گردد برای حصول نتایجمطلوب، با طراحی تجهیزات کاری و رفاهی داخل کابین بر پایه فرهنگ و شرایط کار و زندگی لکوموتیوران ایرانی، فضایکاری برای کاربر ایرانی خوشایند گردد.

    کلیدواژگان: طراحی کابین لکوموتیو، ارگونومی فرهنگی، فضای کار، ارگونومی و کشنده ریلی
  • شعبانعلی قربانی * صفحات 103-122

    دیزاین و معادل فارسی آن، طراحی، دارای مفاهیم گسترده ای در رشته های هنر و معماری است. طراحی درصنایع دستی را می توان در سه مقوله طراحی ترسیمی، طراحی سنتی و طراحی در مفهوم دیزاین تعریف نمود.طراحی در مفهوم دیزاین به دلیل ماهیت خلاقانه و نوآورانه آن از مباحث اساسی آموزش در رشته های هنریاست. استفاده از عنوان کلی طراحی برای مفاهیم مختلف، اغفال و یا بروز تفاسیر شخصی از آن را به دنبالداشته و باوجود درج واژه طراحی در عنوان بسیاری از دروس، مفاهیم و انتظارات مورد نظر از طراحی درمفهوم دیزاین در برنامه و شرح دروس به خوبی تبیین نگردیده و بنابراین اخلال در آموزش آن را به دنبال دارد.هدف از این مقاله ضمن ارائه تعریف و جایگاه دیزاین، مطالعه میزان تطابق و ارتباط محتوای واحدهای درسیکارشناسی صنایع دستی با مفهوم دیزاین است. نتایج مبین آن می باشد که مقوله طراحی در مفهوم دیزاین دررشته صنای عدستی به خوبی تبیین نگردیده و از لحاظ کمی و کیفی نیازمند بازنگری است. در پایان پیشنهاد هاییجهت بهبود وضعیت موجود آموزش طراحی)دیزاین(ارائه شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلیو با کمک ابزارهای کمی و کیفی صورت گرفته و از مطالعات تطبیقی نیز سود جسته است.

    کلیدواژگان: آموزش عالی هنر، کارشناسی صنایع دستی، برنامه درسی، دیزاین، طراحی